محمد‌رضا نعمتی عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی به بیان مختصری از کاوش نجات‌بخشی گورستان مرسین چال (سد فینسک، استان سمنان ) پرداخت و گفت: محوطه مرسین چال در شمال غرب استان سمنان در دامنه شمالی کوه سر طلا و حاشیه جنوبی رودخانه سفیدرود واقع شده و از نظر توپوگرافی از سه بخش تشکیل شده است.
او با بیان‌اینکه این محوطه در سال ۱۳۸۹ توسط صالحی بررسی و شناسایی شد، تصریح کرد: اولین و دومین فصل کاوش‌های این محوطه در سال ۱۳۹۳ و ۱۳۹۹ توسط مهرداد ملکزاده و فصل سوم این پژوهش‌ها در تابستان سال ۱۴۰۰ توسط دو هیأت به سرپرستی اینجانب و عطا حسن‌پور انجام شد.
این باستان‌شناس افزود: در سه ترانشه مورد کاوش قرار گرفته ۴۹ گور شناسایی شد که در بستر طبیعی و براساس توپوگرافی منطقه از غرب به شرق بین ۳۰ الی ۸۰ سانتیمتر با خاک پوشیده شده‌اند و گور‌های کاوش شده بین ۱۹۰ تا ۲۲۰ سانتیمتر طول، بین ۴۰ تا ۶۰ سانتیمتر عرض و دارای عمقی بین ۳۰ تا ۶۵ سانتیمتر هستند.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با اشاره به اینکه در قسمت عرض گور‌ها تخته سنگ‌های اغلب از جنس ماسه‌ای بصورت عمودی به کار رفته که برای ایستایی آن‌ها از سنگ‌های کوچک در کنار آن‌ها استفاده شده است، افزود: گور‌ها اغلب بصورت جنوب‌غرب شمال‌شرق بود و تعداد کمی از گور‌ها تقریباً در جهت غرب به شرق و یا جنوب به شمال بودند، پس از تدفین چاله گور با همان خاک کنده شده پر می‌شده است.
نعمتی اظهار کرد: شیوه تدفین در گور‌ها بصورت تاق باز بوده که تنها در نحوه قرار گرفتن سر، دست‌ها و پا‌ها با هم متفاوت هستند با توجه به مطالعات اولیه انجام شده بر روی بقایای استخوانی برجامانده، جامعه مورد مطالعه شامل تعداد ۲۴ مرد، ۱۶ زن و ۲ کودک است و تعداد ۷ مورد قابل تعیین جنسیت نبودند.
این باستان‌شناس با بیان‌اینکه اغلب گور‌ها دارای یک یا چند شی از جنس سفال، نقره، مفرغ، شیشه، سنگ و قیر بودند گفت: یافته‌های سفالی بیشتر شامل انواع کاسه‌های پایه‌دار، کف تخت، کف محدب و یا کفی که از زیر به سمت داخل فشار داده شده بود، کاسه‌های چند وجهی، پیاله‌ها، ظروف دسته راستی با آبریز کوچک، کوزه‌های کوچک و سردوک‌ها هستند.
او خاطرنشان‌کرد: برخی از کاسه‌ها و یا پیاله‌ها در داخل یا بیرون و هر دو قسمت داغدار هستند.
نعمتی افزود: اشیای فلزی از جنس آهن، مفرغ و نقره و شامل انواع خدنگ، خنجر، کارد، دهره، داس، پیکرک، مهره، دستبند، النگو، پابند، گوشواره، حلقه، انگشترمهر، گل سینه و زنگوله هستند و اشیای شیشه‌ای هم بطور کل انواع مهره‌ها را در برمی‌گیرند.
او در پایان گفت: از نظر گاه‌نگاری باتوجه به مقایسه‌های انجام شده این گورستان دارای آثاری از دوره عصرآهن تا دوره اشکانی است.
