خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: گلستان با وجود دارا بودن ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های بالا در بخش‌های مختلف اقتصادی، طبیعی و نیروی انسانی اما نتوانسته به جایگاه واقعی خود در کشور برسد.
رسیدن به شاخص‌های مطلوب علاوه بر برنامه ریزی و همت مدیران، نیازمند مطالبه گری جامعه بوده تا میل به سمت توسعه و کمال شتاب یابد.
انقلاب اسلامی ما بر اساس مطالبه‌گری شکل گرفته و اگر این روحیه و فرهنگ از بین مردم رخت بربندد از آرمان‌ها و ارزش‌های امام (ره) و انقلاب دور خواهیم شد.
مطالبه گری باید در چارچوب و ضوابط خود اتفاق افتاده تا راه توسعه و پیشرفت کشور را هموارتر کند. در همین راستا خبرگزاری مهر میزگردی با عنوان «مطالبه گری با محوریت دغدغه‌های فرهنگی و اجتماعی» با حضور اساتید و فعالان فرهنگی گلستان برگزار کرد.
در این میزگرد، سید حسام بنی فاطمه؛ رئیس حوزه هنری گلستان، محمدرضا بهرامی؛ کارشناس فرهنگی و مصیب عباسی؛ عضو هیئت علمی دانشگاه گلستان حضور داشتند.
فرهنگ مطالبه گری در جامعه نهادینه شود
رئیس حوزه هنری گلستان در این جلسه گفت: وقتی در مورد مقوله مهمی مانند مطالبه گری بحث و گفتگو می‌کنیم باید قبل از هر چیز جایگاه مطالبه گری در جامعه را مورد بررسی قرار دهیم.
سیدحسام بنی فاطمه گفت: یکی از مهم‌ترین وظایفی که بر عهده حکمرانان و رسانه‌ها قرار دارد این است که مطالبه گری را در جامعه به فرهنگ تبدیل کنند.
وی افزود: باید با استفاده از زبان هنر و قلم اصحاب رسانه و قراردادن قانون فرهنگ مطالبه گری را در جامعه گسترش دهیم.
رئیس حوزه هنری گلستان ادامه داد: زمانی که فرهنگ مطالبه گری در جامعه نهادینه شود، مسئولان آن جامعه از اینکه مورد نقد و یا مطالبه گری قرار گیرند، برآشفته نخواهند شد.
بنی فاطمه تصریح کرد: امیرالمومنین (ع) خطاب به حکمرانان جامعه اسلامی می‌فرماید: نزدیکان خود را از کسانی قرار دهید که عیب‌های شما را بیان می‌کنند و نه کسانی که به دنبال تعریف و تمجید از شما هستند و به این وسیله فرهنگ مطالبه گری را به حکمرانان آموزش می‌داد.
وی با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب، گفت: دانشگاه‌ها، حوزه‌های علمیه و مراکز علمی، بهترین بستر برای گسترش فرهنگ مطالبه گری هستند.
رئیس حوزه هنری گلستان اضافه کرد: دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه می‌توانند مفهوم مطالبه گری را به بهترین شکل مورد بررسی قرار دهند و پس از تحقیق و تعقل در مورد مسائل گوناگون مطالبه داشته باشند در این صورت یک مطالبه گری علمی و مستدل خواهند داشت.
مطالبه گری مستمر باشد
بنی فاطمه بیان کرد: مطالبه گری توسط مجامع علمی باید استمرار داشته باشد در غیر این صورت مؤثر نخواهد بود.
وی تصریح کرد: رهبر معظم انقلاب در جمع دانشجویان بیان کردند، اگر شما به مسئله مطالبه گری وارد نشوید کسانی که دوستدار نظام و انقلاب نیستند، پرچم مطالبه گری را علم خواهند کرد.
بنی فاطمه اضافه کرد: نمونه این مسأله را در اغتشاشات اخیر کشور مشاهده کردیم که در آن به دلیل غبار آلود بودن فضا، صف اغتشاشگران و معترضان در کنار هم قرار گرفت.
