آبزن نوعی وسیله در خصوص کاهش احتمال وقوع بیماری های مختلف است که در رده ی آب درمانی قرار دارد. آبزن ظرفی است مملو از آب گرم که دارای ظرفیت قرار گیری انسان است. به عبارتی دیگر آبزن وسیله ای است که در حمام قرار می گیرد و با طولی به اندازه ی قد انسان طراحی می شود.
در عصر کنونی، آبزن با عنوان وان حمام شناخته می شود. اصطلاح آبزن در طب سنتی اسلامی حاکی از قرار گیری بدن در داخل محفظه ای دارد که دارای مایعات و هوا در دماهای گوناگون است.
هدف اصلی آبزن، درمان بیماری های مختلف است. میزان درجه ی گرمی و مدت زمان قرار گیری در آبزن دو مشخصه ی مهم به شمار می روند که بر اساس نوع درمان انتخاب می شوند.
اصل اساسی آبزن قرار گیری بیمار در ظرف حاوی آب گرم است. اما در برخی موارد براساس صلاحدید درمان گر طب سنتی، می بایست در داخل ظرف آبزن ترکیبات دارویی با آب حل شود.
آب موجود در آبزن بر اساس توصیه ی پزشک در گونه های مختلفی نظیر روغن دارویی، آب نیم گرم، آب جوشانده ی خالص، آب جوشانده با ترکیب گیاهان دارویی و جوشانده ی گوشت تامین می شود.
آبزن طبیعی ترین شوینده ی طبیعی به شمار می رود. به موجب آثار منفی که شوینده های شیمیایی به تدریج در بدن ایجاد می کنند، استفاده از گیاهان دارویی در آبزن در طی استحمام موثر ترین روش در خصوص جلوگیری از تاثیر بخشی مواد شیمیایی در بدن است.
هدف از توسعه ی آبزن تسکین درد، تقویت جسمانی و رطوبت رسانی به بدن است. در طب سنتی آبزن به منظور تسریع روند درمان بیماری های مختلف با دارو های گیاهی استفاده می شود.
آبزن در دو گونه ی متمایز اعم از تر و خشک دسته بندی می شود. آبزن با هدایت جریان گرمای درونی بدن به سمت پوست، میان احشاء داخلی و بیرونی بدن نوعی تعادل فرح بخش و شاداب کننده را برقرار می سازد.
آبزن تر در خصوص درمان بیماری های ناشی از غلبه ی خشکی مزاج کاربرد دارد. آبزن تر با تقویت عمومی بدن و تحریک حرارت غریزه ای روند درمان را تکمیل می سازد.
در آبزن تر آب گرم به وسیله ی گیاهان دارویی و ادویه های مختلف ترکیب می شود.
آبزن خشک نیز یکی از روش های آب درمانی است که شامل ترکیبی از داروی خشک با آب می باشد. در این نوع روش بیمار در شرایطی قرار می گیرد که روند درمان را به وسیله ی بخور طی کند.
یکی از تکنیک های آب درمانی به وسیله ی آبزن، میزان مایع موجود در وان است. بهتر است بدانید حجم مایع موجود در آبزن بر اساس هدف درمانی مشخص می شود. برای مثال آب موجود در آبزن برای فردی که دچار انسداد در روده یا قولنج است، می بایست حجم آب از محل قرار گیری بیمار الی محل اتمام درد را پوشش دهد.
علاوه بر این، در مواقعی که آبزن با دارو های گیاهی ترکیب می شود. درمان گر به بیمار توصیه می کند علاوه بر قرار گیری در ترکیب دارویی و آب، ضرورت دارد که مقداری از محلول آبزن را میل نماید.
یکی دیگر از تکنیک های حائز اهمیت آب درمانی به وسیله ی آبزن نحوه ی قرار گیری سر بیمار است. توصیه می شود بیمار تا گردن در وان قرار بگیرد و از داخل برد سر داخل آب به شدت خودداری نماید.
