خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها - محمدحسین عابدی: گردشگری را باید ظرفیت مغفول استان سمنان دانست چرا که علی رغم مزیت‌ها و پتانسیل‌های فراوان، هرگز آن طور که باید و شاید مورد توجه برنامه ریزان استان به خصوص در زمینه اقتصادی قرار نگرفته است حالا اما خبرهای امیدوار کننده‌ای می‌رسد که نشان می‌دهد گردشگری استان قرار است با تحولاتی روبرو شود البته اگر مسئولان به خوبی از این فرصت طلایی بهره مند شوند.
سمنان نماینده ایران در کنسرسیوم اقتصادی، گردشگری و فرهنگی راه ابریشم شد. کنسرسیومی که چین را به خاورمیانه وصل می‌کند و ۲۰ شهر آسیا در کنار ۲۰ شهر چین در آن عضویت دارند و قرار است تبادل گردشگر بین کشورهای منطقه، خاور دور و آسیای میانه در این کنسرسیوم شکل گرفته و تسهیل شود حتی صحبت از لغو روادید برای سفر در کشورهای عضو به میان آمده تا همه چیز خبر از فرصت طلایی توسعه گردشگری اقتصادی بدهد.
تمام نگرانی کنشگران حوزه میراث فرهنگی استان سمنان این است که مسئولان بار دیگر بر اریکه غفلت سوار باشند و مانند سال‌های اخیر که یکی پس از دیگری فرصت‌های طلایی را از دست دادند، این بار نیز نتوانند آنطور که باید و شاید، شاه ماهی طلایی و ابریشمی مزیت گردشگری را صید کنند.
اهمیت انتخاب سمنان به عنوان نماینده ایران
آنطور که مسئولان میراث فرهنگی استان سمنان می‌گویند اراده خوبی برای بهره برداری از این فرصت طلایی و کنسرسیوم بین‌المللی گردشگری راه ابریشم وجود دارد و لذا برنامه‌ریزی خوبی نیز در این عرصه صورت خواهد پذیرفت.
مدیرکل میراث فرهنگی استان سمنان در این باره به مهر، می‌گوید: سفیر چین ماه گذشته سفری به سمنان داشت و موضوع ائتلاف شهرهای جاده ابریشم با محوریت سمنان به عنوان نماینده ایران اسلامی، مورد بررسی قرار گرفت.
امیر کرم زاده با بیان اینکه سفیر چین در واقع نماینده ایران در مؤسسه ائتلاف شهرهای جاده ابریشم محسوب می‌شود و این سفر از این بابت حائز اهمیت بود که می‌تواند ظرفیت‌های استان سمنان را به کشورهای منطقه و آسیای میانه و خاور دور متصل سازد، ابراز کرد: برای بهره‌گیری بهتر از این ظرفیت، دبیرخانه ائتلاف گردشگری راه ابریشم در سمنان راه اندازی شده است.
وی با بیان اینکه توسعه مبادلات اقتصادی و روابط اجتماعی و فرهنگی از جمله مهمترین مزیت‌هایی است که برگزیده شدن سمنان به عنوان نماینده ایران در این کنسرسیوم به دنبال خواهد داشت، بیان کرد: انتخاب شهر سمنان در اتحادیه راه ابریشم نه تنها یک رویداد استانی و ملی بلکه فراملی است و لذا نیازمند توجه تمام دستگاه‌ها دارد.
بهره‌گیری از فرصت توسعه اقتصادی و اشتغال
مدیرکل میراث فرهنگی استان سمنان با بیان اینکه حضور شهر سمنان در اتحادیه راه ابریشم فرصت طلایی برای توسعه اشتغال و اقتصاد در این استان محسوب می‌شود چرا که گردشگری دومین صنعت پول ساز است، گفت: حضور در نمایشگاه بین‌المللی گردشگری که بهمن ماه سال جاری در تهران برگزار می‌شود، نخستین گام عملی برای شناساندن ظرفیت‌های گردشگری سمنان محسوب می‌شود که برنامه‌ریزی برای آن انجام شده است.
کرم زاده عضویت در اتحادیه راه ابریشم با حضور کشورهایی مانند چین را یک فرصت طلایی برای معرفی پتانسیل‌های گردشگری استان سمنان دانست و تاکید کرد: در کنار ظرفیت‌های گردشگری و صنایع دستی و طبیعی که در سمنان وجود دارد، می‌بایست افزایش ماندگاری مسافران با عنایت به زیرساخت‌های گردشگر پذیری نیز در دستور کار قرار گیرد.
