شقاق سینه یکی از دردها و مشکلات دوران شیردهی است
اگر به تازگی مادر شده اید و یا سال ها از به دنیا آمدن فرزندتان گذشته است حتما درد شقاق سینه یا زخم نوک سینه را تجربه کرده اید. شقاق سینه گاها با سوزش، درد و خونریزی نوک سینه در شیردهی همراه است که معمولا در دوران شیردهی اتفاق میفتد.
اگر به دنبال علل، راههای پیشگیری و یا درمان شقاق سینه هستید، این مقاله را که توسط بخش پزشکی بیتوته گردآوری شده است، تا انتها بخوانید.
شقاق سینه نوعه زخم، شکاف یا تحریک شدگی نوک سینه می باشد
شقاق سینه نوعی زخم، شکاف یا تحریک شدگی نوک سینه می باشد که همه یا برخی از علائم زیر را به همراه دارد:
- قرمزی
- زخم
- عرق سوز شدن یا ظاهر خشک سینه ها
- پوسته پوسته شدن
- عفونت
- خونریزی
- ترک یا زخم های باز (شکاف نوک سینه)
- درد و احساس ناراحتی
گرچه ترک سینه ها معمولا در مادران شیرده دیده می شود، اما موارد دیگری نیز وجود دارد که میتواند باعث ایجاد شقاق سینه شود. در ادامه این مقاله به این موارد اشاره میکنیم:
رایج ترین علت به وجود آمدن شقاق سینه پوزیشن نامناسب مادر و نوزاد در هنگام شیردهی است.
یکی از شیرین ترین لحظات بچه داری برای مادران اوقات شیردهی است. شیردهی علی رغم تمام لذت ها و عشقی که به دنبال دارد اصلا کار ساده ای نیست.
رایج ترین علت به وجود آمدن شقاق سینه، پوزیشن نامناسب مادر و نوزاد در هنگام شیردهی ست. اگر در هنگام شیردهی نوک سینه به درستی در دهان نوزاد قرار نگیرد، نوزاد در هنگام مکیدن سینه مادر فقط نوک آن را در دهان میگیرد و همین باعث ایجاد شقاق سینه میشود. به عبارت دیگر نوک سینه به درستی در دهان نوزاد چفت نمی شود.
یکی دیگر از عوامل ایجاد شقاق سینه در دوران شیردهی برفک دهان است. نوزادان تازه متولد شده معمولا از برفک دهان یا عفونت دهان رنج می برند که میتواند در هنگام تغدیه با شیر مادر، از نوزاد به مادر منتقل شود و باعث درد و سوزش نوک پستان شود.
از دیگر علت های شقاق سینه در دوران شیردهی سردرگم شدن نوزاد در تشخیص نوک پستان و نوک بطری است. در نوزادانی که هم از شیر مادر تغذیه میشوند و هم از شیشه شیر، این سردرگمی به وجود می آید چرا که تکنیک مکیدن شیر در هر دو روش متفاوت است.
همچنین شقاق سینه ها ممکن است ناشی از عدم استفاده درست از شیردوش باشد. اگر سطح مکش شیردوش بیش از حد بالا باشد، فشار ایجاد شده بر نوک سینه ها آسیب می زند. برای رفع این مشکل بهتر است از رابط شیردهی استفاده کنید و حتما از شیردوش هایی که با اندازه و شکل سینه هایتان متناسب است، استفاده کنید.
اگزما نوک سینه ها یکی از عوامل ایجاد شقاق سینه است
اگزما یک نوع حساسیت به نوع خاصی از پارچه ها، مواد شوینده، صابون یا لوسیون است. اگزما در نواحی نوک سینه ها باعث ایجاد خارش و پوسته پوسته شدن میشود که معمولا پس از متوجه شدن و از بین بردن منبع تحریک، بهبود می یابد.
برخی از عفونت های باکتریایی یا قارچی مانند استاف یا مخمر، ترک های دردناکی در ناحیه نوک سینه ایجاد میکند.
