خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- اسرا درویشی؛ همانگونه که همه‌ی ما می‌دانیم واحدهای تولیدی نبض اقتصاد یک استان و کشور هستند و رشد آنها، سبب پیشرفت در دیگر بخش‌ها می‌شود.
با توجه به اینکه دغدغه‌ی توسعه و نیل به پیشرفت، یکی از اهداف اساسی جوامع کنونی است، رهبر معظم انقلاب سال‌هاست بر لزوم حمایت از تولید و شکوفایی اقتصاد کشور تاکید کرده‌اند که طرح کلید واژه «تولید» در چند ساله‌ی اخیر به‌عنوان شعار سال از سوی ایشان بیانگر اهمیت آن برای پیشرفت همه جانبه اقتصاد کشور است.
آذربایجان شرقی نیز از جمله استان‌هایی است که صنایع تولیدی بسیاری را در دل خود جای داده است، به‌ویژه صنایع شیرینی و شکلات که زبانزد عام و خاص است.
اما طی سال‌های گذشته به‌ویژه طی ماه‌های اخیر واحدهای صنعتی و تولیدی این استان حال و روز خوشی نداشته و با مشکلات بسیاری از جمله گرانی مواد اولیه، افزایش مالیات، تورم، نبود نقدینگی و سرمایه در گردش دست و پنجه نرم کرده‌اند و نفس‌های آنها به شمار افتاده است؛ بنابراین مسئولین امر باید بیش از پیش آنها را دریابند.
به سراغ یکی تولیدکنندگان عرصه شیرینی و شکلات آذربایجان شرقی رفته و وضعیت تولید را از او جویا می‌شویم؛
دولتمردان از تولید غافل شده‌اند
علی روحی به خبرنگار مهر می‌گوید: از زمانی که قیمت مواد اولیه افزایش یافت و به دنبال آن هزینه‌ی مالیات، بیمه، ارزش افزوده و انرژی نیز افزایش یافت، فشار مضاعفی بر تولید کننده وارد شد و با این وضعیت به سختی می‌توان به تولید ادامه داد.
او ادامه می‌دهد: از طرفی کمبود سرمایه در گردش نیز مشکل بعدی تولیدکنندگان است و دولتمردان باید راهکارهایی ارائه دهند تا بتوان به تولید ادامه داد چراکه اگر سرمایه در گردش نداشته و نتوانیم مواد اولیه‌ی خود را تأمین کنیم، با مشکل مواجه می‌شویم.
او می‌افزاید: تولید ارزش افزوده دارد و درخواست می‌کنیم راهکاری بیابند و کمک کنند تا تولید ادامه یابد، چنانچه این روش ادامه یابد، تولید کنندگان احساس خطر می‌کنند و کسب و کار نمی‌تواند دوام یابد و در آینده با مشکل مواجه می‌شویم.
روحی با بیان اینکه مالیات مضاعفی بر تولیدکننده تحمیل می‌شود و سریعاً هم باید پرداخت کرد، خاطرنشان می‌کند: نزدیک ۲۰۰۰ کارگر در مجموعه‌ی ما به صورت مستقیم مشغول هستند و غیر مستقیم نیز ۱۰ هزار نفر سود می‌برند اما دولتمردان از تولید غافل هستند و اینکه همه‌چیز را از تولیدکنندگان بخواهیم غیر ممکن است.
او همچنین یادآور می‌شود: صنعت مواد غذایی پتانسیل بالایی در استان دارد و نیروهای خوبی هم داریم و می‌توانیم به تولید با کیفیت دست یابیم.
تولید در حرکت است اما تورم تأثیر بالایی دارد
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی نیز به خبرنگار مهر می‌گوید: آذربایجان شرقی به‌ویژه تبریز که به شهر اولین‌ها و تجارت معروف بوده، قطب صنایع غذایی کشور به‌ویژه در حوزه‌ی شیرینی و شکلات پایتخت کشور است و ۵۰ درصد آن در تبریز تولید می‌شود که از لحاظ کیفیت، قیمت، بسته‌بندی و ذائقه مشتری بی‌نظیر است و حتی با کشورهای اروپایی که سرآمد این عرصه هستند، رقابت می‌کند.
صابر پرنیان ادامه می‌دهد: در سال‌های اخیر تکنولوژی، فناوری و به روز کردن صنعت محصولات غذایی ارتقا یافته و از لحاظ کیفیت و تنوع استان برتر کشور هستیم به‌گونه‌ای که از ریاست جمهوری کشورهای دیگر گرفته تا هیأت اقتصادی و تجاری آنها زمانی که از کارخانه‌جات ما بازدید می‌کنند، محصولات آذربایجان شرقی را برتر می‌دانند.
