به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان، حجت الاسلام والمسلمین محمد قطبی در سمینار تبیین کریدور میزبانی و رشد هستههای فناور فرهنگی و از افتتاح مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق در قم خبر داد و گفت: هم زمان دو شاخه خانه فناوریهای فرهنگی در مشهد و اصفهان راه اندازی شده است و امیدواریم بتوانیم به زودی چند شاخه دیگر در شهرهای تهران و اهواز و سایر استانها نیز ایجاد کنیم.
وی ایجاد چنین مراکزی در کشور را بی نظیر و بدون سابقه توصیف کرد و افزود: از حدود ۲۵ سال پیش که بحث پارکهای علم و فناوری و شرکتهای دانش بنیان و مراکز رشد مطرح شد، بیشترین میدان به عرصههای مهندسی و پزشکی و کشاورزی اختصاص داشته است و امروز بیش از ۷ هزار شرکت دانش بنیان در کشور داریم و در این مسیر همواره رهبر معظم انقلاب مشوق و حامی ایجاد چنین مراکزی بوده است.
مدیرعامل مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق ادامه داد: اما در حوزه علوم انسانی اقداماتی در این زمینه صورت نگرفته بود تا اینکه در حدود ۵ سال پیش این حرکت آغاز شد و با پیگیریهای صورت گرفته، زیست بوم شرکتهای خلاق ابلاغ شد و به صورت رسمی توسعه پیدا کرد و رشتههای علوم انسانی و اسلامی هم در این مسیر قرار گرفتند.
با بیان اینکه امروز در برخی از استانها در کشور به صورت رسمی مراکز رشد علوم انسانی وجود دارند، اظهار داشت: اولین مرکز رشد حوزه هنر و رسانه کشور در استان اصفهان شکل گرفته است و در سال ۱۳۹۲ در ارشاد افتتاح شده است و دومین مرکز رشد هنر و رسانه هم در دانشگاه هنر اصفهان آغاز به کار کرد و بعد هم نوبت استانهای تهران و سپس قم رسید تا سومین و چهارمین مراکز رشد در این حوزه در آن استانها ایجاد شود.
اصفهان کریدور علم و فناوری، هنر و گردشگری / خطای ۵۰ ساله در سپردن فرمان توسعه استان به دست صنعت
وی ابراز داشت: امروز آغاز عملیات میدانی خانه فناوریهای فرهنگی اصفهان را تحت عنوان تبیین کریدور فناوریهای فرهنگی داریم و به زودی با اختصاص ۳ هزار متر مربع فضای اختصاصی، رسماً کریدور فناوریهای فرهنگی اصفهان افتتاح خواهد شد.
حجت الاسلام والمسلمین قطبی با اشاره به سند آمایش سرزمینی استان اصفهان، گفت: این سند، بالاترین رده سند توسعه استانها محسوب میشود که بنده مسئول برش فرهنگی این سند در استان بودم و آخرین عبارتی که برای چشم انداز یک دهه اصفهان تأیید شد و الان حدود ۵ سال از آن سپری شده است، این عبارت بود که «اصفهان کریدور علم و فناوری هنر و گردشگری» است که این عبارت بر روی همه اسناد بالادستی استان سایه میاندازد و همین سبب شده است تا فرمان توسعه استان به سمت فناوری، هنر و گردشگری پیش برود و در این در حالی است که فرمان توسعه استان در یک دوره حدود ۵۰ ساله به سمت صنعت و عمدتاً توسعه فولادسازی بود و شاید این یک خطایی بود که شهر بزرگ تمدنی با فرهنگ طولانی مدت را به سمت صنعت کشاندیم.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان با بیان اینکه از حدود ۳۰۰ رشته صنایع دستی در جهان، بیش از ۱۹۰ رشته آن در اصفهان وجود دارد، افزود: تعدد و تنوع صنایع دستی در هیچ شهری در جهان مانند اصفهان وجود ندارد و اصفهان از نظر هنر و گردشگری بر همه شهرهای کشور برتری دارد.
وی با تصریح به اینکه اصفهان دریایی است که از حیث اجتماع، تنوع، تاریخ و تعدد و موقعیت سازندگی برای تمدن نوین اسلامی نسبت به همه شهرهای کشور برتری دارد، ادامه داد: قایق ما سوار بر چنین موج و جریانی است و انتظار برتری هم از اصفهان میرود و نباید غفلت کنیم، چراکه غفلتها سبب منسوخ شدن برخی از رشتههای هنری در اصفهان شده است.
