علی علیزاده - تحریریه پارسینه| اگر کمی اهل سیاست و اقتصادید و از قضا طعم تلخ خانه به دوشی و گرانیهای بی پایان را توأمان چشیده باشید، قطعاً وعده طلایی ابراهیم رئیسی در دوران تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری دوره سیزدهم را فراموش نکرده و نخواهید کرد.
شعاری کم و بیش پوپولیستی از نگاه منتقدان سخت دولت رئیسی که تا کنون فرصت ظهور و بروز نیافته و یا دست کم اگر اقدامی هم شده به قدری نازل بوده که اطلاع رسانی دقیقی از وضعیت آن تشریح و منتشر نشده است!
وعده ساخت سالانه یک میلیون مسکن تا پایان دوره ریاست جمهوری سیزدهم، به قدری دلربا و رویایی بود که از همان ابتدا هم در باور بسیاری از مردم به لحاظ فاصله عالم تخیل تا واقعیت، این ایده بسیار سخت، محال و ناشدنی بنظر میرسید.
همزمان با شکست مذاکرات احیای برجام، سیاستهای دستوری و انقباضی مالی و جراحی خطرناک اقتصادی از یک سو، تورم و شرایط سخت معیشت و افزایش نرخ ارز و مصالح ساختمانی و آهن و. از سوی دیگر به قدری در ماههای ابتدای کار دولت سیزدهم شتاب گرفت، که بسیاری مطمئن شدند این وعده بر روی زمین خواهد ماند.
در این بین سکان هدایت وزارت راه و شهرسازی، توسط رئیس جمهور و با همراهی نمایندگان مجلس به وزیر سابق نفت دولت احمدی نژاد یعنی رستم قاسمی سپرده شد که در کارنامه فعالیتهایش حرف و حدیث و ماجرا کم نداشته و از همان ابتدای کار بنظر میرسید اصلا با بافت و الگوریتم وزارت راه و شهرسازی آشنایی حرفهای ندارد!
علی ایحال پس از گذشت ماهها از آغاز بکار رستمی در وزارت راه و شهرسازی به عنوان وزیر، نه تنها قیمت اجاره و ارزش ملک و مسکن مدیریت نشد بلکه، خبری هم از ساخت میلیونی سرپناه آبرومند برای مردم به گوش نرسید و آهسته آهسته انتقادات از عملکرد دولت مخصوصا در زمینه تحقق این وعده طلایی بالا گرفت!
همین امر کافی بود تا تابستان امسال رئیسی در پاسخ به انتقاداتی که بابت عدم رویت تحول و عملیات در خصوص ساخت میلیونی مسکن در فهرست عملکرد دولت سیزدهم شد، آوار بی انضباطی، نقص دور اندیشی و برنامه ریزی و فقدان تحقق چنین ادعایی را بر گردن دولت روحانی انداخته و بقیه دولتمردان هم از آن پس بسیاری از ناکامیها را در مسیر انجام وظایف و تعهداتشان، به شکلی هماهنگ به دولتهای قبل پاس دادند!
تابستان سال جای در پاسخ به افزایش نگرانیها، انتقادات و مطالبات در حوزه مسکن و عقب ماندگی از پروژه ادعا شده، رستم قاسمی در مقام متولی ساخت مسکن به تعدادی که مقام مافوقش وعده داده بود، مدعی شد قرار بوده چهار میلیون مسکن در عرض هشت سال «به عبارتی اگر دولت رئیسی در دوره دوم هم از مردم رأی بیاورد» ساخته شود و بنابراین اگر همه چی خوب پیش برود، در پایان دوره اول رئیسی، مردم صاحب دو میلیون مسکن خواهند شد! وعدهای که گویی بی سرو صدا آب میرود!
رستم قاسمی در اظهار نظرش با تاکید بر این که روند کار در اجرای طرح نهضت ملی مسکن باید سرعت بخشیده شود، گفته بود قرار نیست سالی یک میلیون مسکن ساخته شود. او همچنین مدعی شد: تا پایان دولت باید ۲ میلیون مسکن ساخته و به بهرهبرداری برسد.
تابستان امسال وزیر مستعفی راه و شهرسازی با اشاره به تعیین سهم هر استان در طرح نهضت ملی مسکن و ثبت آن در سامانه گفته بود: بالغ بر یک میلیون و ۳۵۰ هزار واحد مسکونی در دست اجراست که تا شهریور ماه ۱۰۰ هزار واحد تحویل خواهد شد. هم اکنون هم ابزاری برای راستی آزمایی درباره این ادعا هم وجود ندارد و نمیتوان به درستی صحت انجام احتمالی آنرا که بعید هم بنظر میرسد، بررسی کرد!
جالب است بدانید علی نیکزاد، وزیر سابق راه و شهرسازی احمدی نژاد و نائب رییس اول مجلس فعلی هم در ۳۱ تیر ماه گذشته از وعده ساخت ۴ میلیون مسکن شانه خالی کرد و در این رابطه ادعایی جدید مطرح کرد و گفت: در رابطه با مسکن هیچ مشاورهای در زمان انتخابات از جانب بنده به جناب رئیسجمهور انجام نشده است!
علی نیکزاد زیر بار شایعه مشاوره دادن به رئیسی در دوران انتخابات مبنی بر ساخت میلیونی مسکن هم نرفت و از اساس آن را کذب محض بیان کرد!
