قند خون یا دیابت یکی از بیماری های است که متاسفانه میزان آن در حال افزایش است و حتی بسیاری از افراد از بیماری خود آگاهی ندارند اما ممکن است اثرات خیلی بدی را در بیمار ایجاد کند اما با خودمراقبتی می توان آن را کنترل کرد.
دیابت اختلال یا بیماری مزمن محسوب می‌شود. افرادی که مبتلا به این بیماری هستند، بدنشان دچار اختلال عدم مصرف گلوکز است. گلوکز ماده‌ای است که از مصرف غذاها دریافت می‌کنیم و سلول‌های بدن با استفاده از آن انرژی کافی برای زنده ماندن و فعالیت را پیدا می‌کنند.
این بیماری در افرادی بروز می‌کند که بدنشان توانایی جذب و ذخیره گلوکز را ندارد. گلوکز دریافتی از طریق تغذیه یک نوع از قندها به‌شمار می‌رود که داخل خون تجمع کرده و از این روی سبب افزایش قند خون می‌شود.
تخریب عروق و کاهش حس در پوست از عوارض بیماری قند خون
دکتر فلوریا انفرادی مدیر گروه بیماری های غیرواگیر دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی در گفت و گو با ایسنا، اظهار کرد: دیابت یکی از بیماری هایی است که در ابتدای زمان بروز علائم خاصی ندارد و متاسفانه زمانی علائم آن نشان داده می شود که چند سال از زمان ابتلا به بیماری گذشته باشد و در آن زمان دیگر بیمار کنترل چندانی بر روی آن ندارد.
وی با اشاره به اینکه یکی از اثرات این بیماری بر روی عروق و رگ های بدن است که سبب تخریب آن ها می شود، گفت: بروز سکته های قلبی یکی از اثرات ابتلا به بیماری دیابت است که حتی بروز سکته های قلبی در افراد مبتلا به دیابت دو برابر سایر افراد است.
وی افزود: دیابت اگر بر روی عروق مغز تاثیر گذاشته باشد موجب سکته های مغزی می شود.
دکتر انفرادی با بیان اینکه این بیماری موجب اثرگذاری بر روی عروق، چشم و کلیه نیز می شود، ادامه داد: کم بینایی، نابینایی و نارسایی کلیه از عوارض بیماری دیابت بر روی بدن است.
وی تصریح کرد: تخریب عروق سبب می شود تا خون رسانی در رگ ها کندتر و در نتیجه حس در پوست کاهش یابد و این امر موجب می شود تا اگر زخمی در کف پا ایجاد شود و یا فرد دچار زخم های قارچی و عفونی شود، متوجه آن ها نشود که نتیجه آن گسترش زخم و عفونت است.
وی توصیه کرد: بیماران مبتلا به دیابت از پوشیدن کفش های تنگ و نوک تیز خودداری کرده چراکه کفش های تنگ سبب ایجاد زخم در لای انگشت های پا می شود که یکی از شایع ترین علل قطع پا و انگشت های پا، همین امر است.
این مقام مسئول تاکید کرد: این بیماران باید هر روز پاهای خود را با آب گرم بشویند و از آنجاییکه میزان تعریق در پوست آن ها بسیار اندک است باید با کرم های نرم کننده پوست پاهای خود را نرم کنند تا از ترک خوردگی، ایجاد زخم و بعد از آن ایجاد عفونت جلوگیری شود.
وی با تاکید بر اینکه بیماران باید همیشه میزان قوند خون را بررسی و سالانه یک بار به پزشک قلب و عروق مراجعه کنند، گفت: بیماران مبتلا به دیابت شاید در طول سال حدود ۴ مرتبه به پزشک مراجعه کنند اما بخش مهم در این زمینه موضوع خود مراقبتی است که باید به آن توجه جدی داشته باشند.
سن ابتلا به دیابت در حال کاهش است
نسیم سراج کارشناس بیماری های غیرواگیر دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی نیز در گفت و گو با اظهار کرد، گفت: ۳۰ درصد از مبتلایان به دیابت در این استان از بیماری خود آگاهی ندارند.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر ۳ هزار نفر در این استان در سامانه مورد نظر ثبت شده و داروی انسولین دریافت می کنند، گفت: متاسفانه سن ابتلا به دیابت نوع ۲ در این استان در حال کاهش است.
وی با بیان اینکه تعداد مبتلایان به دیابت نوع یک در این استان نسبت به میانگین کشوری کاهش یافته است، افزود: پیش بینی می شود در این استان حدود ۱۹ هزار نفر به این بیماری مبتلا باشند.
سراج ادامه داد: اما نکته قابل توجه در ارتباط با بیماری دیابت در این استان آن است که بیماران دیابتی نتوانسته اند بیماری خود را کنترل کنند.
