ایجاد زنجیره ارزش در علف هرزِ سرشار از مواد مغذی

صدا و سیما دوشنبه 07 آذر 1401 - 16:36
محققان پردیس کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه با سازگاری دو رقم جو دوسر توانستند زنجیره ارزشی برای یک علف هرز ایجاد کنند؛

ایجاد زنجیره ارزش در علف هرزِ سرشار از مواد مغذیبه گزارش خبرگزاری صدا و سیما، «یولاف وحشی» یا جو دوسر که به نام «قره قاج» نیز مشهور است، گیاهی است که هر ساله اراضی زیادی را آلوده می‌کند و موجب نابودی میلیون‌ها کیلوگرم از غلات می‌شود از این رو کشاورزان علیه این گیاه، اقدام به سمپاشی‌های وسیعی می‌کنند. این در حالی است که جو دوسر که بیشتر به صورت پرک یا بلغور عرضه می‌شود یکی از بهترین و کامل‌ترین انواع غلات از خانواده گندمیان است که ۱۲هزار سال پیش از میلاد به عنوان یک علف هرز در زمین‌های گندم می‌رویید. اما ۲ هزارسال پیش از میلاد در اسکاندیناوی و لهستان مردم متوجه شدند که می‌توانند از جو به عنوان یک ماده غذایی مغذی استفاده کنند.
این گیاه اکنون ۱.۵ درصد کل غلات تولیدی دنیا را تشکیل می‌دهد و در بیش از ۷۵ کشور، کشت می‌شود؛ چرا که این گیاه علاوه بر مصرف به عنوان غلات، مکمل غذایی خوبی برای ورزشکاران و همچنین کاهنده قند و چربی خون است و خطر بروز بیماری‌های قلبی و عروقی را کاهش می‌دهد.
یولاف یک گیاه کم توقع است که در انواع خاک‌ها و حتی خاک‌های شور رشد می‌کند، نیاز به میزان کم کود و سم و آفت کش دارد ضمن آنکه موجب کاهش بروز بیماری قارچی «طوقه» گندم در تناوب کشت می‌شود.
بر این اساس یکی از شرکت‌های دانش بنیان مستقر در کرمانشاه با سازگاری دو رقم از این گیاه در کشور، توانسته است زنجیره ارزش این محصول را در کشور راه اندازی کند.
مدیر داخلی یکی از شرکت‌های فناور با بیان اینکه این شرکت از ۱۰ سال گذشته در زمینه تولید یولاف (جو دوسر) فعال است، گفت: برای این منظور با مطالعاتی که بر روی ژنوتایپ‌های مختلف بذر یولاف انجام داده، توانسته است دو رقم جو سر به نام‌های یورو و کوال را در کشور سازگار و بومی سازی کند و این بومی سازی به ثبت نیز رسیده است.
هادی کیانی نژاد با بیان اینکه ارقام سازگار شده جو دو سر را به کشاورزان معرفی کردیم، اظهار کرد: برای این منظور ما بذر را در اختیار کشاورزان قرار می‌دهیم ضمن آنکه کارشناسان شرکت نیز در مراحل کاشت تا برداشت محصول همراه کشاورز هستند.
وی اضافه کرد: ما در نهایت محصول تولید شده را با ۲۰ درصد گران‌تر از قیمت تضمینی دولت، از کشاورز خریداری می‌کنیم.
مدیر داخلی این شرکت با تاکید بر اینکه اکنون ۴ محصول یولاف پوست کنده، بلغور، پرک و آرد را تولید و تجاری سازی کرده‌ایم، یادآور شد: یولاف در میان کشاورزان کشور به عنوان علف هرز شناخته می‌شود. این محصول در مزارع گندم رشد می‌کند، اما با کار‌های اصلاحی که محققان شرکت بر روی این گیاه انجام داده‌اند، موفق شدند با سازگاری دو رقم یولاف، دو مشکل اساسی یولاف‌های وحشی را رفع کنند.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: با اقدامات اصلاحی، ما یولاف‌هایی را به کشاورزان معرفی کردیم که آن‌ها در زمان برداشت، نگران ریزش آن نیستند به گونه‌ای که اگر کشاورز بخواهد با کمباین این محصول را برداشت کند، کمی از آن ریزش دارد، ولی با اولین آبیاری سبز می‌شود و آن‌ها می‌توانند با زدن یک بار دیسک به زمین، یولاف‌ها را از بین ببرند و زمین را برای کشت بعدی آماده کنند.
کیانی‌نژاد مشکل بعدی یولاف را خواب بذر عنوان کرد و ادامه داد: از این طریق هم مشکل خواب بذر برای کشت بعدی و هم ریزش این محصول مرتفع شده است.
این محقق با بیان اینکه یولاف تولیدی، مصرف خوراکی دارد، اظهار کرد: این محصول کشاورزی یک مکمل غذایی مناسب برای ورزشکاران است و از آنجاکه این محصول بدون گلوتن است، مبتلایان به بیماری سلیاک می‌توانند از آن استفاده کنند.
وی یولاف را مناسب برای بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ دانست و ادامه داد: پرک یولاف تولید شده در این شرکت سرشار از پروتئین، آهن، روی، آنتی اکسیدانت، مواد معدنی، کلسیم، پتاسیم، منیزیم، مسن و اسید‌های چرب است.
به گفته وی آرد، یولاف پوست کندهریال سبوس یولاف و بلغور یولاف این شرکت نیز حاوی فیبر محلول بتاگلوکان، همراه با سبوس کامل بدون مواد نگهدارنده و یولاف پوست کنده نیز سرشار از اسید‌های چرب ضروری است.

 

منبع خبر "صدا و سیما" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.