اما روز گذشته ویدیویی در شبکههای اجتماعی با عنوان کنایه المیرا شریفی مجری جسور، اما محافظه کار سیما به وعده ساخت سالانه یک میلیون مسکن دولت سیزدهم در برنامه صبحانه ایرانی، منتشر شد و گویی همکاران شریفی نتوانستند در غیاب وزیر پر حاشیه، اما مستعفی دولت رئیسی، کسی را پاسخگو در این وزارت عریض و طویل پیدا کنند. گویی بقیه تا آمدن رئیس جدید منتظرند تا خدای ناکرده سوتی و آبرویی بر باد ندهند! هر چند به قول خانم مجری شاید ترس و وحشت از دست دادن صندلیهای خاص باعث شده کسی آفتابی نشود!
در این میان شاید حادثه افشای غیر اخلاقی تصویر خصوصی رستم قاسمی با یک خانم، باعث شد راه فرار این وزیر پر ماجرا از بار مسئولیت وحشتناکی که بر دوشش بوده هموار و حتی به سودش تمام شده و دست کم در این برهه از زمان ناجی وی شود.
وزیری که این روزها از شرایط پروژههای بر زمین مانده، رُخ و نمای فرسوده و عقب مانده شهری و عدم توسعه یافتگی کشور حتی شکوه هم دارد!
روز گذشته همچنین ایسنا گزارشی منتشر کرد که در آن به رابطه مستقیم زمین خوردن پروژه نهضت ملی مسکن با رشد نفسگیر قیمت خانه در کلان شهرها میپردازد! ایسنا مینویسد:
یک کارشناس بازار مسکن درباره علت رشد ۶.۸ درصدی قیمت مسکن تهران در یک ماه گذشته گفت که بخشی از این رشد به نوسانات قیمت ارز مربوط است، علت دیگر افزایش قیمت نهادههای ساختمانی است و مسالهی بعدی به انجام نشدن کار خاصی در پروژه نهضت ملی مسکن بر میگردد که باعث انصراف متقاضیان از این پروژه شده و اثراتش در بازار مسکن بروز پیدا کرده است.
فرشید پورحاجت در گفتگو با ایسنا، میگوید: با وجود آنکه در فصل پاییز و کاهش جابهجاییها قرار داریم، به دلیل عوامل تورمزا و انتظارات تورمی، پیشبینی رونق بازار مسکن در آبان ماه دور از ذهن نبود. بعد از یکی دو ماه ثبات نسبی شاهد رشد حدود ۷ درصدی قیمت خانه در تهران بودیم. نرخ رشد سالیانه آن هم که به حدود ۴۶ درصد رسیده نشان میدهد بازار مسکن از تورم عمومی (۴۴ درصد) عبور کرده است؛ در حالی که طی هشت ماه اخیر همواره پایینتر از نرخ تورم قرار داشت.
حال تصور کنید این اخبار مربوط به رسانه نزدیک به دولت است و تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل!
از سوی دیگر بانک مرکزی در تازهترین گزارش خود درباره تحولات بازار مسکن در پایتخت در آبان ماه، اعلام کرده قیمت متوسط هر مترمربع خانه معامله شده در ماه گذشته به ۴۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان رسیده که طی یک ماه حدود سه میلیون تومان افزایش قیمت را شاهد بوده است.
به تعبیری خریداران برای یک آپارتمان ۵۰ متری در تهران از مهر ماه تا آبان ماه باید بطور «متوسط» حدود ۱۵۰ میلیون تومان بیشتر هزینه میکردند. بر اساس اعلام بانک مرکزی، در آبان ماه امسال متوسط قیمت یک متر مربع مسکن در شهر تهران نسبت به ماه قبل (مهر ۱۴۰۱) حدود ۶/۸ درصد افزایش داشته است.
نگاهی به وضعیت کرایه مسکن هم در آبان تصویر بهتری ارائه نداده است؛ از آبان ماه پارسال (۱۴۰۰) تا آبان امسال نرخ اجاره بها در شهر تهران و در کل مناطق شهری ایران به ترتیب ۳۹/۸ و ۴۵ درصد بالاتر رفته است.
بر اساس اعلام بانک مرکزی ایران از مهر ماه تا آبان امسال-ظرف یک ماه- بطور متوسط در شهر تهران و کل مناطق شهری بهترتیب معادل ۴/۱ و ۵ درصد بیشتر شده است.
حال زمزمه حضور مهرداد بذرپاش بر صندلی مقام عالی وزارت راه و شهرسازی به گوش می رسد. بذرپاش که بنظر می رسد عطش تصاحب صندلی های آنچنانی، همچنان یکی از صفات بارزش است، معلوم نیست با چه ذهنیتی خود را قابل و آماده تصدی مقام وزارت راه و شهرسازی می داند؟
کارنامه عملکرد و جنجالهای پیرامون مهرداد بذرپاش هم در سالهای گذشته کم نبوده، اگر بخواهیم منصفانه قضاوت کنیم و پدیده هایی همچون معجزه را به حساب نیاوریم، شکی نیست در دوره وزارت احتمالی بذرپاش هم اتفاق خاصی در حوزه مسکن و شهرسازی رخ نخواهد داد و همچنان قیمت مسکن در کنار سایر کالا و خدمات غیر قابل کنترل و مهار خواهد بود.