خبرگزاری فارس- آذربایجان‌شرقی- لیلا حسین‌زاده: روح الله متفکرآزاد یک نماینده بسیار جوان محسوب می‌شود که در همان سال اول حضور خود در مجلس توانست یکی از کرسی‌های هیات رئیسه را به نام خود ثبت کند و یک پدیده نامیده شود.
این عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات بیشتر اهل درس است و دانشگاه. پس ارزش برنامه‌ریزی و ضرورت عمل به آن را به خوبی می‌شناسد. ایام تدوین برنامه هفتم توسعه کشور نیز بهانه خوبی دست ما داد تا سراغی از او بگیریم و ساعتی میهمانش شویم.
در ادامه مشروح گفت‌وگوی خبرگزاری فارس با روح الله متفکر آزاد در ارتباط با برنامه هفتم و جایگاه استان در این برنامه تقدیم حضور می‌شود:
*در هیچ شرایطی نمی‌توانیم کشور را بدون برنامه تصور کنیم
فارس: لطفا به عنوان پرسش اول در ارتباط با ضرورت و اهمیت تدوین برنامه‌های کوتاه مدت، میان‌مدت و بلندمدت صحبت کنید؟
هر کشوری که می‌خواهد در مسیر پیشرفت و توسعه حرکت کند، بدون برنامه و تعیین افقی مشخص نمی‌تواند راه به جایی برد. حتی در شرایط مطلوب هم نیاز به افق و برنامه کوتاه‌مدت، میان مدت و بلندمدت دارد. در شرایط نامطلوب و بحرانی نیاز به برنامه‌ریزی باز هم بیشتر خواهد شد. ما نیز در هیچ شرایطی نمی‌توانیم کشور را بدون برنامه تصور کنیم. در واقع نداشتن برنامه در دوران مدرن فعلی به مفهوم این است که شما هیچ آینده‌ای برای کشور متصور نیستید.
فارس: تفاوت بودجه‌های سالانه با برنامه توسعه پنج ساله چیست؟
برنامه چشم انداز ما بر اساس اسناد بالادستی بلندمدت چیده می‌شود که کمک خواهد کرد در یک برش پنج ساله کشور را از نقطه الف به نقطه ب برسانیم. این خط سیر همان طراحی است که در برنامه انجام می‌گیرد. این طراحی با پنج برش یکساله تبدیل می‌شود به برنامه‌هایی که به عنوان بودجه در هر سال مورد بررسی قرار می‌گیرد و دولت لایحه آن را تقدیم مجلس می‌کند. یعنی باید یک برش یک پنجمی از یک برنامه پنج ساله را برای بودجه در نظر بگیرید. اگر درست برنامه‌ریزی کنیم تمام تبصره ها و ماده واحده های بودجه باید در ذیل مواد برنامه توسعه و در همان راستا طراحی شود.
در بررسی لایحه بودجه در مجلس اگر تغییری یا پیشنهادی بخواهد مصوب شود که در روال برنامه نبوده و مغایرتی داشته باشد دو سوم آرا را برای تصویب نیاز خواهد داشت. یعنی برنامه توسعه اولویت بالادستی مهمی در حوزه برنامه‌ریزی کشور تلقی می‌شود.
*برنامه هفتم واقع بینانه است!
فارس: چرا تدوین برنامه هفتم توسعه تقریبا با یک سال تاخیر شروع شده است؟
زمان اجرای برنامه ششم توسعه را تمام کردیم اما این برنامه یک سال تمدید شد؛ چرا که دولت قبل در حال اتمام بود و برنامه هفتم را تحویل نداد؛ دولت جدید هم تازه کارش را شروع می کرد و با توجه به اینکه برنامه ششم به اهداف خود به طور کامل دست نیافت و نواقصی وجود داشت، دولت پیشنهاد تمدید برنامه را داد تا برنامه هفتم را با فراغ بال بیشتری بعد از بودجه ۱۴۰۲ بررسی کنیم.
بنده بیشتر روی درست طراحی شدن برنامه تاکید دارم. معتقدم برنامه هفتم واقع بینانه بوده و افق‌های انتزاعی ندارد. اهدافی که تعیین شده قابل وصول است و با یک تلاش منطقی می‌توان به آن دست یافت.
*در کمیسیون‌های تلفیق بودجه شرکت نکرده‌ام!
آقای دکتر! به نظر می‌رسد حضرتعالی کمتر در کمیسیون‌های مربوط به تلفیق بودجه فعالیت دارید؛ اگر درست حدس زدم بفرمایید چرا؟!!
