گروه سلامت خبرگزاری فارس: اگر نگاهی به افراد مختلف در مکانهای گوناگون،از افراد در منزل گرفته تا مسافران مترو، اتوبوس،تاکسی یا شرکت کنندگان در یک میهمانی و دور همی خانوادگی و فامیلی کنید؛ جملگی مونس و همراهی دارند که سر در گریبان آن کرده و با آنها حشر و نشر میکنند! این موجود بی عقل اما هوشمند و زیرک چیزی نیست جزء گوشی تلفن همراه.
در مراسمهای مختلف به کرات دیدهایم افرادی که به جای اهمیت دادن به محیط و اطرافیان خود، سر در موبایل برده و سخت مشغول وبگردی یا بازی و فرستادن پیامک هستند. این موضوع به بهترین نحو بیانگر بیان پر معنی آلبرت اینشتین است؛ آن جا که گفت:«از روزی میترسم که تکنولوژی از تعامل انسانی پیشی بگیرد؛چنین روزی، جهان نسلی از احمقها خواهد داشت.»
متاسفانه در چند سال اخیر اعتیاد به گوشی موبایل تبدیل به یک اپیدمی شده؛ طوری که جدایی و حتی دوری موقت از آن برای خیلیها اضطرابآور است. این سندرم که تحت عنوان نوموفوبیا (Nomophobia) یا موبوفوبیا (Mobophobia) شناخته میشود، نه تنها برای سلامت جسم بلکه برای سلامت روح نیز عواقبی جدی در پیش دارد. برای آشنایی بیشتر با انواع موبوفوبیا و راههای درمان آن با ما همراه شوید. شاید شما هم یکی از مبتلایان به این بیماری باشید.
بسیاری از ما دانسته یا نادانسته به «موبوفوبیا» مبتلا شدهایم. البته شاید خودمان از این بیماری رنج نبریم ولی اطرافیان ما از بودن در کنار یک فرد «معتاد به تلفن همراه» یا معتاد گوشی هوشمند رنج میبرند. این روزها تلفن همراه پاره تن بسیاری از ماست.عضوی که نه تنها جدا شدنی بلکه دور شدنی هم نیست ، وسیله ای کوچک که تمام جوانب زندگی ما را در بر میگیرد. تحقیقات نشان میدهد که حدود ۸۷ درصد از جمعیت کل جهان از این وسیله ارتباطی استفاده میکنند. این وسیله ارتباطی این روزها ناقل بیماری خطرناکی است.
موبوفوبیا(Mobophobia) به معنی بروز استرس و اضطراب شدید به هنگام نداشتن آنتن، قطع تماس، قطع ارتباط با اینترنت، تمام شدن شارژ باتری و جا گذاشتن یا گم کردن تلفن همراه است. همچنین به این بیماری نوموفوبیا یا به معنی «ترس نبود تلفن همراه» نیز گفته میشود.
موبایلبازها بیشتر افسرده میشوند
محققان استرس ناشی از این سندرم را مشابه با استرس حاصل از ویزیت دندانپزشکی یا اضطراب روز عروسی اعلام کردهاند. در واقع کسانی که از موبوفوبیا رنج میبرند موقع دور شدن از گوشی موبایل میزان اضطراب، تعریق، تپش قلب، مشکلات گوارشی، تنگی نفس و لرزش دستشان افزایش پیدا میکند. آنها معمولا منزوی و درونگرا هستند و اعتماد به نفس پایینی دارند.
بعضی نیز برای رفع تنهایی و افسردگی، خود را با گوشی موبایل مشغول میکنند؛ غافل از اینکه بدانند این کار مشکلات آنها را افزایش میدهد. برای رفع موبوفوبیا نیازی نیست که حتما به مشاور مراجعه کنید بلکه خود میتوانید با چند راهکار ساده آن را برطرف کرده و آرامشتان را بازیابید؛ گرچه در موارد شدید نباید نقش روانشناس، روانپزشک و راهکارهای تخصصی شناختی رفتاری را دستکم گرفت.
