به گزارش همشهری آنلاین، با گذشت یک ماه از آغاز ثبت‌سفارش واردات خودرو هنوز هیچ خودرویی به کشور وارد نشده و گمانه‌زنی درباره برند و مدل خودروهای وارداتی احتمالی به ایران همچنان ادامه دارد. تاکنون ۱۲شرکت تولیدکننده و واردکننده خودرو از وزارت صمت مجوز واردات دریافت کرده‌اند و اخباری از اعطای مجوز به سیزدهمین شرکت نیز منتشر شده است. سایپا، پارس خودرو، سایپا سیتروئن، کرمان خودرو، خودروسازی فردا، مکث‌موتور، آرین‌موتور پویا، بهمن خودرو، ایران خودرو، معین خودرو، ایرتویا و دیارخودرو، ۱۲شرکتی هستند که نامشان را وزارت صمت به‌عنوان تأییدشده‌های نهایی اعلام کرده. اطلاعات منتشرشده حاکی است وزارت صنعت در ادامه بررسی صلاحیت شرکت‌های متقاضی واردات، کوشا خودرو را نیز به فهرست واردکنندگان مجاز خودرو اضافه کرده است. گفته می‌شود این شرکت قرار است محصولات کیا را به ایران وارد کند.
واردات، فقط از شرق آسیا
محدوده قیمت ۱۰ تا ۲۰هزار دلاری تعیین‌شده در آیین‌نامه واردات برای خودروهای وارداتی، دست شرکت‌ها را برای انتخاب از میان برندهای برتر خودرو دنیا بسته است و محدودیت منابع ارزی نیز این تنگنا را بیشتر کرده است. یک میلیارد یورو، کل مبلغی است که بانک مرکزی برای واردات خودرو تا پایان سال تعهد کرده و این محدودیت باعث شده تمرکز وزارت صمت بر واردات خودروهای زیر ۱۰هزار دلار قرار گیرد تا با توجه به شکاف عمیق عرضه و تقاضا در بازار داخلی، تیراژ واردات به کشور تا حد امکان افزایش یابد. بر همین اساس پیش‌بینی اولیه ۷۰هزار دستگاهی وزارت صمت برای واردات خودرو تا پایان امسال در برآوردهای نهایی و با تمرکز بر قیمت‌های زیر ۱۰هزار دلاری به ۱۰۰هزار دستگاه افزایش یافت. با این حال و با وجود شرایط سختگیرانه آیین‌نامه، شرکت‌هایی که توانسته‌اند از وزارت صمت مجوز واردات بگیرند، اسامی خودروهای انتخابی خود را اعلام کردند و وزارت صمت در اعلام اولیه، هیوندا اکسنت، هیوندا آی۱۰، میتسوبیشی میراژ، چانگان سی‌اس۳۵، ام‌جی۳ و ام‌جی۶، سیتروئن۳ و یکی از محصولات شرکت فولکس واگن (سئات) را در زمره مدل خودروهایی معرفی کرد که قرار است به کشور وارد شوند. با گذشت یک ماه از آن زمان، اگرچه هنوز شرکت‌ها یا وزارت صمت جزئیات برندها و مدل‌های وارداتی را به‌طور شفاف اعلام نکرده‌اند، اما گمانه‌زنی‌هایی در این زمینه وجود دارد و به‌نظر می‌رسد به‌رغم برآوردهای ابتدایی مبنی بر واردات احتمالی برخی مدل‌های خودرو از اروپا در نهایت واردات خودرو به مدل‌هایی از شرکت‌های شرق آسیا محدود باشد.
