تحریریه پارسینه| بحران آب در کشور تازگی ندارد.حداقل در دو دهه گذشته کارشناسان درباره وضعیت خشکسالی و بحران آب در کشور هم به مردم و هم به مسئولان درباره طرز صحیح مصرف تا مدیریت منابع استراتژیک آبی تذکر و هشدارهای پی در پی داده اند، اما چیزی که بیش از هر چیزی مشهود است، دیواری کوتاه تر از مصرف کننده یعنی مردم برای انداختن تقصیرهای بی آبی موجود، وجود نداشته و ندارد و در نهایت گناه سو مدیریت و زوال مسئولیت پذیری بر دوش و گردن مشترکان خانگی و تجاری گذاشته می شود و متعاقب آن بنظر می رسد تنبیه مشترکان با کسب درآمد از محل وضع جرایم متنوع، تنها دست آورد مسئولان و دست اندرکاران بوده و خواهد بود!
با اینکه ایران از شمال و جنوب به منابع عظیم آب( البته غیر شرب) دسترسی دارد، اما مسئولان ادعا می کنند نیازهای روزمره در زمینه آب به شدت وابسته به بارش نزولات جوی است و به هرحال ایران در یک سرزمین خشک و نیمه خشک قرار دارد.
حدود ۸۵ درصد مساحت کشور در منطقه خشک است و از این طرف ۵۰ درصد از جمعیت کشور در منطقه خشک ساکن هستند که ۲۰ درصد منابع آب در فلات مرکزی قرار ندارد.
از سوی دیگر گفته می شود بیشترین هدر رفت منابع آبی هم به حوزه کشاورزی ارتباط دارد که در طول سالهای گذشته بهیچ وجهی در این زمینه سرمایه گذاری موثر و تدبیر نوآورانه ای اندیشیده نشده و لذا بدبختیهای ناشی از عملکرد ضعیف مسئولان در این حوزه دامن گیر تمام مردم می شود.
اما از آنجایی که تجربه نشان داده نمی توانیم مدیریت علمی و صحیحی در بخشهای صیانت از سرمایه تجدید پذیری همچون آب شرب داشته باشیم، مطابق معمول بعد از دعوت از مشترکان دم دستی مثل مصرف کننده خانگی به رعایت الگوی مصرف، در قدم بعدی اقدام به جریمه و کسب درآمد از محل جرایم کرده و در دراز مدت از همین منابع کسب شده هم معلوم نیست چگونه در زمینه بهینه سازی فرهنگ مصرف، مدرن سازی و تکمیل شبکه توزیع آب و صیانت و مدیریت اصولی منابع آبی هزینه می شود!
هر چند گفته می شود در صورت کنترل دقیق میزان استفاده، درجه حرارت، تصفیه و رهاسازی آب می‌توان آن را یک منبع تجدیدپذیر تلقی کرد، اما در حقیقت با نگاهی به شرایط فعلی کشور در زمینه مدیریت منابع آب، نمی توان این ثروت خدادادی را تجدید پذیر پنداشت!
آبان ماه امسال شرکت آب و فاضلاب استان تهران اعلام کرد فقط ۱۸ درصد سدهای تهران آب دارند و تهرانیها باید در مصرف آب صرفه‌جویی کنند. اعضای شورای شهر هم هشدار‌هایی در خصوص پایین آمدن آب سدهای اطراف تهران داده‌اند و می‌گویند اگر باران نبارد دچار مشکل می‌شویم. اما اتفاقی که افتاد دوباره ادامه همان هشدارها و اعمال قانون مشترکان پر مصرف.
همچنین مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب تهران، چند روز قبل مدعی شد: امسال اولین سالی است که به صورت پلکانی برای مشترکان محاسبه قبض صورت می‌گیرد و اکنون بیشترین قبضی که برای مشترکان بدمصرف داده شده بیش از ۸۰۰ هزار تومان نبوده است. محمدرضا بختیاری در نشستی خبری در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چه تمهیداتی را برای برخورد با مشترکان پرمصرف و بدمصرف در نظر گرفته‌اید؟ گفت: در راستای برخورد با مشترکان بدمصرف سه مرحله اخطار به آن‌ها داده می‌شود که تا ۴۸ ساعت نیز آب آن‌ها را قطع می‌کنیم و تا حدود سه برابر مورد جریمه در صورت عدم رعایت اخطار‌ها قرار می‌گیرند.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران با بیان اینکه امسال بر اساس پلکان افزایش تعرفه اعمال شده است، با این حال در تهران هنوز قبضی بالای ۸۰۰ هزار تومان صادر نشده است.
