به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا؛ آسیب های اجتماعی زنانه شهر تهران که سالها برای کاهش آنها تلاش شده بود باردیگر به شهر بازگشته است. گرچه شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی تاثیر زیادی بر افزایش آسیب ها دارد اما بدون شک یکی از عوامل اصلی در به وجود آمدن چنین شرایطی طرح ها و تصمیمات مدیریت شهری بعد از روی کار آمدن شهردار فعلی است.
شهردار کلان شهری همچون تهران یکی از بخش هایی را که باید با نگاه بسیار تخصصی انتخاب کند بخش معاون اجتماعی و دقت نظر در تخصصی بودن مدیر این معاونت است زیرا با نگاهی به آمارهای آسیب های شهری در کلان شهرهای ایران می توان به راحتی متوجه اهمیت انتخاب این معاونت بود زیرا تهران آسیب اجتماعی کم ندارد. آسیب های زنانه شهر تهران بسیار است. تهران مقصد بسیاری از زنان آسیب دیده از شهرهای دیگر و فرار کرده از زخم های استان های دیگر به پایتخت قرار دارد.
سال گذشته سه مرکز حمایتی با اهمیت و بزرگ در کاهش آسیب های شهر به ناگاه حذف و نکته مهم در این تصمیم گیری این بود که جایگزینی برای آنها انتخاب نشد و عملا زنان آسیب دیده شهر در شهر رها شدند.
یکی از اقدامات شهرداری تهران به سکان داری علیرضا زاکانی، عدم عقد قرار داد دوباره با سازمان مردم نهاد نور سپید هدایت بود. این سازمان که گرمخانه زنان پارک شوش را در اختیار داشت و به صورت شبانه روزی به زنان آسیب دیده زیادی خدمات رایگان ارائه می داد، نکته مهم نیز در این امر تغییر کاربری آن مجموعه بود.
همچنین در دوره زاکانی شاهد بسته شدن، خانه خورشید نیز بودیم که ضمن حمایت زنان آسیب دیده شهر، تنها مرکز ارائه دهنده خدمات دندان پزشکی رایگان به زنان آسیب دیده مبتلا به HIV و همچنین اجرا کننده طرح های مختلف کاهش آسیب برای بازگرداندن زنان به زندگی سالم بود اما این مرکز نیز بعد از 15 سال بسته شد و جمعیت زنان آسیب دیده تحت پوشش این مرکز نیز رها شدند.که بدون شک در این زمینه نیز شهردار به همراهی معاون خود، نقش بسزایی در این امر داشته است. چراکه سمانه زمانی مدیرکل بهزیستی استان تهران در خصوص تعطیلی سازمان مردم نهاد خانه خورشید گفت: مجوز خانه خورشید از شهرداری بوده است.
محیا واحدی فعال اجتماعی در گفت‌وگو با خبرنگار رکنا، درباره این مسئله می گوید: اتفاقی که در سال های اخیر رخ داد، این بود که نقش ngo ها که در بطن معضلات اجتماعی حضور دائم و مستمر داشته اند و به صورت کامل مسائل را آنالیز کرده و در کنار آن الگو سازی های خوبی را در حوزه زنان و کودکان انجام داده بودند عملا کنار گذاشته شد.
او ادامه می دهد: ما در دروازه غار شاهد بودیم که مسائل مربوط به حقوق زنان و کودکان دائم در این منطقه توسط سازمان های مردم نهاد به افراد بازگو می شد و از آن طرف مطالبه های لازم آن نیز از نهاد های ذی ربط صورت می گرفت تا نقش ها دوباره بازخوانی شوند. این سازمان های مردم نهاد مثل خانه خورشید، جمعیت های فعال در منطقه و...که در این چند سال حذف شده اند کارهای مهمی از جمله شناخت ریشه معضلات، علل و عوامل و پیامدهای آنها انجام داده اند.
واحدی خاطر نشان می کند: خانه خورشید در حوزه آسیب پذیرترین قشر جامعه که زنان آسیب دیده از اعتیاد بودند و مسائل بغرنجی داشتند، کار می کرد تا در نقش ngo یک سایه حمایتی برای زنان بی پناه داشته باشد اما متاسفانه مسئولان مربوط نقش NGO ها را نه تنها به عنوان مددکننده و یاری گر ندیدند بلکه با یک دید منفی باعث شدند آنها محدود و حتی از فعالیت دست بردارند.
این فعال مدنی با بیان اینکه تاکید اصلی NGO ها در این منطقه مربوط به وجود عنصر مواد مخدر در محلات به خصوص در دروازه غار بود خاطر نشان کرد: ما در دروازه غار و سایر محلات پر آسیب با چیزی روبرو شدیم که تهدید برای سلامت و آرامش و امنیت شهر قلمداد می شود و آن رفتارهای قهری با سازمان های مردم نهاد بود. رفتارهایی که باعث بسته شدن مراکز شد که منجر به رهایی زنان و کودکان آسیب دیده شهر در کلان شهری به نام تهران شد که پایتخت ایران نیز نام دارد.
