به گزارش گروه خبر خبرگزاری برنا، سقوط یک دستگاه بالابر اتفاقی ناگوار ولی اجتناب پذیر است. این ماشین ها انواع مختلفی دارند که همه آنها دچار سقوط نمی شوند و یا در صورت سقوط تمهیداتی اندیشیده شده تا از آسیب جلوگیری گردد. اصولاً بالابر یک دستگاه ایمن است ولی همانند هر دستگاه صنعتی دیگری ممکن است دچار حادثه شود. نکته اصلی این است که با علم روز و تکنولوژی های جدید بتوان کاری انجام داد تا این حادثه به حداقل برسد.
بالابر وسیله ای است که می توان بوسیله آن افراد یا اجسام را در ارتفاع جابجا نمود و دارای انواع مختلفی است. این ماشین در حالت کلی به دو نوع ثابت و متحرک، و از لحاظ مکانیزم و عملکرد به انواع پنوماتیک، هیدرولیک، کششی و پیچی تقسیم می شود. تولیدکنندگان بالابر سعی بر کیفیت هر چه بیشتر محصولات خود دارند که عدم سقوط نیز از شاخص های اصلی آن می باشد. در این مطلب به معرفی مختصر این ماشین ها و سیستم ضد سقوط مختص آنها می پردازیم.
بالابر ثابت پنوماتیک
وسیله ای است که از سازه اصلی، کابین و سیستم پنوماتیک جهت اعمال نیرو ساخته شده است و عملکرد آن اینگونه است که جک پنوماتیک با نیرویی که موتور الکتریکی تولید می کند، کابین را در راستای عمود جابجا می نماید. عامل مؤثر در این سیستم قدرت هوای فشرده است و در چنین وسیله ای برای جلوگیری از سقوط کابین از پاراشوت و سیم بکسل های اضافی استفاده می شود.
بالابر ثابت هیدرولیکی
مشابه بالابر پنوماتیک می باشد با این تفاوت که سیستم هیدرولیک عامل تعیین کننده و مؤثر جهت جابجایی است. این سیستم عملکرد منحصر به فردی داشته و با چند برابر کردن نیروی اولیه توسط سیالی مثل روغن، کارایی بالایی دارد. یک بالابر هیدرولیکی از سازه اصلی، کابین، مخزن روغن، موتور الکتریکی، جک هیدرولیک و متعلقات هیدرولیک دیگر مثل شیر برقی و پمپ، تشکیل شده است. عملکرد آن به این صورت است که با گردش موتور روغن به داخل سیلندر جک وارد شده و باعث بیرون رفتن پیستون از داخل جک می شود. باز شدن جک موجب بالا رفتن کابین در طول سازه می گردد. نکته ای که قابل توجه می باشد این است که با برگشت روغن به داخل جک، پیستون بسته شده و کابین نیز پایین می آید، همین امر یکی از عوامل اصلی در عدم سقوط بالابر است. چرا که در زمان برگشت روغن، موتور الکتریکی فعالیتی ندارد و حتی در صورت قطع شدن تمام ارتباطات کابین با سازه، روغن به آرامی داخل مخزن برگشته و جک بسته می شود در نتیجه کابین به آرامی پایین می آید و می توان گفت سقوط این بالابر در حد صفر است. البته برای ایمنی بیشتر از سیستم های پاراشوت متفاوت نیز استفاده می گردد.
بالابر ثابت کششی
مانند نمونه های دیگر بالابر بوده و همانند آنها دارای یک کابین و سازه اصلی و موتور الکتریکی جهت ایجاد نیروی جابجایی می باشد. این وسیله بر خلاف نوع هیدرولیکی تقریباً محدودیت جابجایی در ارتفاع ندارد زیرا جک هیدرولیکی در بیشترین بازه، چندین متر باز می شود. اضافه کردن هر چه بیشتر سیم بکسل یا نوار انتقال، تنها راه جلوگیری از سقوط در این بالابر است.
بالابر ثابت پیچی
عملکرد این ماشین مکانیکی هم مشابه سایر گونه هاست و همانند بالابر پنوماتیک و هیدرولیک کابین این وسیله توسط یک اهرم به بالا یا پایین هدایت می شود. اهرم بکار رفته مانند یک پیچ بلند به طول مقدار جابجایی است. با گردش موتور اهرم پیچی هم به گردش در می آید و مانند همه پیچ های معمول وقتی می چرخد باز می شود و با گردش در جهت عکس، بسته می شود. سقوط کابین منوط به شکسته شدن یا افتادن این اهرم پیچی است، و چنین اتفاقی بسیار دور از ذهن خواهد بود.
جدا از امکاناتی که به منظور جلوگیری از سقوط یک بالابر ثابت طراحی شده، می بایست برای استفاده از این وسایل نکات ایمنی مخصوص را نیز رعایت نمود. عدم بارگیری بیش از ظرفیت مجاز، عدم بارگیری وسایل و تجهیزات نا مناسب روی کابین، بازبینی و بررسی دوره ای دستگاه، عدم استفاده توسط افراد آموزش ندیده، عدم استفاده از بالابر باری توسط افراد و ... از نکاتی است که باید رعایت گردد.
بالابر متحرک
امروزه بالابرهای متحرک عمدتاً از نوع هیدرولیکی هستند و شامل انواع مختلفی مانند دکلی، آکاردئونی، تلسکوپی، بوم دار و مفصلی می شوند. طراحی یک بالابر متحرک به گونه ای است که نقطه ثقل در ارتفاع های مختلف جابجا شده و احتمال سقوط را به صفر می رساند.
شرایط استفاده از این ماشین های صنعتی کاملاً متفاوت از نوع ثابت می باشد و به دلیل اینکه در اماکن و محیط های مختلف با شرایط جوی متفاوت مورد استفاده قرار می گیرند، برای جلوگیری از سقوط باید دستورالعمل های لازم برای بکارگیری آنها را رعایت نمود. بعنوان مثال می توان به این موارد اشاره نمود :
- استفاده توسط کاربر ماهر و آموزش دیده
- بازبینی و بررسی شرایط عمومی و قطعات دستگاه قبل از استفاده
- عدم استفاده در شرایط آب و هوایی نا متعارف همانند بادهای شدید و طوفان
- عدم استفاده در سطوح ناهموار و شیب دار
- عدم استقرار دستگاه در محیط های نا امن و یا زیر خطوط انتقال برق
- بستن صحیح جک های استقرار قبل از استفاده
- عدم بارگیری بیش از ظرفیت مجاز