دو خط بسیار مفید از کتاب مفاتیح الحیات / اجتهاد نوع دوم / لزوم فراگیری «مناهج الاقامه»
مدیر عامل مرکز ملی نوآوری و خلاقیت اشراق با اشاره به بند نهم از فصل اول کتاب مفاتیح الحیات آیت الله جوادی آملی، ابراز داشت: فصل اول این کتاب بسیار پر اهمیت است و متأسفانه اکثر افرادی که این کتاب را میخوانند از فصل اول آنکه شامل مباحث نظری است، غافل میشوند و بیشتر دنبال سیرههای رفتاری هستند و به نظر بنده بند نهم آن از همه مهمتر است و دو سطر آن بند از همه مطالب آن بند هم مهمتر است.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان ادامه داد: در این دو سطر، به اجتهاد نوع دوم پرداخته شده است. اجتهاد نوع اول همان اجتهاد مصطلح در حوزههای علمیه است. اما اجتهاد نوع دوم به معنای تسرّی آن احکام استخراج شده و جریان سازیِ آنها در جامعه و عینیت بخشیدن به قوانین خداوند در جامعه است که این کار بزرگ هم نیاز به اجتهاد دارد.
وی اجرای اوامر خداوند در جامعه را نیازمند یافتن راههایی دانست که آنها را «مناهج الاقامه» خواند و گفت: بنده حدود ۱۲ مدل برای این کار یافتهام که یکی از آنها تبدیل یافتههای علمی به یک محصول کاربردی است که به آن کاربست علم یا فناوری هم میگویند که تا آن مدلها را نیابیم و اجرا نکنیم، آن یافتههای ما در اجتهاد نوع اول که زحمت بسیاری هم برای آنها کشیده شده است، سودی به حال ما و جامعه ندارد.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان توضیح داد: در علوم تجربی دانشمندان کشف کردهاند که آب در ۱۰۰ درجه به جوش میآید و در عمل هم با استفاده از این اصل، پکیج و رادیاتور را طراحی کردهاند و ما با یک دکمه و با خیال راحت در سرمای زمستان در خانه میخوابیم و نگرانی هم نداریم و از این کاربست علم و از این فناوری لذت می بریم و دغدغهای هم برای عمل نکردن به آن نداریم، اما درباره امور اعتقادی و یافتههای دینی به این سطح نرسیدهایم و نمیتوانیم یافتههای خود را به فناوری بدون دغدغه تبدیل کنیم.
مثالهایی از اجتهاد نوع دوم در کلام آیت الله جوادی آملی
وی افزود: آیت الله جوادی آملی با ذکر مثالی میگوید ما بر اساس آموزههای دینی میفهمیم که حفظ طبیعت واجب است، اما نمیتوانیم فقط به مردم بگوییم که ای مردم حفظ طبیعت واجب است و هیچ کاری نکینم، بلکه روز درختکاری را در تقویم کشور ایجاد میکنیم و باعث میشویم تا مردم و مسئولان بیشتر از روزهای دیگر سال به حفظ طبیعت اهمیت بدهند و این یک مثال از اجتهاد نوع دوم است.
حجت الاسلام والمسلمین قطبی با اشاره به یقین یافتههای اجتهاد نوع اول مبنی بر لزوم مبارزه با استکبار، اظهار داشت: این یافته اجتهاد نوع اول با مدل سازی به نام روز قدس به عینیت و فناوری و کاربست میرسد.
لزوم آغاز اجتهاد نوع دوم در حوزههای علمیه / قله مدلهای اجتهاد نوع دوم
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان با تأکید بر لزوم تلاش روزافزون در بارور شدن اجتهاد نوع اول در حوزههای علمیه، تصریح کرد: باید اجتهاد نوع اول در حیطهها و مسأله های جدید انجام شود و به روز رسانی در احکام را داشته باشیم، اما باید در کنار آن اجتهاد، اجتهاد نوع دوم را هم در حوزههای علمیه شروع کنیم و طلبهها بتوانند در هر دو نوع اجتهاد، ورود کنند.
وی تبدیل و ترجمه آموزههای دینی اجتهاد شده به قانون را یکی از روشهای اجتهاد نوع دوم دانست و اظهار داشت: وقتی قانون داشته باشیم، همه الزام به عمل به آن دارند و جریان سازی در جامعه ایجاد خواهد شد و در نتیجه آن حکم دینی، عینیت پیدا میکند.