رئیس حوزه هنری گلستان گفت: اگر از ابتدا فضای مطالبه گری را درست پیاده سازی کنیم و بستر آن را در جامعه فراهم کنیم، پرچم مطالبه گری به دست اهل آن خواهد افتاد.
بنی فاطمه تاکید کرد: رهبر انقلاب در سال ۸۱ اولین بار در خصوص کرسی آزاداندیشی در دانشگاه صحبت کردند و از آن تاریخ ۲۰ سال می‌گذرد ولی هنوز مسئولان از این مسأله استقبال نکرده‌اند چون فرهنگ مطالبه گری در جامعه ایجاد نشده است.
وی گفت: اگر دانشگاه درست مطالبه گری داشت و دانشجو هم پاسخ خود را دریافت می‌کرد، هیچ وقت شاهد اعتراضات و اغتشاش در سطح دانشگاه‌ها نمی‌شدیم.
کمترین بودجه در کشور به کارهای فرهنگی اختصاص دارد و این است یک ضعف است بنی فاطمه عنوان کرد: متأسفانه کمترین بودجه در کشور برای کارهای فرهنگی اختصاص می‌یابد و این یک ضعف است و همیشه مسائل اقتصادی را بر فرهنگ ترجیح می‌دهند.
وی گفت: باید در دانشگاه‌ها کرسی آزاد اندیشی و مطالبه گری تشکیل شود و رسانه با حضور در دانشگاه‌ها این مراسم را پوشش دهند تا فرهنگ مطالبه گری در جامعه نهادینه شود.
مطالبه گری به صورت فطری در آدمی وجود دارد
یک کارشناس فرهنگی گلستان هم در خصوص مطالبه گری گفت: مطالبه گری یکی از مباحث مبهم و حساس بوده زیرا قرائت کاملی از آن در کشور انجام نشده است و این میل از همان کودکی به صورت فطری در انسان وجود داشته و به مرور و با افزایش آگاهی مطالبه گری عمومی و جمعی هم ایجاد می‌شود.
محمدرضا بهرامی ادامه داد: مطالبه گری در حوزه فرهنگ همانند نخ داخل اسکناس است که دیده نمی‌شود ولی ارزش اسکناس به همان نخ داخل اسکناس است.
وی بیان کرد: مطالبه گری در حوزه فرهنگ در جامعه ما کم است و باید موضوع مطالبه فرهنگی در مسائل مختلف نظیر حجاب، تبدیل به دغدغه مهم مردم و مسئولان شده تا معضلات در این حوزه رفع شود.
بهرامی با بیان اینکه برای مطالبه گری صحیح نیازمند سه ضلع گفتمان سازی، بسترسازی، کادرسازی در جامعه است، تصریح کرد: افرادی که مطالبه گری می‌کنند، باید افراد متخصص و مورد اعتماد مردم باشند تا مطالبه گری مؤثر واقع شود.
وی ادامه داد: اگر مطالبه گری به هر دلیلی در جامعه اتفاق نیفتد باعث ناامیدی و نگاه منفی مردم به جامعه و نظام خواهد شد.
جامعه بدون مطالبه گری، جامعه مرده است
کارشناس فرهنگی گلستان با بیان اینکه جامعه بدون مطالبه، جامعه مرده و بدون آرمان است، گفت: در اهمیت گزاره مطالبه گری همین بس که بارها از سوی رهبر معظم انقلاب مورد تأکید قرار گرفته است.
بهرامی افزود: رسانه‌ها پیش قراولان مطالبه گری هستند اما به دلایل مختلف از جمله وابستگی‌های اقتصادی باعث شده که در مطالبه گری محدودتر عمل کنند.
وی اضافه کرد: مسئله مطالبه گری در رسانه به قدری حائز اهمیت است که اگر در ریل صحیح و برای گره‌گشایی در کار مردم حرکت کند، می‌تواند مکمل خوبی برای ترمیم مشکلات متعدد در جامعه باشد، از سوی دیگر در تعاریفی که به عنوان نقش رسانه مطرح شده چنین برداشت می‌شود که رسانه صدای مردم است و این صدا، جز با مطالبه گری صحیح انعکاس پیدا نمی‌کند.
