بنابراین درمان سرطان و کیفیت انجام آن، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در برخی از کشورها و به دلیل عدم امکانات درمانی مناسب، بیماران سرطانی بعد از حداکثر ۱ سال، فوت میکنند. این در حالیاست که کشورهای دیگری هم وجود دارند که میزان مرگ و میر افراد مبتلا به سرطان را با تشخیص سریع و مراقبتهای مناسب، پایین میآورند. این یک واقعیت است کشورهایی با نرخ درآمد بالا، از سیستم بهتری برای درمان سرطان برخوردار هستند و کمترین آمار مرگ و میر بر اثر این بیماری را ثبت میکنند. در کشورهای جهان سوم و حتی در حال توسعه (کشورهایی با درآمد ضعیف و متوسط) کمترین آمادگی برای درمان سرطان وجود دارد و در نتیجه، افراد بیشتری بر اثر این بیماری جان خود را از دست میدهند. در سال ۲۰۱۷، تنها ۲۶ درصد از کشورهای کم درآمد گزارش دادند که خدمات پاتولوژی در بخش دولتی در دسترس عموم قرار دارد. در حالی که این رقم در کشورهای با درآمد بالا، به بیش از ۹۰ درصد میرسد. صمت در این گزارش، به بررسی رویکرد کشورهای جهان در رابطه با درمان و برقراری سیستمهای درمانی و بیمهای در رابطه با بیماریهای خاص پرداخته است که در ادامه میخوانید.
مناسب به نظر میرسد تا رویکرد کشورها نسبت به درمان و کنترل بیماریهای خاص بهویژه سرطان، مورد بررسی قرار گیرد. کشورهایی که به صورت کلی، بهترین و باکیفیتترین خدمات درمانی برای مبارزه با سرطان را ارائه میدهند عبارتند از: استرالیا، هلند، امریکا، کانادا، فنلاند. مناسب به نظر میرسد تا به تشریح عملکرد این کشورها بپردازیم:
در استرالیا نرخ ابتلا به برخی از سرطانها از جمله پوست، پروستات، ریه، سینه و روده از میانگین جهانی بالاتر است. با اینحال، این کشور کمترین درصد مرگ و میر بیماران سرطانی در تمام جهان را به خود اختصاص داده است. این دستاورد بزرگ، بیش از هر چیز دیگری، به سیاستگذاریها، زیرساختها و برنامهریزی استرالیاییها در مراقبتهای بهداشتی باز میگردد. بیجهت نیست که سیستم درمانی استرالیا در جهان، حرف اول را میزند.
کشور هلند بالاترین میزان بقای بیماران مبتلا به سرطانهای سینه و پوست را در سطح جهانی به خود اختصاص داده است. سطح مراقبتهای بهداشتی در این کشور بسیار بالا است و خدمات درمانی، با بالاترین کیفیت به مردم عرضه میشوند. آنچه که هلند را در رده دوم بهترین کشور برای درمان سرطان قرار داده است، بیش از هر چیز، به تشخیص سریع این بیماری در این کشور مربوط میشود.
کشور امریکا برخی از بهترین مراکز درمانی سرطان در سطح جهانی را در خود جای داده است. از جمله این مجموعهها، میتوان به مرکز سرطان آبرامسون در فیلادلفیا، موسسه سرطان رازول پارک در نیویورک، و بیمارستان معروف جانز هاپکینز، مرکز جامع سرطان سیدنی کیمل در مریلند اشاره کرد. ایالات متحده نرخ مرگ و میر بسیار پایینی دارد و به طور کلی، میتوان ادعا کرد که بهترین متخصصان سرطانهای مختلف از جمله سینه و روده، در این کشور حضور دارند.
تنها ۷ درصد از بیمارانی که در کشور کانادا به سرطانهای پروستات و سینه مبتلا میشوند، جان خود را از دست میدهند. به عبارتی دیگر، ۹۳ درصد از آنها میتوانند طول عمر عادی (مانند سایر انسانها) داشته باشند. در کنار درمان، کانادا در پیشگیری از سرطان هم بسیار موفق عمل کرده است. بر اساس گزارشها، نرخ ابتلا به سرطان در این کشور نسبت به ۴۰ سال قبل، تقریبا به نصف کاهش پیدا کرده است.
