همشهری‌آنلاین - فتانه احدی: در پی وقوع زلزله در خوی، روز گذشته سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری به مناطق زلزله زده رفت تا از نزدیک در جریان کمبودها و نیازهای زلزله زدگان قرار گیرد.
همچنین در روزهای اخیر شایعاتی هم منتشر شده بود که رئیس جمهوری تاکید کرد مردم به شایعات توجه نکنند؛ اما این شایعات چه بود که حتی رئیس جمهوری هم به آنها اشاره کرد؟
عادل نجف‌زاده نماینده مردم خوی و عضو کمیسیون عمران و دکترای زمین‌شناسی تاثیر شایعات در خوی و مشکلاتی که اکنون در این شهر زلزله زده وجود دارد و نیز اهمیت سفر رئیس جمهوری را تشریح کرد.
تصاویر | رئیسی طاقت نیاورد ؛ آرام نمی‌گرفتم ...
گفت وگوی همشهری آنلاین با این نماینده مجلس را بخوانید.
آقای رئیس جمهوری در سفر خود به خوی به اینکه مردم به شایعات توجه نکنند، اشاره کرده است. منظور ایشان از این شایعات چیست؟
شایعات مربوط به تخلیه شهر بود که در برخی رسانه‌ها و فضای مجازی مطالبی درج شده مبنی بر اینکه زلزله‌ای با بزرگی۸ تا ۹ ریشتر در خوی خواهد آمد و مردم شهر را ترک کنند و اینکه دولت با استخراج لیتیوم موجب ایجاد زلزله شده است. یا اینکه حمله‌ای صورت گرفته و جریان جنگ هارپ در میان است. من فکر می‌کنم منظور آقای رئیس جمهور این شایعات بوده است. قطعا درست گفته‌اند، این شایعات ارتباطی با فعالیت طبیعی گسل خوی ندارد. گسل خوی از ۲۰۰ سال قبل تا کنون فعالیت داشته و نهایت انرژی تخیله شده آن در حدود ۶ ریشتر است.
هدف از ایجاد این شایعات چیست؟ بعد از زلزله حواشی‌ای که ایجاد شد بیش از خود موضوع زلزله مورد توجه برخی رسانه‌ها و فضای مجازی صورت گرفت. نظر شما دراین باره چیست؟ اکنون اوضاع در خوی چگونه است؟
امکان دارد در پشت صحنه شایعات جریان‌های معاند بر علیه نظام و مملکت فعالیت کنند و بخواهند از این طریق به مردم آسیب روانی بزنند و روی دست نظام هزینه بگذارند. ولی چون من تخصص زمین‌شناسی دارم، این را تایید می‌کنم که کل کشور استعداد لرزه خیزی بالایی دارد و در مسیر گسل‌های جهانی هستیم. زلزله خوی هیچ ارتباطی به موضوعات حاشیه‌ای ندارد. هدف‌گذاری شایعه پردازان ایجاد تشویش اذهان عمومی در جامعه است.
اکنون وضعیت در خوی چگونه است؟
اینکه اکنون وضعیت در خوی چگونه است؟ در واقع کمک زیادی از سوی رجال سیاسی و اجرایی در خوی صورت گرفته است. من نیز بیش از ۱۵ روز در منطقه حاضر بودم، وزیر کشور، وزیر بهداشت، آقای رئیس جمهور، هلال احمر کشور و بنیاد مسکن در عالی‌ترین وضعیت در منطقه حضور پیدا کرده‌اند و تخریب‌ها را دیده‌اند.
مشکل اساسی در خوی چیست؟
ما یک مشکل اساسی که در خوی داریم، آن هم نبود مدیریت یکپارچه و واحد و نظام توزیع غلط کمک‌رسانی است. پروتکل‌های مرتبط با مدیریت بحران در کشور کهنه شده‌اند. ما برای شرایط سخت و دفاع از مردم خود را آماده نکرده‌ایم.
زلزله بم، خوی، کرمانشاه و زلزله‌های دیگر همه تجربیاتی هستند که باید از هر یک اندوخته‌ای داشته باشیم تا به یک روال مناسب‌تر برسیم. باید بهترین خدمات را در کوتاه‌ترین زمان بدهیم.
قاعدتا وقتی یک هفته طول می‌کشد تا ۷۰ اردوگاه برای اسکان اضطراری ایجاد کنیم. وقتی گرمایش این اسکانها را نمی‌توان فراهم کردو یا حداقل است، شرایط بحرانی و قطعا نارضایتی ایجاد می‌شود.
من درکم این است که ما متاسفانه تا این لحظه خود را برای پایدار سازی شرایط بحران در کشور، در حوزه زیست محیط برای سیل، زلزله، طوفان شن، فرو رانش و دیگر موارد آماده نکرده‌ایم.
اینها نیازمند یک سند جامع توسعه پایدار مبتنی بر زیست محیط پایدار است. اگر بخواهیم حکمران خوبی باشیم باید بتوانیم با تدبیر شرایطی را در وضعیت بحران زیست محیطی کشور ایجاد کنیم که متاسفانه تا این لحظه ایجاد نشده است.
