ابوالفضل خدائی: بیانیه منتشر شده از سوی چین و عربستان طی سفر شی جینپینگ به ریاض در صدر اخبار مهم روز قرار دارد و انتقادها نسبت به آن همچنان برقرار است. حامد وفایی کارشناس مسائل چین و عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در کافه خبر خبرآنلاین در تشریح دلایل انتشار این بیانیه گفت: چنین بیانیه ای مسبوق به سابقه بوده و قبلا نیز وجود داشته است. زمانی که بحث روابط کشورهای عربی و چین در سالهای گذشته برجسته شد، فرومی به نام اعراب و چین نیز پدید آمد و شش یا هفت دوره نیز برگزار شد و همچنان نیز ادامه دارد. در هر دوره نیز شی جینپینگ پیام می دهد و به سخنرانی در این مورد می پردازد. سفر شی جینپینگ به ریاض نیز مشابه همین فروم ها بود و این موضع گیری برای اولین بار مطرح نشد. طی برگزاری آن فروم ها مطالبی مشابه در دو بیانیه اخیر مطرح می شد. البته می توان به دستگاه دیپلماسی انتقاد کرد که چرا در دوره های گذشته واکنش درستی به مساله نداشته اما باید در نظر داشت که چنین رفتاری از چینی ها مسبوق به سابقه است.
وفایی افزود: وقتی رهبر چین به عربستان سعودی می رود و در بیانیه به جزایز سه گانه اشاره می کند پا را از گلیم خود درازتر کرده است. اینکه عوامل این اتفاق چیست قابل بحث است و در همین حال ایران نیز متوجه این قضیه شد و سفیر چین احضار شد و تذکرات لازم به او منتقل و یادداشت اعتراض نیز به وی تسلیم شد. در سفر معاون نخست وزیر چین به ایران نیز انتظار بر این است که مراتب اعتراض ایران بار دیگر اعلام شود. تمامیت ارضی شوخی برندار نیست و باید حساسیت ها انتقال داده شود. در این بین چینی ها نیز باید حساسیت های ایران را درک کنند چرا که در وضعیت مشابهی قرار دارند و بحث تایوان و جزایر " دیایو ئو " با ژاپنی ها از جمله این مسائل است. حتی خیلی از کشورهای دوست نیز چنین تجربه ای را داشته اند و متاسفانه در ایران نگاه های دیگری به موضوع می شود که چرا کشوری مانند چین که شریک راهبردی ایران است چنین اقدامی را انجام داده است؟! در صورتی که روس ها نیز چنین مسائلی را داشته اند و سفیر این کشور در ایران مطالب جنجال برانگیزی را مطرح کرده است. بنابراین یک اتفاق را نباید به مثابه تیرگی روابط ایران و چین دانست.
این کارشناس مسائل چین ادامه داد: چینی ها ممکن است اشتباه کرده باشند و نباید آن را به معنای چرخش این کشور به سمت عربستان و پشت کردن به ایران دانست. چرا که نگاه چینی ها به ایران برگرفته از ظرفیت های ژئوپلتیکی، ژئواکونومی و ژئواستراتژی ایران است و فارغ از اینکه چه حکومتی در ایران مستقر است این ظرفیت ها برای کشورمان محفوظ است. اما این به نوع نگاه ایران و استفاده از ظرفیت ها برای سهیم شدن در کیک اقتصادی چین است که به دو بخش بر می گردد که یک بخش دست چینی ها و بخش دیگر به خودمان بر می گردد. بخش ایران کاملا مغفول مانده و تمرکز بر این مساله است که چرا چین دست به چنین موضع گیری زده است.
311311