به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، رییس قوه قضائیه معتقد است: یکی از مسائلی که جزء آسیب هاست، همین نحوه ارجاع است به ویژه که بسیاری از آراء قضایی ما مبتنی بر کارشناسی کارشناسان است و در برخی از موارد اصلا قاضی غیر از تمکین به نظر کارشناس راهی ندارد.
رئیس مرکز آمار و فناروی اطلاعات قوه قضائیه می‌گوید: بحث ارجاع هوشمند پرونده یکی از تکالیف ما در سند تحول قضایی است.
محمد کاظمی فرد معتقد است: بحث ارجاع پرونده به کارشناسان و اخذ نظریه کارشناسی یکی از چالش‌های است که ما در دستگاه قضایی داریم که بعضا باعث اطاله دادرسی می‌شود و مردم ممکن است چندین ماه معطل بمانند تا اینکه یک کارشناس بخواهد نظریه خود را بدهد.
علت این انتقاد‌ها نیز به اختلاف نظر فاحش در کارشناسی‌ها و توزیع ناعادلانه پرونده‌ها بین کارشناسان بر می‌گردد.
بر همین اساس رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه معتقد است: ارجاع هوشمند و عادلانه در سند تحول قضایی پیش بینی شده است تا بتوان بحث ارجاع پرونده به کارشناسان رسمی را به صورت عادلانه انجام داد، این امر باعث می‌شود کار ارجاع به صورت عادلانه توزیع و کار‌ها سریع‌تر کارشناسی شود و مردم کمتر معطل شوند. یا در برخی موارد مشاهده می‌شود این توزیع پرونده‌ها که بین کارشناسان انجام می‌شود، یک توزیع عادلانه‌ای نیست، برخی از کارشناسان هستند که نظریه زیادی از آنها اخذ می‌شود، اما برخی از کارشناسان ممکن است در طول یک ماه و یا یک سال هیچ پرونده‌ای به آنها ارجاع نشود.
برای حل این مشکل بود که دستگاه قضایی راه اندازی سامانه هوشمند ارجاع پرونده‌ها به کارشناسان رسمی را از نیمه نخست امسال در دستور کار قرار داد.
حسن عبدلیان پور، رئیس مرکز وکلا، کارشناسان رسمی دادگستری و مشاوران خانواده قوه قضاییه نیز در این خصوص می‌گوید: در راستای سند تحول قضایی ما این سامانه را ایجاد و به روزرسانی کردیم و در آینده بسیار نزدیک به بهره برداری خواهد رسید. با ارجاع به این سامانه و دسترسی آسانی که هم سیستم قضایی و محاکم و هم سیستم دولتی و دستگاه‌های اجرای دارند می‌توانند از خدمات بسیار خوب این سامانه استفاده کنند.
هر چند که رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه معتقد است: این کار را ما عملا از نیمه نخست امسال شروع کردیم، در سامانه مدیریت پرونده‌های قضایی سیستمی را تعریف کردیم که بتواند بحث قرعه کشی را به صورت هوشمند انجام دهد. نسخه جدیدی را شروع کردیم تا ارجاع پرونده‌ها را به صورت هوشمندانه و بدون مداخله انسانی انجام دهیم.
ستایشی سخنگوی قوه قضاییه در این خصوص می‌گوید: این سامانه یک نسخه آزمایشی به نام ارجاع هوشمند کارشناسی دارد و این ارجاع هوشمند کارشناسی در سامانه مدیریت پرونده‌های قضایی دیده شده است و ان شاالله سه ماه دیگر این سامانه نهایی خواهد شد.
به گفته مسئولان قضایی با راه اندازی سامانه هوشمند ارجاع پرونده به کارشناسان رسمی، بخشی از اطاله دادرسی و عمده مشکل کارشناسی پرونده‌ها به صورت ریشه‌ای برطرف خواهد شد.
رئیس مرکز وکلا، کارشناسان رسمی دادگستری و مشاوران خانواده قوه قضاییه درباره مزایایی راه اندازی این سامنه می‌گوید: با بهره برداری از این سمانه نه تنها بحث اطاله دادرسی بلکه کل مشکل کارشناسی رسمی دادگستری و فراینده کارشناسی در امر دادرسی به صورت ریشه‌ای حل خواهد شد که یکی از موارد اطاله دادرسی است و در کنار آن شفاف سازی و یکسان سازی فرایند کارشناسی نیز مطرح است.
عبدلیان پور معتقد است: از دیگر مزایا بحث دسترسی آسان همه ملت و محاکم به کارشناس است، ارجاع عادلانه است که یکی از مسائل بسیار مهم است یعنی اینگونه نیست که به یک کارشناس در سال ۱۰۰ پرونده به یک کارشناس یکی ارجاع شود. بحث ارجاع کارشناسی به صورت معاضدتی است که این مهم نیز انجام می‌شود. همچنین بحث هزینه‌های کارشناسی دادرسی است که یکسان سازی می‌شود.
مسئولان قضایی معتقدند تعلل و اختلاف نظر در کارشناسی‌ها نقش مهمی در اطاله دادرسی دارد؛ که مسلما ارجاع هوشمند پرونده‌ها به کارشناسان نقش تعیین کننده‌ای در کاهش اطاله دادرسی و بهبود روند رسیدگی به پرونده‌ها خواهد داشت.
