پارک ملی گلستان به عنوان قدیمی‌ترین پارک ملی کشور هر ساله با افزایش دما و کاهش رطوبت هوا، درگیر آتش‌سوزی می‌شود لذا با هدف جلوگیری از حریق و کنترل و مهار آن در این ذخیره گاه طبیعی با روش الکترونیکی دی ماه سال ۹۷ تفاهم نامه سه جانبه‌ای میان سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و استانداری گلستان امضا شد.
بروز آتش سوزی‌های مداوم پارک ملی گلستان به عنوان پناهگاهی کم نظیر برای حیات وحش و زیستگاه هزار و ۳۵۰ گونه گیاهی و ۳۰۲ گونه جانوری از جمله نیمی از گونه‌های پستانداران ایران را تهدید می‌کند و به عنوان مثال می‌توان به آتش سوزی‌های پرتعداد سال ۱۳۸۹ اشاره کرد که فقط در یک فقره آن عرصه هزار و ۷۰۰ هکتاری از جنگل در این زیستگاه ارزشمند سوخت.
کاهش رطوبت و افزایش دما در تابستان و رسیدن فصل پاییز از عوامل مهم خشک شدن علفزارها، برگ درختان و درختچه‌های پارک ملی گلستان و تسهیل‌گر وقوع حریق در این ذخیرگاه زیست کره است که این عوامل در کنار روشن کردن آتش بدون رعایت اصول ایمنی توسط مسافران هر ساله موجب آتش سوزی و وارد شدن خسارت به ده‌ها هکتار عرصه این طبیعت خدادادی می‌شود.
کمبود نیرو در محیط‌بانی و کارشناسی، کمبود امکانات خودرویی، مسایل معیشتی و محدودیت در اعتبارات هزینه‌ای از مهمترین مشکلات فراروی پارک ملی گلستان با مساحت ۹۱ هزار و ۸۹۵ هکتار است که استفاده از ظرفیت فناوری نوین ارتباطی می‌تواند راهگشای بخشی از این مشکلات باشد.
به گفته مدیر کل ارتباطات و فناوری اطلاعات گلستان، اجرای پروژه "هوشمندسازی حفاظت از پارک ملی گلستان" به عنوان یک پروژه پایلوت با امضا تفاهم‌نامه‌ای سه جانبه میان سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و استانداری دی ماه سال ۹۷ با مدیریت این اداره کل در دستورکار قرار گرفت.
محمد احمدی روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهارداشت: از محل اعتبارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ۳۵ میلیارد ریال برای اجرای خود پروژه شامل نصب دوربین و سنسورها و حدود ۱۰۰ میلیارد ریال هم برای اجرای زیرساخت‌های آن مانند برقراری ارتباط دکل‌ها از طریق سیستم داده‌ای و فیبرنوری و سیستم‌های برق رسانی هزینه شده است.
وی با اشاره به اینکه تاکنون سه دستگاه دوربین هوشمند و ۶۰ سنسور حرارتی در مناطق سخت گذر نصب شده و بزودی چهارمین دوربین نیز نصب خواهد شد، بیان کرد: تا پایان سالجاری با تکمیل نصب تجهیزات لازم این پروژه آماده افتتاح خواهد بود.
مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات گلستان گفت: دوربین‌های هوشمند همراه با سنسورهای آن اطلاعات حریق شامل سطح حرارت و تصاویر مناطق حساس مورد نظر را تا برد پنج کیلومتر رصد به صورت آنلاین در اختیار کارشناسان مرکز مانیتورینگ مستقر در پارک ملی گلستان قرار می‌دهد.
احمدی افزود: محیط‌بانان با مشاهده تصاویر آتش سوزی می‌توانند در کمترین زمان به محل حادثه مراجعه کنند تا جلوی بروز خسارت بیشتر به عرصه‌های طبیعی و جنگلی گرفته شود.
وی اظهارداشت: بستر هوشمندسازی پارک ملی گلستان در اطفای حریق مهیا است و در مراحل بعدی محیط زیست می‌تواند دوربین‌های بیشتری برای سرشماری حیوانات و همچنین پخش زنده تصاویر از مناطق گردشگری پارک را با استفاده از شبکه ارتباطی ایجاد شده در برنامه قرار دهد.
احمدی بیان کرد: با توجه به قرار داشتن در عصر دیجیتال، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تلاش دارد سطح استفاده از فناوری نوین در حوزه‌های مختلف از جمله حفاظت از محیط زیست، عرصه‌های کشاورزی، حوزه شهری و گردشگری را بیشتر به مردم معرفی کند.
