در حقیقت مشکل نبود محصولات لوازم خانگی یا یک برند مشخص نیست؛ مشکل جیب خالی و عدم تناسب توان خرید با قیمت کالا است. چند سالی است بازار لوازم خانگی به بازاری تبدیل شده که دیگر مشتریان متکی بر تنوع یا چشم‌وهم‌چشمی کمتر در این بازار دیده می‌شوند. این روزها برای خرید یک یخچال که کالایی ضروری برای خانه است، بین ۱۵ تا ۲۸۰ میلیون تومان باید براساس برند موردنظر هزینه کرد؛ از همین رو دیگر تا ضرورت پیدا نکند بسیاری از افراد پای خود را در این بازار نمی‌گذارند و ترجیح می‌دهند پول خود را بابت مسائل ضروری‌تر خرج کنند. اوایل تیر امسال سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت از صدور مجوز افزایش ۱۵ درصدی نرخ تلویزیون و ۱۰ درصدی قیمت یخچال، یخچال فریزر و ماشین لباسشویی و ظرفشویی خبر داد و گفت قیمت‌های جدید از اول تیر اعمال می‌شود، این در حالی است که به‌تازگی نیز خبرهایی مبنی بر گرانی مجدد لوازم خانگی منتشر شده است.صمت در این گزارش به بررسی وضعیت بازار لوازم خانگی پرداخته است.
روزهای پایانی پاییز با جولان نرخ ارز همراه بود. در شرایطی که نرخ دلار روی قیمت همه کالاها تاثیرگذار است، بازار لوازم خانگی نیز از این قافله عقب نماند و نرخ در این بازار نیز پابه‌پای دلار پیش رفت.
در شرایطی که گرانی حسابی مردم را از بازار دور کرده، خبر افزایش نرخ مجدد لوازم خانگی به گوش می‌رسد. با اینکه در تولید لوازم خانگی مشکلی وجود ندارد و با کمبود کالا مواجه نیستیم، شواهد حاکی از آن است که افزایش نرخ دلار بر نرخ لوازم خانگی اثر گذاشته و برخی شرکت‌های تولیدکننده لوازم خانگی اقدام به افزایش قیمت محصولات خود کرده‌اند.
در بازاری که مدت‌هاست رونقی در آن وجود ندارد گرانی وضعیت را بدتر می‌کند؛ هرچند افزایش نرخ کالاهای گوناگون دیگر تاثیری روی قدرت خرید ندارد، زیرا اکنون بسیاری از مردم در پایین‌ترین سطح قدرت خرید قرار دارند.
با این حال اخیرا امید قالیباف، سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت مدعی شد: نرخ لوازم خانگی به‌دلیل اقدام شرکت‌ها به خرید مواد اولیه از ۵ ماه پیش، گران نشده است.
فعلا مواد اولیه این صنعت افزایش قیمت نداشته، زیرا بیشتر صنایع تولیدکننده لوازم خانگی، لوازم خط تولید خود را برای ۵ ماه آینده با نرخ ارز قبلی خریدند و نیازی به افزایش نرخ وجود ندارد.
بی‌خبری مسئولان و خبر خوش رد افزایش نرخ لوازم خانگی که در بازار شاهد آن هستیم، امری عجیب است. اینجاست که می‌گویند بی‌خبری و خوش‌خبری!
اکبر پازوکی، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی با اشاره به افزایش نرخ تعدادی از تولیدات لوازم خانگی به صمت گفت: ۳ شرکت تولیدکننده افزایش نرخ محصول داشتند، اما هنوز لیست این شرکت‌ها به‌دست اتحادیه نرسیده است. البته افزایش ۳۰ درصدی قیمت که توسط رسانه‌ها اعلام شد، اشتباه است.
در حقیقت شرکت‌ها به‌شکل رسمی هیچ افزایش نرخی را اعمال نکردند و نتوانستند مجوز افزایش نرخ لوازم خانگی را از سازمان حمایت و وزارت صنعت، معدن و تجارت دریافت کنند.
