همتی رئیس کل بانک مرکزی در گفتوگوی ویژه خبری امشب ۱۲ بهمن ماه با حضور در برنامه گفت و گوی ویژه خبری به بررسی عملکرد بانک مرکزی پرداخت.
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه بنده خبرنداشتم بانک ها به خاطر کد شهاب حساب ها را مسدود کرده اند گفت: یکی دو تا از بانکهای ما اقدام به مسدود کردن حساب ها کرده بودند، چند سالی است که به بانکها گفته ام که با مردم ارتباط برقرار کنند و از همه بخواهند تا کد ملی اتباع خارجی را اخذ کنند تا همه هویت داشته باشند .
او اظهار کرد: از ۶ بهمن ماه کار را شروع کردیم تا در ساتنا اگر فردی هویت نداشته باشند نقل و انتقال مالی صورت نگیرد ، اما به یکباره متوجه شدم که حساب عده ای مسدود شده است ، بنده همان شب با مدیران بانکها تماس گرفتم و دستور دادم که یک ماه کار را به عقب بیندازند و از مشترکین بخواهند که موضوع را جدی بگیرند و کسانی که کد ملی ندارند کد شناسه را به بانک ارائه بدهند.
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد : بیشتر هدفمان این است تا جلوی پولشویی را بگیریم لذا این هدف بر اساس مصوبات شورای عالی مبارزه با پولشویی و اقدامات تروریستی است. این کار را باید انجام دهیم و تاکید کردهایم تا بانکها اقدام به این عمل کنند اما برخی از بانکها بیتدبیری کردند، همه موضوعات به بانک مرکزی ارتباطی ندارد .
همتی بیان کرد: استفاده از مکانیزم ساتنا از سوی اتباع خارجی اگرچه در اواخر هفته گذشته دردسرساز شد، اما بانک مرکزی اعلام کرده که مهلت دریافت کدشهاب از سوی این گروه به مدت یکماه تمدید شده است.
او تاکید کرد: علت نوسان ارز بیشتر روانی است مسئولان باید در اظهاراتشان دقت کنند. به سرکوب نرخ ارز اعتقادی ندارم اما انتظارات نرخ ارز تعدیل خواهد شد و به زیر ۲۰ هزار تومان می رسد.
رئیس کل بانک مرکزی از رشد فروش نفت و درآمدهای نفتی خبر داد و گفت: از منابع بلوکه شده خود در عمان استفاده کردیم و در مقابل، از کرهای ها برای عدم آزادسازی منابع خود شکایت خواهیم کرد.
او با اشاره به آخرین وضعیت درآمدهای ارزی گفت: وضع درآمدهای ارزی خوب است ولی نمی توان رقم را اعلام کرد، احساس کردم که مسئولان کشور عمان در مذاکرات طولانی و مفصل خود با ایران، عزم جدی برای همکاری با ایران را دارند این در حالیست که ما منابع خوبی در عمان داشتیم که از آن استفاده کردیم و امیدواریم این روابط بهبود پیدا کند.
همتی با بیان اینکه سخت ترین شرایط را گذرانده ایم گفت: با توجه به مذاکراتی که از سوی ایران در حال انجام است، به نظر می رسد که شرایط بهتر خواهد شد.
او افزود: بانک مرکزی طرفدار این موضوع نیست که قیمت ارز بالا بماند تا دولت نقدینگی تامین کند؛ بلکه بانک مرکزی تمام تلاش خود را خواهد کرد تا نقدینگی را تامین کند؛ این در حالی است که سال قبل ۱۵ میلیارد دلار برای ارز ۴۲۰۰ تومانی تخصیص داده شده که بانک مرکزی ۷ میلیارد دلار آن را از ذخایر خود تامین کرده است.
او با اشاره به اینکه نرخ ارز در بازار ربطی به تامین ارز دولتی ندارد خاطرنشان کرد: امسال بانک مرکزی بخشی از نیازهای دولت را از ذخایر خود تامین کرده است اما برخی معتقد بودند که بازار را باید با ارزپاشی تعدیل کرد اما بانک مرکزی این کار را نکرد و محکم ایستاد و علیرغم بی سابقه ترین فشارهای تحریم، کالاهای مردم را با دلار ۴۲۰۰ تومانی تامین کرد.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: ما به هر حال ضریب اطمینان را به جامعه می دهیم که کمبودی برای کالاهای اساسی وجود نداشته باشد، این در حالی است که بدون برداشته شدن تحریم ها ، صادرات نفت و فرآورده های نفتی بسیار خوب است.