کدام خودروها وارد می‌شوند؟
درحالی‌که هنوز ابهامات زیادی درباره جزئیات واردات و برندها و مدل‌های انتخابی برخی شرکت‌های واردکننده وجود دارد، بعضی شرکت‌ها شفافیت بیشتری در این زمینه داشته‌اند و برندهای هدف خود برای واردات را در سایت‌های خود معرفی کرده‌اند. آرین موتور پویا، به‌تازگی در سایت خود با انتشار تصاویری از چند مدل میتسوبیشی، احتمال واردات از این برند ژاپنی را تقویت کرده است. به‌نظر می‌رسد واردات مدل‌های آتراژ، اکسپندر، اکلیپس کراس و ASX به واسطه این شرکت قطعی شده باشد. شرکت کرمان خودرو نیز واردات برخی محصولات هیوندایی کره را هدف‌گذاری کرده است. براساس اخبار منتشر شده ۵محصول هیوندایی را قرار است این شرکت به ایران وارد کند. گفته می‌شود واردات مدل‌های هیوندای آی۱۰، هیوندای آی۲۰، هیوندای اکسنت، هیوندای النترا و هیوندای کونا از این شرکت خودروساز کره‌جنوبی به بازار ایران قطعی شده است. از سوی دیگر شرکت‌هایی که مجوز واردات دریافت کرده‌اند هنوز اطلاع‌رسانی مستقیم یا غیرمستقیمی در زمینه واردات انجام نداده‌اند اما به‌نظر می‌رسد شرکت‌هایی که پیش از ممنوعیت واردات خودرو، طرف قرارداد شرکت‌های واردکننده یا خودروساز داخلی بودند، امروز هم هدف واردات باشند. بر این اساس شرکت ایرتویا که پیش از این نیز واردکننده محصولات تویوتا به کشور بود، همچنان واردکننده این برند ژاپنی است و گفته می‌شود دست‌کم مدل تویوتا یاریس به کشور وارد خواهد شد. بهمن خودرو نیز واردات داتسون را هدف‌گذاری کرده تا ژاپن هدف اول واردکننده‌ها به ایران باشد. برای کوشاخودرو به‌عنوان آخرین شرکت مجاز به واردات نیز محصولات شرکت کره‌ای کیا به‌عنوان هدف واردات معرفی شده است. از میان اروپایی‌ها به‌نظر می‌رسید رنو و پژوی فرانسوی در دسترس‌ترین و امکان‌پذیرترین انتخاب‌ها برای واردات باشند کما اینکه از همان ابتدا نام سیتروئن سی۳ در میان خودروهای وارداتی مطرح شد اما تحولات سیاسی رخ داده طی این مدت بر فهرست خودروهای وارداتی نیز اثرگذار بوده است.
چانگان جایگزین رنو
سیتروئن سی۳ در فهرست ۷خودرویی بود که یک ماه قبل، نامشان به‌عنوان خودروهای انتخابی واردکنندگان اعلام شد اما با فعل‌وانفعالاتی که از آن زمان تاکنون در عرصه سیاسی رخ داده به‌نظر می‌رسد نه‌تنها سیتروئن سی۳ بلکه هیچ خودرو فرانسوی دیگری را نمی‌توان بین وارداتی‌ها به ایران دید. چند روز بعد از اعلام رسمی ممنوعیت واردات خودروهای فرانسوی پژو، سیتروئن و رنو، وزارت صمت با عقب‌نشینی از موضع خود واردات محصولات ۲شرکت رنو و پژو را به جبران خسارت وارد آمده در دوران تحریم و ترک ایران، مشروط کرد. به‌نظر می‌رسید موضع‌گیری جدید به شکلی بتواند درهای واردات را به روی فرانسوی‌ها باز کند اما وزیر صمت روز یکشنبه در مصاحبه‌ای جدید اعلام کرد واردات خودروهای فرانسوی «فعلا» در دستور کار نیست. فاطمی امین گفت: خودروسازهای فرانسوی سابقه خوبی به لحاظ عمل به تعهداتشان در ایران ندارند و دولت فرانسه همچنین در حوادث اخیر موضع‌گیری‌های نادرستی داشته و هم‌اکنون برنامه‌ای برای اجازه‌دادن به واردات خودروهای فرانسوی نداریم. این در حالی است که گمانه‌زنی‌ها از هدف‌گذاری شرکت‌های سایپا، ایران‌خودرو و مکث موتور، بر واردات رنو حکایت دارد. با این حال، شرکت سایپا با توجه به اینکه پیش از ممنوعیت واردات با شرکت خودروسازی چینی چانگان‌موتورز قرارداد همکاری داشت، به‌احتمال زیاد این بار نیز واردات محصولات همین شرکت را در برنامه خواهد داشت اما از برنامه دیگر شرکت‌ها برای واردات هیچ خبر موثقی در دست نیست.
کندی روند واردات
واردات خودرو بعد از گذشت یک ماه از ورود به فاز عملی همچنان اندر خم یک کوچه است و مشخص نیست این روند در کدام بخش از زنجیره دچار توقف شده است. وزارت صمت با اعلام اینکه بعد از ثبت سفارش خودرو دیگر مراحل واردات از کنترل وزارتخانه خارج است و ممکن است واردکننده‌ها در انتظار تخصیص ارز باشند، توپ کندی روند واردات را به زمین بانک مرکزی می‌اندازد اما دبیر انجمن واردکنندگان معتقد است جز آرین خودرو که برند وارداتی خود را در سامانه ثبت سفارش تغییر نداده، دیگر شرکت‌ها با توجه به مشکلات سد راه واردات ازجمله الزام انتقال تکنولوژی، به‌احتمال زیاد هنوز مرحله ثبت سفارش را نیز پشت سر نگذاشته‌اند. به اعتقاد مهدی دادفر، با روند موجود، ورود خودروهای خارجی به کشور تا پایان سال را نمی‌توان خیلی محتمل دانست مگر اینکه دولت اصلاحاتی را در آیین‌نامه واردات انجام دهد.
