به گزارش رکنا به نقل از ایسنا، آرزو ذکایی‌فر، با بیان اینکه یکی از موضوعات مهم در برنامه‌های پیشگیری به ویژه پیشگیری سطح یک، توانمندسازی آحاد جامعه برای مراقبت از خود و خانواده است، اظهار کرد: خودمراقبتی گام اول سلامت بوده و شامل مهارت‌هایی است که افراد یاد می‌گیرند چگونه از خود، اطرافیان و خانواده‌شان مراقبت کنند، بنابراین خودمراقبتی باعث ارتقای کیفیت زندگی می‌شود و این موضوع بالطبع بر ارتقاء کیفیت زندگی، اجتماع، کارایی و افزایش نیروی مولد در جامعه نیز اثرگذار است.
به گفته وی، مطالعات متعدد انجام شده نیز نشان می‌دهد بین ۶۵ تا ۸۵ درصد مراقبت‌هایی که در حوزه‌های مختلف به سلامت منتهی و منجر می‌شود، محصول خودمراقبتی است. البته علاوه بر خود مراقبتی جسمی، خودمراقبتی دارای حیطه‌های روانی، اجتماعی و معنوی است؛ به عبارتی دیگر افراد باید بیاموزند زمانی که مسئله‌ای بحرانی برای خود یا خانواده‌شان رخ می‌دهد چطور مهارتهای حل مسئله و مقابله‌ای را به کار گیرند و کمتر دچار مخاطرات و عوارض ناشی از بحران شوند.
معاون پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با اشاره به کارکرد خود مراقبتی در ابعاد معنوی نیز تصریح کرد: علاوه بر اینکه کارکرد خودمراقبتی در حیطه‌های مختلف باعث ارتقاء سلامت فرد و خانواده می‌شود، موجب ارتقای سلامت اجتماعی نیز خواهد شد. مسلما زمانی که فردی بتواند از خود در برابر بیماری‌های جسمی و روانی و آسیب‌های اجتماعی مراقبت کند، بالطبع جامعه نیز سالم‌تر خواهد بود.
ذکایی‌فر ادامه داد: از آنجایی که سازمان بهزیستی بر اساس قوانین بالادستی دارای وظایف و مسئولیت‌هایی در حوزه کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی به ویژه پیشگیری است، کارهای متعددی در برنامه‌های آگاه‌سازی، اطلاع‌رسانی و دانش‌افزایی آحاد مردم جامعه انجام می‌شود. بر همین اساس به منظور ارتقای سواد سلامت جامعه، سازمان بهزیستی طرحی تحت عنوان خود مراقبتی با اولویت زنان و دختران تدوین کرده است.
وی با اشاره به اینکه حدود دو سال از اجرای طرح مذکور می‌گذرد، یادآور شد: در سال اول، برنامه خود مراقبتی در ۷ استان و در سال دوم در ۱۴ استان اجرا شد، اما با توجه به دستاوردها و خروجی‌های طرح و نیازها و اولویت‌های اساسی اجتماعی جامعه انسانی این طرح از ابتدای سال جاری در سراسر کشور به اجرا درآمد.
معاون پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفت: این برنامه در دامنه سنی ۱۳ تا ۴۰ سال در حال اجراست و براساس گروه‌های سنی برنامه‌های مختلف آموزشی به افراد ارائه می‌شود، اما آنچه در این برنامه مورد تاکید واقع شده، خودآگاهی، خودباوری، احیای حقوق مادی و معنوی، استقلال، مهارتهای حل مسئله و مهارتهای مقابله و افزایش سلامت اجتماعی است.
وی خاطرنشان کرد: البته از آنجایی که جوانان و نوجوانان با فضای مجازی در ارتباط هستند، دانش و سواد رسانه‌ای در فضای مجازی می‌تواند در خود مراقبتی و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی بسیار موثر باشد. از همین رو یکی دیگر از موضوعات در این آموزش‌ها، ارتقای سواد رسانه‌ای است.
وی با اشاره به اجرای طرح خود مراقبتی گفت: در این طرح بالغ بر ۴۵۰ تسهیل‌گر که آموزش‌های لازم را در این زمینه دریافت کرده‌اند، برای اجرای طرح همکاری می‌کنند.
بنابر اظهارات ذکایی‌فر، در حال حاضر این برنامه به صورت اجتماع محور در محلات اجرا می‌شود. هم‌اکنون ۱۲۰ شهرستان و ۳۸۰ محله تحت پوشش با اولویت مناطق حاشیه‌ای و آسیب‌خیز تحت پوشش این برنامه هستند که از برنامه‌های آموزشی به طور رایگان بهره‌مند می‌شوند.
ذکایی‌فر با اشاره به اینکه تاکنون بالغ بر ۴۰۰۰ کلاس آموزشی ویژه مخاطبین برگزار شده است، اظهار کرد: علاوه بر این کلاس‌های آموزشی ۱۲۰ نوع محتوای رسانه‌ای در قالب کلیپ و موشن‌گرافی در اختیار مخاطبین قرار می‌گیرد.
معاون پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با تاکید بر اینکه در بحث کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی و پیشگیری اولیه مسائل آموزشی و آگاه‌سازی نقش بسیار پررنگی دارند، گفت: هر چقدر بتوان در برنامه‌ریزی‌ها، سیاست‌گذاری‌ها و بودجه‌ریزی‌ها به این موضوع توجه کرد، چندین برابر بودجه آن موجب ذخیره منابع خواهد شد و به نوعی از هدر رفت برخی منابعی که برای درمان‌ها و مداخلات هزینه می‌شود پیشگیری خواهد شد، لذا اکنون که در آستانه تدوین برنامه هفتم توسعه قرار داریم باید به نقش پیشگیری در حوزه کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی جدی‌تر پرداخته شود.
