شاخص توده ی چربی نسبی بدن میزان چربی های بدن انسان را اندازه گیری می کند
برخی چربی های موجود در بدن در راستای ادامه ی حیات و تولید مثل امری ضروری هستند. اما برخی دیگر، موجب بر هم زدن توازن و تناسب بدن می شوند.
پژوهشگران به منظور دستیابی به میزان چربی بدن از شاخص توده ی چربی نسبی استفاده می کنند.
در واقع، متداول ترین روش آنتروپومتریکی تشخیص اضافه وزن، شاخص توده ی چربی نسبی بدن است که با عنوان "BMI" مخفف اصطلاح "Body Mass Index" شناخته می شود.
شاخص BMI مقیاسی حساس در خصوص اندازه گیری میزان چربی بدن و تناسب اندام فرد بر اساس نسبت وزن به قد فرد است.
شما می توانید به وسیله ی شاخص توده ی بدنی، از اضافه و کمبود وزن بدن خود مطلع شوید و در راستای سلامت وزن اقدام کنید. توجه داشته باشید که این شاخص تنها میزان وزن سالم بدن را تخمین میزند و از ارائه ی میزان چربی های بدن معذور است.
با استفاده از شاخص توده ی چربی نسبی بدن از اضافه و کمبود وزن خود مطلع شوید
وزن (برحسب کیلوگرم) ÷ قد (بر حسب متر) به توان 2 = شاخص توده ی بدنی
با وجود نتیجه ی دقیقی که از محاسبه ی شاخص توده ی بدنی برای بانوان و آقایان به دست می آید، در مواردی احتمال ضریب خطا وجود دارد.
در واقع بهره گیری از شاخص BMI برای ورزشکارانی که دارای بافت عضلانی مستحکم هستند، محدودیت دارد. بدن سازان به موجب بافت ماهیچه ای دارای اضافه وزن هستند، لذا این شاخص با تشخیص بافت ماهیچه به چربی دچار خطای محاسباتی می گردد.
علاوه بر این، بهره گیری از این شاخص برای افراد سالمند، بانوان باردار و افراد بین 18 الی 20 سال محدودیت دارد.
در سال های اخیر، پژوهشگران با هدف محاسبه ی دقیق تر اضافه وزن و میزان چربی های بدن، فرمولی با عنوان RFM را طراحی کردند.
شاخص توده ی چربی نسبی بدن توانایی اندازه گیری میزان چربی موجود را ندارد
شاخص RFM مقیاسی است که در مرکز Cedars-Sinai کالیفرنیا ابداع شد. در این مقیاس برای محاسبه ی درصد چربی های بدن، به قد و اندازه ی دور کمر فرد نیاز است.
چربی های اضافه ی بدن در اکثر افراد، در ناحیه ی شکمی ذخیره می شوند. لذا شاخص RFM یک فرمول ارزشمند تلقی می شود که با اندازه گیری دور کمر خطر توسعه ی چربی را اخطار می دهد.
شاخص توده ی چربی RFM با اندازه گیری دور کمر خطر افزایش چربی را نشان می دهد
طراحان شاخص RFM به موجب تمایزی که در اندام آقایان و بانوان وجود دارد، دو نوع فرمول متفاوت را برای محاسبه ی درصد چربی افراد تعبیه کردند.
(قد ÷ دور کمر در واحد متر) x 20 - 76= RFM
(قد ÷ دور کمر) x 20 -64 = RFM
توجه داشته باشید که اعداد ذکر شده در عبارت، برای تمام افراد ثابت است.
سنجش " DEXA" نوعی اسکن مختص تراکم استخوان است که با اندازه گیری میزان بافت استخوان، چربی و عضلات بدن اطلاعات جامعی را از بدن ارائه می دهد.
در طی بررسی های محققان این بیانیه ثابت شده است که نتیجه ی درصد چربی بدن در سنجش تراکم استخوان با نتیجه ی فرمول محاسباتی RFM تطابق بسیار زیادی دارد.
بدین جهت استفاده از فرمول محاسباتی RFM برای آگاهی از درصد توده های چربی در بدن راه حلی بسیار مؤثر است که در سرتاسر جهان گسترش یافته است.
شاخص توده ی چربی نسبی بدن باعث می شود فرد از بیماری های چاقی پیشگیری کند
• پیشگیری از بیماری های مربوط به چاقی مزمن
• کاهش احتمال اضافه وزن در افراد مبتلا به دیابت، بیماری های قلبی و فشار خون بالا
• قابل استفاده برای افراد در رده های سنی مختلف
• اعتبار سنجی دقیق
• کاهش احتمال سکته های قلبی و مغزی
• قابل اندازه گیری به وسیله ی کمترین تجهیزات نظیر نوار متر و ماشین حساب
سخن پایانی
به طور کلی شاخص های توده ی بدنی با هدف محاسبه ی میزان چربی های موجود در بدن استفاده می شوند.
گسترده ترین روش در راستای تشخیص میزان چربی های اضافه در بدن، شاخص BMI است. این شاخص با تقسیم وزن فرد بر مجذور قد، میزان اضافه وزن او را بیان می کند. با وجود اطلاعات نسبتا دقیقی که شاخص توده ی بدنی از میزان اضافه وزن ارائه می دهد، دارای محدودیت هایی است.
پژوهشگران، به موجب چربی های افزون در ناحیه ی شکم و خطای محاسباتی در شاخص BMI ، اقدام به طراحی شاخص RFM کردند. این شاخص با ایجاد تمایز در جنسیت زن و مرد میزان قد و دور کمر فرد را تقسیم می کند. سپس با تقسیم در عدد 20 و منها از عدد معین شده (مردان 76 و زنان 64) میزان چربی های اضافی بدن را ارائه می دهد.
گرداوری: بخش ورزش بیتوته