زیرساخت‌ها مهیا شود
موضوع زیرساخت‌ها که در کلام مسئولان استان سمنان وجود دارد دقیقاً یکی از همان نقاطی است که کارشناسان و کنشگران حوزه میراث فرهنگی نسبت به آن نگرانی دارند. الهه میرزایی نسب دانش آموخته گردشگری در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن بیان اینکه سمنان در حوزه زیرساخت‌ها ضعف‌های فراوانی در جذب گردشگر دارد، گفت: بناهای متعدد قدیمی، کاروانسراها و ظرفیت‌های گردشگری بسیاری در استان سمنان وجود دارد که متأسفانه بلاتکلیف رها شده است نمونه آن می‌تواند کاروانسراهای شاه عباسی باشد که بین اوقاف و میراث فرهنگی سال‌ها است چالش‌هایی را به خود می‌بیند.
میرزایی نسب با بیان اینکه بسیاری کاروانسراهای شاه عباسی و ابنیه تاریخی و خانه‌های قدیمی در سمنان وجود دارد که نه به بخش خصوصی واگذار می‌شود نه دولت و مشخصاً اوقاف و میراث فرهنگی از آنها بهره برداری می‌کنند، بیان کرد: رها شدن ظرفیت‌های گردشگری از جمله مهمترین نقاط ضعف گردشگری در این استان است.
وی افزود: ما در استانی هستیم که حتی یک طرح جامع گردشگری مصوب و مدون و البته جامع را مبتنی بر مزیت‌های گردشگری و اقتصادی و سرمایه گذاری در بخش گردشگر پذیری ندارد لذا چطور قرار است بدون برنامه جامع و مدون، ایران اسلامی را در یک کنسرسیوم بین‌المللی نمایندگی کنیم. این سوالی است که امیدواریم مسئولان میراث فرهنگی برای آن جواب داشته باشند.
نمایندگی ایران بر دوش سمنانی‌ها
مسئولان اما به این کنسرسیوم بسیار امیدوار هستند، استاندار سمنان درباره این موضوع به مهر، می‌گوید: انتخاب سمنان به عنوان نماینده ایران در ائتلاف راه ابریشم یک فرصت است که باید تلاش کنیم از ظرفیت‌های آن در تحول اقتصادی منطقه بهره بگیریم.
سید محمدرضا هاشمی با بیان اینکه در گام اول باید اهمیت انتخاب سمنان به عنوان نماینده کشور در اتحادیه راه ابریشم روشن سازی شود و لذا باید از مدیران دستگاه‌های اجرایی نیز این فرایند آغاز گردد و سپس بهترین برنامه‌ریزی ها در این زمینه صورت گیرد، بیان کرد: همانطور که در نشست‌ها با مدیران نیز مطرح کردیم بخش خصوصی در این مسیر بسیار اهمیت دارد همچنین باید از دو رکن دیگر یعنی ظرفیت‌های حاکمیت و همچنین نخبگان و صاحب نظران در این باره بهره‌گیری شود.
وی با بیان اینکه سمنان از لحاظ گردشگری و میزبانی تورهای گردشگری توریستی ظرفیت بسیار دارد اما باید این ظرفیت‌ها احصا، معرفی و به‌کارگیری شود، افزود: دیگر ظرفیتی که بسیار می‌تواند به سمنان در راستای معرفی ظرفیت‌های گردشگری کمک کند، دانش بنیان‌ها هستند که در وهله اول می‌توانند نرم افزارهای کاربردی را برای معرفی جاذبه‌های گردشگری تهیه و تولید کنند.
استفاده از همه ظرفیت‌ها
استاندار سمنان با بیان اینکه دولت نیز کمک می‌کند تا این شرکت‌ها و همچنین بخش خصوصی از تسهیلات تبصره ۱۸ و ۱۶ و همچنین تسهیلات ویژه شرکت‌های دانش بنیان بهره مند شوند، بیان کرد: ضروری است که بسترهای لازم برای حضور سرمایه گذاران خارجی در استان به صورت کامل از طریق فضای مجازی، سامانه‌های نوین، پرتال‌های اینترنتی و بهره‌گیری از راه‌های ارتباطی و اطلاع رسانی مؤثر فراهم شود.
چانگ هوآ، سفیر جمهوری خلق چین در جمهوری اسلامی ایران که ماه گذشته در سمنان حضور داشت در هنگام عقد قرارداد نامزدی سمنان به عنوان نماینده ایران در کنسرسیوم گردشگری راه ابریشم صحبت‌های جالبی را مطرح کرد. هوآ در این نشست گفت: بیش از ۲۰ کشور در این ائتلاف تا کنون مشخص شده‌اند که این امر سبب خواهد شد تا همکاری‌ها تقویت شود
وی با بیان اینکه ظرفیت خوبی در خصوص صنعت و کشاورزی در استان سمنان وجود دارد که می‌تواند موجب همکاری بیشتر ما دو کشور شود، تاکید داشت: پیش بینی می‌شود تأسیس این ائتلاف نه تنها باعث می‌شود که شهرهای عضو در زمینه گردشگری همکاری کنند، بلکه شهرهای مختلف در سطح فراتر همچون اقتصادی و تجاری نیز مشارکت خواهند کرد.