اگر شبها در آغوش موبایل به خواب میروید، این خطر بزرگی است که سلامتی تان را تهدید میکند.بر اساس برخی تحقیقات تقریبا ۸۰ درصد از جوانان بین ۱۸ تا ۲۴ساله عادت دارند شبها گوشی موبایل را کنار تخت خود قرار دهند و صبحها با صدای زنگ آن از خواب بیدار شوند. حدود ۹۵درصد از افراد نیز قبل از خواب برای چند دقیقه حتی چند ساعت به استفاده از اینترنت گوشی میپردازند.
همچنین از هر ۴ نفر یک نفر ترجیح میدهد موقع خواب گوشی خود را در حالت بیصدا قرار ندهد تا از هیچ زنگ و پیامکی بیخبر نماند! یک نفر از هر دو نفر نیز هر زمان که از خواب میپرد اول از همه به گوشی خود نگاه میکند. این موارد همگی از علائم موبوفوبیا هستند و برای ترک آنها باید خیلی ساده گوشیتان را از خود دور نگه دارید.
چند درصد ما به موبوفوبیا گرفتاریم؟
تحقیقات نشان میدهد که حدود ۸۰ درصد از مردم به اشتباه حس میکنند که گوشی آنها در جیب میلرزد و ۳۰ درصد به اشتباه حس می کنند که گوشی آنها زنگ می زند. ۸۰ درصد از افراد بین ۱۸ تا ۲۴ سال شب با گوشی می خوابند. والدینی که تمایل بیشتری به استفاده از تلفن همراه دارند بیشتر در ارتباط با فرزندانشان دچار مشکل میشوند. همه اینها بخشهایی از این بیماری فراگیر یا پاندمیک است.
اگر میخواهید از عمق پیشرفت این بیماری مطلع شوید باید بدانید که ۹۵ درصد از مردم ساعات قبل خواب را مشغول پیامک زدن یا جست و جو در اینترنت هستند. یا از هر چهار نفر یک نفر به هنگام خواب گوشی خود را در حالت سکوت نمیگذارد. طبق تحقیقات صورت گرفته از هر دو نفر یک نفر اگر نصف شب بدون هیچ دلیلی از خواب بیدار شوند اول به سراغ گوشی میروند و آن را چک میکنند.
نشانههای اعتیاد به تلفن همراه
از نشانههای اعتیاد به تلفن همراه میتوان به استفاده مکرر از تلفن همراه برای از بین بردن حس ناراحتی، غم و اندوه و استرس نام برد. از علائم شاخص این بیماری میتوان به اضطراب، تغییرات تنفسی، لرزش، تعریق، آشفتگی، سردرگمی و افزایش ضربان قلب، اشاره کرد.
از علائم عاطفی این بیماری میتوان به افسردگی، وحشت، ترس، وابستگی، اعتمادبه نفس پایین و احساس تنهایی اشاره کرد.
اگر فکر میکنید به این بیماری دچار هستید باید بدانید راه درمان آن خوددرمانی است!
راههای درمان اعتیاد به گوشی
1. زمان را مدیریت کنیم:
همانطور که میدانیم زمان مهم ترین چیز است که در طول زندگی باید از آن درست استفاده کنیم. استفاده بیش از حد از گوشی و فضای مجازی اعتیاد آور است و باعث میشود زمان زیادی را صرف این کار بکنیم. استفاده از آنها را محدود کنید و زمانی مشخص برای آن بگذارید؛ مثلا آخر شب همه پیامهای پیام رسانها را پاسخ دهید. درمان اعتیاد به گوشی برای اینکار استفاده از آلارم گوشی است که میتوانید زمانی را مشخص کرده و هنگامی که به پایان میرسد هشدار دهد که بدانید از آن برنامه بیش از حد استفاده کردهاید و بهتر بتوانید زمان را مدیریت کنید.
2. به جای قطع استفاده از گوشی، استفاده را کم کنید.
