شفقنا نوشت: دکتر امان الله قرائی مقدم در گفتگویی آینده در پاسخ به این سوال که سال ها است که کشور با معضل آلودگی هوا درگیر است و به نظر می رسد عزم جدی برای مقابله با این معضل وجود ندارد. سلامتی مردم در خطر است. تاثیرات اجتماعی این شرایط چیست؟ اظهار داشت: مساله آلودگی هوا تنها از لحاظ جسمی خطرناک و زیان بخش نیست بلکه از لحاظ اجتماعی نیز تاثیرات بسیاری بر جامعه دارد از نظر وضعیت اقتصادی و تحصیل و شغل و کار و از منظر تاثیر بر روابط اجتماعی و حالات روحی و روانی و وضعیت آموزشی و پرورشی و از منظر سایر مسائل اجتماعی و همچنین مسائل سیاسی باید به این معضل توجه کرد.
وی افزود: وقتی امروز این سوالات مطرح می شود به این معنی است که دولت و حکومت نتوانسته است در جهت رفع این آلودگی اقدامی بکند. این معضل سال ها است گریبانگیر جامعه بود و اقدامی در این رابطه نشده است. پس از لحاظ سیاسی و اجتماعی و اقتصادی باید به مساله توجه کرد.
قرایی مقدم تصریح کرد: مردم بیمار می شوند یا خانه نشین هستند و سر کار نمی روند. از نظر روحی و روانی انسان ها حالت عادی ندارند. هوای آلوده اعصاب و روان جامعه را به هم می زند.
وی ادامه داد: سلامتی جسمی ارزشی بنیادی و ارزش پایه است. دو نوع ارزش وجود دارد یک ارزش پایه وجود دارد و در کنار آن یک ارزش غایی مطرح است. زیبایی و درآمد و سلامتی این ها همه ارزش پایه هستند. زیبایی می تواند باعث شود فرد خواهان بیشتری داشته باشد و ازدواج بهتری انجام بدهد. ثروت می تواند موجب شود در زمینه بهداشت و تحصیلات و زندگی امکانات بهتری کسب کنید. بنابراین ارزش های پایه اهمیت بالایی دارند. آلودگی هوا امروز ارزش های پایه را یعنی سلامتی را تحت تاثیر قرار داده است.
قرایی مقدم با بیان اینکه از نظر آموزشی و از منظر بالا رفتن هزینه بهداشت بر جامعه باید به این معضل توجه کرد گفت: این مساله بدبینی ایجاد می کند و اعتماد عمودی یعنی اعتماد بین حاکمیت و مردم را تضعیف خواهد کرد. اثرات منفی آلودگی هوا بر جامعه باید از ابعاد گوناگون بررسی شود.از منظر حقوق شهروندی استمرار معضل آلودگی هوا به جامعه نشان می دهد که حقوق شهروندی رعایت نمی شود. انسان ها در جامعه دو حقوق فردی و اجتماعی خود را طلب می کنند و چنین معضلاتی هر دو حق اجتماعی و فردی را به خطر می اندازد.
وی تصریح کرد: حقوق اجتماعی حق و حقوق شهروندان است که باید توسط دولت و مسئولان رعایت شود. وقتی هوای یک شهر روزها پشت سر هم تیره و آلوده است یعنی حقوق شهروندانش پایمال می شود. این معضل به افراد جامعه نشان می دهد که دولت از حل این مسائل عاجز است.
این استاد دانشگاه بیان داشت: معضل آلودگی هوا نقض صریح حقوق شهروندی و قانون اساسی است. تمام ارگان ها و سازمان ها برای تامین رفاه اجتماعی مردم بوجود آمده اند. وزارت بهداشت و وزارت اقتصاد و وزارت نیرو و وزارت راه و… به چه کار مردم می آیند؟! تمامی این نهاد ها برای تامین زندگی مردم جامعه کار می کنند یکی از مواردی که باید در زندگی جامعه تامین و تضمین شود آب و هوای پاک است. استمرار آلودگی هوا تامین رفاه اجتماعی را به خطر می اندازد.
وی در خصوص اینکه تاثیر این معضل بر آینده چیست؟ گفت: با این وضعیت و با این ساختار گمان نمی کنم وضعیت بهبود پیدا کند. اعتماد عمودی نشان می دهد جامعه به مسئولانش در برخی بخش ها اعتماد ندارد چون آنچه که مسئولین می گویند به مرحله عمل نمی رسد و قول های بیهوده ای به مردم داده می شود. از این رو امیدی وجود ندارد. دو صد گفته چون نیم کردار نیست و پیش بینی من این است که با ادامه این وضعیت در سایر عرصه ها نیز موفق نخواهیم بود.