به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، آقای سورنا ستاری در استودیوی گفتگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما افزود: پیش از هر چیز باید بدانیم که منظور دقیق از سرعت رشد و پیشرفت علم در کشور چیست، زیرا در ابتدای انقلاب ۱۷۰ هزار دانشجو در داخل و همزمان ۱۰۰ هزار دانشجو در خارج از کشور داشتیم این در حالی است که در مقطعی در ایران تعداد دانشجویان از ۴ و ۸ دهم میلیون نفر هم عبور کرد و در حال حاضر تعداد دانشجویان حدود ۳ و ۵ دهم میلیون نفر و تعداد دانشجویان خارجی هم کمتر از ۵۰ هزار نفر است.
او ادامه داد: تعداد مقالات علمی رتبه ایران ۱۵ جهان و در بسیاری از علوم مهندسی جزء ۱۰ کشور اول دنیا قرار داریم.
آقای ستاری با بیان اینکه تعداد مقاله علمی، ملاک و شاخص نیست افزود: در ۶ ـ ۷ سال گذشته اقداماتی صورت گرفته که علم و فناوری به محور اقتصاد تبدیل شود و تا حدود بسیار زیادی هم به این مهم دست یافته ایم.
او از پر رنگ شدن نقش دانشگاه‌ها در جامعه گفت و تصریح کرد: هر روز صبح که مردم از خواب بیدار می‌شوند با چند اپلیکیشن جدید مواجه می‌شوند امروزه به جایی رسیده ایم که واژگان جدید علمی بسیاری به لغتنامه مردم اضافه شده.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور با نمایش دادن اسلایدی به زیست بوم فناوری در کشور اشاره کرد و افزود: در حال حاضر حدود ۵ هزار و ۶۰۰ شرکت دانش بنیان، هزار و ۴۰۰ شرکت خلاق، بیش از ۳۰۰ هزار اشتغال مستقیم در کشور وجود دارد.
آقای ستاری ادامه داد: در سال ۹۸ درآمد این شرکت‌ها رقمی بالغ بر ۱۲۰ هزار میلیارد تومان بوده این در حالی است که در سراسر کشور حدود ۲۴۷ مرکز نوآوری ایجاد شده و بیش از ۵۰ و چند پارک علم و فناوری در کشور بنا شده و حدود ۱۴۴ مرکز شتاب دهنده و بیش از ۶ هزار استارت آپ در کشور راه اندازی شده است. استارت آپ‌ها امروز به عنوان تأمین کننده نیرو در مراکز علمی و فناوری قلمداد می‌شوند.
او به بیش از یک میلیون متر مربع فضای نوآوری در سراسر کشور اشاره کرد و افزود: امروز با سرمایه گذاری بخش خصوصی واژه‌ای جدید در قالب کارخانجات فناوری ایجاد و در لغتنامه جامعه وارد شده، تا این لحظه ایجاد ۹ کارخانه فناوری به اتمام رسیده است.
آقای ستاری تصریح کرد: عمده کاری که در کارخانجات فناوری به انجام می‌رسد زایش شرکت‌ها می‌باشد اینجا جایی است که بچه‌ای وارد می‌شود و پس از چندی می‌تواند با تیم خودش کار و خط تولید خودش را ایجاد نماید.
او افزود: نظام تأمین مالی یکی از بزرگترین اتفاقات اکوسیستم پارک‌های فناوری محسوب می‌شود. بخشی از این نظام را مفاهیم سرمایه گذاری خطر پذیر تشکیل می‌دهد که برای اولین بار در شرایط مدرن به اقتصاد کشورمان وارد شده، زیرا در حال حاضر بیش از هزار میلیارد تومان ظرفیت سرمایه گذاری خطر پذیر در سال داریم که از سوی سرمایه گذاران خصوصی به روی استارت آپ‌ها سرمایه گذاری شده است البته عمده این سرمایه گذاری‌ها بر روی شتاب دهنده‌ها ایجاد می‌شود.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور گفت: از سال ۹۷ تاکنون، حدود ۳۷ هزار میلیارد تومان وامی بوده که توسط نظام بانکی به ما داده شده این بیانگر آن است که ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان در اقتصاد قابل توجه است.
آقای ستاری از حضور بیش از ۴۰ شرکت دانش بنیان در بازار سرمایه خبر داد و افزود: ارزش این شرکت‌ها بر روی تابلوی بورس بیش از ۲۳۰، ۲۴۰ هزار میلیارد تومان است البته معمولاً این شرکت‌ها دارای زمین و سوله و فضای آنچنانی نیستند و ممکن است در یک اتاق چند متری، درآمدی میلیاردی داشته باشند.
