نحوه پرداخت مهریه
مطالبه مهریه از حقوق قانونی زنان در عقد ازدواج است و زن این حق را دارد که هر موقع که بخواهد مهریه خود را مطالبه کند و مرد مکلف به پرداخت آن است .در انتخاب نوع مهریه محدودیت خاصی وجود ندارد و هر چیزی که ارزش مادی داشته باشد، میتواند بعنوان مهریه تعيين شود.
بر اساس ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی به مجرد عقد، زن مالک مهر می شود و میتواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید.
مهریه ممکن است عندالاستطاعه یا عندالمطالبه باشد.
قانون جدید مطالبه مهریه، قانون شیوه اجرای محکومیت های مالی بود که هنگامی که دادگستری با حجم بسيار بالايي از پرونده های مطالبه مهریه و مردان بدهکار مهریه که ناچار به زندان کشیدن شدند مطرح گردید و نیاز به چنین قانونی در کشور احساس گردید و یکی از اهداف اصلی این قانون حبس زدایی بود ولی بعد از تصویب قانون جدید حمایت خانواده تغییر بزرگی در پرداخت و مطالبه مهریه ایجاد گردید و این تصور به وجود آمد که اخذ مهریه به ميزان بیش از 110 سکه تمام بهار ازادی یا هم اندازه آن تقریباً ناممکن است که راجبه آن توضیح خواهیم داد.
در سال ۹۹ طبق قانون حمایت از خانواده، مجازات حبس برای مهریه تا ۱۱۰ سکه اجرا می شود.
این مقدار مشخص شده به این معنی نیست که مهریه بالای ۱۱۰ سکه پرداخت نمی شود، بلکه صرفا به این معنی است که مجازات زندان تا ۱۱۰ سکه قابل اجراست و قانون گذار نسبت به بقیه آن، زوجه باید ثابت کند کند که زوج توانایی پرداخت آنرا دارد.
به عبارت ديگر زوجه میتواند در صورت خودداری زوج از پرداخت مهریه، دارایی وی را به اجرای احکام معرفی کند تا مهریه از فروش این دارایی تامین شود، ولی چنانچه زوج اموالی نداشته باشد مهریه مازاد بر ۱۱۰ سکه از طريق حبس زوج قابل پیگیری نیست.
پرداخت مهریه چگونه است
- مهریه باید دارای ارزش خرید و فروش اقتصادی داشته باشد و مهر باید مشروع و قانونی باشد.
- مهریه باید قابل انتقال به زن باشد و وی بتواند مالک آن شود.
- مهریه میتواند تعهد به انجام امری از جانب زوج باشد.
- چنانچه مهریه تعيين شده در زمان عقد موجود نباشد، مهر باطل است.
- چنانچه مالی که به عنوان مهریه در نظر گرفته می شود متعلق به زوج نباشد، نیازمند به اجازه مالک است.
- مهریه باید قابل تسلیم باشد، البته چنانچه شوهر خود قادر به تسلیم نباشد ولی زن توانایی تصرف ملک را داشته باشد، مهریه صحیح است.
- مهریه نمی تواند نامشخص باشد و یا به تردید بین دو یا چند چیز درنظر گرفته شود و باید ميزان و مقدار آن بطور دقیق معلوم شود.
شرایط پرداخت مهریه
براساس ماده 22 قانون حمایت از خانواده مصوب اسفند 91:(( هر موقع مهریه در زمان هنگام عقد تا یکصد و ده سکه تمام بهار آزادی یا معادل آن باشد وصول مهریه مشمول قوانین ماده 2 قانون اجرای محکومیت های مالی است.
اگر مهریه بیش از این ميزان باشد در مورد مازاد تنها ملائت و توانایی مالی زوج ملاک پرداخت است. رعایت قوانین مربوط به محاسبه مهریه به نرخ روز همچنان الزامی است))
همینطور براساس ماده 3 قانون جدید روش اجرای محکومیت های مالی:(( چنانچه استیفای مهریه از طريق مذکور در این قانون ممکن نشود زوج به تقاضای زوجه تا زمان اجرای حکم یا پذیرفته شدن ادعای اعسار وی یا جلب رضایت زوجه حبس می شود))
در حالت کلی چنانچه حکم به پرداخت مهریه صادر گردد و قطعی شود پس از صدور اجراییه زوج ظرف مدت یک ماه زمان دارد که دادخواست اعسار از پرداخت مهریه را به دادگاه تقدیم کند که در صورتی که طی مدت تعيين شده دادخواست اعسار تقدیم دادگاه شود امکان جلب تا پایان معلوم شدن تکلیف قطعی دادگاه در مورد اعسار مهریه وجود ندارد ولی چنانچه حکم اعسار شوهر قطعی گردد و او اقساط مهریه یا پیش پرداخت را نپردازد امکان جلب او وجود دارد .
چنانچه زوجه مالی را از همسرش توقیف نموده باشد تا پایان مزایده و معلوم شدن تکلیف مال مرد توقیف برای مازاد مهریه از 110 سکه حکم جلب صادر نمی کنند.
پیش از وضع رای وحدت رویه شرایط طوری بود که مردان بدهکار مهریه تا صادر کردن رای قطعی دادگاه می بایست در زندان باشد و پس از صادر کردن رأی می توانستند در خصوص اعسار خود در دادگاه اقدام کنند.
ولی هم اکنون شرایطی فراهم آمده که مردان مدعی اعسار میتوانند طی زمانی که دادگاه به پرونده مهریه رسیدگی می شود آنان هم تقاضای اعسارشان مورد بررسی واقع شود بدون آنکه در حبس بیوفتند.
گردآوری: بخش زناشویی بیتوته
