فرادید: در طول سه قرن اخیر داده‌های شگفت انگیزی توسط باستان شناسان سراسر جهان در حفاری‌ها کشف شده است. اما تعدادی انگشت شماری از آن‌ها به کشف گسترده‌ای از داده‌های تاریخی منجر شده است. مثلا تصویر کنید که تنها در شهر پمپئی ۲ هزار جسد و حجم عظیمی از حیوانات اهلی مدفون شده در مواد مذاب کشف شد.
در کنار شهر پمپئی، ۱۵ هزار ورقه چرمی و پاپیروس دریای مرده، ارتش سفالی چین، مقبره شگفت انگیز توت آنخ آمون، کنوسوس، قدیمی‌ترین شهر اروپا و غار آلتامیرا از جمله بزرگترین کشفیات باستان شناسان در طول ۳۰۰ سال اخیر بوده است.
ظهر روز ۲۴ آگوست ۷۹ پس از میلاد، هنگامی که کوه وزوویوس منفجر شد، ساکنان پمپئی از جشن‌های آگوستوس لذت می‌بردند، اما تقریباً ۲۰۰۰ نفر از جمعیت این شهر، در اثر گرمای شدید جان خود را از دست دادند. طبق اعلام دانشمندان، جریان‌های گاز و خاکستر پیروکلاستیک که با سرعت ۵۰ مایل در ساعت در دمای ۱۳۰۰ درجه فارنهایت حرکت می‌کرد، در عرض چند ساعت شهر پمپئی را فراگرفت.
پمپئی به سادگی و در عرض چند ساعت زیر هفت متر آوار ناپدید شد و در یک لحظه در زمان محصور شد. در نهایت سال ۱۷۰۹ باستان شناسان آرام آرام اسرار شگفت انگیز شهر پمپئی را بر ملا کردند و این حفاری‌ها تا سال ۱۸۶۰ ادامه یافت. درست در زمانی که باستان‌شناس ایتالیایی، جوزپه فیورلی، طرحی برای کاوش‌های آینده ابداع کرد.
همه یافته‌های بزرگ باستان‌شناسی شامل معماری یا حفاری‌های زیرزمینی نیستند، بلکه بعضی از این داده‌های باستانی بزرگ در زیر آب‌ها کشف شده است. مثلا اولین سنگ روزتا، در دلتای نیل در سال ۱۷۹۹ کشف شد. یک تخته گرانودیوریت ۴۴ اینچی که متعلق به ۱۹۶ قبل از میلاد بود و کشف آن سبب شد تا دانشمندان برخی اسرار عجیب مصر باستان را رمزگشایی و درک ما از این تمدن باستانی را کاملا دگرگون کنند.
همچنین ۱۵ هزار طومار چرمی و پاپیروس دریای مرده که به طومار‌های غار‌های قمران نیز شهرت دارند، بین سال‌های ۱۹۴۷ تا ۱۹۵۶ میلادی در کرانه شمال غربی دریای مرده در نزدیکی وادی قمران کشف شدند. طومار‌هایی که احتمالاً بین ۱۰۰ سال قبل از میلاد تا ۶۸ پس از میلاد نوشته شده‌اند و حاوی متون مقدس یهودیان باستان است و بینش و اعمال یهودیان باستان پیش و پس و در طول حیات حضرت عیسی (ع) را ارائه می‌دهند.
در سال ۱۹۷۴، شهروندان استان هانشی در شمال غربی چین در حال حفر چاه بودند که مجسمه سفالی عجیبی به ارتفاع حدود ۵ فوت پیدا کردند. اما در بررسی دقیق‌تر مشخص شد که این تنها یکی از ۸۰۰۰ مجسمه سفالی عجیب است. البته علاوه بر این مجسمه‌های انسانی، ۱۵۰ اسب سواره نظام در اندازه واقعی و ۵۲۰ اسب دیگر که ۱۳۰ ارابه را می‌کشیدند، در محوطه تاریخی هانشی پیدا شد.
جالب است بدانید که این ارتش ۸ هزار نفره در یک مایلی استراحتگاه امپراتور کین قرار داشت که او نیز در سال ۲۱۰ قبل از میلاد درگذشت. در میان مجسمه‌ها، نسخه‌های کپی شده از چهره مقامات دولتی و وسایل سرگرمی کننده وجود داشت که احتمالاً برای همراهی امپراتور در زندگی پس از مرگ (باور مردم باستان) بودند. هر یک از سربازان این ارتش از نظر فیزیکی متفاوت هستند و تخمین زده می‌شود که تیمی متشکل از ۷۰۰ هزار نفر در طول سال‌ها این ۸ هزار مجسمه را ساخته اند.
