طی هفته های اخیر آشفتگی بازار تخممرغ به اوج خود رسیده بود به طوریکه هرشانه تخممرغ ۳۰ تایی با نرخ ۶۶ هزار تومان در بازار عرضه می شد که این امر اقشار ضعیف جامعه را بیش از پیش با مشکلاتی در تامین این کالا در سبد غذایی خانوار روبرو کرد که پشتیبانی امور دام با عرضه روزانه تخم مرغ با نرخ مصوب در میادین و فروشگاه های زنجیره ای تا حدودی التهابات بازار را کاهش داد.
بررسی ها از سطح بازار نشان می دهد که قیمت تخم مرغ های بسته بندی با یکدیگر متفاوت است که گاها این اختلاف ها به ۲۰۰ تا ۳۰۰ تومان در هر عدد می رسد، این درحالی است که سازمان حمایت قیمت مصوب هر شانه تخم مرغ ۳۰ تایی را حداکثر ۳۶ هزار تومان اعلام کرده است.
با وجود اذعان مسئولان مبنی بر تولید روزانه ۲۷۰۰ تا ۲۸۰۰ تن تخم مرغ در کشور و نبود کمبود در عرضه محصول، اما قیمت همچنان بالاست که این امر می طلبد دستگاه های مسئول نظارت بیشتری در سطح بازار داشته باشند چرا که هر عدد تخممرغ با نرخ ۱۵۰۰ به بالا در مغازه ها به فروش می رسد، درحالیکه مدیر عامل اتحادیه مرغداران عرضه با نرخ بالای یک هزار و ۲۰۰ تومان را گرانفروشی می داند.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط می رویم تا از آخرین جزئیات بازار تخم مرغ، علل گرانی و میزان تولید با خبر شویم:
هدایت اله اصغری مدیر عامل اتحادیه مرغداران میهن از توزیع روزانه ۲۵۰ تا ۳۰۰ تن خبر داد و گفت: روزانه ۲۵۰ تا ۳۰۰ تن تخم مرغ با نرخ مصوب ۱۶ هزار و ۹۰۰ تومان در میادین، فروشگاه های زنجیره ای و اصناف منتخب عرضه می شود.
وی در واکنش به عرضه تخم مرغ های بسته بندی با نرخ های ۴۴ هزار تومان در بازار افزود: سازمان حمایت قیمت هر شانه تخم مرغ بسته بندی ۳۰ تایی را ۳۶ هزار تومان اعلام کرده است.
اصغری عرضه هر عدد تخممرغ با نرخ ۱۵۰۰ تومان را گرانفروشی دانست و گفت: با توجه به قیمت مصوب، حداکثر هر عدد تخم مرغ با نرخ یک هزار و ۲۰۰ تومان در خرده فروشی ها باید عرضه شود.
مدیر عامل اتحادیه مرغداران میهن ادامه داد: با توجه به افزایش هزینه های تولید، قیمت منطقی هر کیلو تخم مرغ از دیدگاه ما ۱۵ هزار و ۷۳۳ تومان معادل شانهای ۳۰ تا ۳۱ هزار تومان است که به سازمان حمایت هم این نرخ را اعلام کردهایم.
وی با اشاره به اینکه در شرایط فعلی تخم مرغ جایگزین دیگر محصولات پروتئینی است، بیان کرد: با توجه به میزان تولید، ۵ تا ۱۰ درصد مازاد تولید داشتیم که در شرایط فعلی که تخم مرغ جایگزین دیگر کالاهاست، تولید و مصرف در نقطه سر به سر قرار دارند.
این مقام مسئول با بیان اینکه سالیانه یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن تخم مرغ تولید می شود، گفت: دولت ترکیه با آزاد کردن ارز، مشوق صادراتی در اختیار صادرکنندگان قرار داد تا آنها بتوانند محصول تولیدی خود را در رقابت با رقبا صادر کنند، حال باید دید که با حذف ارز ترجیحی بازار کشش این میزان تخم مرغ را دارد.
اصغری افزود: گرچه با تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به علت عدم دسترسی همه واردکنندگان به آن، رانت شکل گرفت، اما دولت به بهانه ارز ۴۲۰۰ تومانی نظارتی داشت، حال سوال این است که با حذفارز ترجیحی، تعیین کننده قیمت چه کسی خواهد بود؟ با فرض بر اینکه ذرت و سویا با ارز آزاد وارد میشود، چه اتفاقی قرار است بیفتد؟ چرا که یارانهای که مردم میگیرند تنها معادل یک شانه تخم مرغ است.