رییس پارک ملی گلستان نیز به خبرنگار ایرنا گفت: در این پروژه با استفاده از فناوری نوین اینترنت اشیا، اطلاعات دوربین‌های هوشمند و سنسورهای حساس به دود، خشکی و گرمای هوا نصب شده در مناطق سخت گذر از طریق ارتباط رادیوی و ماهواره‌ای با هدف پیش بینی حریق و جلوگیری از گسترش آن در اتاق مانیتورینگ مستقر در پارک ملی گلستان رصد می‌شود.
مهدی تیموری افزود: مناطق قوش چشمه و تنگراه، موزه گلشن، تنگه گل و کمپینگ گلزار محل نصب دوربین‌های هوشمند و سنسورها مورد نظر در این پروژه است و ۹۰ درصد حاشیه جاده بین المللی پارک ملی گلستان را تحت پوشش قرار می‌دهد.
همچنین مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان نیز پیش از این به خبرنگار ایرنا گفته بود: وزارت ارتباطات در قالب اجرای پروژه هوشمندسازی حفاظت از پارک ملی گلستان از محل اعتبارات خود در حال نصب سه دستگاه دوربین کنترل هوشمند و اتصال آن به اتاق سرور (کنترل) مرکزی در پارک است که حدود ۹۰ درصد این پروژه انجام شده است.
محمدرضا کنعانی افزود: دوربین‌های هوشمند در سه منطقه سخت‌گذر پارک ملی گلستان نصب شده و تا پایان امسال این پروژه که به صورت آزمایشی در مناطق تحت کنترل محیط زیست اجرا شده، به بهره‌برداری خواهد رسید.
وی ادامه داد: علاوه بر این پروژه مشترک، سازمان حفاظت محیط زیست به تنهایی اقدامات دیگری از جمله خرید تجهیزات و نصب دوربین‌های پلاک‌خوان در دو ورودی پارک، تجهیز خودروهای پارک ملی به سیستم ردیاب، تهیه ردیاب برای محیط‌بانان، بی‌سیم دیجیتال و برخی تجهیزات انفرادی را انجام داده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست گلستان با اشاره به تصویب ۵۰ میلیارد ریال بودجه برای پارک ملی در سال جاری و تخصیص ۱۰۰ درصدی آن، اضافه کرد: باتوجه به تاثیر عوامل اقلیمی، محیطی و انسانی در آتش سوزی‌های این پارک، بخشی از اعتبارات تخصیصی برای تقویت و بهسازی تجهیزات و لوازم خاموش کردن آتش اختصاص می‌یابد.
کنعانی اظهار داشت: در بودجه سال آینده، ۶۰ میلیارد ریال اعتبار برای پارک ملی گلستان پیش بینی شده که برای توسعه ساختمان‌ها، تجهیزات انفرادی، سیستم‌های پایش خشک‌سالی، لایروبی و بهسازی آبشخورها و چشمه‌های محیط طبیعی و آگاهی بخشی مردم نسبت به رعایت موارد ضروری هنگام حضور در طبیعت برای جلوگیری از آتش سوزی‌های احتمالی، هزینه می‌شود.
وی افزود: امسال در مجموع افزون بر ۵۶ هکتار از عرصه‌های جنگلی پارک ملی گلستان که بیشتر آنها برگ‌های کف و درختان خشک بود، در چندین فقره آتش سوزی دچار خسارت شد.
پارک ملی گلستان با داشتن جنگل، مرتع، بیشه‌های طبیعی و اراضی جنگلی محل خوبی برای فعالیت‌های پژوهشی، گردشی و آموزشی به حساب می‌آید و به دلیل اهمیت این منطقه می توان از فناوری اینترنت اشیا برای حفاظت از آن استفاده کرد.
این پارک از بهترین زیستگاه‌های پستانداران بزرگی چون پلنگ، خرس قهوه‌ای، گرگ، وشق، مرال، شوکا، گوسفند وحشی و بز وحشی، آهوی ایرانی و گراز است و به ویژه به خاطر جمعیت فراوان قوچ و میش اوریال معروف است.
گلستان در سال ۱۳۵۴ نخستین پارک ملی ایران شد که در فهرست میراث جهانی یونسکو به عنوان یکی از ۵۰ ذخیره‌گاه زیست محیطی کره زمین به ثبت رسید.