در سال ۱۹۲۲ هاوارد کارتر، باستان شناس انگلیسی، مقبره‌ای را در زیر صحرای مصر کشف کرد و در طول دو سال، اسرار داخل آن را برملا کرد. در داخل یکی از اتاق‌های مقبره، نقاشی‌ها و سنگ نوشته‌های هیروگلیف و تابوت گذاشته شده بود. داخل این تابوت نیز، دو تابوت دیگر وجود داشت کهتابوت نهایی از طلا ساخته شده بود. پس از جداسازی تابوت ها مشخص شد که در داخل واپسین تابوت، پادشاه توت آنخ آمون، با نقاب دقیق در حالت مومیایی نگهداری می‌شود.
پس از کشف این مقبره، فهمیدیم که توت آنخ آمون در سال ۱۳۳۲ قبل از میلاد و در ۹ سالگی فرعون مصر شد؛ درست در زمانی که مصر با پادشاهی نوبیا در حال جنگ بود. شاید شگفت‌انگیزتر از همه این باشد که، چون شاه توت آنخ آمون وارثی نداشت، به خاک سپرده شد و جانشینان اش او را فراموش کردند. ۳۰۰ سال پس از مرگ او نیز مکان مقبره نه تنها فراموش شد، بلکه روی مقبره او بنا‌های دیگری ساخته شد.
درک معاصر ما از ماقبل تاریخ اروپا و مدیترانه شرقی تقریباً به محقق و باستان شناس مشهور سر آرتور ایوانز مربوط می‌شود. در حقیقت پس از حفاری‌های گسترده‌ای که در سال ۱۹۰۰ آغاز شد، ایوانز موفق شد که کنوسوس، قدیمی‌ترین شهر اروپا را کشف کند.
کنوسوس، خانه معنوی پادشاه افسانه‌ای مینوس، پسر زئوس بود که با پاسیفا ازدواج کرد و پدر فایدرا، مادر مینوتور بود. در حقیقت، این شهر توسط تمدن پیشرفته عصر برنز، مینوی حدود ۷۰۰۰ سال قبل از میلاد ساخته شد و یکی از اولین نمونه‌های تمدن‌های اژه بود.
کاخ کنوسوس در قلب این شهر قرار دارد و بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۱۵۸۰ قبل از میلاد ساخته شد، البته در حدود ۱۷۲۰ قبل از میلاد، یک زلزله هولناک، شهر را با خاک یکسان کرد و دوباره کاخ بازسازی و در سال ۱۳۷۵ قبل از میلاد رها شد.
در مورد پیشرفت این تمدن نیز، به احتمال زیاد از طریق نبردی که مینوی‌ها را درنوردید، آن‌ها با مفرغ، سفال، منسوجات آشنا بودند و حتی خط هیروگلیف را فراگرفتند که به آن‌ها اجازه داد با مصریان تجارت کنند.
«نگاه کن بابا، گاوها!». این جمله جاودانه ماریا سانز دو ساتوولا هشت ساله، باعث شد تا در سال ۱۸۷۹ غار آلتامیرا توسط پدرش دختر مارسلینو سانز د ساوتولا، کشف شود. غاری در ۳۰ کیلومتری غرب شهر سانتاندر، در شمال کشور اسپانیا که او به تازگی شروع به حفاری کف آن کرده بود و با کمک دختر ۸ ساله اش موفق به کشف تصاویر حیوانات نقاشی شده روی در دیوار‌ها و سقف آن شد. بعد‌ها محققان به این نتیجه رسیدند که این نقاشی‌ها بین ۱۱ هزار تا ۲۱ هزار قدمت دارند و مربوط به عصر حجر هستند.
جالب اینجاست ورودی غار برای هزاران سال به خاطر ریزش سنگ مهر و موم شده بود. اما با گذشت زمان دهانه غار موجدار به طول ۹۷۰ فوت نمایان شد و اکنون اعتقاد بر این است که این غار خانه دو گروه پارینه سنگی، سولوتره و ماگدالینی بوده است. علاوه بر این کیفیت آثار هنری موجود در این غار، در مقایسه با استاندارد‌های معاصر، شگفت انگیز است.