نگاه‌ها عوض شود
یک کارشناس گردشگری در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن بیان اینکه نگران این هستیم که مسئولان ما به درستی اهمیت این رویداد یگانه و مهم را درک نکرده باشند، گفت: اگر می‌خواهیم از این ظرفیت به خوبی بهره مند شویم باید نگاه‌مان را به گردشگری تغییر داده و به فکر برنامه‌ریزی مدون باشیم.
محسن کاظمی با بیان اینکه نگاه ما به گردشگری تا کنون بودجه محور بوده یعنی ما همیشه نگاه کرده ایم که چقدر پول داریم و با این پول‌ها می‌توانیم چند ابنیه را مرمت کنیم یا چند نمایشگاه برگزار کنیم و مثلاً یک خانه تاریخی را در سمنان مرمت کنیم، بیان کرد: حالا زمان آن رسیده که نگاه ما به مسئله محوری تغییر کند یعنی بدانیم که مسئله امروز سمنان در بعد گردشگری عضویت در این کنسرسیوم است و برای حضور پر قدرت و بهره‌گیری از آن باید چه کرد؟ این نگاه متأسفانه سال‌ها است که در میراث فرهنگی وجود ندارد.
وی با بیان اینکه دومین مشکل ما فقدان برنامه‌ریزی مبتنی بر مزیت شناسی است، افزود: ما دو ایراد بزرگ در گردشگری داریم نخست اینکه به صورت کلی همه چیز را ظرفیت گردشگری می‌دانیم مثلاً می‌گوئیم که شهمیرزاد یا بیارجمند قطب گردشگری است در حالی که گردشگری ده‌ها رسته و رشته دارد که هیچ دو تایشان مزیت یکسانی ندارند و این نگاه کلی گرا همیشه ما را از برنامه‌ریزی دقیق در زمینه مزیت سنجی اقتصادی استان دور کرده است.
رسته‌های مختلف گردشگری معرفی شود
این کارشناس گردشگری با بیان اینکه گردشگری رسته‌های مختلفی مانند طبیعی، درمانی، ورزشی، علمی، پژوهشی، کشاورزی، معدنی، گردشگری آب، گردشگری اکوتون، پرنده‌نگری، عکاسی و … دارد بیان کرد: اگر امروز بتوانیم بگوییم که روستا به روستا منطقه به منطقه حتی محله به محله شهر سمنان چه نوع مزیت گردشگری دارد راحت تر می‌توانیم برنامه‌ریزی کنیم و در نتیجه اقداماتمان هم هدف مند می‌شود اما بدون مزیت شناسی و با توسل به کلی گویی تنها تیری در تاریکی شلیک می‌کنیم که شاید به هدف بخورد و گردشگری را هم جذب کند.
کاظمی با بیان اینکه دومین ایراد ما این است که از بالا برنامه‌ریزی می‌کنیم و از پایین اجرا می‌خواهیم یعنی در تهران و سمنان دور میزها در جلسات می‌نشینیم و برای سنگری‌ها و بی ارجمندی‌ها و مجنی ها طرح گردشگری می‌دهیم و از آنها اجرا می‌خواهیم، ابراز کرد: یک بار هم که شده بهتر است از جغرافیای تصمیم سازی‌مان را تغییر داده و از درون زیست بوم به بیرون برنامه‌ریزی کنیم تا بتوانیم مزیت‌های گردشگری را جز به جز شناسایی کنیم.
وی با بیان اینکه امروز وقتی ما ندانیم که کدام منطقه ما چه مزیتی دارد نمی‌توانیم به صورت هدفمند تری برای آن ظرفیت‌ها گردشگری راهی کنیم، افزود: ما هنوز نمی‌دانیم توریست از ما چه می‌خواهد لذا فکر می‌کنیم که همچنان باید هتل بسازیم تا گردشگر در لابی آن قهوه بخورد! لذا به جای هتل سازی میلیاردی باید ظرفیت‌های زیست بوم گردشگری را تقویت کنیم چه ایرادی دارد که گردشگری ما در چادر سنگسری‌ها و رضا آبادی‌ها حضور پیدا کند؟
یکی از مسائلی که باعث شده ما تا این میزان از گردشگری در استان سمنان عقب باشیم اداره کل میراث فرهنگی است اداره کلی که در پنج سال اخیر چهار مدیرکل و سرپرست عوض کرد و از آن بدتر اینکه برخی از این مدیران هیچ سابقه‌ای نیز نداشتند لذا این موضوع سمنان را از داشته‌های خود در گردشگری عقب انداخت.
حال باید دید که انتخاب سمنان به عنوان نماینده ایران اسلامی در کنسرسیوم گردشگری راه ابریشم که یک فرصت بین‌المللی و طلایی است آیا مسئولان را مجاب می‌کند که به سمت و سوی برنامه‌ریزی مدون و قاعده مند حرکت کنند یا خیر بازهم باید شاهد اقدامات خلق الساعه و کم اثر باشیم.
