هرچه از خواص شنیدهایم عمدتا مرتبط با عسل طبیعی هستند، عسلی که زنبور برای تهیه آن از شهد گلها و گیاهان تغذیه کرده است. اما حالا سوال اینجاست که بین عسلهای طبیعی از مناطق مختلف ایران، کدام عسل طبیعی بهترین است؟ اصلا بهترین به چه معناست؟ به سراغ خرید عسل گون برویم یا خرید عسل آویشن؟ یا سایر عسلها؟
پیش از پاسخ به این سوال باید کمی با عسل طبیعی، انواع آن و تفاوت بین عسلهای طبیعی مختلف آشنا شویم و سپس به این سوال که بهترین عسل ایران مال کجاست پاسخ میدهیم.
عسلهای طبیعی از چند جهت باهم متفاوت هستند، اول از همه، گیاه مورد تغذیه زنبور است، وقتی زنبور از گیاه گون شهد بگیرد عسل به دست آمده از نوع گون است و وقتی از گیاه آویشن شهد بگیرد، عسل به دست آمده آویشن نام دارد و این دو عسل از نظر خواص تفاوتهایی باهم دارند در یکی از آنها خواص مرتبط با گیاه گون وجود دارد و در دیگری خواص مرتبط با گیاه آویشن که البته هر دو خواص مفیدی هستند.
توجه: نمیتوان گفت که زنبور عسل در کیلومترها دورتر از کندو دقیقا از چه گیاهانی شهد گرفته است، اما وقتی کندو در منطقهای قرار میگیرد که گیاه غالب آن منطقه گون است، میتوان مطمئن بود که عمده شهد دریافتی زنبور از گیاه گون بوده است و عسل به دست آمده عسل گون است.
تفاوت دیگر بین عسلهای طبیعی، منطقه برداشت عسل است، حتی اگر دو عسل آویشن داشته باشیم، عسل آویشنی که برداشت استان آذربایجان است با عسل آویشنی که برداشت استان فارس است با هم تفاوتهایی دارند، هرچند این تفاوت خیلی زیاد نیست اما کاملا یکسان هم نیستند.
دقت داشته باشید که عسل تغذیه عسلی است که زنبور برای تهیه آن از مواد قندی تغذیه کرده است و این نوع عسل طبیعی نیست و ما در اینجا در مورد این نوع عسل صحبت نمیکنیم.
حالا که متوجه شدید عسلهای طبیعی چطور از یکدیگر متفاوت هستند، باید به این سوال پاسخ دهیم که بهترین عسل ایران برای کجاست.
در خصوص نوع عسل باید گفت که نمیتوانیم بگویم عسل گون بهتر از عسل آویشن است یا عسل چهل گیاه بهتر از عسل کنار است، همه این عسلها با توجه به گیاه مورد تغذیه زنبور خواص بسیار زیادی دارند و حتی از نظر طعم هم متفاوت هستند و هر شخص با توجه به سلیقه و همچنین مشکلات بدنی ممکن است نیازمند یک نوع عسل باشد و یک نوع عسل را به دیگر ترجیح دهد.
اگر نمیدانید که کدام عسل طبیعی برای شما مناسبتر است، میتوانید نگاهی به خواص و مشخصات عسلها داشته باشید و عسل مورد نظرتان را انتخاب کنید. خیلی از خواص بین عسلها مشترک است اما تفاوتهایی هم از نظر خواص و همچنین طعم بین آنها وجود دارد که در ادامه مشاهده میکنید.
عسل گون: ساکارز پایین، شیرینی ملایم، آنتی اکسیدان بالا، تقویت روده، مفید برای کم خونی، تقویت کننده معده، تقویت کننده سیستم ایمنی بدن
عسل چهل گیاه: قویت سیستم ایمنی بدن، موثر برای مشکلات گوارشی، آنتی اکسیدان بالا، طعم ملایم با شیرینی بیشتر نسبت به عسل گون
عسل آویشن: آنتی اکسیدان بسیار بالا، عفونت کش قوی، مفید برای عادات ماهیانه دردناک، موثر برای بهبود دردهای شکمی و سرفه و گلودرد
عسل کنار: شیرینی نسبتا بالا، افزایش زیاد انرژی، تقویت پوست و مو، فعالکنندهی حافظه و رشد کودکان، تقویت قوای جنسی، ضد التهاب
عسل مرکبات(بهارنارنج): پیشگیری از سرماخوردگی، آنتی اکسیدان بالا، حاوی ویتامینهای مرکبات، آرام کننده اعصاب و نشاط آور، مفید برای پوست
ما در ایران از نواحی مختلف کشور عسل مرغوب دریافت میکنیم، عسل طبیعی و ناب از سبلان اردبیل، از مناطق بکر کردستان، عسل گون از دشتهای ناب لرستان، عسل آویشن از استان فارس، عسل کنار از مناطق جنوبی کشور، عسل زرشک از خراسان و....
هرچند در این شهرها هنوز زنبورداران بسیار خوبی هستند که عسل صددرصد طبیعی برداشت می کنند اما این روزها شهرهای اردبیل، خوانسار و خوی بیشتر به تولید انبوه عسل شکری یا همان عسل تغذیه ای شناخته می شوند.
اشتباه نکنید، اینکه گفته میشود عسل کردستان یا عسل اردبیل و.. خوب هستند به این معنی نیست که هر عسلی که برای کردستان باشد قطعا طبیعی است، در این مناطق هم افراد خیلی زیادی هستند که کندوها را با مواد قندی تغذیه میکنند تا هم خیلی راحتتر و هم خیلی بیشتر عسل برداشت کنند و نیاز به جابجایی کندو در مناطق بکر نداشته باشند.
همچنین فراموش نکنید که عملا هیچ نوع عسلی بر عسل دیگری ارججیت ندارد. مهم این است که عسل را چه شخصی و برای چه مصرفی استفاده میکند. مثلا کسی که طبع گرمی دارد بهترین عسل برای اون عسل کنار یا گشنیز است و کسی که طبع سردی دارد میتواند مثلا از عسل آویشن استفاده کند.
عسلها را بعد از برداشت گرما میدهند تا از شکرک زدن آن جلوگیری کنند و همچنین رنگ آن شفافتر شوند، حرارت به عسل باعث میشود هستههای شکرک زدن کاهش یابند و یا به کلی ازبین بروند و عسل دیگر شکرک نزند. این کار اگرچه فوایدی دارد و باعث مشتری پسند شدن عسل میشود، اما بسیاری از ویتامینها و آنزیمهای مفید آن را ازبین میبرد..
مزیت خرید عسل خام این است که هیچ حرارتی داده نشده و تمامی آنزیمهای موجود در عسل، که بیشتر خواص درمانی نیز ناشی از آن است حفظ میشود. وقتی عسل بعد از مدتی شکرک میزند یعنی این عسل حرارت داده نشده است و این کاملا خوب است، هرچند که نشان از طبیعی بودن عسل نیست چرا که عسل غیر طبیعی هم شکرک میزند
در بیشتر کشورها به دلیل حفظ تمام خواص و آنزیمهای عسل، عسل را به همان شیوهی خام و شکرک زده مصرف میکنند اما متاسفانه در کشور ما مردم به این نوع تمایل کمتری دارند.