آموزش نگهداری درست خرگوش

گرما و سرمای زیاد خرگوش را ناتوان می کند

خرگوش‌ اهلی‌ (Oryctolagus Cuniculus)حیوانی‌ از راسته‌ خرگوش‌ شکلان‌ (Lagomorpha) و خانواده‌ Leporidae است‌ و خاستگاه‌ ابتدائی‌ آن‌ غرب‌ اروپا و شمال‌ غرب‌ آفریقا می باشد.

در حال‌ حاضر از نژادهای‌ مختلف‌ آن‌ به‌ منظورهای‌ گوناگون‌ از جمله‌ تولید پشم‌ و گوشت‌، انجام‌ تحقیقات بیولوژیکی‌ و بعنوان‌ حیوانات‌ خانگی‌ استفاده‌ می شود.

رفتار غیر تهاجمی‌ و آرام‌ خرگوش‌ آن را به عنوان‌ یک‌ حیوان‌ خانگی‌ ایده‌آل‌ مطرح‌ نموده‌ است‌. با این‌ وجود جهت نگهداری‌ مناسب‌ آن‌، آشنائی‌ با خصوصیات‌ آناتومیکی‌، فیزیولوژیکی‌ و رفتاری‌ این‌ حیوان‌ ضروری‌ است‌.

طریقه نگهداری "خرگوش خانگی" در منزل

بهتر است هوای این حیوان خانگی را داشته باشید گرما و سرمای زیاد این حیوان را ناتوان می کند و از پای در می آورد. باید قبل از خرید خوب تصمیم بگیرید. همان طور که می دانید خرگوش جزو جوندگان است، پس اگر مایل هستید درخانه نگهدارید باید دقت زیادی بکنید.

برخی افراد بدون این که از قبل اطلاعاتی در مورد نگهداری خرگوش داشته باشند، آن را می خرند و بعد از مدتی خرگوش را به روش های مختلف از خانه بیرون می کنند. فکر می کنید به چه دلیل؟

بعد از مدتی خرگوش مشکلاتی مثل دستشویی و غذا خواهد داشت که این خود یکی از دلایلی است که صاحبان، خرگوش را رها می کنند.

فراموش نکنید که :

باید یک جای بزرگ و یایک قفس بزرگ برایش فراهم کنید.

باید خانه را برای خرگوش تان امن کنید و فضولات خرگوش را هر روز و یا دو روز یک بار تمیز کنید.

هر روز باید با خرگوش تان بازی کنید و به او اجازه دهید که گاها از محوطه و یا از قفسش خارج شود، بدود و بازی کند. این دویدن ها در واقع ورزش خرگوش است.

کاه و علف خشک جزو چیزهای مهمی است که خرگوش باید به آن دسترسی داشته باشد.

اگر می توانید همه این شرایط را فراهم سازید، پس می توانید از یک خرگوش نگهداری کنید.

در غیر این صورت از خریداری خرگوش صرف نظر کنید چون هم خود و هم دوست کوچک تان ناراحت خواهد شد.

هر روز باید با خرگوش تان بازی کنید

بستر خرگوش :

خرگوش را می توانید در حیاط، بالکن و یا درون خانه نگهداري و از یک قفس براي خانه آنها استفاده کنید. قفس خرگوش باید به اندازه کافی بزرگ باشد تا فضای کافی برای جست و خیز جانور فراهم گردد. به طور کلی ارتفاع قفس باید در حدي باشد که حیوان بتواند به طور کامل روي دو پاي خود بلند شود (45 تا 90 سانتیمتر).

باید بستر خرگوش پوشیده از کاهو ساقه گندم باشد و البته از پوشال هم می توانید استفاده کنید.

برای ادرار خرگوش ها می توانید یک جای مناسب در گوشه قفس برایش درست کنید تا همیشه در همان مکان کارش را انجام دهد.

قفس را حتما در گوشه ای از حیاط بسازید.

درون ظرف هم باید کاه بریزید و روزی یکبار کاه را عوض کنید،بهتر است از ظرف های دو تکه (تکه رویی سبد مانند و زیری یک تکه و بدون منفذ)که برای نان و سبزی استفاده میشود بهره ببرید.

چون ادرار به داخل ظرف پایینی ریخته می شود و بدن خرگوش با آن هیچ گونه تماسی پیدا می کند و در تمیز ماندن حیوان اهمیت زیادی دارد. ظرف آبخوری را هم چند روز یکبار تمیز بشویید.

ظرف آبخوری خرگوش را هم چند روز یکبار تمیز بشویید

شرایط "نگهداری خرگوش در خانه" به شرح زیر می‌باشد:

دمای محیط: خرگوش ها می توانند دمای بین 4 تا 27 درجه سانتیگراد را تحمل کنند، البته دمای مناسب برای آنها 16 تا 22 درجه سانتیگراد است.