وی با اشاره به اینکه ۹۰ درصد از مراقبت های این بیماری بر عهده خود بیمار است، بیان کرد: پزشک، دارو و راهنمایی لازم را به بیماران ارائه می دهد اما نحوه انجام آن به خود بیمار باز می گردد که متاسفانه بیماران به نحوه دقیق آن ها توجه زیادی نداشته اند.
این مسئول تاکید کرد: باید آموزش و آگاهی های لازم ارائه شود که بیماران مبتلا به دیابت، بیماری خود را جدی بگیرند و بدانند چگونه با آن رفتار کنند.
وی با بیان اینکه یکی از علل بروز بیماری دیابت کم تحرکی است، تصریح کرد: طبق پیمایش ملی صورت گرفته، میزان کم تحرکی در این استان ۵۱ درصد و میانگین کشوری ۴۹ درصد است.
کنترل قند خون در خراسان شمالی کمتر از میانگین کشوری
دکتر افشین دلشاد کارشناس بیماری های معاونت بهداشت دانشگاه علوم خراسان شمالی همچنین در گفت و گو با ایسنا، اظهار کرد: میانگین کنترل بیماری قند خون در این استان کمتر از میانگین کشوری است.
وی با اشاره به اینکه میزان شیوع بیماری قند خون در این استان نسبت به میانگین کشوری کمتر است، اظهار کرد: اما مدل کنترل این بیماری در افراد بیمار در این استان کمتر از میانگین کشوری است.
وی افزود: از سوی دیگر تعداد افراد چاق در این استان کمتر از میانگین کشوری است؛ اما افراد چاقی که در این استان زندگی می کنند از میانگین کشوری چاق تر هستند.
دکتر دلشاد ادامه داد: عواملی همچون عدم مراجعه بیماران مبتلا به دیابت به پزشک و یا عدم رعایت رژیم های غذایی سبب شده تا کنترل این بیماری در این بیماران نسبت به میانگین کشوری پایین تر باشد.
وی تصریح کرد: متاسفانه کنترل فشار خون نیز در این استان نسبت به میانگین کشوری از وضعیت خوبی برخوردار نیست.
این مقام مسئول تاکید کرد: برخی از بیماران داروی تجویز شده را مصرف می کنند اما رژیم غذایی را رعایت نمی کنند و بالعکس که باید دو مورد در کنار یکدیگر قرار گیرد تا بتوان بیماری را کنترل کرد.
وی با بیان اینکه افراد بالای ۳۰ سال باید تکلیف خود را در مقابل بیماری های غیرواگیر همچون فشار و چربی خون، دیابت و... مشخص کنند، گفت: با مراجعه به پزشک مشخص می شود که فرد بیمار است، بیمار نیست و یا در آستانه ابتلا به بیماری های غیرواگیر قرار دارد.
کارشناس بیماری های معاونت بهداشت دانشگاه علوم خراسان شمالی افزود: اگر فرد به بیماری غیرواگیر مبتلا نبود، نیازی نیست تا ۳ سال به پزشک برای این بیماری ها مراجعه کند.
وی ادامه داد: اما اگر به فشار خون و یا قند خون مبتلا بود باید هر ۳ ماه برای کنترل بیماری به پزشک مراجعه کند.
دکتر دلشاد اظهار کرد: سنگ بنای بروز بیماری هایی همچون فشار خون و قند خون، رژیم غذایی نامناسب است که اگر افراد رژیم غذایی را به خوبی رعایت کرده و میزان قند، نمک و چربی را در غذاها کاهش داده، از مصرف دخانیات و الکل خودداری کرده و تحرک کافی به منظور جلوگیری از چاقی داشته باشند، احتمال بروز این بیماری ها در آن ها کاهش می یابد.
جلوگیری از روند پیشرفت دیابت با تغییر سبک زندگی
نسرین علیزاده مدیر گروه بهبود تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی در ادامه در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: افراد دیابتی با تغییر سبک زندگی و کنترل مداوم و منظم قند خون خود می توانند از روند پیشرفت این بیماری جلوگیری کنند.
وی گفت: بیماران دیابتی تا قبل از بروز علائم شدید، متوجه عوارض این بیماری نمی شوند و اگر دیابت به خوبی کنترل نشده باشد می تواند منجر به مشکلات عصبی، بینایی، کلیه ها، رگ های خونی و در نهایت قلب و مغز شود.
وی در ادامه به چند روش ساده برای کاهش سطح قند خون اشاره کرد و گفت: تهیه یک دفتر برنامه غذایی، پیاده روی بعد از شام، کنترل قند خون قبل و بعد از صرف وعده غذایی، رژیم غذایی مناسب، خوردن صبحانه، مصرف میوه و سبزیجات تازه، تنفس عمیق در طول روز به مدت ۱۰ دقیقه از جمله راه های کاهش سطح قند خون است.