بنده در دو و نیم سالی که از عمر مجلس گذشته در کمیسیون‌های تلفیق بودجه شرکت نکرده‌ام! البته در بودجه خیلی فعال بوده‌ام؛ به طوری که سه بار فراخوان بودجه داده‌ام و ۷۰ پیشنهاد در بودجه اول و نزدیک به ۵۰ پیشنهاد هم در بودجه دوم داشتم که پیشنهادات بسیار کارسازی بودند و مورد اقبال مجلس نیز قرار گرفتند.
در بودجه امسال هم کار می‌کنم ولی دلیل حضور نیافتنم در کمیسیون‌های تلفیق این است که هر نماینده کمیسیون آموزش و تحقیقات فقط یکبار می‌تواند در تلفیق شرکت کند و من ترجیح می‌دادم بیشتر در برنامه حضور داشته باشم؛ چرا که به عنوان یک چهره دانشگاهی معتقدم برنامه خیلی مهم‌تر از برش یکساله است و اگر برنامه را درست طراحی کنیم در برش‌های یکساله موفقیت‌های بیشتری خواهیم داشت.
*ترک فعل اجرای برنامه جرم تلقی شود!
فارس: صرف نظر از تدوین برنامه، واقع بینانه یا غیر قابل اجرا، چه راهکارهایی را برای الزام بخش‌های مختلف اجرایی کشور در جهت عملیاتی ساختن این برنامه‌های تدوین شده پیشنهاد میدهید؟
به نظر بنده باید در برخی مواقع جرم‌انگاری شود و اگر مسوولی ترک فعل کرد مورد تخطی قرار گیرد. در جاهایی هم فرهنگ سازی برنامهای مورد نیاز است. در مسوولان، نمایندگان و مردم باید اینطور نهادینه شود که حرکت خارج از برنامه دارای قبح باشد، بی‌منطقی تلقی شود و مورد مذمت قرار گیرد. این یک نکته نخبگانی و بسیار مهم است.
*مزیت‌هایی داریم که سایر استان‌ها ندارند
فارس: استان آذربایجان شرقی در برنامه هفتم چه نقش و جایگاهی خواهد داشت؟
آذربایجان شرقی یک استان پیشرو در حوزه صنعت و کشاورزی محسوب می‌شود. در حوزه نیروی انسانی هم ما دارای اسم و رسمی در سطح کشور هستیم. اینکه در افق ملی نقش استان ما در پیشرفت کشور چه خواهد بود باید دیده شود. مثلا اگر قرار است زیرساخت های کشور ارتقا یابد باید معلوم شود، ما چه سهمی از این زیرساخت‌ها خواهیم داشت. یعنی چه تغییری باید در اینجا صورت گیرد که هم به زیست بوم خود استان و هم کشور بر اساس مزیت‌های منطقه‌ای کمک کند.
ما مزیت‌هایی داریم که سایر استان‌ها ندارند. مثلا با چندین کشور همسایگی، افق ترانزیتی، افق فرهنگی و دروازه‌های ورودی CIS و حوزه قفقاز را داریم. هر کدام از این مزیت‌ها در برنامه‌ریزی باید مورد توجه قرار گیرد.
اینجا برای سرمایه گذاری که می‌خواهد صادرات کند، از سرمایه‌گذاری در منقطه‌ای که با مسیر ترانزیتی فاصله دارد حتما به صرفه‌تر است و هزینه های تمام شده انتقال کالا را برای تولیدکننده کاهش خواهد داد. البته بسترهای لازم سرمایه‌گذاری را هم باید در استان فراهم کنیم.
*افق سرمایه‌گذاری استان در حوزه انرژی است
فارس: منظورتان از بسترهای سرمایه‌گذاری چه مواردی هستند؟
حتما افق سرمایه‌گذاری ما در حوزه انرژی است. اقتصاد را بخش خصوصی و تعاونی می‌چرخاند اما دولت وظیفه دارد زیرساخت‌های انرژی را برای سرمایه‌گذار تامین کند. همچنین اتمام پروژه‌های جاده‌ای بزرگ، پروژه‌های مواصلاتی متصل به کشورهای همسایه، مسیر جاده ابریشم و ارتباطات ریلی موضوعیت دارد. حوزه زیست محیطی هم برای استان ما مهم است. پروژه‌های این حوزه‌هایی که عرض کردم اگر ناقص است در برنامه باید لحاظ شود.
با توجه به توسعه پزشکی، وجود بستر درمانی مناسب، گردشگری سلامت و اکولوژیک استان و مزیت‌های طبیعی بی‌نظیری مثل جنگل‌های ارسباران، حوزه خدمات و گردشگری استان نیز نباید از قلم بیفتد.
انتهای پیام/۶۰۰۲۶
