پاییز باروبندیلش را جمع کرده و آماده رفتن است. کم کم باید پیشواز زمستان برویم. طبق رسوم قدیمی، شب آخرِ پاییز ایرانیان گرد هم جمع می‌شوند و تا پاسی از شب به شعرخوانی، بازی‌های دسته‌جمعی، خاطره و قصه‌گویی و شوخی و خنده می‌پردازند. در این میان خوراکی‌های شب یلدا نقش ویژه‌ای در این مهمانی‌ها و دورهمی‌ها دارند که می‌توانند جنبه نمادی داشته باشند.
سفره‌ای که شب یلدا در کنار خانواده و خاطره گویی جنبه‌ای نمادین داشته و می‌تواند برایتان یک شب خاطره انگیز و عکس‌های یادگاری زیبا بسازد. در ادامه برایتان از خوراکی‌ها و میوه‌هایی که در این شب ویژه می‌تواند سفره شب یلدایتان را رنگی و دلتان را مفرح و عکس هایتان را مزین کند، اشاره می‌کنیم.
هندوانه بخور، سرما نخور!
هندوانه؛ این میوه سرخ و گردالو یک میوه تابستانی است، اما یکی از خوراکی‌های اصلی شب یلدا به شمار می‌آید، باور بر این است، اگر مقداری هندوانه در شب یلدا بخورید در سراسر زمستان طولانی، سرما و بیماری بر شما غلبه نخواهد کرد و این باور، با خواص هندوانه که سرشار از ویتامین‌های A و B و C است، مطابقت دارد.
هندوانه بهترین منبع بتاکاروتن و لیکوپن است که از آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی هستند و از بروز سرطان جلوگیری می‌کنند. ازآنجایی‌که ۹۰ درصد بافت هندوانه از آب تشکیل‌شده است، برای رفع عطش و شادابی پوست و برای جلوگیری و دفع سنگ کلیه نیز بسیار مفید است. اما حواستان باشد در خوردن این میوه تابستانی زیاده روی نکنید.
صد دانه یاقوت دسته به دسته!
صد دانه یاقوت دسته به دسته با نظم و ترتیب یکجا نشسته. سرخ است و زیبا نامش انار است! انار این میوه بهشتی و پرخاصیت نیز یکی دیگر از میوه‌های شب یلدا است که گذشتگان دانه‌های زیاد آن را مایه برکت و باروری و رنگ قرمز انار را نماد خورشید و شادی می‌دانستند. انار سرشار از آنتی‌اکسیدان، ویتامین C و پتاسیم است و سبب تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود.
همچنین در کاهش کلسترول خون و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی نیز مؤثر است. از آنجا که انار تصفیه‌کننده خون است و خون مانند زندگی یا زایش دوباره انسان است، به همین علت انار را نماد زایش و شادی می‌دانند. این میوه جذاب پاییزی را با گلپر نوش‌جان کنید!
انگور را فراموش نکنید
انگور هم یکی دیگر از میوه‌هایی است که به سفره یلدایی‌تان زیبایی و جذابیت می‌دهد. مصرف انگور در شب یلدا به علت داشتن خاصیت گرمی و خواص فراوان توصیه‌شده است. درگذشته انگور‌ها را به‌صورت آونگ به هم وصل کرده و درجایی خنک آویزان می‌کردند و در شب‌های سرد زمستان به‌ویژه شب یلدا و در مجالس و میهمانی‌ها از آن‌ها استفاده کرده از میهمانان خود با آن پذیرایی می‌کردند.
از خاصیت آجیل غافل نشوید
یکی از خوراکی‌های شب یلدا که با شب‌نشینی طولانی شب چله هماهنگی دارد، آجیل و تنقلات است. از انواع تخمه، مغز بادام، گردو، فندق، نخودچی و پسته گرفته تا میوه‌های خشک مانند انجیر، برگه هلو، مویز، کشمش، سنجد و گندمک یا گندم برشته، شاهدانه، نخود برشته و برنجک.
آجیل دارای انواع ویتامین‌های گروه E و B، روی، کلسیم، فسفر و پتاسیم، منیزیم، ویتامین A و پروتئین است که وجود این مواد در بدن موجب افزایش تراکم استخوان و جلوگیری از ریزش مو و چین‌وچروک پوست، درمان افسردگی، افزایش قدرت بینایی و رفع خستگی و گرفتگی عضلات می‌شود. آجیل‌ها با داشتن اسید‌های چرب امگا ۳ و چربی غیراشباع ضامن سلامتی قلب بوده و با داشتن مقادیر زیادی فیبر باعث کاهش میزان کلسترول خون می‌شود. اما حواستان باشد در خوردن این خوراکی مقوی و خوشمزه زیاده روی نکنید چراکه ماهیت گرم دارد و ممکن است در صورت زیاده روی شب تان را خراب کند.
