اقتصادآنلاین-مهدی بیک؛ هر اندازه که تاب و تاب خبرنگاران پارلمانی، برای آگاهی از اعداد و ارقام نهایی بودجه پس از بررسی های کمیسیون تلفیق، بیشتر می شد، اخبار کمتری در این خصوص رسانه ای می شد. به گونه ای که برخی زمزمه ها دهان به دهان در میان خبرنگاران می چرخید که نمایندگان نگران حاشیه هایی هستند که ممکن است از رسانه ای شدن این اعداد و ارقام به بیرون درز کند.
بنابراین اعضای کمیسیون در یک حرکت هماهنگ ترجیح داده اند که تلفن های خود را از دسترس تماس های خبرنگاران خارج سازند. این سکوت رسانه ای به اندازه ای تداوم پیدا کرد که به فاصله چند ساعت مانده به مطرح شدن رسمی بودجه در صحن، هنوز تصویری واقعی از سقف بودجه، سهم پروژه عمرانی، نرخ ارز پایه و...پیش روی رسانه های تخصصی اقتصادی نیز منتشر نشده بود.
در نهایت پیگیری های مستمر خبرنگار اقتصادآنلاین از گفتگو با برخی اعضای تلفیق مجلس، نشان داد دلیل این سکوت رسانه ای، فاصله ای است که بودجه نهایی برآمده از کمیسیون تلفیق با ایده آل های کلی نمایندگان در خصوص مهار تورم، حذف گلوگاه های رانتی ، حمایت از اقشار محروم و...پیدا کرده است. اما برای آگاهی از کم و کیف بودجه چند ساعت قبل از بررسی رسمی بودجه در صحن، خبرنگار اقتصادآنلاین در گفتگو با اعضای کمیسیون تلفیق تلاش کرد نوری به ابعاد پنهان اعداد و ارقام اصلی بودجه بتاباند.
نماینده مردم اهواز در مجلس در خصوص برخی مشکلات کلی بودجه قبل از آغاز روند بررسی ها در کمیسیون تلفیق گفت: بودجه ای که توسط دولت راهی مجلس شد در کل حدود 921هزار میلیارد تومان بود. بودجه ای که البته برای نخستین بار در آن برخی اتفاقات غیر مترقبه و نامیمون نیز گنجانده شده بود. مثلا در حالی که دولت بر اساس قانون می بایست، 38درصد درآمدهای نفتی اش را به صندوق بریزد، ناگهان دولت به طور خودخوانده تصمیم گرفت 20درصد از درآمدهای نفتی اش را به صندوق تخصیص دهد. در واقع دولت با ارسال نامه ای به مقام معظم رهبری تلاش کرد اجازه این کاهش 18درصدی واریزی به صندوق را بگیرد.
یوسفی در ادامه افزود: بعد از دستور مقام معظم رهبری در این خصوص که درآمدهای فروش نفت، چنانچه بالای 1میلیون بشکه شود؛ دولت باید همان سهم 38درصدی را به صندوق واریز کند، بودجه با یک حفره 93هزار میلیارد تومانی مواجه شد که پر کردن آن به یکی از چالش های مهم کمیسیون تلفیق و دولت بدل شد. هرچند رییس جمهوری در جریان نامه به رییس مجلس تلاش کرد تا راهکاری برای جبران این کسری 93هزار میلیاردی ارائه کند، اما معتقدم در نهایت هم ردپای این مساله، تاثیر خود را بر روی بودجه عمرانی کل کشور به جا گذاشت. این رویکرد در خصوص مسیری که دولت با تشکیل جلسه هیات امنای صندوق، برای امهال سررسیدهای سالهای 99 و 1400اوراق و محول کردن آنها به سال 1401طی کرد نیز به همین شکل دنبال شد.