بهرامی عنوان کرد: مطالبه گری همانند سایر ارکان اساسی رسانه، دارای ساختارهای بنیانی است اما پرداختن به ساختارهای مطالبه گری در استان مسئله‌ای بود که خبرگزاری مهر در راستای تعاریف آن و دریافت پاسخ‌های کاربردی، سه کارشناس فرهنگی و اجتماعی و کنشگر فعال رسانه‌ای را در کنار هم نشاند.
صاحبنظر حوزه فرهنگی گلستان با بیان اینکه خروجی مطالبه گری باید در زندگی مردم عینیت داشته باشد، گفت: یعنی مطالبات رسانه باید تا جایی ادامه یابد که نتایج آن در زندگی مردم قابل لمس باشد و نباید مطالبه گری تنها به یک پاسخ ساده از سوی مدیر ختم شود.
وی بیان کرد: در تعریف مطالبه گری رسانه‌ها می‌توان گفت که آنها گویا در این میان چشم خود را به زبان مسئولان دوخته و لازم است در این امر با تغییر رویکرد خود به دغدغه‌های مردمی بازگردند.
مطالبه گری صریح و به موقع باشد
کارشناس و صاحبنظر حوزه فرهنگی گلستان گفت: مطالبه گری باید به هنگام و به اقتضا زمان، صریح و بی پرده و مستمر باشد تا مؤثر واقع شود.
بهرامی با اشاره به اینکه در مطالبه گری هم بحث و محتوا هم ادبیات و لحن مهم است، افزود: در مطالبه گری، رعایت سلسله مراتب لازم است و باید اولین راهکارمان تجمع نباشد البته این سخن به معنی نفی تجمع نیست، حتماً در جاهایی نیاز است چون تجمع یکی از ابزارها برای مطالبه گری است و هر جا نیاز باشد در عدالت خواهی و آرمان خواهی خود استفاده می‌کنیم ولی تاکید می‌کنم که رعایت سلسله مراتب در مسیر مطالبه گری دارای اهمیت است و عدم رعایت، گاه اثر منفی دارد.
وی با تأکید بر اینکه مطالبه گری نباید امنیتی و سیاسی شود، تصریح کرد: اگر مطالبه گری به ادبیات دشمن نزدیک شد باید بدانیم که از خط قرمزها عبور کرده‌ایم.
بهرامی ادامه داد: بخشی از هزینه‌های تحمیلی در اغتشاشات اخیر، ناشی از خلاء فضای مطالبه گری است.
کارشناس فرهنگی گلستان تاکید کرد: مطالبه‌گری در جامعه همانند پزشک خانواده است، اگر برای یکی از اعضای خانواده مشکلی به وجود آید، پزشک خانواده برای حل آن تلاش می‌کند و نیروها، جناح‌ها و سمن‌هایی که در راستای مطالبه‌گری وارد میدان می‌شوند نسبت به جامعه باید چنین عملکردی داشته باشند و اگر مسئولی در راستای فعالیت‌های محوله کوتاهی کرد، ابتدا باید مخفی و غیرملموس وارد عمل شوند و سپس پس از عدم حل مشکل آن را علنی کنند بنابراین امروزه فرق بین مطالبه‌گری و باج‌خواهی این است که مطالبه‌گری موضوع شخصی نیست و اگر مطالبه‌گری شخصی شد تبدیل به باج‌خواهی می‌شود که اصلاً موضوع جالبی نیست زیرا خروجی مطالبه‌گری باید نفعی برای مردم داشته باشد.
وی عنوان کرد: کلیدی ترین ملزومات مطالبه گری مردمی، شفافیت است اگر ما بتوانیم همه دستگاه‌ها را به درجه‌ای از شفافیت برسانیم این مطالبه گری هم به خودی خود شکل می‌گیرد.
