به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما؛ دکتر سید حیدر محمدی در برنامه صف اول درباره اقدامات سازمان غذاو دارو برای توسعه طب سنتی گفت: ما خیلی از افق ۱۴۰۴ جلوتر هستیم. برای تولید این فراورده‌های سنتی، حدود ۲ هزار پروانه محصولات طب سنتی صادر کرده ایم و در حدود ۴۰۰ شرکت تولید کننده فراورده‌های طب سنتی داریم. برنامه ششم توسعه هم نصف این عدد را پیش بینی کرده بود، ولی با توجه به متقاضی زیادی که در تولید و مصرف دارو‌های گیاهی وجود دارد، ۲۰۰ درصد جلوتر از برنامه ششم توسعه و افق ۱۴۰۴ هستیم.
رئیس سازمان غذاو دارو ادامه داد: البته طب سنتی در درمان تخصصی ورود نکرده و بیشتر پیشگیری است. در دارو‌های ضد سرفه یا دارو‌های گوارش؛ بسیار مؤثر است و روز به روز هم در حال نشان (برند) سازی است.
دکتر محمدی گفت: در حدی که بتوانیم در تولید دارو‌های گیاهی کمک می‌کنیم که این فراورده‌ها رشد کند. در بسیاری از کشور‌ها مانند چین، هند و ایران با توجه به پیشینه کهنی که طب سنتی دارد مصرف کننده بیشتری دارند، از این رو به آنها مجوز می‌دهیم، بعضی از محصولات طب سنتی که هیچ تولید کننده‌ای را در دنیا نداشته باشد به صورت یک برنامه تعریف شده تحت مطالعه قرار می‌دهیم که مجوزشان را صادر کنیم.
رئیس سازمان غذا و دارو درباره دارو‌های بیماران صعب العلاج اس ام‌ای گفت: دارو‌هایی که اثر بخشی آنها برای درمان این بیماران ثابت شده است، امسال پس از ثبت دارو در کشور، واردات بخشی از این نیاز انجام شد.
دکتر محمدی افزود: اولویت اول، ۲۹۱ کودک زیر ۱۰ سال هستند که شناسایی شدند که بیمه سلامت پوشش کامل دارو‌ها را پرداخت می‌کند. به طور میانگین حدود یک و نیم میلیارد تومان هزینه درمان هر بیمار در سال است که بیمه سلامت تقبل کرده است از ردیف بیماران صعب العلاج پرداخت کند تا این که اثرگذاری را بررسی کنیم.
رئیس سازمان غذا و دارو ادامه داد: برای گروه‌های دیگر یعنی اولویت‌های دوم، سوم و چهارم هم بررسی می‌شود که اگر ثابت شود ما اولویت دوم مان را هم شروع می‌کنیم، این مطالعه همزمان انجام می‌شود.
دکتر محمدی با بیان اینکه این دارو‌ها از چهارشنبه دوم آذر توزیع شده و برای بیماران مشخص آماده بوده است گفت: فرم خوراکی را از طریق داروخانه مرحله اول دریافت می‌کنند، مراحل بعدی درب منزل شان می‌رود. فرم تزریقی را هم از مرکز درمانی دریافت می‌کند، تماس می‌گیرد با بیماری که لیستش پیشتر تأیید شده است، خانواده بیمار با بیمار به مرکز درمانی مراجعه می‌کنند و تزریق را انجام می‌دهند، هر مرحله این روش ادامه دارد، آن مرحله خاص خودش که پوکه دارو یا شیشه شربت را برگردانیم برای این که اثبات شود که از زنجیره خارج نشده است.