او ادامه می دهد: با این نوع برخورد مدیریت شهری ،الگوهایی های مناسبی که در فضای کلان باید به درستی شناخته شود و سازمان های مردم نهاد روی آنها کار می کردند، به نوعی کنار گذاشته شد و تعبیر به سیاه نمایی و عناد با مسائل مملکت شد. نتیجه آن نیز جرم انگاری برای فعالان مدنی و اجتماعی بود. در صورتی که فعالان مدنی و اجتماعی می توانند جامعه را به سمت پویایی و اصلاح و رفع مشکلات سوق دهند.
واحدی با بیان اینکه برخورد و رفتار منفی با فعالین مدنی و NGO ها، ما را در رفع مسائل اجتماعی به نقطه اول رساند، درباره وضعیت کنون دروازه غار اظهار کرد: امروز چهره ای که در دروازه غار می بینیم، چهره بسیار نازیبایی است. در حالی که تذکر های لازم درباره وجود مواد مخدر، قبلا بارها و بارها گفته شده بود که باید تولید و توزیع آن بررسی شود اما نه تنها پیگیری نشد بلکه حجم بالایی از آن همچنان در حال پخش شدن است و نه تنها معتادان دوباره به همان شرایط برگشته اند بلکه اوضاع بدتر شده و دیگر تنها یک نقطه نیستند و در کوچه و پس کوچه ها جای گرفته اند.
این فعال اجتماعی خاطر نشان می کند: در این میان، موسساتی که روزی به این زنان کمک می کرد تا کم تر آسیب دیده و حداقل قدم هایی را پیش روی آنها می‌گذاشت تا از مریضی ها و بیماری های گوناگون در امان بمانند و حتی به سمت پاک شدن بروند، دیگر امروز نیستند تا صدای زنان و کودکان باشد و حقوق آنها و نیازهایشان را در سطح کلان از شهرداری، بهزیستی و سازمان هایی که به نوعی باید در این زمینه نقش داشته باشند را مطالبه کند.
او با اشاره به وضعیت کنونی دروازه غار، خبر می دهد که امروز در گودها و پاتوق ها متاسفانه شاهد تولد فرزندانی هستیم که سرنوشت نامعلومی دارند، تشریح کرد: مسائل و معضلات اجتماعی با طرح های موقتی و ضربتی درست نمی شوند .این روش مدیریت زخم های اجتماعی، آسیب های جبران ناپذیری به دنبال خواهد داشت.
واحدی افزود: سازمان های مردم نهادی که حذف شده اند همیشه به دنبال این مسئله بوده اند که واقعیت ها را انتقال دهند تا وضعیت حاد تر نشود. حالا نیز شاهد آن هستیم که محرومیت ها دو صد چندان شده و مسئله نان و مسکن، مسئله بغرنجی شده که گرچه هنوز بسیاری را به کارتن خوابی نرسانده است اما این شرایط را به وجود آورده که بچه ها و زنان از صبح تا شب در یک شرایط پر آسیب به زندگی ادامه دهند.
این فعال مدنی درباره اینکه مسئولین درباره زنان و کودکانی که در چهارراه ها کار می کنند دائم متذکر می شوند که مافیایی پشت آنها وجود دارد اظهار کرد: اینکه اصطلاح باند بودن یا مافیا بودن برای این زنان و بچه ها که هزار و یک مشکل اجتماعی و اقتصادی دارد استفاده می شود در حالی که فعالیت NGO ها ممنوع شده، درست نیست. این افراد بیشتر به خاطر فقر، اعتیاد والدین و همسرانشان کار می کنند.
او اضافه می کند: دود محدود کردن NGO ها اول از همه به چشم زنان و کودکانی می رود که پناهی ندارند. ما بارها در این محلات دیده ایم که زنان اگر مورد خشونت قرار می گیرند به سازمان های مردم نهاد مراجعه می کنند تا از آنها حمایت شود اما حالا بدون شک بسیاری از آنها بی یاور و تنها مانده اند. کمااینکه در کوچه به کوچه این محلات نیز شاهد افراد زیادی هستیم که به صورت گسترده مواد مصرف می کنند.
واحدی خاطر نشان کرد: باید بجای برخورد با ngo ها با متولیان کلان تولید و توزیع مواد مخدر برخورد می شد. اما تشخیص این بود که آگاهی بخشی اجتماعی و مطالبه گری اجتماعی سیاه نمایی است در صورتی که فهم سیاهی های اجتماعی توسط مسئولان مثل اعتیاد کودکان و زنان و همچنین خشونت علیه زنانی که در بستر خانواده یا خیابان هستند، بیشتر می توانست به کشور و حل این معضلات کمک کند.
این فعال مدنی درپایان تاکید کرد: به هیچ عنوان راهی که چند دهه، افراد و سازمان های مردم طی کرده اند و مشکلات و آسیب ها را تخصصی شناسایی و تخصصی در درمان آنها تلاش کردند با روش های جهادی به نتیجه ترمیم زخم شهر نمی رسد. منطقی نیست که دوباره از ابتدا راه را شروع کنیم آنهم بدون در دست داشتن نسخه هایی که در شهر تهران و کلان شهرهای جهان مورد آزمون و خطا قرار گرفته و مسیر بهتر یافت شده است. این از اول شروع کردن یعنی به سرعت حلقه آسیب را گسترش دادن و شهر را زخمی کردن.
