به گزارش بهداشت نیوز، این باور اشتباه وجود دارد که چاقی فقط یک اختلال رفتاری است. بله درست است که رفتار هم در چاقی نقشی دارد؛ اما عوامل بسیار زیاد دیگری نیز دخیل‌اند: فاکتورهای ژنتیکی و بیولوژیکی، فاکتورهای هورمونی، میکروبیوم شما، منطقهٔ زندگی‌تان، دسترسی‌تان به فعالیت‌های سالم، غذاهای سالم و خیلی چیزهای دیگر.
چاقی و اضافه‌وزن چه هستند؟
چاقی و اضافه‌وزن فراتر از یک عدد ترازو هستند. چاقی و اضافه‌وزن عوارضی متابولیک‌اند که شما را در معرض انواع بیماری‌ها قرار می‌دهند.
چاقی و اضافه‌وزن عوارضی هستند که خیلی از افراد با آن زندگی می‌کنند، نه واژه‌هایی برای قضاوت خودتان یا دیگران. درست مثل اینکه بگوییم کسی فشارخون بالا دارد یا زانویش شکسته است. از جنبهٔ گرامری کلمات چاقی و اضافه‌وزن، اسم هستند نه صفت!
چاقی یک بیماری است. ما هم کسی را با نام بیماری‌اش تعریف نمی‌کنیم. اینکه بگوییم کسی چاقی دارد یا با چاقی زندگی می‌کند خیلی بهتر و طبیعی‌تر است.
تعریف چاقی و اضافه‌وزن
پزشکان و کارشناسان معمولاً از «شاخص توده بدنی» یا BMI به‌عنوان اولین معیار برای تشخیص ریسک اضافه‌وزن یا چاقی و عوارض مرتبط با آن استفاده می‌کنند.
شرایط BMI
لاغر 18 یا کمتر
نرمال 19 تا 24
اضافه وزن 25 تا 29
چاقی درجه 1 30 تا 34
چاقی درجه 2 35 تا 39
چاقی درجه 3 40 یا بالاتر
محدودیت‌های BMI
اما مسئله اینجاست که BMI یک معیار کامل نیست. شاخص توده بدنی نمی‌تواند بازتاب دقیقی از وضعیت سلامتی شما ارائه دهد، خصوصاً اگر توده عضلانی زیادی داشته باشید. عضله متراکم‌تر از چربی است، بنابراین خیلی عضلانی بودن می‌تواند BMI شما را بالا ببرد و شما تصور کنید چون BMIتان بالاست پس در معرض چاقی و عوارض مرتبط با چاقی هستید، درحالی‌که این‌طور نیست.
پزشکان و کارشناسان باید به BMI فقط یک نگاه گذرا به‌عنوان شاخصی از سلامتی داشته باشند و معیارهایی مانند اندازه دور کمر یا تست‌های دقیق‌تری مثل تست ساختار بدنی (دگزا اسکن) را مدنظر قرار دهند تا اطلاعات درست‌تری به دست آورند.
اضافه‌وزن و چاقی در کودکان و نوجوانان
کارشناسان برای تعیین اضافه‌وزن و چاقی و عوارض مرتبط با آن در کودکان و نوجوانان معمولاً از BMI به‌تنهایی استفاده نمی‌کنند. بلکه این مسئله را در نظر می‌گیرند که آیا BMI یک کودک (برحسب درصد) در مقایسه با همسالان خود پایین‌تر است یا نه.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها می‌گوید کودکان و نوجوانانی که BMI آنها در رتبه ۹۵ و بالاتر قرار می‌گیرد (یعنی BMI آنها نسبت به ۹۵ درصد از همسالانشان بالاتر است) در دستهٔ های‌ریسک‌ها از جهت چاقی قرار می‌گیرند.
کودکان و نوجوانان شانس خیلی بیشتری در موفق شدن در کاهش و کنترل وزن خود دارند؛ چون هنوز در حال رشدند.
در مورد بچه‌ها، معمولاً توصیه‌ای برای کاهش وزن نمی‌شود، چون تمرکز روی رشد کودک و فرصت دادن برای کاملاً قدکشیدن قرار دارد.