رئیس سازمان غذا و دارو درباره تأخیر در اجرایی شدن دستور رئیس جمهور برای تهیه و توزیع دارو‌های بیماران SMA افزود: دارو در مرحله تحقیقاتی است، تولید کننده این دارو هم برای این که دارو را به کشور ما صادر کند مجوز‌هایی لازم دارد، ما نیز برای واردات این دارو نیاز به پرونده جامع دارو داریم، پس از مطالعه پرونده دارویی و صدور مجوز، معرفی شرکت متقاضی و تأمین ارز و صدور مجوز واردات چرخه‌ای باید طی شود، اما اینکه چرا تأخیر شد و توزیع نشد؛ زیرا باید دارو می‌آمد تا بدانیم دارو چیست و فرمش به چه صورت است، اطلاعات؛ خیلی کم بود، این دارو نخستین بار است به کشور ما وارد می‌شود و بیماران هم هنوز اکثر و شاید همه شان این دارو را تا حالا مصرف نکرده باشند مگر این که از کشور‌های همسایه تهیه کرده باشند.
دکتر محمدی ادامه داد: نوشتن دستورالعمل و شیوه نامه دارویی زمان بر بود، تیمی از متخصصان و فوق تخصصان اعصاب اطفال باید همفکری می‌کردند که هنوز این مطالعه در حال انجام است با این وجود، ما چهارشنبه دوم آذر همزمان با تکمیل مطالعه، توزیع را شروع کردیم که این بیماران رنج نبرند.
رئیس سازمان غذا و دارو افزود: قرار شد دارو در اختیار بیماران با اولویت اول قرار بگیرد، همزمان اولویت‌های بعدی را بررسی می‌کنیم، آزمایش‌های ژنتیکی لازم است تا اولویت‌های بعدی مشخص شود بعد از بررسی جواب آزمایش ها، یک دوره شش ماهه برای بررسی اثربخشی همزمان با تحویل دارو داریم، بعد از شش ماه اگر اطمینان پیدا کردیم که اثربخشی دارد به طور قطع همواره تأمین می‌کنیم یا حتی دارو را از طریق شرکت دانش بنیان داخلی تولید می‌کنیم.
دکتر محمدی درباره کمبود‌های دارویی که در چند هفته پیش رخ داد گفت: بخشی مربوط به تأمین نقدینگی بود، برغم پیگیری‌های مستمری که بانک مرکزی کرد هنوز بانک‌های عامل تسهیلات را پرداخت نمی‌کنند آن طور که مد نظر ماست، شاید ۱۰ درصد پرداخت کردند. هنوز ما چهل دارو داریم که مشکل نقدینگی دارند، علت کمبود آنها؛ تأمین نقدینگی است، یعنی تولید کننده مشکل نقدینگی دارد و این مسئله هنوز رفع نشده است، بخشی از آن ارزش افزوده بود که رفع شد.
رئیس سازمان غذا و دارو افزود: هم اکنون در خصوص آنتی بیوتیک‌های تزریقی اوضاع خیلی بهتر شده است، برای بعضی از آنتی بیوتیک ها؛ میزان تولیدمان حدود ۲۰ برابر شده است، کاموکسی کلاو تولید شده نسبت به ابتدای امسال ۲۰ برابر، سِفِکسین ۱۰ برابر، آموکسی سیلین چهار برابر شده است، این‌ها نشان می‌دهد تولید خیلی زیاد شده است، در کنار این‌ها چهار مرحله واردات داشتیم، فردا و پس فردا هم واردات بسیار زیادی داریم.
دکتر محمدی گفت: تا زمانی که موجودی شربت‌های آنتی بیوتیک، سرم یا داروی بیهوشی در بازار به ثبات برسد، سیاست گذاری برای واردات داریم.
رئیس سازمان غذا و دارو درباره نقدینگی و تأمین ارز گفت: رئیس کل بانک ملی مصوب کرد که هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان به شرکت‌های دارویی خودشان تسهیلات داده شود که در داخل شرکت انجام می‌شود. باید مجموعه‌های مشابهی مثل تأمین اجتماعی و مجموعه‌هایی که وابسته به مجموعه‌های دولتی هستند این کار را بکنند. بخش خصوصی را هم وادار به این کار کنیم، چون پشتوانه‌ای ندارد.
