دریای مرده نام عجیب و شگفت انگیزی است اما روی نقشه جغرافیایی دنیا، این نام به صورت لکه ای آبی رنگ در نزدیکی اردن مشخص شده است. دریایی که عرب ها به آن بحرالمیت می گویند و اروپایی ها Dead lake.
دریای مرده در کرانه باختری رود اردن قرار دارد و در برخی منابع از آن با نام دریاچه نمک یاد شده است. سواحل اطراف آن پست ترین نقطه ی خشکیهای زمین است. ارتفاع گودترین نقطه آن 422 متر کمتر از سطح دریا است. بیشترین عمق آب تا کنون از 378متر بالاتر نبوده است. 67کیلومتر طول و 18 کیلومتر عرض دارد. حجم آب دریاچه 810 میلیون متر مکعب است.
این دریاچه با 33,7درصد غلظت مواد محلول شورترین دریاچه ی دنیاست. به دلیل ارتفاع پایین این منطقه از سطح دریا، پساب کشاورزی و پساب ناشی از خاکشویی مناطق دورتر به صورت چشمههایی در کف این دریاچه به آن وارد میشود. اما خشکی هوا و آفتاب گرم این منطقه سبب می شود که روزی 2 سانتیمتر از ارتفاع این دریاچه کم (آب بخار) شود.
پسابهای کشاورزی حاوی مقدار زیادی املاح معدنی هستند. تبخیر گسترده و ورود دائمی آب شور باعث بالا رفتن شدید غلظت آب و جرم حجمی آن شدهاست، به گونهای که انسان در این آب شناور میماند.
با آنکه در میان هر سه ملکول در آب این دریاچه تنها دو تایشان ملکول آبند، بر روی سنگهای اعماق این دریاچه بیوفیلمهای سبز و باکتریهای سولفیدخوار زندگی میکنند و گاه که وضعیت آب مساعد باشد، رویش آغازیان باعث به رنگ سرخ درآمدن آب دریاچه میشود.
طومارهای عجیب
در سال 1947 میلادی در منطقه قمران در فلسطین و در کرانه دریای مرده، طومارهایی کشف شد که در پژوهشهای مربوط به آئین یهودیت و مسیحیت اهمیت به سزائی داشت. چوپانی از قبائل بومی ساکن این منطقه بز گلهاش را گم میکند. هنگام جستجو جهت یافتن آن، به غاری میرسد. سنگی را در این غار میاندازد. در این هنگام صدای برخورد این سنگ با ظرفی سفالین، باعث کنجکاوی او میشود. پس از ورود به این غار، خمرهای سفالین در این غار مییابد که درون آن طومارهای قدیمی وجود داشت. و این سرآغاز کشفیات طومارهای دریای مرده بود. پس از این که مسئولین محلی، پی به وجود این طومارها میبرند، عملیات باستانشناسی را در این منطقه آغاز میکنند. تا سال 1958 کلّ طومارهایی که در یازده غار از غارهای این منطقه قرار داشت، کشف میشوند.
یافتهها شامل بخشهایی از تقریباً تمامی کتابهای موجود در عهد عتیق (به استثناء کتاب استر) میباشد. این موضوع اهمیت شایانی دارد زیرا نسخههای در دست پژوهندگان، پیش از این اکتشافات، قرنها دیرتر نوشته شده بودند. این موضوع قابلیت مقایسه نسخههای کنونی عهد عتیق با نسخ قدیمی آن را فراهم میکند.
جایی که حیات معنا ندارد
«دریای مرده » تنها دریاچه در روی زمین است که هیچ گیاه یا جانوری در آن زندگی نمی کند و به همین دلیل آن را چنین نامیده اند. دریای مرده، در واقع، دریاچه ای نمکی بین اردن و فلسطین اشغالی است.
البته در زمستان و بهار، کمی به مقدار آب موجود در دریاچه افزوده می شود، اما چون غیر از رود اردن و چند آبراه کوچک دیگر، هیچ رودی به آن وارد نمی شود، همیشه مقدار آب آن کم و غلظت نمکش بسیار زیاد است. میلیون ها سال پیش، سطح دریای مرده 427 متر بالاتر از موقعیت کنونی بوده است. در آن زمان، جانوران آبزی در این دریا زندگی می کردند. اما ناگهان نوعی خشکسالی رخ داد، آب دریاچه تبخیر شد و شرایط زیستی آن به صورت کنونی درآمد.
بسته بودن این دریاچه و تبخیر شدید آب سبب می شود که مقدار نمک و کانی های محلول در آن بی وقفه افزایش یابد. مقدار نمک و کانی های محلول در آن بی وقفه افزایش یابد. مقدار نمک این دریاچه از هر دریای دیگری بیشتر است. و چون این املاح حاوی مقادیر زیادی کلرید منیزیم و دیگر مواد سمی هستند، انسان را بیمار می کنند. به سبب وجود همین نمک و مواد سمی، هیچ موجود زنده ای نمی تواند در این دریاچه بماند. حتی ماهی ها و دیگر موجودات آبزی که از طریق رود اردن به این دریاچه راه می یابند، به محض رسیدن به بحرالمیت می میرند.
برگرفته از: لحظه آخر، کتاب 365 پرسش و پاسخ علمی
تبیان