همشهری در ادامه نوشت: آنچه در گزارش رسمی این مرکز منتشر و نمایان شده، تصویری از واقعیت رشد پایین اقتصادی، نامطلوب بودن شاخص توزیع درآمد، نرخ تورم بالا و البته خطای سیاستگذاری برای ورود جامعه ایران به قرن جدید است. هرچه تورم بالاتر، فقر مردم بیشتر و هرچه بیکاری بالاتر، خطر پناهآوردن مردم به پدیدههایی چون فقرشدیدتر میشود و شاید انتشار این گزارش یک زنگ هشدار جدی برای اندیشیدن درباره آینده جامعه بهشدت سیاستزده ایران باشد.
افزایش جمعیت و کاهش فرزندآوری
بر مبنای این گزارش رسمی، جمعیت ایران براساس سرشماری سال ۹۵بالغ بر ۷۸میلیون و ۹۴۰هزار نفر بوده که در پایان سال ۹۸به ۸۳میلیون و ۷۵هزار نفر رسیده اما نکته مهم اینجاست که میل ایرانیان به فرزندآوری بهشدت هم در روستاها و هم شهرها کاهش یافته است. مرکز آمار میگوید: تعداد تولدهای ثبت شده در سال ۹۵بیش از یک میلیون و ۵۲۸هزار نفر بوده که در سال ۹۸به یک میلیون و ۱۹۶هزار نفر یعنی ۳۳۲هزار نفر کمتر رسیده است. نتیجه اینکه الگوی کاهشی شدن تعداد فرزندآوری در هر دو مناطق شهری و روستایی تکرار شده و تعداد متولدین در بهار امسال هم ۱۹هزار و ۵۰۰نفر بوده که در تابستان گذشته به ۳۰۰هزار نفر رسیده بود.
افزایش طول عمر و ردپای کرونا
آمارهای رسمی از افزایش طول عمر ایرانیان بهویژه در بین زنان ایرانی حکایت دارد بهگونهای که میانگین سنی فوتشدگان از ۶۳.۳سال در سال ۹۵به ۶۶.۳در تابستان ۹۹رسیده یعنی افزایش ۳ساله طول عمر ایرانیان با این توضیح مهم که در سال ۹۵میانگین سن مردان فوت شده ۶۱.۹و زنان ۶۵.۲سال بوده که در تابستان امسال بهترتیب به ۶۴.۷و ۶۸.۳سال رسیده است. براساس دادههای ثبت احوال کشور در تابستان امسال بالغ بر ۱۳۰هزار و ۸۷۹ایرانی شامل ۷۳هزار و ۹۷۰مرد و ۵۶هزار و ۹۰۹زن جان خود را از دست دادهاند که نسبت به تابستان سال گذشته تعداد مرگومیرها ۳۸درصد رشد کرده که علت اصلی این جهش مرگ در کشور، شیوع بیماری کرونا اعلام شده است.
تغییر معنادار سن ازدواج
در تابستانی که گذشت، ۱۶۱هزار و ۵۵۶هزار فقره ازدواج در ایران به ثبت رسید و در مقابل ۴۸هزار و ۱۲۲زوج هم زندگیشان به طلاق کشیده شد. در مقایسه با تابستان سال گذشته رشد ازدواج ۶و رشد طلاق ۷درصد برآورد شده و نکته جالب اینکه میانگین سن ازدواج در شهرهای ایران در حال بالا رفتن است و در کل کشور میانگین سن ازدواج ۲۷.۷سال در بین مردان و ۲۳.۴سال در بین زنان گزارش شده است. عجیب اما واقعیتر اینکه در همین تابستان امسال ۳پسر زیر سن ۱۵سال و ۹هزار و ۵۸دختر در سن ۱۰تا ۱۴سال ازدواج کرده و ازدواج آنها به ثبت هم رسیده است. بیشترین ازدواج تابستان امسال در بین مردان هم در بازه سنی ۳۰تا ۳۹سال و در بین زنان ۲۰تا ۲۹سال بوده و سؤال اصلی این است که دلیل شیوع ازدواج دختران در سنین پایین چیست؟ بهویژه اینکه آمارهای رسمی حکایت از ثبت ۱۶۵مورد طلاق بین مردان در بازه زمانی ۱۵تا ۱۹سال و ۱۸۸مورد طلاق در بین دختران ۱۰تا ۱۴سال دارد.
دسترسی به آب سالم و بهداشت
درحالیکه همچنان برخی از شهروندان ایرانی از دسترسی به آب سالم و بهداشتی محروم هستند، آمارهای رسمی نشان میدهد نسبت جمعیت برخوردار از آب آشامیدنی سالم و مدیریت شده در پایان سال ۹۷به ۹۹.۶درصد رسیده و تنها ۴دهم درصد ایرانیان هنوز به آب سالم آشامیدنی دسترسی ندارند و البته فقط ۵۱درصد جمعیت کشور از خدمات دفع فاضلاب بهرهمند میشود. در بخش بهداشت و درمان هم اگرچه تعداد پزشکان شاغل در دانشگاههای علوم پزشکی روندی افزایشی را در فاصله سالهای ۹۴تا ۹۸تجربه کرده اما نسبت تعداد بیمارستانها به هر صد هزار نفر جمعیت از سال ۱۳۹۴تا سال ۱۳۹۷تنها یک واحد افزایش داشته و نسبت تعداد تخت فعال بیمارستانی به ازای هر ده هزار نفر جمعیت ۱۵.۴واحد و نسبت تعداد داروخانه به ازای هر ده هزار نفرجمعیت ۱.۱ واحد افزایش و نسبت تعداد آزمایشگاهها به ازای هر صد هزار نفر ۶واحد کاهش داشته است.