دکتر محمدی افزود: مجبوریم از طریق شبکه بانکی مکاتباتی داشته باشیم، از همین مصوبه ستاد تنظیم بازار ۱۵ هزار میلیارد تومان باید در اختیار شرکت‌های داروسازی قرار بگیرد. بنابر اطلاعی که داریم هنوز به ۱۰ درصد نرسیده است، برغم پیگیری‌ها و بخش نامه‌های مرتب بانک مرکزی هنوز این کار را نکردند. بهانه‌های مختلف می‌آورند یا می‌گویند نقدینگی نداریم، یا می‌گویند سقف مان پر شده یا می‌گویند شرکت بدهکار است، ولی تأکید این است که این بهانه‌ها را کنار بگذارند، این تسهیلات را بدهند که مشکل صنعت دارو حل شود، پیگیری آن را ما به کمک شبکه بانکی ما انجام می‌دهیم.
رئیس سازمان غذا و دارو درباره شرکت‌هایی که مواد اولیه دارویی یا دارو‌هایی را انباشت کرده بودند گفت: بخشی از شرکت‌هایی که از روی مراجع نظارتی اثبات شد که کوتاهی داشتند سازمان بازرسی کل کشور پیگیری کرد، پرونده را باید با جوانب مختلف جمع بندی کند، ظاهراً یا ارسال کردند یا دارند ارسال می‌کنند به مراجع قضایی، بخشی از آن اثبات شد.
دکتر محمدی درباره تی تک افزود: تی تک مخفف چهار حرف T.T.A.C است که به معنای سامانه ردیابی و رهگیری و اصالت سنجی کالا‌های سلامت محور است. تی تک از سال ۹۴ به طور رسم فعالیت خود را آغاز کرد، بخش زیادی از فعالیت‌های وزارت بهداشت در حوزه اقلام حوزه سلامت در تی تک انجام می‌شود. اکنون کل اطلاعات مربوط به تولید اقلام سلامت در تی تک موجود است. کل فرایند‌های مربوط به واردات در تی تک موجود است، توزیع این‌ها به طور کامل در تی تک است. صدور مجوزها، قیمت گذاری، بارگذاری مدارک، همه این‌ها در سامانه تی تک بارگذاری شده است.
رئیس سازمان غذا و دارو ادامه داد:کار تی تک گزارش گیری است، اصلاً یکی از بخش‌های این، داشبورد‌هایی است که در اختیار مدیران قرار می‌گیرد که بدانند چند کالا دارند، چند تا به اصطلاح ما R.R.C یا کد مربوط به آن فراورده؛ کد و پرونده مربوط به دارو، غذا، آرایشی، بهداشتی، تجهیزات است. این‌ها کمک می‌کند برای این که پیش بینی کنیم، بتوانیم برنامه ریزی کنیم، اصلاً هدف سامانه تی تک همین است که برنامه ریزی کند از ابتدای زنجیره که یا تولید است یا واردات تا انتهای زنجیره که عرضه. است. انتهای زنجیره هنوز کامل کامل نشده، ولی ابتدای زنجیره کاملاً موجود است در سامانه تی تک، این‌ها قابل ارائه است، یعنی ما در داشبورد‌هایی که در اختیار مدیران مان قرار می‌دهیم برای برنامه ریزی؛ همه این اطلاعات را داریم و برنامه ریزی ما روی همین سامانه انجام می‌شود.
دکتر محمدی با اشاره به اینکه همه فرایند دارو‌های وارداتی، صد درصد، در سامانه تی تک اجرا می‌شود افزود: در دارو‌های تولید داخل ۹۰ درصد، در تی تک انجام می‌شود آن ۱۰ درصد هم به این علت است که بعضی یک دارویی مقطعی تولید می‌شود و این اتفاق روی آن نمی‌افتد.
رئیس سازمان غذا و دارو درباره حوزه تجهیزات در تی تک نیز گفت: اخیراً ورود کردیم، ۴ هزار تولید کننده تجهیزات داریم و در واقع داریم که این‌ها ۹۰ درصدشان شناسه گذاری می‌کنند، ابزارمان برای این که در تی تک چیزی را پیگیری کنیم آن شناسه رهگیری است که روی کالا می‌خورد. از ابتدای راه اندازی تی تک تا الآن حدود ۱۲ میلیارد U.I.D صادر شده، U.I.Dای که روی هر کالا واحداً یعنی این که برای یک دارو یا تجهیزات است، این تکرار پذیر نیست یعنی یک وجه دارو ممکن است چند میلیون U.I.D روی آن داشته باشد.
