روزانه یک میلیارد مترمکعب گاز تولید می شود

علوی نیا :گاز تولیدی ما در سر چاه‌ها حدود یک میلیارد متر مکعب در روز حدودا است، ولی گازی که به شبکه تزریق می‌شود نزدیک به ۸۵۰ میلیون متر مکعب هر روز است.

علوی نیا : اگر بخواهیم درصدی حساب کنیم در طول سال حدود ۳۳ درصد مصرف گاز در بخش نیروگاهی، ۲۶ درصد خانگی، ۳۳ درصد صنایع عمده و غیرعمده و واحد‌های تجاری، عمومی و سی ان جی‌ها حدود ۸ درصد مصرف گاز را دارند البته این در کل سال است، ولی در فصل زمستان و در پیک مصرف ما در بخش خانگی و تجاری و صنایع غیر عمده این سه تا آخرین آماری که من دیروز از همکارانم گرفتم حدود ۷۰۰ میلیون متر مکعب بود که نزدیک به بیش از ۸۰ درصد گاز تولیدی ما در این سه بخش مصرف می‌شود که از این سه بخش هم سهم واحد‌های خانگی خیلی بیشتر از دو بخش دیگر است.

علوی نیا : بله می شود گفت حالا بیشتر مصرف کنندگان در اقلیم سه و چهار هستند ولی ما سه پله اول را مصرف کنندگان خوش مصرف می گوییم از پله چهار در همه اقلیم ها از پله چهار تا پله دوازده را بدمصرف ها و نهایتش اقلیم یازده و دوازده را دیگر خیلی بدمصرف خطاب می کنیم و تعرفه ای که برای این اقلیم یازده و دوازده است قطعا افزایش می یابد از 16 آذر هیات محترم وزیران تصویب کردند که برای مصرف کنندگان یازده و دوازده ما شاهد افزایش قیمت باشیم .سوال : راجع به تهران صحبت کنیم و دوستان این جا نموداری قراردادند از توزیع مشترکان پرمصرف همان پله هشت تا دوازده که توضیح دادید در مناطق 22 گانه تهران به ترتیب که از پایین به بالا اگر بخواهیم نمودار را برویم منطقه 21 تهران تعداد پرمصرف کمتری دارد تا برسد به منطقه یک تهران که حدود 32 درصد پرمصرف ها در منطقه یک قرار دارند و 24 درصد در منطقه دو توزیع شدند و حدود ده درصد هم در منطقه سه .علوی نیا : این نمودار که نشان داده می شود منطقه یک قطعا از لحاظ جغرافیایی در کوهپایه های البرز است و قطعا مصرفشان بالاتر خواهد بود از لحاظ سرما ، منتها مطلبی که خیلی مهم تر است این است که نشان می دهد ما مصرف کنندگانمان در واحدهای مناطق یک و دو از لحاظ بحث وضعیت مالی و اقتصادی در دهک های بهتری هستند و مصرف آن ها هم با توجه به منازل بزرگ تر و بعضی ها دارای استخر هم هستند و مصرفشان به همین جهت متاسفانه بالاتر است .

علوی نیا : دیروز مصرف ما در استان تهران به 125 میلیون متر مکعب رسید عدد بسیار بزرگی است .

علوی نیا : نسبت به جمعه هفته گذشته ما 7 میلیون متر مکعب افزایش مصرف در تهران داشتیم که شاید میزان مصرف یک استان را حتی می تواند پوشش دهد 7 میلیون متر مکعب رقم کمی نیست ، میزان سوآپ ما با ترکمنستان 5 میلیون متر مکعب در روز بوده که مشکلاتی هم به خاطر بحث سرما برای خود ترکمنستان هم پیش آمده ما به اندازه سوآپ و بیشتر از آن افزایش مصرف در طول یک هفته داشتیم و نشان می دهد مصرف ما مخصوصا در استان های تهران ، اصفهان ، خراسان رضوی مصرف ما غیربهینه و خیلی بالا است .