لبو؛ گل سر سبد سفره یلدا!
لبو، لبو، گلِ گلبندِ لبو! لبو، لبو، داغ و خوشمزه لبو! این شعر جناب خان را یادتان هست. الحق و الانصاف هم لبو خوراکی خوشمزه‌ای است به خصوص از نوع داغش. ریشه چغندر پخته‌شده لبو نام دارد که جایگاه ویژه‌ای در میان خوراکی‌های شب یلدای ایرانیان بازکرده است.
لبو در شب‌های سرد زمستان بسیار مطبوع بوده و دارای خواصی، چون شستشوی معده برخوردار می‌باشد. همچنین دارای مقادیری مواد مغذی و ترکیبات مؤثر فولات، کلسیم، منگنز، پتاسیم، آهن، بتانین، اسیدمالونیک و فیبر است. این میوه گرد و خوش و رنگ و لعاب زیبایی خاصی هم به سفره تان می‌دهد. نوش جانتان.
بدون کدو نمیشه!
کدو در گذشته پای ثابت شب یلدا بود، چون این میوه هم زمستانی و گرم است و استفاده از خوراکی‌های درست شده با این ماده در گذشته مرسوم بوده است. آش کدو و انواع خورش کدو خوراکی‌های شب یلدا بودند که در نقاط مختلف کشورمان با دستورالعمل‌های گوناگونی درست می‌شدند. در طب سنتی مصرف کدو در شب یلدا را بهتر از هندوانه می‌دانند. یکی از بهترین اشکال کدو به شکل تنوری پختن آن است. قول می‌دهم از خوردن آن سیر نمی‌شوید!
یک جای اختصاصی برای باقالی باز کنید
باقالی را از یاد نبرید و حتما بر روی سفره تان یک جای اختصاصی برای این خوراکی خوشمزه زمستانی در نظر بگیرید. باقالی سرشار از ویتامین ها، مواد معدنی، فیبر و پروتئین است. تصور می‌شود که باقالی اثرات چشمگیری بر سلامتی مانند بهبود عملکرد حرکتی و ایمنی بدن داشته باشد.
باقالی منبع بسیار خوبی از فیبر محلول، پروتئین، فولات، منگنز و مس است. حتما روی آن گلپر بریزید طعم معرکه‌ای می‌گیرد. نوش جان.
شیرینی و شکلات شب یلدا
چند سالی است که انواع شیرنی خامه‌ای و کیک‌ها و چیز کیک‌ها جای خاصی بر روی سفره یلدایی برای خودشان دارند. به خصوص کیکی به شکل و شمایل هندوانه. طوری که اگر آن نباشد انگار سفره ما جلایی ندارد، در صورتی که خاصیتی جز کالری فراوان و انواع امراض و بیماری با خودشان به همراه ندارند. پس حواستان باشد جای کم و‌کوچکی برای شیرینی و شکلات روی سفره یلدیتان در نظر بگیرید اگر هم نتوانستید حداقل فقط برای تزیین این کار کنید.
دمنوش‌های شب چله
ایرانی‌ها بر حسب عادت در این شب چای زیادی می‌نوشند، به جای چای یا در کنار آن می‌توانید از دمنوش استفاده کنید. دمنوش‌ها فواید بسیاری را برای بدن دارند مانند دمنوش‌های بادرنجبویه و یا گل گاو زبان که باعث تقویت و بازسازی قلب و مغز و جلوگیری از سرماخوردگی می‌شود. دمنوش «به» نیز معده و به طور کلی دستگاه گوارش را تقویت می‌کند.
شام سبک بخورید
در شب چله خواسته یا ناخواسته بیشتر از شب‌های دیگر خوراکی و غذا میل می‌کنید. پس حداقل حواستان باشد شام را سبک و سر شب میل کنید. میل کردن شام در اول شب و با حجم کمتر باعث می‌شود بتوانید از خوراکی‌های شب چله هم استفاده کنید. پس حداقل دو ساعت فاصله زمانی بین خوردن شام یا میوه داشته باشید.
چه خوب است که این فرصت‌ها را قدر بدانیم و چندان هم درگیر چندوچون خوراکی‌های شب یلدا و تجملات مهمانی نشویم و هدف اصلی این دست از جشن‌ها و مهمانی‌ها را از یاد نبریم؛ شبی برای یک دورهمی خانوادگی!
منبع: فارس
