به گزارش خبرآنلاین از اصفهان، سال ۱۳۹۲ بود که استاندار وقت اصفهان از مصوبات شورای عالی آب برای احیای زاینده‌رود رونمایی کرد. ۹ بندی که اگر عزم جزم و اراده کافی در اجرا داشت شاید مرهمی می‌شد بر پیکر نحیف زاینده‌رود. از سال ۱۳۸۸ که نخستین تلاش‌ها برای احیای زاینده‌رود با طرح مدیریت یکپارجه حوضه آبریز زاینده‌رود توسط مشاور آلمانی صورت گرفت تا به امروز که سند احیای حوضه آبریز زاینده رود و تالاب گاوخونی در دولت جدید بر روی میز استاندار اصفهان قرار گرفته، مسیری طولانی طی شده است تا در یک کلام بتوان به همبستگی و وفاق ملی و استانی در بحران زاینده‌رود دست یافت تا شاید بتوان به دغدغه رهبری معظم که مسئله آب اصفهان را مهم دانستند و فرمودند که مردم اصفهان شایسته این هستند که مسئولان در کار و تلاش برای ایشان، شب و روز نشناسند؛ پاسخ داد.
اما سئوال اینجاست چرا طرح و برنامه های قبلی برای احیا زاینده‌رود ناکام مانده و امروز امید بستیم به سند احیای حوضه آبریز و تالاب گاوخونی با مشارکت تمامی ذینفعان و ذیمدخلان در استان اصفهان.
اراده کافی برای رفع مشکلات زاینده رود وجود نداشت
سجاد انتشاری، دانش‌آموخته دکترای مهندسی آب از دانشگاه صنعتی، بر این باور است که برنامه‌های گذشته بر روی کاغذ بوده و اراده‌ی کافی برای اجرای آنها وجود نداشته است. این برنامه‌ها در مقام تئوری و نظر تا حدی پیش می رفت ولی هر زمان به اجرا نزدیک می شد با دست‌اندازی مواجه می‌شد اما در یک سال گذشته تاکنون با وفاق و همدلی که در دولت سیزدهم برای حل مسائل حاصل شده است؛ امید می‌رود که ضمانت اجرایی کافی برای احیای زاینده‌رود ایجاد شود و با تلاش شبانه‌روزی بتوان سند احیای حوضه آبریز زاینده‌رود و تالاب گاوخونی را که با مشارکت کلیه ذی نفعان و ذی مدخلان تهیه شده است، اجرا کرد.
انتشاری با بیان اینکه از سال گذشته، مجموعه ای تحت عنوان «قرارگاه آب» در استانداری اصفهان شکل گرفت، تصریح کرد: در این قرارگاه با مطالعه طرح‌های گذشته و دریافت نقطه‌نظرات، نقدها و پیشنهادات در میان طیف وسیعی از متخصصان استانی و ملی و دستگاه‌های مربوطه، نسخه اولیه سند احیای حوضه آبریز زاینده‌رود و تالاب گاوخونی ایجاد شد که در آن یک بسته راهکار و یک برنامه اقدام دیده شده است.
انتشاری با اشاره به اینکه برای طراحی این بسته راهکار با طیف وسیعی از متخصصان مشورت شده و همه نظرات شنیده شده است، افزود: پس از بازبینی بسته راهکارها و تشکیل ۲۱ کارگروه در راستای اجرای آن، در اردیبهشت‌ماه امسال طی جلسه‌ای با تمامی دستگاه‌های ذی ربط استان، بسته راهکارها به صورت رسمی ابلاغ شد و رسما وارد فاز اجرایی و عملیاتی سند احیای حوضه آبریز زاینده‌رود و تالاب گاوخونی شدیم.
وی با بیان اینکه مقرر شد کارگروه‌ها به صورت مستمر جلساتی را برگزار کرده و برنامه‌ها در دستور کار ارگان‌های مسئول قرار بگیرد، ادامه داد: یکی از چالش های موجود برای احیای زاینده رود ناامیدی افراد به حل مساله بود اما استمرار در پیگیری برنامه‌ها و تلاش مجدانه باعث شد که واگرایی به همگرایی تغییر ماهیت دهد و امروز می‌توانیم نقطه‌ی عطف و ممتاز سند احیای حوضه آبریز زاینده‌رود و تالاب گاوخونی را در یک کلام «همگرایی و وفاق برای حل مشکل زاینده رود» خلاصه کنیم.
به گفته انتشاری، هم بر اساس مطالعات روز دنیا و هم بر اساس مبانی دینی ما، مشارکت مردم و ذینفعان در حل مسائل مهمترین عامل موفقیت یک مسئله است که در سند احیای حوضه آبریز زاینده‌رود و تالاب گاوخونی این مسئله محقق شده و به معنای واقعی مشارکت ذینفعان بیشتر شده است. ولی یکی دیگر از مشکلات پیش روی احیای زاینده رود را تامین منابع مالی دانست که حل آن در حال پیگیری است.
وی یکی از بزرگترین مشکلات حوضه زاینده رود را تعارض بین ذینفعان دانست و بیان نمود: اولین اقدام برای حل تعارض این است که حق و حقوق هر بخش مشخص و شفاف باشد، به همین دلیل یکی از نخستین اقدامات در برنامه احیای زاینده رود شفاف سازی حقوق آب است که تاکنون هم پیشرفت نسبتا مناسبی داشته است.
وی علت عدم فهم حقابه کشاورزان در سطح ملی را اینگونه توضیح داد: حق‌آبه‌ها موضوعی فقهی و قانونی و مبتنی بر برخی مواد قانون مدنی و قانون توزیع عادلانه آب است. این موضوع توسط کارشناسان وزارت نیرو و مدیران در سطح استانی به خوبی درک شده است. ولی متأسفانه در سطح ملی «فهم حقوقی دقیقی نسبت به آب وجود ندارد». در سطح ملی این تفکر وجود دارد که طبق ماده ۱ قانون توزیع عادلانه آب متولی آب وزارت نیرو است و هر گونه وزارت نیرو بخواهد می‌تواند آن را توزیع کند.
برنامه‌های بسته راهکار احیای زاینده رود و تالاب گاوخونی پشتوانه قانونی دارد
انتشاری با تاکید بر اینکه برنامه‌های بسته راهکار احیای زاینده رود و تالاب گاوخونی پشتوانه قانونی دارد، گفت آنچه مهم است این است که پس از چند دهه چالش بر سر حل موضوع احیای حوضه آبریز حوضه زاینده‌رود و تالاب گاوخونی امروز به یک اجماع و وفاقی در سطح استانی دست یافتیم که امیدواریم با تقویت مشارکت ذینعان و ذیمدخلان در استان اصفهان بتوانیم با اجرای سند مشکل آب را حل کرد. همچنین یکی از اقدامات مثبت استانداری اصفهان در طی یک سال گذشته این بوده که توانسته مسئله زاینده رود را در سطح ملی برجسته تر از قبل کند و مسئولان ملی به طور مستمر حل مسئله زاینده رود را پیگیری کنند.
وی همچنین تاکید نمود: ناکامی هایی هم در یکسال گذشته وجود داشته که احیای زاینده رود را کند نموده و امیدواریم استانداری اصفهان با همکاری دستگاه های ذی ربط اجرای این سند را سرعت ببخشند.