فنلاند را به عنوان یک کشور پیشرو در زمینه درمان سرطان و همچنین تشخیص سریع این بیماری میشناسند. در سالهای اخیر، بیمارهای زیادی از سراسر جهان، برای درمان سرطان خود، به این کشور مراجعه کردهاند. کشور فنلاند برای درمان انواع زیادی از سرطان از جمله پروستات، سیه، روده، سینه، مغز و … نمره بسیار خوبی را در سطح جهانی کسب میکند. تحقیقات فنلاند درباره سرطان، با میانگین ۲۶ استناد در هر مقاله، بالاترین نرخ استناد در سراسر جهان را دارد. این موضوع نشان میدهد که این کشور، از چه جایگاه خوبی در زمینه درمان سرطان برخوردار است.
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، میانگین امید به زندگی جهانی به طور پیوسته در حال افزایش است که این موضوع نشان میدهد، کیفیت مراقبتهای بهداشتی نیز در دنیا در حال پیشرفت است. زمانی میتوان گفت کشوری بهترین مراقبتهای بهداشتی را دارد که جنبههای مختلف آن را در نظر گرفت. کیفیت بهداشت و درمان را با عوامل متعددی میتوان درجهبندی کرد که برخی از عوامل از سایرین مهمتر است؛ امکان دسترسی و پوشش خدمات از مهمترین عوامل برای ارائه بهترین خدمات درمانی در کشورهاست. با این وجود، مقرون به صرفه بودن در برخی از کشورها مهم نیست، زیرا مراقبتهای بهداشتی توسط دولت به صورت رایگان ارائه میشود. بدون در نظر گرفتن رایگان بودن خدمات در این کشورها، شرکتهایی که بیمه خصوصی دارند هم خدمات درمانی گستردهای ارائه میدهند. رتبهبندی سیستمهای بهداشتی و درمانی در جهان نشان میدهد که اغلب کشورهای با درآمد بالا، وضعیت بهتری دارند، اما در این کشورها هزینه مراقبتهای بهداشتی اغلب بسیار زیاد است و گاهی افراد نمیتوانند آن را پرداخت کنند و همین عاملی برای سفر به کشورهایی میشود که خدمات بهداشتی ارزان اما با کیفیت ارائه میدهند.
غیر از مواجهه کشورها با بیماریهای خاص، مناسب میرسد تا رویکرد جهان نسبت به خدمات درمانی نیز بررسی شود. به طور کلی، مراقبتهای بهداشتی با کیفیت، یک ضرورت محسوب میشوند. شهروندان با داشتن سیستم بهداشتی و درمانی توسعه یافته، قادر به پیشگیری و درمان بیماریها و آسیبهای جسمی میباشند. بدون داشتن یک سیستم بهداشتی خوب، افراد معالجه و درمان مناسبی نخواهند داشت که همین امر در کاهش کیفیت زندگی تاثیر بسزایی دارد.کشورهای سوئیس، هلند، نروژ، دانمارک، بلژیک، فنلاند، لوکزامبورگ و سوئد، دارای بهترین سیستمهای بهداشت و درمان در اروپا هستند. این رتبهبندی بر اساس معیارهایی انجام شده که برخی از آنها در ذیل آمده است: معیارهایی مانند حقوق بیمار، زمان انتظار برای معالجه و خدمات ارائه شده و مراقبت از بیمار از مهمترین عوامل برای انتخاب این کشورها به عنوان برترینها هستند. کشورهایی که سیستم بهداشتی ضعیف دارند، سلامت عمومی جامعه در آنها پایین است و طول عمر کوتاهتری نسبت به کشورهای توسعه یافته با سیستم بهداشتی خوب دارند. به گزارش ایسنا بر اساس نظرسنجی انجام شده، امریکاییها اظهار میکنند که هزینه مراقبتهای بهداشتی، از مهمترین مشکلاتی است که خانوادهها با آن روبهرو هستند. در این نظرسنجی، افراد اظهار کردند که هزینه مراقبتهای بهداشتی از هزینه کالج و یا هزینه مسکن هم مهمتر است.