علوی نیا : در پله سه به اصطلاح سه اگر در نظر بگیریم حدود 400-450 تا شما 13 هزار را به آن تقسیم کنید خیلی زیاد می شود و این خانوارها معمولا منازل بزرگی دارند و بعضا هم از استخر استفاده می کنند .سوال : فکر کنم مصرف گاز به اندازه 40-50 بخاری شود .علوی نیا : بله خیلی زیاد است ، درست است که ما در پله دوازده حالا این خانوارها در پله 12 قرار دارند و از 16 آذر مبلغ گازشان را 6 هزار تومان حساب می کنیم ولی بازهم این ها در سقف پله یک 414 ریال می دهند ما سه پله اول را دست نزدیم قیمتش را ، الان خانواده ای که 13 هزار مترمکعب در ماه مصرف دارد این خانواده پله اولش را با 414 ریال ، پله دوم را با نهصد و شصت و خورده ای ریال حساب می کنیم یعنی این ها از یارانه بیشتری حساب می کنند متاسفانه سیستم توزیع یارانه ای در کشور این گونه است که هرچه مصرف بیشتر، یارانه بیشتر و این اصولی نیست خانواده ای که در نُرم و الگوی مصرف ، مصرف می کند یارانه کمتری به او تعلق می گیرد با وجود این که قیمت گاز شش هزار تومان شده است ولی قبلا این ها از یارانه بیشتری استفاده می کردند .
سوال : حالا که طبق نمودارها متوجه شدیم در مناطق مرفه تر دارد تقریبا بیشتر گاز مصرف می شود یعنی مشترکین خانگی پر مصرف در مناطق بالاتر شهر تهران قرار دارند حالا به هر دلیلی اگر باشد چقدر این تغییرات قیمتی می تواند مانع اصلی باشد برای این که گاز را بهینه مصرف کنند یعنی از لحاظ قیمت خیلی شاید گرفتاری خاصی برایشان پیش نیاید یعنی ابزار کنترل قیمتی را چقدر موثر می دانید در این که بشود مصرف گاز را کنترل کرد ؟

علوی نیا : در ادبیات اقتصاد بحث شدت انرژی وقتی مطرح می شود یکی از مکانیزم ها مکانیزم های قیمتی است که باید طوری باشد که بتواند منجر به افزایش بهره وری هم بشود در مصرف گاز هم به همین صورت است اگر قیمت ها واقعیتش برای پرمصرف ها و کسانی که خیلی بدمصرف هستند قیمت ها واقعی تر شود قطعا تاثیرگذار است ولی عرض کردم مشترکین پله یازده و دوازده متاسفانه مانند سایر مردم کسانی که خوش مصرف هستند و یا الگوی مصرف را رعایت می کنند یارانه می گیرند و حتی پله دوازدهم که شش هزار تومان است بازهم یارانه ای است یعنی قیمت جهانی گاز این نیست که ما با مصرف کنندگان پله دوازده گاز را می دهیم و باز هم یارانه ای است ، من بعنوان یک کارشناس قیمت ها اگر واقعی تر شود این مصرف کنندگان بدمصرف خطاب کنیم قطعا تاثیرگذار خواهد بود .

علوی نیا :  قطعا همین است وقتی قیمت ها مناسب نیست و متناسب با سایر نرخ ها نیست مصرف افزایش می یابد و شرکت های ما هم با قیمت تمام شده گاز برای شرکت های گاز استانی پالایش و انتقال یک فرآیند بسیار پیچیده و طولانی است شما فرض کنید از جنوب کشور گاز تولید و استحصال می شود تا برسد به استان های شمالی کلی هزینه و کلی فرآیند پیچیده ای دارد که منجر می شود شرکت های ما از لحاظ بحث مالی این مطلبی که شما فرمودید برایشان پیش بیاید .سوال : الان در روی نمودار استان اصفهان منفی 546 میلیارد تومان میزان زیان ده بودنش است و استان تهران منفی 541 میلیارد تومان در پایان سال 1400 عدد گذاشته و این قرمز ها تا می رسد به نفت و گاز اروند و بازرگانی گاز ایران همه زیان ده هستند و فقط چندتای بالا مثلا پالایش گاز شهید هاشمی نژاد، مجتمع گاز پارس جنوبی، بوشهر ، ایلام ، کرمان ، انتقال گاز ایران ، هرمزگان جزو شرکت هایی هستند که سودی هم عایدشان شده و بقیه شرکت ها زیان ده هستند .علوی نیا : شرکت های زیان ده را اگر مشاهده کنید اکثرا شرکت های گازی استانی هستند .

علوی نیا :  نه شرکت های گازی استانی در رنج زیان ده هستند ، وقتی گاز را مترمکعبی 414 ریال می دهیم یا نهایتش صد تومان می دهیم در پله دو و هزینه من نمی خواهم به بحث های مالی ورود کنم، هزینه فقط پالایش ، انتقال و توزیع آن مقداری که ما از مردم می گیریم این هزینه را پوشش نمی دهد .

سوال : شاید بیننده ها فکر کنند که این بحث را می کنیم میخواهیم مقدمه ای باشد که گاز را گران کنند ، نمی خواهیم گاز را گران کنیم می خواهیم یارانه ای که به گاز تعلق می گیرد عادلانه توزیع شود برای این که کم مصرف ها همچنان بتوانند از گاز ارزان و مناسب استفاده کنند و پرمصرف هایی که درصد بالایی را دارند مصرف می کنند یا شاید سوء مصرف دارند از آن یارانه کمتر بهره مند شوند .