آب: لازم است ظرف آبخوری خرگوش را چند روز یکبار تمیز بشویید و همواره آن را پر از آب در محل نگهداری خرگوش بگزارید.

بیماریهای خرگوش: توجه داشته باشید شما باید به طور مرتب خرگوشتان را برای معاینه و چکاپ کلی نزد دامپزشک ببرید، همچنین واکسیناسیون خرگوش بسیار مهم است چرا که از بروز انواع بیماری ها پیشگیری می کند.

تغذیه خرگوش: خرگوش ها گیاهخواراند. این حیوان به انرژی، فیبر و پروتئین در جیره غذایی نیاز دارد. غذاهای عمده ای که میتوانید برای تغذیه خرگوش استفاده کنید شامل: ذرت، گندم، جو، جو دو سر (یولاف) و چاودار است. همچنین پروتئین مکمل مانند بلغور سویا و یونجه باعث رشد بهتر خرگوش می شود.

انواع میوه مانند: سیب، گلابی، موز، خربزه، هندوانه، توت فرنگی، هلو، انگور بی هسته و گیلاس می تواند در جیره غذایی خرگوش باشد. از بین سبزیجات نیز هویج، کلم، گوجه فرنگی، کاهو و لوبیا سبز می تواند مورد استفاده قرار گیرد. ذکر این نکته ضروری است که لازم است در تغذیه خرگوش‌تان تنوع غذایی را رعایت کنید و به مدت طولانی از یک یا چند نوع محدود غذا استفاده نکنید. همچنین میزان مصرف غذا در خرگوش ها به طور متوسط روزانه حدود 5 گرم به ازاي 100 گرم وزن بدن است.

80 درصد یونجه (خشک) 20 درصد سبزیجات تازه (جعفری گشنیز و ..) و زیر 1 درصد غلات.

یونجه منبع غنی از فیبر است و تا پایان عمر خرگوش توصیه شده است.

خرگوش نباید ارزن و گندم بخورد.

کاهو و هویج و دیگر سبزیجات مصرفی انسان نیاز دندان های این حیوان را برطرف نمی کند.

به خرگوش کاهو کلمی یا همان کاهو پیچ ندهید! این کاهو او را در معرض ابتلا به اسهال کشنده و مشکلات جدی گوارشی قرار می دهد.

حمام کردن خرگوش کاری بسیار خطرناک است پس از انجام آن پرهیز کنید

تولید مثل خرگوش

تعیین‌ جنسیت‌ در خرگوشهای‌ نابالغ‌ بسیار مشکل‌ بوده‌ و به‌ تجربه‌ نیاز دارد. بنابراین‌ در این‌ مورد از دامپزشک‌کمک‌ بگیرید.

خرگوشها در حدود سن‌ ۲۴ – ۱۶ هفتگی‌ به‌ بلوغ‌ می‌رسند. نژادهای‌ کوچکتر زودتر ازنژادهای‌ بزرگتر و ماده‌هازودتر از نرها بالغ‌ می‌شوند. خرگوش‌ ماده‌ سیکل‌ اوستروس‌ منظمی‌ ندارد ولی‌ مرحله‌ پذیرش‌ جنسی‌ طولانی‌ و حدود۷-۱۰ روز است‌. در صورتیکه‌ جفتگیری‌ انجام‌ نگیرد ظرف‌ ۱-۲ روز حالت‌ پذیرش‌ از بین‌ رفته‌ و پس‌ از آن‌ حیوان‌مجددٹ وارد مرحله‌ پذیرش‌ جنسی‌ می‌گردد.

خرگوش‌ ماده‌ای‌ که‌ وارد این‌ مرحله‌ شده‌ است‌ به‌ سایر خرگوشهای‌ ماده‌ داخل‌ قفس‌ اجازه‌ می‌دهد که‌ بر پشت‌وی‌ بجهند که‌ این‌ نشانه‌ در جهت‌ تشخیص‌ حیوان‌ آماده‌ جفتگیری‌ حائز اهمیت‌ است‌. همانگونه‌ که‌ در مبحث‌ لانه‌ ذکرشد نرها و ماده‌ها باید جدا از یکدیگر نگهداری‌ شوند و فقط هنگام‌ پذیرش‌ جنسی‌ خرگوش‌ ماده‌ برای‌ مدت‌ حدود۱۰ دقیقه‌ در قفس‌ خرگوش‌ نر قرار داده‌ شود.

در صورتی که‌ جفتگیری‌ منجر به‌ لقاح‌ نگردد، ممکن‌ است‌ آبستنی‌ کاذب‌ (Pseudopregnancy) رخ‌ دهد. در این‌مرحله‌ حیوان‌ ماده‌ کلیه‌ حالات‌ حیوان‌ آبستن‌ را دارد و حتی‌ پستانها نیز بزرگ‌ می‌شوند ولی‌ این‌ مرحله‌ حداکثر پس‌ ازحدود ۱۸ روز خاتمه‌ می‌یابد.

