بر اساس گزارشی که مرکز آمار از میزان سفرها در سال ۱۴۰۰ منتشر کرد تنها ۳۰درصد از خانوار‌های کشور در این سال به سفر رفتند که نمایانگر حذف ۷۰درصدی سفر از زندگی خانوارهاست. آنچه عمدتاً در سفر و گردشگری در جهان متعارف شده این است که مسافران از مراکز اقامتی همچون هتل ها، مسافرخانه ها، متل ها، اقامتگاه‌های بومگردی و خانه‌های اجاره‌ای استفاده کنند و در شکل طبیعت گردی و کوهنوردی آن به شکل کمپ اقامت شبانه داشته باشند. این در حالی است که در ایران، بیشترین شکل اقامت شبانه در خانه اقوام و بستگان و پس از آن در ویلا‌های شخصی است. گسترش نیوز برای اطلاعات بیشتر پیرامون این موضوع با یک فعال گردشگری به گفتگو پرداخته است. با ما همراه باشید.
فرخ میر شاهزاده کارشناس و فعال گردشگری در رابطه با سفرهای یک روزه و کاهش گردشگر گفت: سفرهایی که کمتر از ۲۴ ساعت باشد گردشگری به حساب نمی‌آید و این افراد بیشتر بازدید کننده لحاظ می‌شوند. ما اگر می‌خواهیم گردشگری افزایش پیدا کند باید بستر زیرساختی یک منطقه به عنوان منطقه مقصد گردشگری را ارتقا دهیم و زمینه سرمایه‌گذاری برای پذیرش گردشگران واقعی که حداقل یک شب اقامت در منطقه را خواهند داشت بیشتر خواهد شد. متأسفانه شرایط نامناسب اقتصادی وضعیتی را به وجود آورده است که اغلب مسافران برای گذراندن اوقات فراغت خود ترجیح می‌دهند کمترین هزینه را تقبل کنند.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: اگر گردشگری را تنها عامل توسعه هتلداری قلمداد کنیم مسلماً بازدیدکنندگان و تفرج‌گران یک روزه هیچ سودی برای هتل‌ها ندارند و صرفاً بستر‌ساز یک منطقه گردشگری لحاظ می‌شوند و هیچ تأثیری در روند گردش کار هتلداران ندارند. اما اگر منجر به ایجاد مقصد جدید برای مسافران شود و پذیرای گردشگران در بلند مدت شود، می‌تواند تأثیر مثبت بر خدمات اقامتی داشته باشد. در گذشته هم شاهد این موضوع بودیم که گردشگرانی که بیش از ۱ روز تصمیم به سفر می‌گرفتند سعی بر آن داشتند تا در هزینه‌های خود صرفه جویی کنند و در چادرها یا منزل اقوام سکونت می‌کردند که تأثیری بر صنعت هتلداری کشور نداشت. بسترسازی مناسب در حوزه فرهنگی در صنعت گردشگری انجام نشده و نتوانستیم آن‌طور که شایسته کشور است مقاصد گردشگری خلق کنیم. اخیراً افراد برای سفر تمامی مایحتاج خود را به همراه می‌برند و چرخه اقتصادی را ایجاد نمی‌کند و برای جامعه محلی سودی ندارد و بیشتر ایجاد مشکل می‌کند. در هر حال وجود بازدیدکننده یا تفرج گر هیچ تاثیری بر روال صنعت هتلداری ندارد و سودی عائد جامعه محلی نمی‌شود.
میر شاهزاده بیان کرد: ماهیت اصول توسعه گردشگری با توجه به سیاست های دنیا گرایش به توسعه پایدار بیشتر مشاهده می‌شود. مراحل مختلفی در شکل گیری مقاصد گردشگری وجود دارد؛ اولین مرحله آن پذیرش و استقبال است و مرحله پایانی بازدارندگی و ممانعت به حساب می‌آید. در بعضی از مقاصد گردشگری شاهد بازدارندگی هستیم. هدف از گرایش به اقتصاد گردشگری توسعه چرخش نقدینگی و گردش پولی است. اگر قرار باشد گردشگران هیچ نوع منفعتی به مقصد گردشگری نداشته باشند و حضورشان در منطقه تنها به عنوان حضوری مقطعی بدون ایجاد ارزش افزوده برای ساکنان آن شهر داشته باشد، آن منطقه را به سمت ممانعت و بازدارندگی هدایت می‌کند زیرا جوامع محلی احساس می‌کنند با حضور گردشگر در یک منطقه تخریب‌های عمده ای به منطقه تحمیل می‌شود از جمله تخریب فرهنگی، زیرساختی و محیط زیست. تمام این موارد عواملی هستند که به دلیل عدم فرهنگ صحیح توسعه گردشگری در کشور ما به چشم می‌خورد. به طور مثال جاده عباس آباد بیشتر تبدیل شده به یک زباله دان؛ گردشگری که از آن منطقه عبور می‌کند نه تنها سود اقتصادی ایجاد نمی‌کند بلکه زباله‌های خود را هم در آن منطقه رها می‌کند. در ابتدا قبل هر موضوعی باید بستر فرهنگی را ایجاد کنیم. متأسفانه سیاست‌گذاری‌ها به شدت ضعیف اتفاق افتاده است و ما هنوز نتوانستیم آن طور که شایسته صنعت گردشگری کشور است عمل کنیم.
وی در رابطه با تعداد مسافران در زمان پسا کرونا در پایان گفت: کرونا در کاهش سفر تأثیر مشهودی داشت اما سفر جز جدانشدنی از زندگی بشر است. حتی در دوران کرونا هم شاهد این بودیم که اکیپ‌های محدودتر به صورت خانوادگی اقدام به سفر می‌کردند. سفر در قالب نیاز اجتماعی و ایجاد ارزش افزوده اقتصادی طبقه‌بندی می‌شود. در کشور ما بیشتر به سفر نگاه شعارگانه بوده است اما باید توجه داشت که سفر اقتصاد کشور را می‌تواند رونق دهد پس باید زیر ساخت‌های آن را ایجاد کنم تا بتواند مولد گردش اقتصادی باشد.