در گزارش سالانه بلومبرگ آمده است که کشورهای آسیایی به عنوان کارآمدترین سیستمهای مراقبتهای بهداشتی در سال ۲۰۱۸ شناخته شدهاند. در میان کشورهای آسیایی، تایوان در جایگاه نخست و بعد از آن کره جنوبی، ژاپن و تایلند در جایگاههای بعدی قرار دارند. با توجه به نتایج گزارشی که در مجله CEOWORLD آمده است نیوزلند و ژاپن بودجه ۲۲ و ۲۳ درصدی را به مراقبتهای بهداشتی اختصاص دادهاند. این بودجه در هند ۳ درصد است. سنگاپور، ژاپن و هنگکنگ به لحاظ نتایج درمان مانند امید به زندگی، میزان مرگ و میر و دسترسی به خدمات پزشکی با کیفیت، همواره رتبههای خوبی داشتهاند.
سیستم درمانی استرالیا یکی از بهترینها در جهان است. ارائه خدمات درمانی ایمن و مقرون به صرفه برای بیماران از آن جمله است. بیمه بهداشتی استاندارد، مراقبت درمانی رایگان را در بیمارستانهای دولتی، داروهای دارای یارانه دولتی و بازپرداخت (محدود) برای کمک پزشکی خصوص ارائه میکند. این بیمه شامل هزینههای دندانپزشکی، اقلام مراقبت پزشکی شامل عینک، لنز طبی و غیره و مراقبتهای خاص (مثل فیزیوتراپی) نمیشود. این خدمات آخر را میتوان با بیمه اضافی تحت پوشش قرار داد.
در نیوزیلند یارانه خدمات پزشکی برای افرادی که مشکل مالی دارند، ارائه میشود. علاوه بر این کودکان با سن کمتر از ۱۳ سال میتوانند از مراقبتهای اولیه رایگان بهرهمند شوند.
بیمههای اجباری در دولت آلمان (به صورت بیمههای دولتی یا بیمه از سوی کارفرما) عبارتند از: بیمه بازنشستگی، بیمه بیکاری، بیمه حوادث هنگام کار و بیمه مراقبت بلندمدت است که آنها را ۵ ستون نظام تامین اجتماعی مینامند. از بیمههای اختیاری میتوان به بیمه بازنشستگی تکمیلی، بیمه درمانی خصوصی، بیمه لوازم خانه، بیمه تعهد شخص ثالث، بیمه مسافرت، بیمه خرابی اتومبیل و بیمه عمر اشاره کرد.
طبق آخرین گزارش بهدست آمده، سرانه هزینههای سلامت در امریکا سالانه حدود ۹ هزار و ۴۵۱ دلار برآورد شده است. با این توضیح که امریکا بیشترین سرانه هزینههای درمان را در بین کشورها دارد، باز هم همچنان به دلیل پیر شدن جمعیت و تورم، در مقایسه با بسیاری از کشورها، کیفیت ارائه خدمات بهداشتی و درمانی مطلوب نیست. به گزارش اقتصادآنلاین، به دلیل جمعیت بالا در این کشور، مردم حدود نیمی از هزینههای درمان را خودشان میپردازند. از آنجا که بیمه دولتی در امریکا نمیتواند تمام انتظارات شهروندان را برطرف کند، درصد زیادی از مردم تحتپوشش بیمههای خصوصی هستند. در سالهای اخیر طرح بیمه سلامت «اوباماکر»، شهروندان بالای ۶۵ سال و افراد مبتلا به بیماریهای خاص را تحت پوشش قرار داده و بیش از ۹۰درصد از هزینههای درمانی را پرداخت میکرد.
کانادا دارای طرح بیمه وابسته به دولت (Medicare) است که مراقبتهای بهداشتی اولیه را به شهروندان، ساکنان دائم و پناهندگان کانادا به صورت رایگان عرضه میکند. اما در برخی ایالتها این خدمات رایگان است. درصورتیکه در سایر ایالتها باید قسمتی از هزینهها را پرداخت کرد. باوجود طرح بیمه پزشکی رایگان یا ارزان، تعدادی از مردم برای مراقبتهای بهداشتی سریعتر و تخصصیتر، بیمههای درمانی خصوصی نیز دارند که حق بیمه آنرا خود میپردازند و یا توسط کارفرما به عنوان جزئی از مزایای شغلی پرداخته میشود.