وی درباره نظارت بر کارخانه‌ها برای افزایش نرخ اظهار کرد: سازمان حمایت و وزارت صمت بر قیمت‌ها نظارت دارند.
در زمینه شرکت‌هایی که افزایش نرخ داشتند، نامه‌ای توسط وزیر صنعت، معدن و تجارت به آنها ارسال شد که براساس آن باید اسناد و مدارک ادعای خود مبنی بر واردات کالا و مواد اولیه با ارز ۴۰ هزار تومانی را ارسال کنند. تنها این ۳ شرکت افزایش نرخ داشتند و این موضوع درباره همه محصولات لوازم خانگی صادق نیست.
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی با پیش‌بینی بازار لوازم خانگی تا پایان سال اظهار کرد: قدرت خرید مردم به‌شدت کاهش یافته است؛ در نتیجه بیشتر از خرید به تعمیر کالا روی آورده‌اند. حتی افزایش بیش از ۵۰ درصدی حقوق‌ها هم تاثیری روی افزایش قدرت خرید نداشته است. باید چالش‌های موجود در بازار بررسی و رفع شود تا مردم بتوانند قبل از عید کالای موردنیاز خود را خریداری کنند و بازار فروشندگان نیز رونق یابد.
وی با اشاره به تاثیر نرخ دلار بر نرخ لوازم خانگی گفت: نرخ دلار موجب گرانی انواع لوازم خانگی خارجی و داخلی در کشور می‌شود و تا زمانی که شاهد تثبیت نرخ ارز در بازار نباشیم به‌نوعی رکود تورمی را در بازار لوازم خانگی ایران تجربه خواهیم کرد، این در حالی است که مطابق با آمار انجمن لوازم خانگی تنها ۳۰ درصد قطعات کالاهای تولید داخلی در کشور تولید می‌شود.
پازوکی با اشاره به کاهش قدرت خرید مردم بیان کرد: فروش لوازم خانگی با افت ۸۰ درصدی همراه شده است. از سوی دیگر فروش اینترنتی لوازم خانگی و عرضه این محصولات در فروشگاه‌های زنجیره‌ای بر روند فعالیت فروشندگان این صنف اثر مستقیم گذاشته است.
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم‌خانگی درباره سایت‌های فروش اینترنتی که در زمان‌های حساس مانند گرانی لوازم خانگی کالاهای خود را ناموجود می‌کنند، اظهار کرد: اگر سایت خود شرکت‌ها اقدام به این کار کنند، وزارت صمت، سازمان حمایت و تعزیرات باید با این عمل برخورد کنند.
این امکان وجود ندارد که تولیدکننده کالایی را تولید کند و سایت نیز داشته باشد، اما کالای موردنظر را ناموجود اعلام کند و به فروش نرساند.
در این صورت باید برخورد جدی با این افراد که باعث هرج‌ومرج در بازار می‌شوند، شود. تولیدکننده کالا تولید می‌کند تا سود به‌دست بیاورد، مانند فروشندگان که با خریدوفروش کالا سرمایه کسب می‌کنند.
وقتی این فروشگاه‌ها کالایی را ناموجود اعلام می‌کنند، سازمان حمایت باید آن را بررسی و به‌طور کامل جلوی این اتفاق را بگیرد.
برخی از سایت‌های فروش اینترنتی گاهی کالا را زیر نرخ کارخانه‌ها می‌فروشند و در برخی مواقع همین کالا را ناموجود اعلام می‌کنند. این عمل تنها باعث به‌هم‌ریختگی بازار می‌شود. همان‌طور که اتحادیه فروشندگان بر فعالیت کاسبان زیرمجموعه خود نظارت می‌کند، اتحادیه فروشندگان فضای مجازی هم باید با افراد و فروشندگان خاطی به‌طور جدی برخورد کند. در این زمینه با یک جست‌وجوی ساده فروشندگان و کارخانه‌هایی که خطا می‌کنند، مشخص می‌شوند.