نوعی سرطان سینه به نام کارسینوم داکتال یا همان بیماری Paget باعث ایجاد خارش، ترک و التهاب در نوک سینه ها میشود که با ترشحات زرد و خونریزی همراه است.
پیشگیری از شقاق سینه در دوران شیردهی
- معمولا تازه مادران پوزیشن درست برای شیردهی به نوزادشان را نمی دانند. و بهتر است برای این امر از یک متخصص زنان و مامایی مشاوره بگیرند تا نحوه درست شیردهی را آموزش ببینند.
در هنگام شیردهی باید صورت نوزاد در مقابل سینه مادرقرار بگیرد و تمام نوک سینه بعلاوه هاله باید در دهان نوزاد قرار بگیرد. در حقیقت برای خوردن شیر، نوزاد باید نوک سینه شما را بین زبان و سقف دهان خود فشار دهد.
در نتیجه قراردادن درست پشتان در دهان نوزاد، لب پایین نوزاد باید به سمت عقب برگردد. برای حفظ پوزیشن مناسب باید یک بالش زیر دست و آرنج مادر قرار بگیرد تا بتواند برای مدتی این وضعیت مناسب را حفظ کند.
توجه داشته باشید زمانی که شیرخوردن نوزادتان تمام شده، سینه را به سرعت از دهانش بیرون نکشید، ابتدا انگشتتان را در دهان او بگذارید سپس نوک سینه را به آرامی بیرون بکشید
- مالیدن شیر مادر بر روی نوک سینه ها به علت چرب بودن شیر منجر به بهبودی شقاق سینه می شود. چند قطره از شیر خود را روی نوک سینه بمالید و بگذارید در مجاورت هوا خشک شود. حتی بهتر است قبل از شیردهی نیز نوک و هاله اطراف آن را با شیر خودتان چرب نمایید و سپس سینه خود را در دهان نوزاد قرار دهید.
- تا جایی که ممکن است نوک سینه های خود را در معرض هوا قرار دهید. این روش باعث تسریع بهبودی شقاق سینه می شود و همچنین باعث کاهش اصطکاک و سایش آنها با عوامل مختلف می شود.
- از لباس زیر کاملا نخی برای پوشاندن سینه های خود استفاده کنید.
جهت درمان شقاق سینه از کرم مرطوب کننده سینه استفاده کنید.
- از کرم مرطوب کننده سینه استفاده کنید. بسیاری از پزشکان معتقدند در صورت استفاده از کرم سینه در دوران بارداری، پوست سینه نرم و آماده فرآیند شیردهی میشود و از مشکلات بسیاری که مادران در دوران شیردهی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند جلوگیری میکند.
حتما دقت داشته باشید که با مشورت پزشک از پمادها و کرم های صد در صد لانولین و خوراکی استفاده کنید. کرم هایی که 100٪ لانولین نیستند می توانند از تبادل هوا به نوک پستان جلوگیری کنند. این شرایط می تواند روند بهبودی را تاخیر دهد. از کرم هایی که قابلیت جذب پوستی ندارند و خوراکی نیستند در ناحیه نوک سینه ها استفاده نکنید زیرا به هنگام مکیدن نوک سینه توسط نوزاد، پماد وارد دهانش شده و مشکل ساز و آسیب رسان می شود.
- می توانید از روغن نعناع برای درمان زخم نوک سینه استفاده کنید. استفاده از روغن نعناع برای درمان شقاق سینه مؤثر است و فرایند بهبود نوک سینه را تسریع میکند.
- کمپرس گرم یکی دیگر از راه های درمانی قابل دسترس و ارزان است . با اینکه هیچ اثر آنتی باکتریالی ندارد، می توانید بعد از هربار شیردهی از کمپرس گرم و مرطوب استفاده کنید تا شقاق نوک سینه را تسکین دهید.
گردآوری: بخش سلامت بیتوته