او می‌افزاید: آذربایجان شرقی ۵۶۹ کارخانه صنایع غذایی دارد که به صورت مستقیم برای ۴۰ هزار نفر اشتغال مستقیم ایجاد کرده است و در کشور ما غذاهای آذربایجان شرقی به کیفیت بالا و خوشمزگی یاد می‌شوند و قنادی‌های تبریز هم سرآمد قنادی‌های کشور هستند که امیدواریم این حرکت بالنده به‌عنوان قطب بلامنازع صنعت غذا در کشور توسط بخش خصوصی توانمند و علاقمند ادامه یابد.
او خاطرنشان می‌کند: موضوع تولید و تجارت چند وجهی، بین دستگاهی و به متغیرهای مختلف وابسته است، صنعت غذا مهمترین زنجیره‌ی تولید دنیا است چراکه از کشاورزی تا سفره مردم ادامه دارد.
پرنیان ادامه می‌دهد: جنگ روسیه و اوکراین سبب تورم شدیدی در دنیا شد همچنین حرکت جدید اقتصادی در کشور ما که یارانه را از تولید کننده به مصرف کننده دادیم، تغییرات بزرگی را ایجاد کرد اما تأمین سرمایه در گردش مهم و رکن اصلی است ولی شرط کافی نیست؛ مانند سایر کشورهای دنیا تحت جنگ ترکیبی هستیم که افکار مردم را تهاجمی کرده است اما تولید ما در ۹ ماهه امسال ۴.۹ درصد رشد مثبت داشته است یعنی تولید در حرکت است اما به دلیل اینکه قیمت تمام شده کالاها بالا بوده و بهره‌وری پایین است، زنجیره توزیع ما گران است.
او خاطرنشان می‌کند: سرمایه در گردش باید تأمین شود، سیستم حمل و نقل پاسخ نمی‌دهد اما اگر تمام اجزا را کنار هم بگذاریم، زنجیره مناسب توزیع ایجاد می‌شود.
او با اشاره به قیمت تمام شده‌ی بالای کالاها، می‌گوید: هزینه‌ای که مصرف کننده پرداخت می‌کند، نسبت به آنچه کارخانه تولید می‌کند، بالا است و حلقه‌های واسطه تأثیرگذار هستند که امیدواریم بتوانیم سرمایه در گردش جذب شده را افزایش دهیم و به دنبال راه‌های جدید سرمایه برویم و تولید ما متوقف نشود.
رئیس سازمان صمت آذربایجان شرقی تاکید می‌کند: گفته می‌شود ۳۰ همت تسهیلات بخش خصوصی داده شده است اما به بخش صنعت در هشت ماه گذشته این رقم پرداخت نشده و نسبت پرداخت بانک‌های خصوصی تقریباً صفر است چراکه سپرده را گرفته و در جای دیگری صرف می‌کنند که درخواست کنیم بانک‌های خصوصی به اقتصاد استان پاسخگو باشند.
او همچنین با اشاره به مشکلات زیست محیطی واحدهای تولیدی متذکر می‌شود: محیط زیست ما کنترل محور است و با افزایش تکنولوژی، حجم تولید افزایش و آلایندگی کاهش می‌یابد؛ شهرک‌های صنعتی باید در ۷۰ کیلومتری خارج شهرها احداث شوند اما عمده آلودگی کشور متحرک است و کارخانه‌ها سهم کمی دارند.
پرنیان ادامه می‌دهد: عمده تولیدات استان ما در شعاع ۳۰ کیلومتری تبریز است و برای تکمیل سبد محصولات باید نوع تولیدات خود را افزایش دهیم، محیط زیست میراث نسل‌های آینده است و با تدابیر محیط زیست کشور، سخت‌ترین متدها را دارد.
تولید کننده و مصرف کننده در طول سالیان گذشته آسیب دیده و می‌بینند
رئیس انجمن صنایع غذایی آذربایجان شرقی نیز به خبرنگار مهر می‌گوید: ایرانیان به روحیه کار و تلاش معروف بوده و افراد عملیاتی هستند و مدیران خوش فکر صنعت غذا که با تهیه‌ی دستگاه‌های جدید تحول می‌آفرینند و همدلی مسئولین استانی، عامل موفقیت این صنعت بوده است؛ در زمان‌های قدیم در مسیر جاده ابریشم بودیم که محل تجارت تجار بوده که سبب افزایش کیفیت صنعت غذا می‌شود.