یکی از اعداد و ارقام مهم هر بودجه ای، سقف کلی بودجه است؛ این عضو کمیسیون تلفیق بودجه درباره سقف بودجه بعد از بررسی های اعضا گفت: بعد از تصمیم سازی های کمیسیون، سقف بودجه حول و حوش عددی بین 1200 تا 1300هزار میلیارد تومان بسته شد. نکته ای که در خصوص روند بررسی بودجه1400 در کمیسیون تلفیق باید مورد توجه قرار بگیرد، آن است که نمایندگان محترم با دیدگاه ها و رویکردهای مختلف در کمیسیون حضور داشتند و روند بررسی ها با رویکردهای مختلف دنبال می شد. بنابراین تصور اینکه مجموعه اعضای کمیسیون تلفیق در خصوص مجموعه مسائل یک گونه نظر داشتند و مبتنی بر یک شیوه فکری عمل می کردند، درست نیست.
یوسفی یادآور شد: به عنوان مثال در خصوص تعیین نرخ ارز پایه به 17500 تومان، من یکی از نمایندگانی بودم که با افزایش ناگهانی ارز ترجیحی از 4200 تومان به 17500 تومان مخالف بودم. معتقدم افزایش هرگونه تورم یعنی دزدی از جیب طبقات محروم و فقیر جامعه و این روند به ضرر معیشت مردم است. بنابراین مجلسی که دغدغه بهبود شاخص معیشتی برایش حقیقتا یک اولویت است، نباید به گونه ای تصمیم سازی کند که احتمال تکانه های تورمی بالا در آن وجود داشته باشد. این اظهار نظر به این معنا نیست که روند تک نرخی یا یکسان سازی نباید در پیش گرفته شود، مساله این این است که حذف باید با یک شیب ملایم و با نظام تدبیری انجام شود که تکانه های تورمی در آن در پایین ترین درجات قرار داشته باشد.
او افزود: موضوع مهم بعدی در بودجه رویکردی است که در خصوص پروژه های عمرانی در پیش گرفته می شود. اقتصاد ایران به شکلی است که سرمایه گذاری های عمرانی دولت در واقع موتور محرک بهبود کسب و کار و صنایع است. وقتی سهم پروژه های عمرانی در بودجه قابل توجه نباشد، بدون شک فضای کلی کسب و کار و تولید کشور از این رویکرد تاثیر خواهند پذیرفت. دولت در بودجه 104هزار میلیارد تومان برای بودجه عمرانی در نظر گرفته است، در نهایت کمیسیون تلفیق هم 20 هزار میلیارد تومان به این عدد اضافه کرده است.
نماینده مردم اهواز خاطرنشان کرد: اما با توجه به تجربیاتی که از فعالیت در حوزه های اجرایی را دارم، معتقدم بودجه های عمرانی منبعی است که دولت صرفه جویی هایش را از طریق آن جبران خواهد کرد. وقتی رییس جمهوری نامه می نویسد و اعلام می کند که 40هزار میلیارد تومان از 93هزار میلیارد تومان جایگزین کسری برآمده از پیش بینی های درآمدی صندوق را از طریق صرفه جویی جبران خواهد کرد، این معنی و مفهوم را دارد که این عدد از پروژه های عمرانی جبران خواهد شد. به عبارت روشنتر رقم واقعی بودجه عمرانی با کسر 40هزار میلیارد تومان صرفه جویی وعده داده شده، حدود 84هزار میلیارد تومان خواهد بود که رقم چشمگیری برای اقتصادی در سطح ایران نیست.
یوسفی در پاسخ به این پرسش خبرنگار اقتصادآنلاین که با این تفاسیر پیش بینی شما از برخورد نمایندگان در صحن با بودجه چیست؟گفت: با این وضعیت و اعداد و ارقامی که ارائه کردم، شخصا گمان نمی کنم، کلیات بودجه در صحن رای بیاورد. چرا که مجموعه ای از عوامل باعث شد تا بودجه برآمده از کمیسیون تلفیق مبتنی بر اهداف و شعارهای مجلس یازدهم در خصوص حمایت از اقشار آسیب پذیر و محروم جامعه نباشد. بنابراین بعید می دانم نمایندگان امروز به چنین بودجه ای رای دهند. احتمالا نمایندگان بودجه را به دولت عودت خواهند داد تا از مسیرهای دیگر این روند دنبال شود.
