به گزارش خبرگزاری صدا و سیما او که این گیاه را گنج پنهان کهگیلویه و بویراحمد می‌داند هم از کار خودش لذت و بهره می‌برد و هم به متقاضیان استان‌های مختلف بدون چشمداشتی شیوه بهره برداری را می‌آموزد.
حرف از غلامحسین صفایی از منطقه "تنگ سرخ" یاسوج است که به عنوان بهره‌بردار نمونه محصولات فرعی جنگلی و مرتعی از دست رئیس سازمان جنگل‌ها در سال۱۳۹۵ لوح تقدیر گرفته است، کسی که در کنار حفظ جنگل و مرتع در ده‌ها هکتار از مراتع "تنگ سرخ" هم "آنغوزه" کشت کرده است و هم زنبورداری، دامداری و تولید علوفه دارد.
صفایی با اشاره به سابقه آشنایی خود با این گونه گیاهی می‌گوید: دوره سربازی را در سال ۷۲ تا ۷۴ در کرمانشاه خدمت می‌کردم که گیاه شناس خانمی که خود را دانشجوی گیاه شناس دانشگاه شیراز معرفی کرد، من را با این گونه گیاهی آشنا کرد و آن خانم گیاه شناس، آشنا به ظرفیت‌های گیاهان دارویی در استان فارس و کهگیلویه و بویراحمد بود و حتی تاکید می‌کرد اگر بتوانید پرورش و بهره برداری از این گونه گیاهی را دنبال کنید یک روزی در زندگی شما بهترین شغل برای شما خواهد شد.
وی افزود: پس از اتمام دوره سربازی در سال ۱۳۷۴ دقیقا اواخر تابستان به منطقه خودم برگشتم همان موقع شاهد حضور بهره برداران غیر بومی از"نی ریز" فارس در منطقه "تنگ سرخ" بودم اگرچه هنوز آگاهی چندانی به این گونه گیاهی نداشتم، ولی کنجکاو بودم و به خودم گفتم آیا می‌شود با پرورش این گونه گیاهی، شغلی برای خود دست و پا کرد.
حدود یک دهه که به صورت اجمالی شناخت اجمالی به این گیاه دارویی داشتم در کنار شغل دامداری که داشتم برداشت و بهره برداری از این گیاه را هم دنبال می‌کردم البته هنوز شناختی درستی از از شیوه برداشت و کاشت این گونه گیاهی نداشتم، ولی همچنان در جست و جو شیوه استفاده صحیح و بهره برداری بودم.
ناگفته نماند "نی ریزی"ها از سال ۱۳۴۲ بهره برداران سنتی گیاه "آنغوزه" بودند حتی بهره برداری از این گونه گیاهی در استان را هم دنبال می‌کردند.
صفایی که مترصد فرصت مناسبی بود که بشود هم این گونه گیاهی را بشناسد و هم بهره مناسبی نصیب خود کند می‌گوید: در سال ۱۳۸۰ زمان برداشت آنغوزه (که از خرداد تا شهریور است) ۲۰۰ نفر "نی ریزی" در منطقه تنگ سرخ مشغول بهره برداری از این گونه گیاهی "آنغوزه" بودند که یک روز یکی از کارگران به من گفت مشکلی برام پیش اومده و از من خواست که چند روزی بجای ایشان در سرکار حاضر شوم که این همکاری و شناخت اجمالی از آنغوزه و کنجکاوی خودم، موجب آشنایی ام از این گونه گیاهی شد و تصمیم گرفتم که به صورت مستقل بهره برداری را دنبال کنم.
البته در سال ۱۳۸۰، اداره کل منابع طبیعی برای حفظ و گونه‌های گیاهی، کامیونی از بذر این گونه گیاهی را در اختیار مردم منطقه "تنگ سرخ" قرار داد و به ما اعلام کرد هر کسی دوست دارد می‌تواند این بذر را در مراتع خود بکارد که برخی از اهالی منطقه، چون دام زیادی داشتند به دلیل ناآشنایی از اهمیت این گونه گیاهی، بذر را برای دام خود استفاده می‌کردند.