حجت الاسلام والمسلمین قطبی با بیان اینکه نمیتوان همه آموزههای دینی را به قانون تبدیل کرد، ابراز داشت: یک مدل بهتر از تبدیل احکام به قانون داریم و آن مدل، نظام سازی است. باید مجموعه یافتههای دینی خود در حوزههای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و سلامت را به یک نظام و منظومه به هم پیوسته تبدیل کنیم و این مدل در واقع قله اجتهاد نوع دوم است که تمامیت نظام جمهوری اسلامی هم از این جنس است.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان با اشاره به هدف امام خمینی (ره) از تأسیس نظام جمهوری اسلامی، تصریح کرد: در طول تاریخ بارها به سلاطین ظالم نسبت به ظلم و فساد بر روی زمین هشدار و تذکر داد شده است و حتی بارها حکم شرعی درباره آنها از سوی علما صادر شده است، اما این اقدامات، تأثیر جالب توجهی در عملکرد سلاطین نداشته است و از همین تجربه تاریخی در مییابیم که تنها یک نظام و حکومت مبتنی بر اسلام میتواند ضامن اجرایی عمل به قوانین و احکام اسلامی در جامعه باشد.
وی با یادآوری قیام و نظام مشروطه، اظهار داشت: در حدود ۱۰۰ سال پیش هم علمایی داشتیم که خودشان دادگاه تشکیل میدادند و حدود شرعی را اقامه میکردند و معتقد بودند که نمیتوان همه چیز را به دست سلاطین سپرد و باید خود مجتهدین هم وارد این عرصه شوند. اما امام خمینی (ره) یک فهم جدیدتر و مترقیتری را معرفی کرد و معتقد بود که افزون بر سلاطین و مجتهدین، آحاد مردم هم وظیفه دارند که برای اقامه دین در جامعه تلاش کنند. این نظریه، مبنای جمهوریت را به وجود آورد که خود یک ترجمه از ارزشهای دینی و از مصداقهای بارز اجتهاد نوع دوم است.
خانه فناوریهای فرهنگی اصفهان؛ بستری برای رشد و بالندگی فعالان حوزه اجتهاد نوع دوم
حجت الاسلام والمسلمین قطبی خانه فناوریهای فرهنگی اصفهان را عهده دار میزبانی، رشد و کمک به کسانی دانست که در عرصه اجتهاد نوع دوم کار کنند و گفت: تبدیل آموزهها به محصول و خدمت و قانون و نظام سازی از انواع مدلهای اجتهاد نوع دوم هستند و کسی که میخواهد این کارها را انجام دهد نیاز به میزبان و راهنما و بستر دارد و برای کارهای پژوهشی و اجرایی به یک کریدور میزبانی نیاز داریم که خانه فناوریهای فرهنگی این بستر و کریدور را برای فعالان ایجاد میکند.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان مراکز مشاوره و خیریهها و قرض الحسنه ها را به عنوان مثالهایی از ترجمه آموزههای دینی به مدل خدمتی معرفی کرد و افزود: آموزههای قرآنیُ مشورت و مواسات و قرض دادن، با این خدمات، به شیوهای نیکو و قانونی و نظام مند، در عرصه جامعه اجرا میشوند.
لزوم تدوین زیست بومها و الگوریتمهای احکام و مفاهیم اسلامی
وی با اشاره به محصولاتی شبیه تسبیح و مهر نماز و صلوات شمار، اظهار داشت: بیاییم به حوزه محصولات و خدماتی ورود کنیم که تا کنون کاری در آن زمینه انجام نشده است، مثلاً همان طوری که برای امور مختلف، زیست بومهایی طراحی و اجرا شده است، بیاییم و در حوزه احکام دینی هم زیست بومهای کاربردی ایجاد کنیم. به عنوان مثال، تا کنون کسی زیست بوم چادر سر کردن از سنین پایین برای دختر خانمها تا محیط کار و خانواده و آینده آنها را به صورت گام به گام طراحی نکرده است و در این در حالی است که ما در جامعه امروزی به این نوع خدمات نیاز داریم.
حجت الاسلام والمسلمین قطبی افزود: اینکه جوان ما در آینده بتواند خدا را در زندگی خود حس کند و بر خداوند توکل داشته باشد هم میتواند یک الگوریتم و زیست بوم داشته باشد و باید در این مسیر گام برداریم. هرچند نمیتوان اخلاص و تقوا را در قالب الگوریتم ارائه کرد، اما بخشی از آموزههای دینی را میتوان به الگوریتم تبدیل کرد و این قابلیت وجود دارد.