یکی از راههای درمان اعتیاد به گوشی، کم کردن زمان استفاده از آن است نه قطع کردن آن؛ زیرا اگر در ابتدا یک کار را به طور کامل ترک کنید احتمال بازگشت به آن بسیار زیاد است ولی اگر آن را مدیریت کنیم که کم تر شود نتیجه مطلوبی خواهیم گرفت. میتوانید برای درمان اعتیاد به گوشی مثلا استفاده از آن را هر روز یک ساعت کم تر کنید و به تدریج نتیجه میگیرید و اعتیاد شما به آن از بین میرود.
3. بستن کانالها و گروههای غیرضروری
برای درمان اعتیاد به گوشی میتوان استفاده از پیام رسانها و شبکههای اجتماعی را تا حدودی محدود کرد.این کار نه تنها در درمان اعتیاد به گوشی بسیار موثر است، بلکه باعث میشود شما وقت بیشتری را برای انجام کارهای ضروری خود در دنیای واقعی بگذارید.
4. برای آلارم به جای گوشی از ساعت هوشمند استفاده کنید.
معمولا از راههای درمان اعتیاد به گوشی دوری از آن است. بسیاری از ما به جای ساعت زنگدار از آلارم گوشی برای تنظیم ساعت استفاده میکنیم. این کار خود باعث میشود دسترسی به گوشی بیشتر شود. ساعتهای زنگدار را برای این کار استفاده کنید که کمتر به گوشی گرایش پیدا کنید.
5. به گوشی هوشمند خود مرخصی بدهید
آخر هفته و یا روزهایی که با خانواده به تفریح میروید و وقت می گذرانید بهترین زمان برای استراحت دادن به گوشی هوشمندتان است که میتوانید آن را در خانه بگذارید که جلوی دیدتان نباشد و از زندگی بیشتر لذت ببرید. انجام این کار به تدریج به درمان اعتیاد به گوشی بسیار کمک میکند.
6.حذف بازیهای روی گوشی
معمولا اکثریت ما از بازیهای آنلاین لذت میبریم و با در دسترس بودن اینترنت ممکن است ساعتها مشغول به بازی باشیم. پیشنهاد ما این است که همه بازیهای نصب شده روی گوشی خود را حذف کنید و اینترنت خود را قطع کرده که کمتر به بازیهای آنلاین بپردازید.
7.اگر ارتباط نوشتاری را به دیدار ترجیح میدهید
اضطراب از ارتباط رو در رو با افراد یکی از عوارض موبوفوبیاست. در این حالت فرد از آن جایی که بیشتر اوقات از طریق نوشتاری و شبکههای اجتماعی با دیگران در ارتباط است هنگام قرارهای حضوری دچار اضطراب شده و در نهایت احتمال افسردگی و گوشهگیری در او بیشتر میشود.
برای رفع این حالت توصیه میشود حداقل هفتهای یک تا دو بار با دوستان خود قرار ملاقات بگذارید و مهمتر از همه اینکه طی دیدار، موبایلتان را در اعماق کیفتان رها کنید! همچنین از خریدهای اینترنتی با موبایل خودداری کرده و به صورت حضوری به فروشگاه بروید.
8.اگر مدام گوشی خود را چک میکنید
استرس حاصل از صدای زنگ از دیگر عوارض موبوفوبیاست. در این وضعیت فرد مرتب صفحه گوشی خود را چک میکند، حتی اگر صدای زنگ یا پیغامی از آن نشنیده باشد. برای رفع این مشکل فقط کافی است استقلال خود را از موبایل پس بگیرید.
به این ترتیب که در روز برای ساعات مشخصی موبایلتان را خاموش کنید و در روزهای بعد به تدریج مدت آن را افزایش دهید. درست مانند ترک سیگار هر زمان دلتان برای موبایل تنگ شد چند خطی کتاب یا مجله بخوانید و چه بهتر که مدیتیشن انجام دهید. نگران نباشید؛ بدون موبایل هم زنده خواهید ماند!همچنین توصیه میشود گوشی خود را داخل دستشویی نبرید و به خود قول دهید هر ۹۰ دقیقه حداکثر ۵ دقیقه آن را چک کنید.
پایان پیام/