رضا جعفری ادامه می‌دهد: تولید کننده و مصرف کننده در طول سالیان گذشته آسیب دیده و می‌بینند، عدم ثبات قیمت مواد اولیه و افزایش قیمت ارز از مشکلات اصلی تولیدکنندگان است چراکه حتی بازار صادراتی سه ماهه هم تعیین نمی‌شود؛ بنابراین مصرف کننده هم آسیب می‌بیند.
او می‌افزاید: اصلی‌ترین چالش تولیدکنندگان، عدم ثبات قیمت‌ها در کشور است که در سالیان دراز تورم بیماری مزمن اقتصادی تمامی آحاد مردم از جمله مصرف کننده و فروشنده بوده است.
او با بیان اینکه نقدینگی مانند خون در رگ‌های مجموعه تولیدی است، خاطرنشان می‌کند: بالای ۹۰ درصد توسط سیستم بانکی تأمین می‌شود و همواره نیاز و مشکل ما بوده است؛ اردیبهشت ماه سال جاری پس از حذف ارز ۴۲۰۰ هزار تومانی، قیمت مواد افزایش یافته و چندین برابر شد و سرمایه در گردش ما در حتی برخی واحدها برنگشت که منجر به محدودیت در اعطای تسهیلات و کاهش رشد می‌شود.
جعفری یادآور می‌شود: دو سال سخت شیوع ویروس کرونا را سپری کردیم که کارخانه‌ها با وضعیت سختی روبه‌رو بودند و اگر اقوال دولتمردان در تأمین نقدینگی همراه بود، امروز مشکلات ما کمتر بود اما نقدینگی بسیار و سرمایه در گردش ما بسیار کمتر شده و بدنه‌ی صنعت را نحیف‌تر می‌کند.
او بیان می‌کند: بانک‌های خصوصی چه زمانی پاسخگو می‌شوند؟ نسبت منبع به مصرف بانک‌های دولتی در حد قابل قبول است اما بانک‌های خصوصی سپرده را می‌گیرند و سرمایه‌گذاری کمتری می‌کنند.
او همچنین متذکر می‌شود: دولت سیاست حذف ارز ۴,۲۰۰ تومان را در کنار انقباض پولی مالی قرار داده و ما را تحت فشار قرار می‌دهد، تسهیلات تکلیفی توان موجود بانک‌ها را برای پرداخت تسهیلات گرفته و مشکل بزرگی شده است.
تولید را دریابید
رئیس انجمن صنایع غذایی آذربایجان شرقی با تاکید بر اینکه تولید را دریابید، می‌گوید: در هفت ماه ابتدایی سال جاری ۹۰ درصد تسهیلات سال گذشته را پرداخت کرده‌ایم اما حتی اگر ۴۰۰ درصد پارسال را تسهیلات پرداخت کنیم، تازه در جایگاه سال گذشته قرار می‌گیریم و با این وضع به ۱۵۰ درصد هم نمی‌رسیم و این سیاست کلان انقباضی است و تولید را تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ بنابراین درخواست می‌کنیم تولید را دریابید.
او با بیان اینکه زمانی صنعت غذا از مزرعه به سفره مطرح می‌شد اما اکنون از دانه تا سلول است، ادامه می‌دهد: سازمان محیط زیست ما خروجی محور نبوده و مکان محور است، همه‌ی ادارات دستورالعمل‌های متفاوتی دارند و باید از جسارت توسعه برخوردار باشند و ظرفیت‌ها و اختیارات استفاده کنند تا توسعه یابیم.
او در ارتباط با مشکلات زیست محیطی واحدهای تولیدی، اظهار می‌کند: محیط زیست ما را چه کسی نابود کرده است؟ معلوم بوده دولت خراب کرده است، بخش خصوصی و مردم اختیار ندارند و در اختیار حاکمیت است و در برخورد نیز دیواری کوتاه‌تر از بخش خصوصی پیدا نمی‌شود.
تسهیلات پرداختی بانک‌ها به واحدهای تولیدی مکفی نیازهای آنها نیست
دبیر کمیسیون هماهنگی بانک‌های آذربایجان شرقی نیز طی سخنانی به خبرنگار مهر می‌گوید: اقتصاد کشور بانک محور است و بیش از ۹۰ درصد آن در سیستم بانکی است و آن هم محدودیت‌هایی دارد که تقاضای زیاد و منابع محدود از جمله آنها است اما با تمام اوصاف وظیفه داریم در کنار صنعتگران باشیم.