او از ظرفیت تکنولوژی در حوزه دارو هم گفت: گاهی اوقات هر ویال دارو‌های بیوتکنولوژیک حدود دو، سه هزار دلار ارزش دارند برای مثال هر ویال ۵۰ میلی گرمی داروی آی. وی. آی. جی که توسط رئیس جمهور افتتاح شد حدود ۲۰۰ یورو قیمت دارد که البته تولید داخل این دارو کلید خورده است.
آقای ستاری از ظرفیت بالای نیروی انسانی در حوزه فناوری و تکنولوژی خبر داد و افزود: کمتر کشوری یافت می‌شود که دارای ۴ میلیون دانشجو باشد و حتی کمتر کشوری یافت می‌شود که حدوداً ۱۴ میلیون نفر تحصیل کرده داشته باشد و وقت در مورد وجود ۶ هزار استارت آپ صحبت می‌کنیم باید بدانیم که کمتر کشوری از این میزان زیرساخت نیروی انسانی برخوردار است.
او از بازگشت بیش از ۲ هزار نفر نخبه ایرانی از حدود ۱۰۰ دانشگاه برتر کشور‌های خارجی خبر داد و گفت: در حال حاضر سالانه حدود ۶۵۰ نفر دانشجو به کشور بازمی گردند و این تأکید بر روی سیاست‌های بازگشت را نشان می‌دهد.
اقتصاد سنتی در تقابل با شرکت‌های دانش بنیان می‌بازد
معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت: بخش سنتی اقتصاد اگر بداند که در تقابل با شرکت‌های دانش بنیان می‌بازد حتما بر روی استارت اپ‌ها سرمایه گذاری می‌کنند.
سورنا ستاری گفت: شرکت‌های دانش بنیان قابلیت ورود به بازار سرمایه را دارند این شرکت‌ها در سال، حدود ۱۳-۱۴ هزار میلیارد تومان تسهیلات از بانک‌ها دریافت می‌کنند.
وی ادامه داد: شرکت‌های دانش بنیان، شرکت‌های صنعتی هستند نه کارخانه ای، زیرا در کارخانه فرد دانشگاهی جذب نمی‌شود.
وی افزود: صنعت جایی است که در آن طراحی می‌کنیم، اگر خط تولید را از خارج از کشور به داخل بیاوریم و طراحی نداشته باشیم یعنی کارخانه ایجاد کردیم.
معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت: باتوجه به تعداد دانشجو در کشور، باید مکانی باشد که خودمان اقدام به طراحی دستگاه کنیم تا مفهوم صنعت را به جامعه نشان دهیم.
وی افزود: اگر درجامعه اتفاقی صورت گیرد، صنعت خود را با ان تطبیق می‌دهد مانند کرونا، که صنعت خود را با این مشکل تطبیق داده و با دستگاه‌های که قبلا طراحی شده است سریع شروع به ساخت ماسک کردیم.
ستاری تاکید کرد:در سال‌های ۷۴ بازار تلفن همراه به یک شکل خاصی بود و تلفن همراه‌هایی که در دستان افراد بود همه یک جور بود، اما زمانی که اپل با تفکر متفاوت ونواوری جدید وارد بازار شد باعث شد تا شرکت بخاطر نواوری، جز چند شرکت برتر دنیا شود.
وی با اشاره به اینکه در اقتصاد، سیستم‌های سنتی باید بدانند که کارشان رو به اتمام است ادامه داد: اقتصاد سنتی باید بداند که در تقابل با استارتاپ‌ها و شرکت‌های دانش بنیان می‌بازد و یک درصد هم شانس برنده شدن ندارد.
ستاری تصریح کرد: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری پشت این صنعت یعنی شرکت‌های دانش بنیان‌ها ایستاده است.
وی ادامه داد: بیش از ۱۰ هزار نوع تجهیزات ازمایشگاهی در کشور می‌سازیم و بدلیل افزایش کیفیت تجهیزات، بسیاری از ان‌ها را صادر می‌کنیم.
ستاری افزود: بخش سنتی اگر همچنان بر دیدگاه خود بایستد به شرکت‌های دانش بنیان می‌بازد، اما این افرد اگر قبول کنند بر روی این شرکت‌ها سرمایه گذاری کنند جزیئ از این اکوسیستم می‌شوند.
وی بیان کرد: در معاونت علمی بخش‌های مختلفی وجود دارد از جمله اینکه علوم جدید چیست و مشکلات کشور کجاست؟ ما پروژه‌های بزرگی، چون امنیت غذایی، معدن و نفت و... را در دستور کار داریم.