انسجام فکری برای مطالبات فرهنگی نیاز است
عضو هیئت علمی دانشگاه گلستان هم در این میزگرد گفت: در بین اصحاب رسانه استان، رسانه‌ای که به طور اختصاصی در حوزه فرهنگ عامه و حقوق اجتماعی فعال باشد، نداریم و در این حوزه کوتاهی شده است.
مصیب عباسی افزود: مطالبه فرهنگی باید سر تیتر اخبار رسانه‌ها قرار گرفته و در بین مطالب فرهنگی، اقتصادی و سیاسی بیشترین اهمیت را برای اخبار فرهنگی در نظر بگیریم.
وی ادامه داد: برخورد سلبی یا عدم برخورد موجب شده مردم از سوالات فرهنگی استقبال نکنند.
عباسی بیان کرد: سازمان‌های فرهنگی استان باید برنامه راهبردی منسجم و نقشه عملیاتی واحد داشته باشند و اهداف فرهنگی را دنبال کنند زیرا انقلاب اسلامی ما یک انقلاب فرهنگی است.
عضو هیئت علمی دانشگاه گلستان گفت: ما از هرجایی که احساس قدرت کردیم، ضربه خوردیم، ما احساس کردیم به لحاظ فرهنگی و دینی توانمند هستیم و نیاز به سرمایه گذاری نداریم و دشمن از همان نقطه فعال شد و با تهاجم فرهنگی به جنگ ما آمد.
وی تصریح کرد: امام اول شیعیان همواره مسائل فرهنگی را بر مسائل اقتصادی و سیاسی مقدم می‌دانست به طوری که اغلب وصایای ایشان در خصوص مسائل فرهنگی نظیر نماز، زکات، قرآن و امر به معرف و نهی از منکر است.
عضو هیئت علمی دانشگاه گلستان بیان کرد: در درون جمهوری اسلامی ارزش‌های ثابت و پایدار داریم که در بین همه احزاب و رسانه‌ها یکسان است و برای آنکه به نسل‌های آینده منتقل شوند باید یک پیام مشترک فرهنگ از رسانه‌ها به گوش برسد و این یک نقطه انسجام بخش است.
عباسی گفت: قانون یک عهد اجتماعی است که افراد با حاکمیت بسته‌اند و همه موظف به رعایت آن بوده و نباید عده‌ای فراقانون باشند.
مطالبه گری از هوچی گری در امان بماند
وی افزود: حکومت سه هزار ساله شاهنشاهی در گذشته در ایران حاکم بود و در این فرهنگ مردم نمی‌توانستند آزادانه مسئولان را نقد کنند و این ترس بلندمدت از روان جامعه برداشته نشده است.
عباسی بیان کرد: دو واژه «اطاعت» و «اعتراض» مورد پسند جامعه اسلامی است و به همان اندازه که جمهوری اسلامی از اطاعت مردم لذت می‌برد از اعتراض قانونی آنها استقبال می‌کند و اصل جمهوری اسلامی ایران به دلیل اعتراض مردم به حکومت شاهنشاهی به وجود آمده است.
وی اضافه کرد: مطالبه گری یک حق اجتماعی است و باید در فرایند آموزشی قرار بگیرد و کودکان ما در مدارس خوب پرسیدن و درست جواب دادن را بیاموزد.
عضو هیئت علمی دانشگاه گلستان گفت: شورای اداری زمانی ارزشمند است که وقتی مسئولی در حال ارائه گزارش است این آمادگی را داشته باشد که ده‌ها نفر در لحظه از او سوال بپرسند.
عباسی تصریح کرد: دانشجویان باید خط مقدم مطالبه گرمی باشند و از هوچی گری و شبهه افکنی حذر کنند و با روش صحیح علمی با سوالات خود مسئولان را بیدار کند.
وی گفت: بین مطالبه فرهنگی و سواد فرهنگی رابطه مستقیم برقرار است و ما باید با دادن محتوای خوب به افراد اثرگذار و نخبگان زمینه اثرگذاری مطالبه گری را فراهم کنیم و باید علاوه بر دانش آموزان به هنرمندان و قهرمانان ملی آموزش داد تا سفیر فرهنگی کشور ما باشند.