دکتر محمدی ادامه داد: در فراورده‌های خوراکی و آشامیدنی این موارد به طور کامل انجام می‌شود، شناسه گذاری روی کالا‌ها انجام می‌شود. در آرایشی- بهداشتی این تا حدودی انجام می‌شود، ولی یک بخشی که داریم انتهای خط است، یعنی در انتهای خط، دارو، چون اهمیت دارد ما استعلام می‌گیریم، این شناسه گذاری که در مسیر می‌رود موقعی که می‌خواهیم به بیمار دارو را تحویل دهیم یک استعلام نهایی می‌گیریم.
رئیس سازمان غذا و دارو گفت: از مجموع دارو‌ها اکنون ۹۱۴ کد ژنریک مان، آخر زنجیره را هم ثبت می‌کند. شما می‌توانید بگویید که حتی این دارو را به کدام مریض با چه اطلاعاتی دادی. این بخش ۹۱۴ تا انجام شده، آن ۹۱۴ قلم بیشترین عدد است، یعنی شاید بالغ بر ۹۰ درصد سهم ریالی بازار را شامل شود و سایر اقلامی هم که الآن استعلام گرفته می‌شود، اقلامی مثل استامینوفن و یک سری قرص‌هایی که قیمت آنها پایین است و الآن هم بستر مناسبی برای اجرای آن در داروخانه‌ها نداریم که آن را صد درصد کنیم.
دکتر محمدی در پاسخ به اینکه اگر تی تک توان نظارت بر زنجیره تأمین و توزیع دارو را دارد چرا باید ما با کمبود دارو مواجه شویم افزود: عوامل زیادی درگیر هستند. به طور مثال یک سری از مواد اولیه سه تا چهار ماه دیگر دچار کمبود می‌شوند باید برنامه ریزی کنیم که ماده اولیه بیاید یا داروی جایگزین آن بیاید، بعضی از این مشکلات نیز از دست شما خارج است.
رئیس سازمان غذا و دارو ادامه داد: از پارسال تا کنون در بخش تجهیزات پزشکی مصرفی ۵۰ درصد رشد ثبت در تی تک داشتیم؛ این اتفاق خوبی است، نمی‌گویم کامل است، چون کامل زمانی می‌شود که صد درصد انجام شود.
دکتر محمدی درباره قیمت گذاری دارویی و ارز ترجیحی گفت: وقتی ارز ترجیحی می‌دهیم باید با قیمت ارز ترجیحی قیمت گذاری شود، نه این که ارز ترجیحی بدهیم و آزاد بفروشیم. دیگر این که ما اجازه واردات نمی‌دهیم به طور مثال تولید کننده داخلی از ارز ترجیحی استفاده می‌کند، ما اجازه واردات هم نمی‌دهیم اگر قرار باشد ارز ترجیحی را برداریم و قیمت گذاری هم انجام شود یک چیز طبیعی است، اما شما زمانی اعلام می‌کنید قیمت گذاری نکنید ما باید مجاز باشیم اگر قیمت گذاری نکنیم واردات را آزاد کنیم، به تولید آسیب می‌رساند، برای این که از تولید حمایت کنیم باید واردات را با قیمت گذاری محدود کنیم که این تعادل برقرار شود.
رئیس سازمان غذاو دارو افزود: الان روی بخش اعظمی از مواد اولیه قیمت گذاری می‌کنیم، ولی آن اقلامی که بخش بزرگی از بازار را دارند، خود صنعت ادعا دارد اگر قیمت گذاری نکنید خود بازار به تعادل می‌رسد به خصوص الآن که ارز ترجیحی نمی‌گیرند، ولی این به شرط این است که در کنار تولید رقابت باشد، یعنی واردات هم انجام شود، وقتی واردات نیست، طبیعی است که باید یک قیمت منطقی داده شود که خدای ناکرده سوء استفاده نشود.
