خواص و مضرات روغن سیاه دانه چیست؟

روغن سیاه دانه در طب سنتی سراسر جهان کاربرد دارد

همه چیز درباره روغن سیاه دانه 

روغن سیاه دانه از همین دانه ها استخراج می شود و بیش از 20 قرن است که در نقاط مختلف به دلیل خواص زیاد این گیاه، در طب سنتی از آن استفاده می کنند.

از جمله بیش ترین استفاده هایی که از روغن سیاه دانه می شود برای کاهش وزن و درمان آسم است. همچنین استفاده از این روغن برای بهبود مو و پوست به صورت موضعی نیز بسیار شایع است. امروزه با استفاده از علم نوین نیز خواص این روغن تایید شده است. 

در ادامه خواص کامل روغن سیاه دانه و عوارض احتمالی آن را بررسی می کنیم و مقدار مناسب استفاده از آن را برای شما قرار می دهیم.

مزایای روغن سیاه دانه

روغن سیاه دانه سرشار از آنتی اکسیدان ها است.

در طب سنتی برای روغن سیاه دانه صد ها خاصیت آورده شده است. به دلیل خواص بسیار زیاد روغن سیاه دانه در اکثر نقاط جهان به شفا دهنده معروف است.

امروزه با توجه به علم نوین بسیاری از خواص سیاه دانه ثابت شده است ولی برای برخی از دیگر خواص آن هنوز دلیل علمی یافت نشده است.

در ادامه برخی از خواص ثابت شده روغن سیاه دانه را برای شما آورده ایم:

سرشار از آنتی اکسیدان

روغن سیاه دانه سرشار از آنتی اکسیدان ها است. آنتی اکسیدان ها ترکیبات گیاهی هستند که به محافظت از سلول های بدن می پردازند. آنتی اکسیدان ها با آنتی اکسیدان های آزاد مبارزه می کنند و به همین دلیل به طور کلی ایمنی بدن را بالا می برند.

رادیکال های آزاد عوامل اصلی ایجاد جهش و در نتیجه وقوع نقص های ژنتیکی هستند. یکی از بیماری های شایعی که رادیکال های آزاد عامل ایجاد آن هستند، انواع سرطان ها است.

به همین دلیل است که روغن سیاه دانه می تواند به طور کلی از ایجاد انواع سرطان ها جلوگیری کند و یا این که با آن ها مبارزه کند و به درمان فرد سرطانی کمک کند.

آنیت اکسیدان ها علاوه بر مبارزه با رادیکال های آزاد، می توانند بدن را در مقابل بیماری های قلبی و مغزی مانند آلزایمر مقاوم کنند و از وقوع آن ها جلوگیری کنند.

درمان آسم

آسم نوعی بیماری مزمن تنفسی است که در آن لایه داخلی مجاری تنفسی متورم می شوند و عضلات اطراف آن ها منقبض می شوند. ددر نتیجه تنفس برای فرد مبتلا به آسم سخت می شود و دائما دچار تنگی نفس است.

تحقیقات نشان داده است که تیموکینون موجود در روغن سیاه دانه خواص ضد التهابی دارد و بنابر این با شل کردن و آزاد کردن عضلات منقبض شده مجاری تنفسی به تنفس راحت تر فرد مبتلا به آسم کمک می کند.

در یک مطالعه که روی 80 بزرگسال دارای آسم انجام شد، به آن ها به مدت 4 هفته و روزی دو عدد قرص 500 میلی گرمی داده شد. در نتیجه آسم در این افراد به شکل چشم گیری کاهش یافت.

البته که اگر بخواهیم به طور کل خواص این سیاه دانه را برای درمان آسم شناسایی کنیم و به ایمن بودن کامل آن پی ببریم، به تحقیقات بسیار زیادتری احتیاج است. اما خوشبختانه تا به حال عوارض خاصی برای روغن سیاه دانه گزارش نشده است.

کمک به کاهش وزن

در حالی که تا به حال محققان نتوانسته اند مکانیزم عمل روغن سیاه دانه را برای کمک به لاغری کشف کنند اما مطالعات نشان می دهند که روغن سیاه دانه به کاهش وزن و رسیدن به وزن ایده آل در افراد کمک می کند.

در یک آزمایش و مطالعه که در طول 8 هفته انجام شد، 90 زن 25 تا 50 ساله که به چاقی مبتلا بودند هر روز 1 گرم روغن سیاه دانه در هر وعده غذایی داده شد.

در پایان مطالعه مشاهده شد که افرادی که از این روغن در وعده های غذایی خود استفاده می کردند، به طور قابل توجهی چربی های اطراف شکم خود را از دست داده بودند. همچنین این روغن با از بین بردن LDL و یا همان کلسترول، به کاهش وزن افراد کمک می کند و سلامت کلی بدن را ارتقا می دهد.

کاهش قند خون

این خاصیت روغن سیاه دانه برای افراد مبتلا به دیابت و یا همان مرض قند بسیار مناسب است. اگر سطح قند در این بیماری کنترل نشود و پایین نیاید، این بیماری گسترش می یابد و کلیه ها و چشم ها را نیز درگیر می کند و در نهایت باعث ایجاد سکته در فرد مبتلا می شود.

طبق مطالعاتی که بر روی افراد مبتلا به دیابت نوع 2 انجام شده، مشخص شد که استفاده از 2 گرم روغن سیاه دانه در روز، می تواند به اندازه قابل توجهی سطح قند ناشتا و هموگلوبین را پایین بیاورد و در نتیجه سطح کلی قند خون کاهش می یابد.