علیرضا سالمی مدیر کل پشتیبانی امور دام استان تهران با اشاره به اینکه توزیع تخم مرغ کماکان ادامه دارد، اظهار کرد: روزانه ۲۵۰ تا ۳۰۰ تن تخممرغ با نرخ مصوب در میادین، اتحادیه پرنده و ماهی، سوپرمارکت داران، بنکداران و لبنیات توزیع می شود، همچنین مباشران صنف مرغداران در شهرستان ها هممعرفی شدند که به شبکه توزیع اضافه می شوند.
وی با اشاره به اینکه کمبودی در عرضه تخم مرغ نداریم، افزود: در مواقعی کالا دچار کمبود است که در ویترین مغازه و فروشگاه نباشد، اما هم اکنون تخم مرغ به میزان کافی در بازار وجود دارد و تنها قیمت بالاست که دستگاه های مربوط بر قیمت ها باید نظارت کنند.
سالمی ادامه داد: سازمان حمایت حداکثر قیمت هر شانه تخم مرغ شیرینگ پک شده را ۳۶ هزار تومان اعلام کرده است که دستگاه های مربوط با اعمال نظارت دقیق باید از گرانفروشی جلوگیری کنند چرا که کمبودی در عرضه نداریم.
مدیر کل پشتیبانی امور دام استان تهران تولید سالیانه تخم مرغ را یک میلیون و ۴۰ تا یک میلیون و ۵۰ هزار تن اعلام کرد و گفت: توبید روزانه ۲۷۰۰ تا ۲۸۰۰ تن است که در پیک مصرف حداکثر ۲۷۰۰ تن تخممرغ مورد استفاده قرار می گیرد.
خطیبی یکی از تولیدکنندگان تخم مرغ با اشاره به اینکه نرخ مصوب تخم مرغ جوابگوی هزینه های تولید نیست، اظهار کرد: سازمان حمایت قیمت مصوب هر کیلو تخم مرغ درب مرغداری را ۱۴ هزار تومان اعلام کرده که با این وجود محاسبه ای برای جایگزینی این کالای سرمایه ای نکرده است.
وی افزود: بنابر محاسبات صورت گرفته، قیمت تمام شده هر کیلو تخم مرغ ۱۵ تا ۱۶ هزار تومان است که قیمت گذاری دستوری تنها موجب شده مقداری گله از دامنه تولید خارج شود که با این وجود میزان تولید کاهش می یابد.
خطیبی ادامه داد: با توجه به آنکه قیمت های دستوری و بی توجهی به هزینه های تولید منجر به حذف گله های تولید می شود، به همین خاطر از سازمان حمایت انتظار می رود که قیمت منطقی تخم مرغ را اعلام کند.
این فعال اقتصادی از آرامش نسبی بازار نهاده های دامی طی سه ماه اخیر خبر داد و گفت: با واگذاری توزیع و تنظیم بازار نهاده به وزارت جهاد کشاورزی، آرامش در خرید و دریافت نهاده ایجاد شده است.
وی با بیان اینکه ۱۰۰ درصد ذرت و کنجاله سویا با نرخ مصوب تامین می شود، گفت: مابقی نهاده ها همچون ریز مغذی و مکمل با ارز آزاد تامین می شود که هزینه های تولید را افزایش داده است.
خطیبی در واکنش به حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی نهاده های دامی بیان کرد: با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، تولید به چالش کشیده می شود چرا که مرغدار نقدینگی خود را از دست می دهد چرا ذرت و کنجاله سویا را چند برابر قیمت فعلی باید خریداری کند که به علت کمبود نقدینگی، تولید دچار چالش می شود.
وی در پایان تصریح کرد: با توجه به افزایش هزینه های تولید، قیمت مصوب تخم مرغ بسته بندی منطقی نیست به طوریکه اگر تولیدکنندگان فله بفروشند، سود بیشتری عایدشان می شود، درحالیکه عرضه تخم مرغ فله چالش جدی برای سلامت خانوار محسوب می شود چرا که به راحتی قابلیت انتقال ویروس وجود دارد.