چاقی و اضافه‌وزن چگونه بر سلامتی اثر می‌گذارد؟
در ایده‌آل‌ترین حالت ممکن، بهترین شرط سلامتی و کیفیت زندگی، زندگی‌کردن در طیف بهینهٔ BMI است (بین ۱۹ و ۲۴).
اما ما می‌دانیم که هیچ چیزی کامل و ایده‌آل نیست و برای عده‌ای واقعاً سخت است که BMI خود را در این طیف نگه دارند. همچنان مهم است بدانید که طیف شاخص توده بدنی یا همان BMI در افراد چاق یا دارای اضافه‌وزن معیاری برای سلامتی است.
کاهش وزن حتی به میزان کم می‌تواند اثرات قابل‌توجهی بر سلامتی بگذارد. کاهش وزن به هر میزانی از فشار وارد بر مفاصلتان می‌کاهد و انجام کارهای روزمره را راحت‌تر می‌کند
اضافه‌وزن و سلامتی
افرادی که اضافه‌وزن دارند (BMI بین ۲۵ و ۲۹) لزوماً ریسک بیماری‌ها را به‌تنهایی بالا نمی‌برد. به این فکر کنید که فرصتی برای کنترل وزنتان دارید و پیش از اینکه به مرحله چاقی برسید باید وزنتان در طیف نرمال قرار بگیرد.
داشتن اضافه‌وزن باید آگاهتان کند که نسبت به استراتژی‌های کنترل وزن حساس‌تر باشید.
عوارض مرتبط با چاقی
وقتی با چاقی زندگی می‌کنید، ریسک ابتلایتان به خیلی از بیماری‌ها بیشتر خواهد شد. شایع‌ترین بیماری‌های مرتبط با چاقی شامل موارد زیر می‌شود:
. دیابت نوع دوم
. فشارخون بالا
. کلسترول بالا
. بیماری کبد چرب
. آپنه خواب
. سندرم هایپرونتیلیشن (تهویهٔ بیش از حد ریه)
. انواع سرطان‌ها
. اوستئوآرتریت
. سندرم تخمدان پلی‌کیستیک
. ناباروری
واقعیتی درباره کنترل وزن
خیلی از عواملی که بر وزنتان اثر می‌گذارند تحت کنترل شما نیستند. ژنتیکتان تا حدود زیادی تعیین می‌کند اندام و سایزتان چگونه باشد. محل زندگی‌تان بر دسترسی شما به امکانات ورزشی، پیاده‌روی و سبک زندگی‌تان اثر می‌گذارد. جنسیت و نژاد شما تفاوت چشمگیری در اندامتان ایجاد می‌کند. بدن ما به‌خودی‌خود برای تکامل و بقا برنامه‌ریزی‌شده تا با عواملی که سبب کاهش وزن می‌شوند بجنگد و همین مسئله به‌تنهایی وقت و انرژی زیادی از ما می‌گیرد.
اما ما روی وزنمان تا حدودی کنترل داریم و از همین جنبه‌ها می‌توانیم بهترین و سالم‌ترین نوع ِ خودمان باشیم.
کسانی که اضافه‌وزن دارند در بهترین نقطه و فرصت برای ایجاد تغییرات اساسی در سلامتی خود ایستاده‌اند. در واقع داشتن اضافه‌وزن فرصتی برای مداخله و پیشگیری است.
مثلاً از چاقی درجه ۲ (BMI بین ۳۵ و ۳۹) به چاقی درجه ۱ رسیدن (BMI بین ۳۰ و ۳۴) می‌تواند کیفیت زندگی‌تان را بهتر کند و چند سال به طول عمرتان اضافه نماید. از چاقی درجه ۱ به اضافه‌وزن رسیدن هم می‌تواند ریسک بیماری‌های خطرناک را کاهش دهد.
کاهش وزن حتی به میزان کم می‌تواند اثرات قابل‌توجهی بر سلامتی بگذارد. کاهش وزن به هر میزانی از فشار وارد بر مفاصلتان می‌کاهد و انجام کارهای روزمره را راحت‌تر می‌کند، مثلاً ورزش‌کردن، بازی با بچه‌ها، از پله‌ها بالا و پایین کردن و انجام کارهای خانه.
برای موفقیت در کاهش وزن لازم است هدف درستی برای خود تعیین کنید و برنامه‌ای شدنی و دقیق بریزید و هر تغییری لازم است در سبک زندگی‌تان ایجاد کنید.