به نظر شما توضیحات آقای رئیسی چقدر می‌تواند در بی اثر شدن شایعات تاثیرگذار باشد؟
مردم عمل می‌خواهند. آقای مخبر وضعیت مردم را از نزدیک دیده‌اند. قرار نیست که بگوییم وضعیت گل‌وبلبل و همه چیز فراهم است. بیشترین تخریب در یکی از بخش‌های روستای ینگجه صورت گرفته است. وقتی خانه‌ای ۱۰۰ درصد تخریب شود، نمی‌توان صاحبخانه را ۳،۴ ماه که بازسازی طول خواهد کشید آن هم در فصل سرما زیر چادر نگه داشت.
در این بین برای گرمایش بخاری برقی توزیع شودکه آن هم به دلیل مصرف زیاد برق، منطقه دچار قطعی برق شود و خانوارهای زلزله زده،۳ ساعت در دمای منفی ۵ و ۷ درجه زیر چادر بمانند. قطعا این شرایط سازگار و رضایت بخشی نیست.
حرف‌های آقای رئیسی به عنوان رئیس جمهور زمانی موثر خواهد شد که همه نهادهای خدمت رسان هر آنچه که دارند پای کار بیاورند. برای مثال ما شاید نتوانیم در گستره تمامیت مناطق زلزله‌زده، کانکس داشته باشیم، اما می‌توانیم برای مناطقی مانند ینگجه که شاید ۵۰ خانه به طور ۱۰۰ درصدی تخریب شده است، کانکس‌هایی را تدارک ببینیم.
به طور کل ما عادت کرده‌ایم وقتی بحرانی ایجاد می شود، شلوغش کنیم و بگوییم که مدیریت کرده‌ایم.
هزینه‌ای که در بحران از بیت‌المال برای رضایتمندی مردم ایجاد می‌شود، بیش از هزینه پیش‌گیری از بحران است. اکنون ۳۰۰ میلیارد تومان طبق گفته هلال احمر هزینه چادر شده است. برای غذا ۲۴۰ میلیارد تومان هزینه شده است. برای گرمایش، هزینه منابع انسانی، فرسودگی سیستم هزینه‌های زیادی شده است.
چه ایرادی دارد این پول را به موقع برای مقاوم سازی هزینه کنیم. چرا به روستاها ورود نمی‌کنیم و خانه‌ها را مقاوم سازی نمی‌کنیم؟ آن هم دقیقا در مناطقی که در شعاع ۵۰ کیلومتری گسل هستند.
نقد من به عنوان نماینده مجلس این است،چرا برای خوی که ۴ ماه درحال لرزیدن بوده است، پایگاه‌های متمرکز و قدرتمند در حد شهر متوسط برپا نشده است. می‌توانستیم در ۱۰۰ هکتاری اراضی در جای امن دور از گسل زیر ساخت‌های لازم مانند آب، برق وگاز ببریم، سکو بسازیم و در شرایط بحران سریع چادرها را برپا کنیم. نه اینکه بعد از زلزله، ۷ روز طول بکشد تا ۷۰ اسکان اضطراری ایجاد کنیم. حتما ۷ روز برای خدمات‌رسانی فاصله زیادی تا خدمات رسانی مطلوب و ایده‌آل وجود دارد و تاثیر بدی خواهد گذاشت.
در فضای رسانه‌ای می‌گویند چادر زیادنیاز است، دلیل دارد مردم ۲۰۰ پس لرزه بالای ۲۰۰ ریشتر داشته‌اند.
وقتی شما می دانید یک سازه ای از بین رفته یا ۳۰ درصد از بین رفته است، بعد از پس لرزه آن هم ازبین می رود. ۱۰ زلزله ۴ ریشتری در یک روز پشت هم بیاید آن هم در یک روز؛ حتما سازه‌ای که ۲۰ تا ۳۰ درصد آسیب دیده است به ۷۰ دردصد آسیب خواهد رسید. مردم به این دلیل می ترسند به خانه بروند و اصرار دارند که به چادر نیاز است.
در پایان برای جمع بندی اگر نکته‌ای باقی مانده است بفرمایید.
قوانین مرتبط با بحران سازمان‌های عریض و طویل را جمع کنند. به صورت متمرکز استان‌های کشور را شناسایی کنند. برای مثال ۱۰ استان استعداد زلزله خیزی دارد، ۵ استان استعداد سیل دارد. برای ایم موارد در همان مناطق پایگاه منطقه ای قدرتمند ایجاد کنند. که در زمان بحران دچار مشکل نشویم.
یک بسته هم است که امروز رونمایی خواهد شد. این پک شامل چادر، چکش، لوازم بحران، مواد غذایی مدت دار، چراغ قوه و لوازم گرمایش است که به هر کدپستی ارسال می‌شود تا در مواقع بحران تا رسیدن امداد از سوی نهادهای کمک‌رسانی،خانواده خود چادر را با لوازم برپا کند.