در فرانسه نیز خدمات بهداشتی برای تمام افراد، قابل دسترس و مقرون به صرفه است. تمام داروها یارانه دریافت میکنند و از این نظر نرخ مناسبی برای تمامی اقشار دارند. این کشور جزو ارزانترین کشورها در حوزه درمان در جهان محسوب شده و برای بیمارانی که سرطان یا اماس دارند، تمامی خدمات درمانی و پزشکی بهصورت رایگان ارائه میشود. پایینبودن هزینه بیمه خدمات درمانی و کیفیت عالی مراقبت باعث شده که فرانسه همواره در رده کشورهای با خدمات بهداشتی و درمانی عالی قرار گیرد. به دلیل این کیفیت بالای درمان، بر اساس اطلاعات سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۸، سن امید به زندگی در فرانسه برای زنان ۸۵.۷ و برای مردان ۸۰.۱ است و رتبه پنجم در جهان را برای امید به زندگی دارد.
سوئیس نیز یکی از بهترین سیستمهای بهداشتی و درمانی در جهان را دارست، اما سوال این است که چرا این کشور بهترین نظام ارائه خدمات بهداشتی درمانی را دارد؟ این کشور در بخشهای مختلف درمانی، خدمات مختلفی را به مردم خود ارائه میدهد. به عنوان مثال، خدمات برای زایمان در سوئیس، در رتبه عالی بوده که شامل مراقبتهای قبل از زایمان، ارائه هزینههای مرتبط با زایمان، یک هفته اقامت در بیمارستان بعد از زایمان و آموزش مراقبت از کودک و همچنین ارائه خدمات مامایی برای بعد از ترخیص از زایمان در صورت واجد شرایط بودن است. همچنین، دولت برای افراد کمدرآمد، کمکهای مالی برای درمان و یا رفع مشکلات مختلف ارائه میکند. برخلاف اغلب کشورهای اروپایی، بیمه در سوییس توسط تامین اجتماعی پرداخت نشده و توسط مقامات بهداشتی محلی در هر کانتون (بخش) نظارت میشود. بیمه درمانی دولت سوئیس ۸۰ تا ۹۰ درصد هزینههای پزشکی را به استثنای ۳۰۰ فرانک اول هزینههای درمانی سالانه و هزینههای روزانه برای اقامت در بیمارستان شامل میشود. پوشش بیمهای حداکثری در بین تمام افراد یکسان بوده و شامل بخشهای مختلفی مانند تصادفات، غربالگری سرطان، مراقبت از دندان، معاینات عمومی و معالجه درمانی، ویزیتهای بیمارستان، نسخههای درمانی سایر موارد اینچنینی است.
براساس گزارش بلومبرگ، به طور متوسط هر ساله ۳.۵ میلیون نفر در اتحادیه اروپا به سرطان مبتلا میشوند و ۱.۳ میلیون نفر بر اثر آن میمیرند. هدف طرح مبارزه با سرطان اروپا کاهش بار سرطان برای بیماران، خانوادهها و سیستمهای بهداشتی است. این نابرابریهای مرتبط با سرطان بین و درون کشورهای عضو را با اقداماتی برای حمایت، هماهنگی و تکمیل تلاشهای کشورهای عضو بررسی خواهد کرد.ایران نیز به عنوان کشوری که با بیماری سرطان به طور مستقیم درگیر است، متاسفانه خدمات درمانی و حمایتهای مالی مناسبی را به بیماران ارائه نمیدهد. سیستمهای بیمهای در ایران برای مقابله با بیماریهای خاص نارکارآمد بوده و سنگ بزرگ مالی، پیشروی درمان بیماران قرار دارد. در ایران درمان نیز طبقاتیست و قشر مرفه، همواره از کیفیت خدمات درمانی بهتری نسبت به سایرین برخوردارند. این تفاوت، به طور چشمگیری قابل ملاحظه بوده و از آن باید به عنوان مهمترین ضعف سیستم حمایتی و درمانی در ایران نام برد.