همتی خاطرنشان کرد: من مخالف حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی هستم، ارز ۴۲۰۰ تومانی زمانی به کالاهای اساسی داده شد که البته آن زمان نرخ دلار نیمایی ۷ هزار تومان بود اما به تدریج ارز نیمایی رشد کرد، در همان مقطع ما تامین ارز ۴۲۰۰ تومانی را کمتر کردیم؛ اما وقتی که فاصله بالا رفت، مجبور هستیم که ارز ۴۲۰۰ تومانی برای حمایت از اقشار آسیب پذیر تزریق کنیم.
او با اشاره به اینکه اگر ارز ۴۲۰۰ تومانی به ۲۳ هزار تومانی برسد، ممکن است مردم آسیب ببینند گفت: روغن، سویا، ذرت و برخی نهاده های دامی اکنون در بازار بین ۹ تا ۱۳ هزار تومانی به ازای هر دلار در حال تامین است؛ این در حالی است که اگر این ارز به ۲۳ هزار تومان برسد، حتما دیگر نرخ کنونی در بازار اعمال نخواهد شد، بنابراین ارز باید تک نرخی باشد تا رانتی وجود نداشته باشد ، اما جابجایی منابع ارز ۴۲۰۰ تومانی به ارز آزاد باید خیلی با دقت انجام شود که شوک تورمی نداشته باشیم.
رئیس کل بانک مرکزی عنوان کرد: اگر بنای دلار ۲۳ هزار تومان باشد، باید این نرخ باز هم کاهش پیدا کند، پس نوسان در قیمت ها خواهیم داشت، ما مسائل روزمره مردم را به شرایط بازار آزاد نمی توانیم بسپاریم.
همتی با اشاره به اینکه اگر تحریم ادامه پیدا کند باید روی خوراک روزانه مردم کنترل بیشتری داشته باشیم خاطرنشان کرد: من مخالف برداشته شدن ارز ۴۲۰۰ تومانی نیستم؛ اما مسائل کشور مسائلی نیست که یک شب آزمون و فردا اعمال کنیم.
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به خنثی سازی تحریم ها گفت: در حداکثر تحریم ها ،کالاهای غیرنفتی، نفت و فرآورده های نفتی را صادر می کنیم و هنوز هم تحریم ها تمام نشده است، از ابتدای بهمن یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار ارز از سوی صادرکنندگان در سامانه نیما عرضه شده است.
او از طراحی بسته ای برای تامین مالی زنجیره خودروسازی خبر داد و گفت: این امر تحقق خواهد یافت، چراکه خودروسازی ایران به سمت شرایط بهتری خواهند رفت البته ما هم نظارت می کنیم که منابع هدفمند در خطوط تولیدی لوازم خانگی، قطعه سازی، کشاورزی و خودروسازی استفاده شود و از رشد اقتصادی مناسبی برخوردار شویم.
همتی با بیان اینکه برخی سیاستهای تجاری و ارزی کشور، تمام ارزهای ایران را می بلعید گفت: طی سالهای گذشته چندصد میلیارد دلار از ارزهای ایران از روش واردات کالاهای لوکس و غیرضروری یا دارای مشابه داخلی یا حتی از طریق واردات بدون انتقال ارز از کشور خارج شده است؛ اما باید به طور جدی این موضوع را در سیاستگذاری های خود در نظر بگیریم که منابع ارزی را بهینه مصرف کنیم.
او با اشاره به افزایش وام ازدواج در سال ۱۴۰۰ اظهار کرد: امسال ۷۷۰ هزار وام ازدواج پرداخت کرده ایم که مبلغ آن ۳۷ هزار میلیارد تومان است لذا این وام قرض الحسنه است و این رقم هم بیشتر از مبلغ پرداختی برای عوارض کرونا است.
همتی با اشاره به اینکه نگرانی بانک مرکزی این است که اگر مبلغ این وام بیشتر شود؛ ممکن است منابع محدود بانکی سبب شود که عده ای در صف بمانند و عده ای هم نتوانند به این وام دسترسی پیدا کنند افزود: اگر تعداد اقساط بالاتر در نظر گرفته شود به تبع آن تعداد ضامن ها نیز بیشتر خواهند شد، لذا به نسبت تورم باید وام ازدواج نیز افزایش پیدا کند، بانک ها منابع زیادی را به عنوان وام قرض الحسنه می پردازند اما حساب جاری روزانه بوده و وقتی که یک وام قرض الحسنه ده ساله داده می شود این منابع نمی توانند به حساب جاری برگردند.