وی تصریح کرد: کشور مشکلات زیادی دارد و شرکت‌ها باید بتوانند مشکلات را حل کنند، زیرا هرچه تعداد شرکت‌های دانش بنیان زیاد باشد و مسئله‌ای که بیان می‌شود سریع حل می‌شود. ً
وی با اشاره به اینکه حدود یک سال و‌نیم است که در حوزه امنیت غذایی سرمایه گذاری کرده ایم گفت:در بحث تکنولوژی، بخش بزرگی از ان برعهده سرمایه گذار است، در بسیاری از شرکت‌ها سرمایه گذاری خصوصی وارد کار شدند و سرمایه گذاری کلان انجام دادند.
وی افزود: بسیاری از سرمایه گذاری‌های خصوصی، تجهیزاتشان بیشتر از دولتی است و قابل مقایسه با پژوهشکده‌های دولتی نیستند.
ستاری گفت: در بحث دانش بنیان‌ها بدنبال این هستیم تا اکوسیستم جدیدی را معرفی کنیم.
وی تصریح کرد: در محیط کسب و کار مشکل زیاد است ما بیش از ۱۴۰ نوع خدمات را به شرکت‌های دانش بنیان را ارائه می‌دهیم. در بحث مالیات بسیاری از شرکت‌ها معاف مالیاتی ندارند، چون اعتقاد داریم شرکتی که بزرگ می‌شود باید مالیات پرداخت کند. ما تمام تمرکز خود را بر روی شرکت‌های نوپا قرار داده ایم.
وی با اشاره به اینکه یکی از خدماتی که به شرکت‌های دانش بنیان ارائه می‌شود در رابطه با معافیت بیمه‌ای است گفت: همه شرکت‌های دانش بنیان مشمول معافیت‌های بیمه‌ای هستند.
وی با بیان اینکه باید مفاهیم جدیدی در فرهنگ بیاوریم گفت: زمانی فکر می‌کردیم که باید اتفاقی در حوزه سخت افزاری رخ دهد تا بگوییم در مسیر توسعه هستیم، اما بعد از مدتی به این نتیجه رسیدیم که توسعه مفهوم نرم افزاری است.
معاونت علمی و‌فناوری ریاست جهموری بیان کرد: اکنون به جایی رسیدیم که می‌گوییم توسعه بیش از هر چیز یک موضوع فرهنگی است و فرهنگ باید تغییر کند مانند این موضوع که مردم جنس ایرانی بخرند باید فرهنگ سازی صورت گیرد.
وی با بیان اینکه ساختار تفکر باید تغییر کند گفت: دانشگاه وظیفه اش اموزش نیست وظیفه تغییر جامعه است. دانشکاه باید فرهنگ‌و اقتصاد جامعه را تغییر دهداگر بعد از ۵ سال در اقتصاد کشور تغییری صورت نگرفت و ارزش افزوده ایجاد نشد یعنی سیستم اموزشی ما مشکل دارد.
ستاری با اشاره به اینکه اموزش، بهداشت و دفاع از پایه‌های اصلی بودجه کشور هستند گفت: قرارداد‌های دانشگاه امیرکبیر با صنعت ۴ برابر شده است و دانشگاه می‌تواند با درصدی از فروش شرکت‌های دانش بنیان هزینه خود را بدست بیاورد، دانشگاهی که هزینه مخارج خود را از دولت بگیرد نمی‌تواند نواوری داشته باشد. اگر بخواهیم دانشگاه نواوری داشته باشیم باید منابع خود را از شرکت‌های دانش بنیان بدست بیاورد.
وی درباره توسعه علوم انسانی در کشور گفت: در رابطه با توسعه علوم انسانی برنامه گسترده‌ای را اغاز کردیم و نگرش جدیدی در این حوزه صورت کرفته است.
وی ادامه داد: در بازدید‌هایی که از پژوهشگاه‌های علوم انسانی داشتم کتابخانه به من نشان می‌دهند. بحث این است که ما می‌توانیم‌کتاب درباره بانکداری اسلامی بنویسم، اما تاثیری در جامعه نداشته باشد ویا اینکه درباره جامعه بنویسیم، اما در دستان کودکانمان عروسک‌های خارجی باشدو هیچ تاثیری را در جامعه حس نکنیم.
وی ادامه داد: باید علوم انسانی را در زندگی مردم بیاوریم که در این زمینه ما در بحث‌شرکت‌های خلاق اقداماتی انجام داده ایم.
