گنبد خشتی مشهد
دانستنی های گنبد خشتی:
آرامگاه امامزاده سید محمد از نوادگان موسی بن جعفر مشهور به گنبد خشتی در شهر مشهد واقع شده است.
این بنا مدفن امیرسلطان غیاث الدین محمد بن امر طاهرالموسی است که نسبت شریفش با هفده واسطه به حضرت موسی بن جعفر( ع) میرسد . گنبد این آرامگاه خشتی است و به همین سبب آن را گنبد خشتی می نامند.
این بقعه از نظر معماري شامل بر دو بخش مهم پیوسته است که حاوی فضای زیر گنبد بصورت چهارشاه نشین و هشتی ورودی میباشد . بنا بر شواهد بنیان اولیه این بنا در دوره تیموری صورت گرفته و در عصر صفوی و قاجار نیز تکمیل و تزئین شده است.
گنبد خشتی
براي وارد شدن به آرامگاه که از سطح زمین پائین تر است باید از دالانی مسقف و به ارتفاع چهار متر عبور نمود. طول دالان ۴. ۷ متر بوده که به محوطه ضریح ختم ميشود ، که این محوطه ۹. ۵ در ۷ متر با سقفی بلند و به ارتفاع ۱۲ متر وسعت دارد.
طول ضریح ۲ متر بوده و از آهن ساخته شده است. سلطان محمد از سادات مشهور مشهد به شمار می آمد. بر روی سنگ مزار وی نوشته شده:مرتضی، اعظم سلطان النقباء، غیاث الدنیا والدین، امیر سلطان محمد بن سلطان النقباء بدرالمله والدین طاهر… و در آخر تاریخ وفاتش که در ماه رمضان سال ۸۳۲ هجری قمری بوده، آمده است.
عکس گنبد خشتی
این بنا دارای دو کتیبه قرآنی است که مزین به آیاتی از سوره ملک و واقعه ميباشند که یکی نمای چهار طاق و دیگری گنبد را از داخل دور ميزند و گردش زيبايي از اسلیمی طلایی رنگ آن ها را در بر گرفته است که در قسمت های تخریب شده بازسازی شده اند. بازسازی اساسی این گنبد به وسیله مرمت کاران سازمان ميراث فرهنگي از سال ۱۳۷۸ هجری شمسی تا سال ۱۳۸۰ هجری شمسی اتمام پذیرفت تا در اختیار بازديد کنندگان و زائران و مردم قرار بگیرد.
این اثر در تاریخ ۱۶ دی ماه ۱۳۴۵ با شماره ثبت ۶۱۶ بعنوان یکی از اثرهای ملي ایران به ثبت رسیده است.
از آنجایی که گنبد خشتی در نزدیکی حرم مطهر امام رضا ( ع) واقع شده است، مسافران مشهد، در سفرهای سیاحتی و زیارتی خود، حتماً زیارت و بازديد از این امامزاده را در برنامه سفر خود قرار می‌دهند.
تصاویری از گنبد خشتی
آدرس گنبد خشتی:
آدرس: مشهد، خیابان طبرسی، کوچه نوغان، نزدیک فلکه طبرسی
زیارت نامه امامزاده سید محمد (گنبد خشتی):
السَّلامُ عَلَیکَ اَیُّهَا السَّیِّدُ الزَّکِیُّ، اَلطّاهِرُ الوَلِیُّ، وَالدّاعِی الحَفِیُّ؛ اَشهَدُ اَنَّکَ قُلتَ حَقّاً، حَقّاً، وَنَطَقتَ حَقّاً وَصِدقاً، وَدَعوتَ اِلی مَولایَ وَمَولاکَ، عَلانِیَةً وَسِرًّا، فازَ مُتَّبِعُکَ، وَنَجا مُصَدِّقُکَ، وَخابَ وَخَسِرَ مُکَذِّبُکَ، وَالمُتَخَلِّفُ عَنکَ، اَشهَد لی بِهذهِ الشَّهادَةِ، لِاَکونَ مَنَ الفائِزینَ بِمَعرِفَتِکَ وَطاعَتِکَ، وَتَصدیقِکَ وَاتِّباعَکَ، وَالسَّلامُ عَلَیکَ یا سَیِّدی وَابنَ سَیِّدی. اَنتَ بابُ اللهِ المُؤتی مَنهُ، وَالمَأخوذُ عَنهُ، اَتَیتُکَ زائِراً، وَحاجاتی لَکَ مُستَودِعةً، وَها اَنَا ذا اَستَودِعُکَ دینی وَاَمانَتی، وَخَواتیمَ عَمَلی، وَجَوامِعَ اَمَلی اِلی مُنتَهی اَجَلی، وَالسَّلامُ عَلَیکَ وَرَحمَةُ اللهِ وَبَرَکاتُه.
سلام بر تو ای آقای پاک و پاکیزه و سرور من و ای دعوت کننده (به حق) به مهربانی، گواهی دهم که تو حق گفتی و به حق و راستی سخن کردی و (مردم را) آشکارا و نهان بسوی مولای من و مولای خودت دعوت فرمودی رستگار شد پیرو تو و نجات یافت تصدیق کننده ات و نومید و زیانکار شد تکذیب کننده ات و آنکس که با تو مخالفت کرد گواه باش برای من این گواهی را تا من بوسیله معرفت و اطاعت تو و تصدیق و پیروی کردنت از زمره رستگاران باشم و سلام بر تو ای آقای من و ای فرزند آقای من توئی درگاه خدا که از آن درآیند و (معالم دین را) از آن بگیرند آمده ام به درگاهت برای زیارت و حاجت های خود را به تو سپرده ام و من اکنون به تو می سپارم دینم و امانتم و سرانجام کارهایم و همه آرزوهایم را تا پایان عمرم و بر تو باد سلام و رحمت خدا و برکاتش.
گردآوری: بخش گردشگری بیتوته