دکتر محمدی با اشاره به اینکه دو پیشنهاد به صنعت تولید کنندگان ماده اولیه ارائه داده ایم گفت: پیشنهاد این بود که یا قیمت گذاری می‌کنیم و به قیمت گذاری ما تمکین کنند یا ما واردات را آزاد می‌کنیم، رقابت کنند.
رئیس سازمان غذا و دارو درباره تکمیل سامانه تی تک افزود: بخش زیادی از محاسبات و برنامه ریزی هایمان در سامانه تی تک انجام می‌شود، رشد خیلی خوبی داشته است، اما به طور مثال در بخش داروخانه‌ها ۱۴ هزار و ۵۰۰ داروخانه داریم که مال ما نیست، باید داروخانه‌ها از نظر سخت افزاری و زیر ساخت تقویت شوند، این یک بخش خارج دستگاهی است یعنی خیلی به ما ربط ندارد، ولی ما هر چه در تی تک توسعه پیدا کند، در حوزه ثبت اطلاعات در تی تک ما صد درصدی هستیم، در حوزه استعلام این کالا یک مقداری عقب هستیم.
همچنین دکتر محمدی درباره قیمت انسولین و موجودی آن در کشور گفت: انسولین قلمی متنوع است، تولید داخلش حدود ۸۰ هزار تومان است، چون چند مدل داریم، وارداتی ها؛ آن‌هایی که متعارف استفاده می‌شود حدود ۱۴۰ هزار تومان برای مصرف کننده شده، یک نمونه اش است که حدود ۲۲۰ هزار تومان است.
رئیس سازمان غذا و دارو افزود: پیشتر با ارز ترجیحی میانگین ۳۰ هزار تومان بود، ارز این‌ها آزاد شد، ولی پرداخت از جیب مردم هیچ تغییر نکرد. یعنی اگر پیشتر بیمار ما انسولین را با بیمه ۳ هزار تومان پرداخت می‌کرد، الآن هم ۳ هزار تومان پرداخت می‌کند، چه آن موقع که ۳۰ هزار تومان، چه الآن که ۱۴۰ هزار تومان.
دکتر محمدی گفت: اگر یک تبعه خارجی بخواهد دارو را تهیه کند، باید آزاد تهیه کند به جز بخشی از اتباع خارجی که بیمه سلامت هستند، ولی مردم باید بیمه باشند مگر آن‌هایی که خود خواسته بیمه نشدند. با بیمه این را با همان مبلغ پرداخت از جیب قبل تهیه می‌کنند بیمه‌ای هر چند هنوز همین قیمت آزاد از منطقه پایین‌تر است. یعنی ما قیمتش را آزاد کردیم با توجه به این که تأمین کننده این دارو ارزان قیمت تهیه کرده این را می‌دانید بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان قیمت این دارو در منطقه ماست. در مناطق دیگر؛ در آمریکا خیلی بیشتر است تا هشت برابر این قیمت متأسفانه فروخته می‌شود، ولی در کشورما به طور معمول طبق تعاملی که با تولید کننده‌ها داریم قیمتش پایین است. ولی به هر حال دیگر ارز ترجیحی بابت این داده نمی‌شود یعنی اگر قاچاق شود ما برای آن ارزی ندادیم، طبیعتاً دیگر نمی‌شود، چون جذابیتی ندارد.
رئیس سازمان غذا و دارو در بخشی دیگر از گفتگوی صف اول درباره طرح دارویار گفت: ارزش اقلام دارویی باید اصلاح می‌شد یعنی سیاست ارزی از دولتی به نیمایی تغییر کند، اعتبار مربوط به سیاست ارزی از ابتدای زنجیره‌ای که به صورت ارز داده می‌شد به انتهای زنجیره به صورت یارانه ارزی برود، الآن تقریبا ۹۵ درصد دارو‌های ما به صورت کامل ارزشان رفته یارانه ارزی شده است، یعنی ما دیگر ارز ترجیحی به شرکت وارد کننده نمی‌دهیم، این ارز را دولت تبدیل به یارانه کرده و در اختیار بیمه‌ها قرار داده است و به این روش از کسانی که دارو مصرف می‌کنند حمایت می‌کند. پس طرح دارویار انجام شد.