استفاده از پودر سیاه دانه نیز می تواند همین خواص را داشته باشد اما تاثیر روغن سیاه دانه بیشتر از پودر آن است.

کاهش فشار خون

روغن سیاه دانه با از بین بردن کلسترول باعث کاهش فشار خون می شود

فشار خون بالا و بالا بودن سطح کلسترول و یا LDL دو عامل ایجاد کننده بیماری های قلبی هستند و روغن سیاه دانه می تواند در از بین بردن هر دو آن ها کمک کند و در نتیجه احتمال ابتلا به بیماری های قلبی را به مقدار زیادی کاهش دهد.

استفاده مکرر این روغن همراه با وعده های به شکل چشمگیری کلسترول خون را کاهش می دهد. کلسترول با رسوب کردن در مجاری قلب و رگ های دیگر، باعث تنگ شدن آن ها و در نتیجه افزایش فشار خون و فشار وارده به قلب می شود.

بنابر این با از بین رفتن رسوبات، حجم رگ ها افزایش می یابد و فشار خون به حالت عادی باز می گردد و از بیماری های قلبی احتمالی جلوگیری می شود.

افزایش سلامت مغز

عامل اصلی ایجاد بیماری های مغزی مانند پارکینسون و آلزایمر، التهاب اعصاب بافت مغزی است. همان طور که پیش تر نیز اشاره کردیم، روغن سیاه دانه سرشار تیموکین است. تیموکین  نیز یکی از اصلی ترین منابع آنتی اکسیدان است و یکی از خواص آنتی اکسیدان ها خواص ضد التهابی آن ها است.

خواص ضد التهابی روغن سیاه دانه از بروز التهابات عصبی جلوگیری می کند و در نتیجه مغز را در برابر بیماری ها ایمن می کند.

طی تحقیقاتی، به 40 فرد مسن روزانه 500 میلی گرم قرص سیاه  دانه داده شد و در نتیجه پس از 9 هفته،  پیشرفت قابل توجهی در حافظه، توجه و مهارت های شناختی آن ها دیده شد.

مفید برای سلامت پوست و مو

از روغن سیاه دانه به صورت موضعی بر روی پوست و مو استفاده می شود

روغن سیاه دانه برای افزایش سلامت پوست و مو به صورت موضعی استفاده می شود. همچنین از این روغن برای درمان بیماری های پوستی و آب رسانی به پوست و مو استفاده می کنند.

تحقیقات نشان می دهند که روغن سیاه دانه به دلیل خواص ضد میکروبی و ضد التهابی، در درمان برخی از بیماری های پوستی کمک زیادی می کند.

از جمله بیماری هایی که برای درمان آن ها می توان از روغن سیاه دانه استفاده کرد می توان به موارد زیر اشاره کرد:

•اگزما

•خشکی پوست

•آکنه

•پسوریازیس

اما متاسفانه تا به حال هیچ مطالعه و تحقیق دقیقی در رابطه با خواص سیاه دانه برای پوست و مو صورت نگرفته است.

برخی از دیگر مزایای روغن سیاه دانه

•کاهش التهابات مفصلی در افراد مبتلا به آرتریت

•روغن سیاه دانه باعث بهبود کیفیت مایع منی در افراد می شود و می تواند در درمان ناباروری مردان کمک کند.

•روغن سیاه دانه دارای خواص ضد قارچی است و می تواند مقاومت بدن در برابر قارچ های بیماری زا افزایش دهد و در درمان بیماری هایی که عامل آن ها قارچ ها هستند کمک کند.

همان طور که پیش تر نیز اشاره کردیم، هنوز تحقیقات کاملی بر روی این گیاه شفا بخش انجام نشده است و محققان نتوانسته اند به خواص کامل این گیاه پی ببرند.

عوارض جانبی و مضرات روغن سیاه دانه

استفاده از مقادیر زیاد سیاه دانه باعث نفخ و دل پیچه در افراد می شود

همان طور که پیش تر خواندید، این روغن خواص بسیار زیادی دارد اما در این مورد نیز مانند دیگر گیاهان و یا مواد غذایی نباید زیاده روی کرد. مقدار کم این روغن برای هیچ فردی خطرناک نیست اما استفاده از این روغن در دوزهای بالا می تواند خطر آفرین باشد.

به طور کل در یک روز نباید بیش از 10 گرم از این روغن استفاده شود. مقدار مناسب استفاده از این دارو برای عموم 3 گرم در طول روز است و نباید این مقدار را به صورت یکجا استفاده کرد و باید آن را به سه وعده تقسیم کرد.

استفاده زیاد از این روغن باعث ایجاد حالت تهوع و ایجاد نفخ در افراد می شود و در ادامه ممکن است باعث ایجاد آسیب های زیادی به کلیه ها شود.

همچنین روغن سیاه دانه ممکن است که با برخی از داروها مانند وارفارین، متوپرولول و کومادین تداخل داشته باشد و از جذب آن ها جلوگیری کند.

همچنین توصیه می شود که زنان باردار و یا شیرده از مصرف این روغن خودداری کنند.

اگر دچار بیماری خاصی هستید، بهتر است که قبل از مصرف سیاه دانه با پزشک خود مشورت کنید تا از خطر های احتمالی جلوگیری شود.

گردآوری: بخش سلامت بیتوته