طول‌ مدت‌ آبستنی‌ حدود ۳۳ – ۳۰ روز است‌. رشد پستانها سریع‌ بوده‌ و طی‌ هفته‌ آخر آبستنی‌ صورت‌ می گیرد.طی‌ روزهای‌ آخر حیوان‌ ماده‌ شروع‌ به‌ ساخت‌ لانه‌ می‌نماید و برای‌ این‌ منظور اقدام‌ به‌ کندن‌ موهای‌ ناحیه‌ شکم‌می‌کند. تعداد بچه‌ها بین‌ ۴-۱۲ و بطور متوسط ۷ عدد است‌. بچه‌ها معمولا صبح‌ زود و طی‌ حدود یک‌ ساعت‌ و یاکمتر متولد می‌شوند.

طول‌ مدت‌ شیردهی‌ حدود ۴-۶ هفته‌ است‌. مادر در طول‌ روز فقط یکبار و معمولا صبحها به بچه ها شیر می دهد و بقیه‌ ساعات‌ روز لانه‌ بچه‌ها را ترک‌ می‌نماید که‌ این‌ مسئله‌ نباید به عنوان‌ عدم‌ پذیرش‌ بچه‌هاتوسط مادر قلمداد شود. در صورت‌ مرگ‌ مادر و یا هنگامی‌ که‌ مادر قادر به‌ شیردادن‌ بچه‌ها نباشد می‌توان‌ آنها را بصورت‌ دستی‌ تغذیه‌ نمود. جهت‌ تغذیه‌ بچه ها شیر با فرمول های‌ مختلفی‌ توصیه‌ شده‌ است‌ که‌ یکی‌ از ساده ترین فرمول ها بشرح‌ زیر می باشد:

شیر گاو ۲۴۰ سی سی‌

زرده‌ تخم‌ مرغ‌ ۱ عدد

عسل ‌۵ سی سی‌

مولیتی‌ ویتامین‌ کودکان ‌۵ سی سی‌

شیر دادن‌ هر ۱۲ تا ۲۴ ساعت‌ انجام‌ می گیرد. البته‌ باید در نظر داشت‌ که‌ تغذیه‌ دستی‌ بچه‌ خرگوش ها به ندرت موفقیت آمیز بوده‌ و ممکن‌ است‌ با مشکلات‌ و عوارض‌ متعدد گوارشی‌ و تنفسی‌ در بچه‌ خرگوش ها همراه‌ باشد.

خرگوش نباید ارزن و گندم بخورد

نحوه نظافت محل نگهداری خرگوش

با توجه به اینکه ادرار خرگوش بوی بسیار نا مطبوعی می دهد، لذا شما باید مرتبا بستر جعبه دستشویی خرگوش که می تواند خاک، کاه و پوشال باشد را تعویض کنید. توصیه ما به شما استفاده از آب و سرکه برای شستشو و ضدعفونی نمودن بستر نگهداری خرگوش است، این کار باعث می شود، بستر نگهداری دیرتر بو بگیرد.

حمام خرگوش:

حمام کردن خرگوش کاری بسیار خطرناک است پس از انجام آن پرهیز کنید.

جهت جلوگیری از هرگونه انتقال بیماری بین انسان و خرگوش رعایت نکات زیر ضروری باشد.

• بعد از خرید حیوان حتما به دامپزشک مراجعه نموه تا در مورد سلامت و نگهداری حیوان اطلاعات لازم کسب گردد.

• شما باید گاهی خرگوشتان را برای معاینه و چکاپ کلی نزد دامپزشک ببرید.

• در صورت امکان قفس بزرگتر و مرتفع تری برای حیوان استفاده کرده و در محیط باز از حیوان نگهداری کنید.

• محل نگهداری از حیوان به صورت روزانه تمیز گردد.

• از تماس حیوان باحیوانات غیر خانگی و خیابانی پرهیز گردد.

• نظافت شخصی خصوصا شستشوی دست بعد از تماس با حیوانت لازم و ضروری می باشد.

• هرگونه تغییر در رفتار و ظاهر خرگوش را سریعا با دامپزشک مطرح نمایید.

نکته مهم:

• برای بچه های خیلی کوچک هرگز خرگوش نگیرید آنها اسباب بازی نیستند.

• بچه های کوچک نمی توانند از آنها به خوبی نگهداری کنند.

• خرگوش ها بسیار ظریف و حساس هستند و به مراقبت ویژه ای نیاز دارند.

گردآوری: بخش علمی بیتوته