دکتر محمدی افزود: در کنار طرح دارویار یک سری اقداماتی انجام شده است، به طور مثال گفتیم پرداخت از جیب مردم ثابت بماند، این اتفاق افتاد، گفتیم میزان پوشش بیمه‌ها برای دارویی تعلق بگیرد که ۵۰ درصد سهم بازار را داشته باشد، تا قبل از این سازمان‌های بیمه گر هر دارویی که ارزان‌ترین قیمت را تولید می‌کرد پوشش می‌داد یا اصلاً تأمین می‌کرد، یک دارویی بود ۱۰ تولید کننده داشت یک تولید کننده می‌آمد قیمت پایین‌تر می‌زد، بیمه آن را می‌داد، بقیه را هر کس می‌خواست بخرد باید ما به التفاوت می‌داد، این تغییر شد؛ مدلی که بیمه پوشش می‌دهد بعد از اجرای طرح دارویار، حدوداً بین ۲ تا ۸۶ درصد پرداخت از جیب مردم پایین‌تر آمد.
رئیس سازمان غذا و دارو گفت: هزار و ۷۰۰ قلم دارو که بیمه نبودند، به طور مثال دارو‌های چاقی، لاغری، جنسی، طبیعی است که نباید مشمول بیمه باشد یا ویتامین ها، این‌ها نباید بیمه باشد، این‌ها را خارج کردیم، یک سری از دارو‌ها که دیدیم در هیچ بیمه‌ای بیمه نیستند و اضطرار درمان را دارند پوشش دادیم. پوشش هم به این صورت بود که تا قبل از اجرای طرح دارویار، پرداخت از جیب مردم هر چقدر بود، الآن هم همان قدر شود، هر قدر به قیمتش اضافه شد در قالب طرح یارانه دارویار ببریم.
دکتر محمدی درباره کمبود اسپری‌های تنفسی و تأمین آن افزود: یکی از تولید کننده‌های اسپری‌های تنفسی هم مشکل خط داشت که مشکلش رفع شد، یک ماه و نیم است که زیاد تولید می‌کند، ولی ما از طریق واردات هم به شدت وارد می‌کنیم.
رئیس سازمان غذا و دارو گفت: یک سری از کمبود‌هایی که اعلام کردند برای نمونه نشان (برند) خارجی بود، مربوط به تولید داخل نبود، ولی یکی از تولید کنندگان داخلی هم مشکل خط تولید داشت، دو تولیدکننده اسپری تنفسی داریم، یکی دو تا هم اضافه می‌شوند و تحت لیسانس تولید می‌کنند، ولی ما واردات را هم زیاد کردیم تا مشکل آن رفع شود، هر موقع رفع شد، واردات را متوقف خواهیم کرد.
دکتر محمدی در پاسخ به این پرسش که اگر نقدینگی تولیدکننده‌ها تأمین نشود و تولید آنها مختل شود؟ گفت: دقیقاً نمی‌توانند، باید شبکه بانکی اولویت‌های دیگر را کنار بگذارد و صنایع دارویی را تقویت کند، قول می‌دهیم اگر این‌ها تأمین تسهیلات شوند، گردش سرمایه ظرف چند ماه انجام می‌شود یعنی می‌توانند در سال چهار بار تأمین سرمایه را انجام دهند و خیلی زود بدهی بانک‌ها را بدهند، ما ضمانت می‌کنیم.
رئیس سازمان غذا و دارو افزود: ان شاء الله شبانه روز می‌ایستیم و قول می‌دهیم تا همین آذر بتوانیم به یک موجودی پایداری برسیم و این خبر خوش را تا آخر این ماه به مردم بدهیم که برای تأمین دارو مشکلی نداشته باشند.