پازوکی کالاهای عرضه شده در فروشگاه‌های اینترنتی را کالاهای قاچاق دانست و افزود: ۹۹ درصد کالاهای عرضه‌شده در فروشگاه‌های اینترنتی قاچاق و تقلبی هستند و متاسفانه هیچ نهادی بر عملکرد بانیان این فروشگاه‌ها نظارت ندارد.
مردم باید برای خرید کالا از سامانه جامع گارانتی، کد شناسانه و کد رهگیری دریافت کنند و اگر کالاهایی در این سامانه‌ها تعریف نشده باشند، قاچاق محسوب می‌شوند.
مجید ولدخانی، یکی از فروشندگان لوازم خانگی درباره افزایش نرخ تعدادی از تولیدات لوازم خانگی به صمت گفت: در روزهای اخیر که نرخ دلار رو به افزایش بود، قیمت‌ها در بازار لوازم خانگی حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد افزایش یافت و برخی از شرکت‌ها نیز برای اینکه از این تغییر نرخ جا نمانند کد کالاهای قبلی را تغییر داده و افزایش نرخ را بر آن لحاظ کردند.
برخی از شرکت‌ها نیز که تبلیغاتی مبنی بر ارائه تخفیفات ۶ درصدی می‌کنند، قیمت محصولات خود را ۱۰ درصد افزایش دادند. هرچند تا بخشنامه را مشاهده نکنیم، نمی‌توانیم صحت آن را تایید کنیم.
وی با اشاره به تاثیرات نرخ ارز بر بازار اظهار کرد: در یک ماه اخیر و با گرانی ارز آنچه در بازار شاهد هستیم، این است که هر برندی به‌نوعی افزایش نرخ داشته است.
این افزایش نرخ به‌طور کامل در بازار مشهود است، اما هیچ نظارتی وجود ندارد. نکته جالب این است که متاسفانه هنگام گرانی میزان تقاضا در بازار بیشتر می‌شود.
ولدخانی ضمن انتقاد از تغییر روش تحویل جنس به فروشندگان گفت: در گذشته شرکت‌ها با چک اجناس را به فروشندگان تحویل می‌دادند، اما اکنون تا پول اجناس تسویه نشود، کالا تحویل داده نمی‌شود.
در حقیقت ما پول جنسی را به‌صورت نقدی به کارخانه پرداخت می‌کنیم که ممکن است ۶ ماه بعد به پول آن برسیم.
این فروشنده با تاکید بر کاهش قدرت خرید مردم بیان کرد: باتوجه به کاهش شدید تقاضا و وضعیت قیمت‌ها در بازار پیش‌بینی ما این است که بازار شب عید مطلوب نخواهد بود.
اکنون بازار در وضعیتی است که تنها اشخاصی که نیاز ضروری دارند اقدام به خرید کالامی‌کنند. از سوی دیگر افزایش قیمت‌ها نه به نفع فروشنده است و نه خریدار، زیرا با افزایش نرخ دیگر مشتری به سراغ آنها نمی‌آید.
برای بررسی صحت ادعای سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت به سراغ برخی فروشندگان لوازم خانگی رفتیم. باتوجه به موارد یادشده خبر گرانی که تولیدکنندگان فکر نمی‌کردند صدای آن در بیاید به گوش همه رسیده و پشت اخبار داغ گرانی ارز پنهان نماند.
اکنون شمشیر دو لبه گرانی دلار هم فروشنده و هم خریدار را تهدید می‌کند، زیرا با افزایش قیمت‌ها همان تعداد کم تقاضا نیز از بین می‌رود. در این روزها که بازار ارز کمی آرامش گرفته و قیمت‌ها رو به نزول است، ظاهرا بازار لوازم خانگی که با اوج نرخ دلار به گرانی روی آورده بود، خیال پایین آمدن از اسب مراد را ندارد.
متاسفانه در این اوضاع اقتصادی عوامل روی یکدیگر تنها اثر افزایشی دارند و اگر ناچار یکی از عوامل روند کاهشی نرخ را در پیش گرفت، خبری از پایین آمدن نرخ محصول دیگر نیست. در حقیقت مدت‌هاست که همه چیز دست به‌دست هم می‌دهند تا گرانی قدرت بیشتری یابد!