این موضوع در حالی ادعا شده که تحقیقات میدانی خبرنگار پارسینه نشان می‌دهد، مشترکانی که در تهران بیش از الگوی متعارف وزارت نیرو آب مصرف کرده اند، تا ده برابر نرخ مصوب جریمه و با عناوین مختلف در قبض اعمال قانون شده اند.
این موارد گرانی‌های قبوض آب از تابستان سال جاری همراه با قبوض شوکه کننده برق به دست مشترکان رسیده و از این دست ادعا‌های مسئولین مخصوصاً ادعای اخیر درباره سقف نرخ جریمه ۸۰۰ هزارتومانی برای مشترکان بد مصرف آب، تهی از واقعیت است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران در اظهاراتی عجیب مدعی شده امسال بر اساس پلکان افزایش تعرفه اعمال شده است، با این حال در تهران هنوز قبضی بالای ۸۰۰ هزار تومان صادر نشده است!
اما خبر می رسد با این وضعیت مصرف آب و کمبود ذخایر آبی، احتمالاً با خشک شدن سد لتیان و بحرانی شدن وضعیت سد کرج، آب سدهای طالقان و لار به کمک تهرانیها بیاید. تهرانی که چندی پیش شورای شهر درباره انفجار جمعیت آن هشدار داده بود!
گفته می شود ۸۹ روز دیگر آب سد لتیان به اتمام می‌رسد. صدا و سیما در گزارشی ادعا کرده در سد لتیان ۳۰ متر ارتفاع آب پایین آمده و به قدری سطح آب افت پیدا کرده که می‌توانیم به راحتی کف دریاچه سد لتیان را ببینیم.
در این گزارش آمده: برای تامین آب تهران از آب چاه و چاه کشاورزی کمک می‌گیرند تا بتوانند آب را در شبکه آب برای تهران پایدار نگه دارند در این لحظه مصرف اب تهرانیها ۳۸ هزار لیتر بر ثانیه می‌باشد هنوز هم بسیار زیاد است برای فصل زمستان باید ۳۵ هزار لیتر بر ثانیه اگر باشد آن وقت شرایط پایدار می‌باشد.
به گفته مدیر عامل آبفای تهران برای تهیه آب شرب تهران شرایط بسیار سخت است اگر هر نفر ۵۰ لیتر کاهش مصرف آب داشته باشد شرایط بهتر می‌شود.
از سوی دیگر مدیرعامل آبفا تهران می گوید: اکنون حجم استراتژیک نرمال را رد کرده‌ایم و وارد شرایط بحرانی شده‌ایم. بختیاری گفت: دو پروژه انتقال آب لار به کلان و خط لوله طالقان در دستور کار است.
موضوع انتقال اب لار در حالی عنوان شده که مجمع نمایندگان مازندران نز پیرو اعتراض‌های مطرح شده به اجرای این پروژه نامه‌ای را با تشریح دلایل فنی مبنی بر مخرب بودن اجرای این پروژه و مغایر بودن آن با حقوق آبی مازندران به رئیس‌جمهور ارائه کرده و خواستار توقف اجرای این پروژه شده است.
در این نامه پس از اشاره به ظرفیت‌های بالای مازندران در تولید محصولات کشاورزی و باغی، عنوان شده که این استان مدتی است در امتداد برخی برنامه‌های غلط گذشته و بر پایه برخی نیازسنجی‌های غیرفنی و مطالعاتی که اعتبار آن از منظر مراجع علمی و استانداردهای معتبر بین‌المللی کاملا مخدوش است، از پروژه‌های انتقال آب بین حوضه‌ای از محدوده حوضه هیدرولوژیک دریای مازندران به سمت حوضه فلات مرکزی ایران رنج می‌برد.
باید دید ماجرای مصرف آب و مدیریت منابع استراتژیک آبی، آیا به مانند ماجرای وضعیت آلودگی هوا و سایر معضلات شهری، در حد ادعا و شعار باقی می ماند و یا واقعاً اقدام عملی در خصوص عبور از بحران بی آبی با استفاده از روشهای علمی و موثر به وقوع خواهد پیوست!