• رفع التهابات و خشکی واژن
• کاهنده ی رطوبت بدن
• مفید در فلج
• برطرف کننده ی گرفتگی عضلات و اسپاسم عضلانی
• کاهش دهنده ی درد مثانه و کلیه
• برطرف کننده ی سنگ کلیه و مثانه
• درمان زود انزالی
• مفید در زایمان
• تقویت کننده ی تخمدان
• کاهش مشکلات ناشی از معده و روده نظیر التهابات روده
• کاهش درد
• کاهش خونریزی شدید رحم
• درمان فقدان قاعدگی
• کاهش دهنده ی خونریزی گوارشی تحتانی
• درمان بواسیر یا هموروئید
• کاهش احتباس ادرار
• مفید برای خونریزی ادراری
• رطوبت دهنده ی بدن و رفع کننده ی خشکی
• شاداب کننده و پاک کننده ی پوشت
• تغذیه کننده ی سلول های پوستی
• رفع کننده ی رطوبت رحم
• تقویت کننده ی چشم، معده
• محکم کننده ی دندان و لثه
• رفع کننده ی غلبه ی صفرا
به طور کلی گیاهان دارویی مختلفی در راستای آب درمانی به وسیله ی آبزن مورد استفاده قرار می گیرند. متداول ترین گیاه، آبزن گیاهی است که با خاصیت قابض، ضد عفونی کننده، ضد قارچ در خصوص رفع عفونت، ترشح، جمع کردن رحم زنان، درمان هموروئید، تقویت حافظه، ضد عفونی کردن پوست، پاک سازی کبد و بهبود کارکرد قلب کاربرد دارد.
یکی دیگر از گیاهان دارویی مفید که در خصوص نرم شدن پوست مورد استفاده قرار می گیرد، اسفرزه است.
شیوه ی آب درمانی به وسیله ی آبزن بدین صورت است که ابتدا آبزن یا وان را با مقداری آب پر کنید. سپس گیاه دارویی توصیه شده توسط درمان گر را نیم کوب کرده و یک لیوان از دارو را با 6 لیتر آب به مدت چند دقیقه به نقطه ی جوش برسانید.
محلول را از صافی رد کنید و با آب موجود در آبزن ترکیب نمایید. توجه کنید که جوشانده ی گیاه دارویی را همسطح با عضو معیوب بیمار بریزید.
وارد آبزن شوید و در بازه ی زمانی که پزشک معالج تجویز نموده است، در داخل آبزن قرار بگیرید. در طول نشستن داخل آبزن همواره عضو معیوب را ماساژ دهید. سپس با بروز احساس خستگی و ضعف در بدن از داخل آبزن خارج شوید و به خوبی بدن را خشک نمایید.
در صورتی که پزشک معالج مدت زمان بیشتری را در خصوص قرار گیری بیمار تجویز کرده است، بهتر است قبل از بروز احساس خستگی در بدن، آب موجود در داخل آبزن را تعویض نمایید و روند قرار گیری را به دفعات مکرر تکرار کنید.
توصیه می شود پس از خروج از آبزن بیمار برای مدتی از قرارگیری در معرض هوای آزاد پرهیز کنید.
از سری گیاهان دارویی قابل ترکیب در آبزن می توان به سدر، حنا، روغن زیتون، روغن کنجد، زرده ی تخم مرغ، ژل طبیعی کتیرا اشاره کرد.
آبزن به عنوان بهترین و مناسب ترین شوینده ی طبیعی بدن همانند سایر روش های درمانی دارای محدودیت هایی است.
برجسته ترین محدودیت بهره گیری از آبزن به بانوان باردار اختصاص دارد. در واقع به موجب ترکیب آب گرم در داخل وان با گیاهان دارویی حالتی به نام "هایپرترمی" شکل می گیرد.
در طی روند شکل گیری هایپرترمی دمای عمومی بدن به صورت غیر طبیعی افزایش پیدا می کند و سلامت جنین را به مخاطره می اندازد. از سری مضرات آبزن برای جنین می توان به سقط جنین، کاهش اکسیژن، ضعف، سرگیجه و تولد زود هنگام اشاره کرد.
بهتر است بدانید حداکثر درجه حرارت بدن مناسب برای بانوان باردار 102.2 درجه ی فارنهایت است که با قرارگیری در وان به مدت ده دقیقه سبب افزایش دمای بدن به بیش از 102.0 درجه ی فارنهایت می شود.
گردآوری : بخش سلامت بیتوته