علیزاده در خصوص تهیه یک دفتر برنامه غذایی بیان کرد: برای مصرف متعادل هریک از گروه های غذایی شامل کربوهیدرات ها (نان و غلات)، چربی ها، پروتئین ها (گوشت، مرغ و ماهی)، میوه ها و سبزیجات باید هر چیزی را که می خورید در دفتر تغذیه خود ثبت کنید چون یادداشت هر آنچه که در طول روز مصرف می کنید می تواند در تعیین رژیم غذایی، به شما کمک کند.
وی عنوان کرد: سعی کنید مواد غذایی جدیدی را به برنامه غذایی خود اضافه و از میوه ها و سبزیجات متنوعی از جمله میوه ها و سبزیجات سفید مثل سیر، پیاز، موسیر، توت ها، خربزه، هویج، انگور، میوه های هسته دار، سبزیجات برگ سبز، تره فرنگی و غیره استفاده کنید.
علیزاده ادامه داد: بیماران دیابتی باید همه وعده های غذایی به ویژه صبحانه را میل کنند و صبحانه آن ها باید شامل پروتئین زیاد (تخم مرغ، پنیر کم نمک و کم چرب، ماست) و میوه باشد چرا که مصرف غذاهای پروتئینی به بیماران دیابتی کمک می کند تا احساس سیری بیشتری کنند و همچنین باعث عضله سازی نیز می شود.
وی پیاده روی و داشتن فعالیت بدنی در هر مکان و زمانی را سودمند خواند و افزود: ورزش حساسیت سلول های بدن را به انسولین افزایش و سطح قند خون را کاهش می دهد بنابراین بیماران دیابتی باید ورزش را در اولویت برنامه خود قرار دهند.
علیزاده همچنین اندازه گیری قندخون، قبل و بعد از مصرف وعده غذایی را مهم دانست و گفت: به منظور کنترل دیابت برای آنکه بدانید کدامیک از غذاها، مقدار قند خون را تحت تأثیر قرار می دهد باید مقدار قند خون را قبل از غذا خوردن و دو ساعت بعد از آن اندازه گیری کنید.
وی توصیه کرد: بیماران دیابتی باید پزشک خود را ۲ تا ۴ بار در سال ملاقات کرده و در هر ویزیت فشارخون، وضعیت پاها و وزن بدن خود را کنترل کنند؛ همچنین باید تست های آزمایشگاهی راحداقل ۲ بار در سال، انجام دهند.
علیزاده خاطرنشان کرد: استرس می تواند قند خون را افزایش دهد و کنترل دیابت را مشکل تر کند؛ بنابراین مدیریت استرس یک بخش ضروری در کنترل دیابت است و برای کنترل دیابت نوع دو انجام فعالیت هایی مانند تنفس عمیق یا یوگا توصیه می شود.
افتتاح واحد دیابت در کلینیک تخصصی شهرستان شیروان
دکتر علی عفتی زاده معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی نیز در گفت و گو با ایسنا، از افتتاح واحد دیابت در کلینیک تخصصی شهرستان شیروان خبر داد.
وی اظهار کرد: این واحد دومین واحد دیابت در استان است و پیش از این، تنها واحد دیابت در کلینیک بیمارستان امام رضا (ع) بجنورد فعال بود.
وی افزود: با راه اندازی دومین واحد دیابت استان در کلینیک ویژه شهرستان شیروان از این پس بیماران دیابتی شهرستان های فاروج و شیروان تحت پوشش خدمات این مرکز قرار خواهند گرفت.
دکتر عفتی زاده با بیان اینکه اکنون ۱۳ هزار نفر بیمار دیابتی در کل استان شناسایی شده اند، اعلام کرد: ۳ هزار بیمار دیابتی از این تعداد وابسته به انسولین هستند که در سامانه مدیریت بیماری های نادر وزارت بهداشت ثبت شده اند.
وی با بیان اینکه تمام خدمات بیماران دیابتی در این مراکز با تعرفه دولتی محاسبه می شود، افزود: بیماران دیابتی پس از شناسایی و ویزیت بیمار توسط مراکز بهداشتی، در صورت نیاز به کلینیک تخصصی ارجاع داده می‌شوند.
دکتر عفتی زاده خاطرنشان کرد: جهت دسترسی راحت تر بیماران نیز، با حمایت مسئولان شهرستان شیروان، برنامه حضور پزشکان مرتبط، متخصصان چشم، داخلی، قلب و اورولوژی علاوه بر روزهای دیگر، در روزهای شنبه و دوشنبه ویژه ویزیت بیماران دیابتی برنامه‌ریزی شده است.
انتهای پیام