همتی با اشاره به موضوع موسسه کاسپین ادامه داد: تا یک میلیارد تومان از طلب سپرده گذاران را تسویه کرده ایم، اما اگر اموال این موسسه را به فروش برسانیم، حتما پول این دسته از سپرده گذاران را نیز پرداخت خواهیم کرد.
رئیس کل بانک مرکزی خاطرنشان کرد: از ۱۳ خرداد تا مرداد ۹۹ نرخ سود بین بانکی افزایش پیدا کرد ولی در همان زمان شاهد رشد ۱۰۰ درصدی سهام بودیم، بنابراین اگر نرخ سود بین بانکی هم افزایش یافت، بین خود بانک ها بوده است.
او گفت: نرخ سود سپرده برای مردم از ۱۵ درصد به ۱۶ درصد رسیده است؛ اما ما با توجه به عملیات بازار باز مصمم هستیم که نرخ بازار بین بانکی را به نرخ کریدور یعنی کف ۱۴ درصد و سقف ۲۲ درصد برسانیم.
همتی با بیان اینکه خرید و فروش اوراق خزانه از سوی بانک مرکزی شامل عملیات بازار باز می شود افزود: زمانی که نرخ بین بانکی بالا می رود، بانک مرکزی خرید اوراق را انجام می دهد، اما اکنون میانگین نرخ بین ۱۸ تا ۱۸.۵ درصد است ، در روزهای آینده نیز بازار بین بانکی را به ۱۸ تا ۱۸.۵ درصد خواهیم رساند، اکنون در ماه دهم از سال رشد ۱۸ درصدی پایه پولی را تجربه می کنیم که این علیرغم تحریم بسیار کارنامه خوبی است.
او با اشاره به ادغام بانکها اظهار کرد: از نظر بانک مرکزی، بانکی جزء بانک سپه در پروسه ادغام وجود ندارد، اما دارایی ها و املاک آنها باید ارزیابی شده و تعهدات نیروهای مسلح نیز باید اجرایی شود، برخی سهامداران نسبت به سهام خود انتقاد دارند که بانک سپه باید آن را بررسی کند، اما این پروژه بسیار عظیم بود و این یکی از تدابیر مهم مقام معظم رهبری بود که دو و نیم سال از انرژی همه بخش های ذیربط را گرفت و این پروژه با حواشی کمی به سرانجام رسید.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: در شرایط اقتصاد تورمی، نرخ سود باید افزایش یابد و این دیدگاه گروهی از اقتصاددانان است اما گروه دیگری معتقد به کاهش سود هستند ،البته ما قادر به بالابردن نرخ سود سپرده نیستیم و این اعتقاد من در شرایط کنونی است تا منجر به ناترازی بیشتر بانکها نشود، تورم کنونی ناشی از سود بانکی نیست بلکه ناشی از شوک ارز و انتظارات تورمی است. فعلا تصمیمی برای نرخ سود بانکی نداریم.
او افزود: در اینکه بانک ها برخی اوقات کج سلیقی در مورد واحدهای تولیدی دارند، شکی نیست؛ اما باید این را در نظر بگیریم که ده ها هزار واحد تولیدی وجود دارند و بانک ها آنها را تامین مالی کرده اند که در بخش تسهیلات مسکن روستایی، سرمایه در گردش و مواردی از این دست تامین مالی صورت گرفته است.
همتی اظهار کرد: از ابتدای سال تاکنون ۱۲۰۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات بانکی پرداخت شده که ۶۰ درصد آن سرمایه در گردش بوده که ۷۲۰ هزار میلیارد تومان منابع را شامل میشود و منجر به رشد اقتصادی بخش های مختلف هم شده است.
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: در رابطه با تخلف شعب بانک ها دادستان کل کشور در بانک مرکزی حضور یافته که بر اساس آن جلسه، کمیتهای مشترک میان نظام بانکی و دادستانی به صورت منظم دو هفته یکبار تشکیل شده است تا مورد به مورد مسائل بانکی مطرح شود، هر روز چندین نامه نظارتی و اعتراضی به بانک ها از سوی بانک مرکزی ارسال میشود ، مقاومت زیادی در برخی مناطق و شهرستان ها برای تعطیلی شعب وجود دارد و نمایندگان مجلس و استاندار نامه می زنند که شعبه مورد نظر آن ها تعطیل نشود.
او با اشاره به بنگاهداری بانک ها و اموال مازاد آنها گفت: در حال حاضر بانک ها برای کمک به بورس، در حال خرید برخی از شرکتها هستند، بنابراین فعلا عرضه اموال مازاد بانک ها متوقف شده تا تاثیر منفی در بورس به جای نگذارد.