پس از این تاریخ، مرتعی که مجوز استفاده از آن را داشتم با همراه برادرم حدود ۷۰۰ کیلو شیرابه آنغوزه برداشت کردیم، ولی همان نی ریزی‌ها که همزمان با ما کار می‌کردند در همان سال نفری ۲۰۰ کیلو برداشت می‌کردند و همین موقع بود که احساس کردم، برداشت و بهره برداری از "آنغوزه" کار راحتی است و از همین تاریخ بود که عزم خود را جزم کرده و بهره برداری از این گونه گیاهی را دنبال کردم.
ناگفته نماند در چند سالی بطور غیر علنی برداشت از این گونه گیاهی را دنبال می‌کردم حتی افراد غیربومی که بهره بردار این گونه گیاهی بودند بدون اینکه ریالی پرداخت کنند بهره برداری می‌کردند.
این گونه گیاهی که عمر ثمر دهی و زمان بهره برداری از آن نزدیک به هفت سال زمان می‌برد، تاکنون خللی در تصمیم و علاقه این بهره بردار نمونه کشوری و گمنام استانی، به این گیاه دارویی وارد نکرده، چرا که بهره برداری از این گیاه را لذتی وصف ناشدنی می‌داند و می‌گوید: در حال حاضر ۵۰ هکتار مرتع در اختیار دارم و از کل این عرصه آنغوزه برداشت می‌کند و در این دو دهه هر چند سال یکبار از کل این عرصه گیاه "آنغوزه" را برداشت می‌کنم.
صفایی که از چم و خم این گونه گیاهی آگاه است می‌گوید هر ساله مرتع بهره برداری را بذر پاشی آنغوزه می‌کنم و بنحوی برداشت و کاشت می‌کنم که سالانه بتوانم از بخشی از عرصه طبیعی "آنغوزه" برداشت کنم.
بهره بردار گیاه "آنغوزه" می‌گوید: در هر دوره بهره برداری از هر بوته "آنغوزه"، ۴۰ گرم تا ۱۰۰ گرم شیرابه برداشت می‌کنم که هر کیلوگرم شیرابه گیاه "آنغوزه" را در بازار بیش از یک هزار تومان می‌فروشم.
صفایی از خبرگی خود و اهالی منطقه "تنگ سرخ" نسبت به کاشت و برداشت این گیاه می‌گوید که حتی کارشناسان منابع طبیعی که به صورت مرتب بر کشت و حفظ گونه‌های گیاهی نظارت می‌کنند به ما اهالی "تنگ سرخ" که بهره برداری می‌کنیم اعتماد می‌کنند و می‌دانند شیوه کاشت و برداشت ما حرفه‌ای و درست است.
وی درباره سوابق این گیاه دارویی تاکید کرد "نی ریزی ها" از سال ۱۳۴۲ بهره بردار سنتی این گونه گیاهی در استان بودند و حتی برخی از مناطق سردسیری استان از جمله "مارگون"، "دشت روم" اغلب عرصه گیاه دارویی "آنغوزه" بوده است و اکنون انگشت شماری از این گونه گیاهی در این مناطق مشاهده می‌شود.
صفایی تصریح کرد استان ظرفیت پرورش این گونه گیاه دارویی را دارد و این گونه گیاهی هم در مناطق سردسیری و هم گرمسیری رشد می‌کند بنابراین بخش زیادی از استان مستعد کشت گیاهان دارویی است.
این بهره بردار نمونه که با کوه و دشت انس گرفته و به قول خود شو (شب) و روز این گیاه را می‌داند اظهار داشت کاشت و برداشت از این گیاه دارویی در استان بعضا به اشتباه انجام می‌شود.
صفایی اگر چه می‌گوید سواد آنچنانی ندارد و تا کلاس پنجم درس نخوانده، ولی با شناختی که از ظرفیت‌های استان دارد می‌گوید بهره‌برداری از "آنغوزه" فرصت خوبی برای جوانانی است که به دنبال شغل هستند وی تلاش می‌کند که اهمیت این گیاه را بشناساند و مردم را تشویق به کاشت این گیاه کند.