عادل غلامی ادامه می‌دهد: جراحی اقتصادی آغاز شده و سیاست دولت در تحقق عادلانه سازی یارانه‌ها است و باید آنها را همراهی کنیم، سیاست بانک مرکزی ایجاب می‌کند، در قالب تأمین سرمایه در کنار واحدهای تولیدی و صنعتی باشیم و تا جایی که می‌توانیم در حد توان به آنها خدمت رسانی کنیم.
او می‌افزاید: طی هشت ماه سال جاری ۵۸۶ هزار میلیارد تسهیلات پرداخت شده که ۵۱ درصد آن در بخش صنعت بوده است، تلاش کرده‌ایم تا تبصره ۱۸ که اولویت استان است، به نفع احسن جذب شود و در اشتغالزایی و حمایت از صنعتگران کم نگذاریم.
او خاطرنشان می‌کند: ۳۰ همت در تسهیلات در صنعت و ۵۵ همت در بخش کشاورزی پرداخت شده است البته باید از طریق ابزارهای دیگر هم سرمایه تأمین شود و با همکاری بانک‌ها ابزارها به نحو احسن استفاده شود.
غلامی بیان می‌کند: مسائل و مواردی طرح شد اما عمده منابع سیستم متمرکز در تهران است و نزدیک ۵۴ درصد منابع کشور در تهران بوده و ۶۰ درصد مصارف نیز در آنجا است، در گذشته منابع بانکی به‌ویژه بانک‌های خصوصی در استان جمع‌آوری می‌شد اما مصرف از مرکز بود و اکنون رویکرد عوض شده است.
او با اشاره به پرداختی بانک‌های خصوصی، می‌گوید: بانک‌های خصوصی از بابت پرداخت تسهیلات طی هشت ماه گذشته پرداخت خوبی داشته‌اند و بیش از ۷۰ درصد منابع مطرح شده است اما برخی از بانک‌ها عملکرد پایینی داشته‌اند که امیدواریم دستورالعمل بانک مرکزی که کلیه‌ی واحدها حداقل ۵۰ درصد منابع را در استان صرف کنند، انجام شود.
او تاکید می‌کند: جراحی اقتصادی آغاز شد تا سیاست اعمالی شود که بتواند سیاست کلان را محقق کند و بانک‌ها مکلف شده‌اند که بیش از اندازه مصرف نداشته باشند که در هفت ماهه سال جاری نزدیک به ۹۰ درصد ۱۲ ماه سال گذشته تسهیلات پرداخت شد و در رابطه با نسبت مصارف سیستم نیز بانک‌های دولتی ۸۰ درصد نسبت مصارف به منابع را داشته‌اند.
دبیر کمیسیون هماهنگی بانک‌های آذربایجان شرقی یادآور می‌شود: سعی کرده‌ایم تا به نحو احسن در خدمت واحدهای تولیدی باشیم و ۴۰ درصد پرداخت تسهیلات در صنعت باشد که در پایان هشت ماه سال جاری این رقم ۵۱ درصد رسیده است اما پرداختی ما مکفی نیاز واحدهای صنعتی تولیدی نیست ولی سعی می‌کنیم همراهی بیشتری داشته باشیم.
او با تاکید بر اینکه تسهیلات پرداخت شده مکفی نیازهای صنعت نیست، اظهار می‌کند: با توجه به افزایش قیمت‌ها تسهیلات پرداختی کافی نیستند اما با توجه به محدودیت‌ها تلاش می‌کنیم تا یاریگر آنها باشیم.
غلامی ادامه می‌دهد: آمار نسبت مصرف به منبع بانک خصوصی پنج درصد اعلام شده و برحسب عملکرد سال‌های گذشته است اما سیستم پرداختی آنها طی سال گذشته بهبود یافته و رویکرد ما حمایت از آنها است.
او یادآور می‌شود: طی هشت ماه سال جاری ۵۸ همت به آذربایجان شرقی پرداخت شده است که بر اساس آمار بانک‌های دولتی ۳۰ همت در بخش صنعت بوده است.
اکنون سوال این است که آیا باید از آینده واحدهای تولیدی مأیوس شد یا می‌توان از میان تنگناها و سختی‌ها راهی به سوی روشنایی و امید جست؟ حال که قدم‌های این واحدها استوار است، چه خوب می‌شود که مسئولان نیز چتر حمایتی خود را بگشایند تا این فعالان اقتصادی از گزند باران مشکلات در امان بمانند.