علوی نیا :  فرمایش شما کاملا درست است ما بحث افزایش قیمت را نداریم و تا جایی که اطلاع دارم جزو سیاست های ما نیست باز هم باید مجلس و دولت در این زمینه تصمیم گیری کنند ولی تاکید ما بر این است که یارانه ای که تعلق می گیرد اولا این یارانه به قشری که آسیب پذیر است در حوزه انرژی زیاد تعلق نمی گیرد باز هم قشر مرفه از این یارانه بیشتر استفاده می کنند نکته ما این است که ما اگر قیمت گاز را واقعی تر کنیم نمیگوییم گران کنیم ، واقعا قیمت گاز واقعی نیست نسبت به سایر شاخص های اقتصادی اگر این قیمت واقعی شود می تواند در مدیریت مصرف بسیار نقش به سزایی داشته باشد .
سوال : یکی از روزنامه های امروز صبح عددی گذاشته بود در واکنش به همین قطعی ها و افت فشاری که است 27 میلیون مترمکعب هدرفت گاز را عنوان کرده است ، هدررفت گاز در مسیر انتقال و استخراج و پالایش چگونه صورت می گیرد ؟ چرا جلویش را نمی شود گرفت ؟ آیا ما تکنولوژی خاصش را نداریم ؟

علوی نیا :  من نمی دانم آماری که دوستان نوشتند از کدام منبع استفاده کردند .

علوی نیا : ما بعضا نشتی هایی داریم پروژه ای داریم به نام تعویض اتصالات مفصلی ، در محل رگولاتورها که گاز وارد مناطل مردم می شود معمولا بیرون از منزل است آن جا معمولا نشتی داریم دولت پروژه ای تعریف کرده به نام تعویض اتصالات مفصلی محل ارتباط خط لوله علمک با رگلاتور، حدود شش میلیون رگلاتور را می خواهیم اتصالات مفصلی اش را عوض کنیم که در دستور کار است ، در بحث پالایش و انتقال هم خود پروسه انتقال یک پروسه انرژی بر است و قطعا تلفانی هم داریم ولی این 27 میلیون را معتقد نیستم که در این حد باشد .

علوی نیا :  دیروز هم آقای وزیر و آقای مخبر به شرکت ملی گاز ایران سرزده تشریف آورده بودند و فرمودند که این برودت هوا کم سابقه بود، بهترین راهکار مانند سایر مشکلاتی که برای مردم بود البته مشکلی نیست و تا چند روز آینده با توجه به سرمای هوا انشاالله این موضوع حل خواهد شد ، بهترین راهکار همدلی است استان های مرکزی و استان هایی که در مرکز هستند مانند اصفهان و فارس یا خود تهران می توانند با مدیریت مصرف کمک کنند که هموطنان ما در سرشاخه ها مانند استان های شمالی ، آذربایجان شرقی و غربی و اردبیل و خراسان رضوی و شمالی و جنوبی بتوانیم خدمت رسانی بهتری داشته باشیم .

علوی نیا : اگر دمای رفاه را 18 تا 21 درجه در نظر بگیریم شاید بعضی منازل حتی تا 26-27 درجه دمای منازلشان است، به ازای کاهش یک درجه دمای هوا می توانیم 5 درصد صرفه جویی داشته باشیم ، ما دو تا سه درجه دمای منزلمان را کاهش دهیم این کاهش دما ، ده تا پانزده درصد مصرف را کاهش می دهد ، ده تا پانزده درصد در 700 میلیون متر مکعب حدودا 70-100 میلیون متر مکعب در روز می شود و عدد قابل توجهی است و در پایداری شبکه و در خدمت رسانی ما به مردم عزیز کمک می کند ولی در مجموع با کارهای بسیار ساده من چندبار در برنامه های تلویزیونی و رادیویی هم عرض کردم با کارهای ساده ای می شود این موضوع را مدیریت کرد ، بستن دریچه کولر کاری ساده است ولی خیلی در مصرف می تواند موثر باشد یا تجهیزات گرمایشی که می خریم صرفا به زیبایی و شکیل بودن آن دقت نکنیم به راندمان کار هم دقت کنیم که استاندارد مصرف داشته باشد و در مورد منازلی که با بخاری است زیاد توصیه نمی شود ولی منازلی که هوای تجهیز احتراق آن تجهیز گرمایشی از بیرون تامین می شود مانند شوفاژ که موتورخانه دارند و فقط شوفاژ است می توانیم با درزگیرها جلوی هدررفت انرژی را بگیریم و با همدلی که قبلا هم شاهد بودیم و امسال هم شاهد هستیم می توانیم این موضوع را حل کنیم با توجه به وضعیت تحریم ها ما الان چهارمین تولیدکننده گاز در دنیا هستیم خوب گاز در حد 950 میلیون متر مکعب رقم کمی نیست واقعا رقم بسیار بزرگی است با توجه به وضعیت تحریم های ظالمانه ای که علیه ما است ولی از این طرف یک بحث موازنه ای است بین تولید و مصرف .