بر اثر این وضعیت برخی عضلات اطراف زانو سفت و برخی ضعیف میشوند. در نظر بگیرید زانویی که به سمت بیرون منحرف شده است، عضلاتی که در بیرون ران قرار دارند، کوتاه و دشوار می شوند و بالعکس، عضلاتی که در سمت داخل ران قرار دارند، بلند و شل میشوند.
کشکک زانو به سوی بیرون انحراف پیدا می کند پس لیگامانهایی که از سوی خارج به کشککها میچسبند، دشوار و آنهایی که از داخل میچسبند، شل میشوند (لیگامان رتیناکولوم).
تاندون عضلات موقع چسبیدن به استخوانها ساختارهایی در زیر خود دارند که مثل بالشتک از چسبیدن تاندون به استخوان پیشگیری میکنند. به این بالشتکها «بورس» گفته میشود.
عضلات بر اثر کشش، فشار بیشتری به این بالشتکها وارد و آنها به التهاب دچار می شوند، وضعیتی که در اشخاص مبتلا به آرتروز زانو بسیار دیده میشود و به آن «بورسیت» میگویند. این بورسیتها هم باید درمان شوند.
از علامت های این عارضه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- زانو از همدیگر فاصله می گیرد.
- استخوان درشت نی با پیچش داخلی همراه است.
- شخص مبتلا بر روی لبه خارجی پا به صورت اردکی راه می رود.
- راه رفتن مانند اردک
- چرخش ساق
- ضعف عضلات قسمت خارجی، مثل عضلات کشنده پهن نیام، دوسر رانی و نازک نئی
- کوتاهی عضلات ناحیه داخلی، مانند عضلات نیمه غشایی و نیمه وتری، راست داخلی و درشت نئی قدامی
- تغییر زاویه کشگک ها و تمایل آنها به داخل
- آرتروز زودرس
- درد و حس خستگی زود رس
- سائیدگی بیش از اندازه کناره خارجی کفش
- کشیدگی رباط ها و کپسول خارجی زانو ( نازک نئی- رانی) و مچ پا ( نازک نئی قاپی) و کوتاهی رباط ها و کپسول جانب داخلی زانو ( درشت نئی- رانی) و مچ پا (دلتوئید)
- کاهش ارتفاع پایین تنه
- وزن زیاد : فشار بر روی استخوان ها هم در بچه ها و در بزرگسالان عامل زانوی پرانتزی و ضربدری است.
- زمینه ارثی: افرادی که زمینه استعداد ارثی در آنها وجود دارد.
- بیماری روماتیسم« التهابی» عفونت مفاصل.
- راشیتیسم نرمی استخوان
- فرو رفتگی در قسمت داخلی زانو که همراه با درد می باشد.
- کشیدگی در بخش خارجی زانو« کشـش».
- کشکـک به طرف داخل انحراف پیدا کرده و درد در بخش قدامی زانو به وجود می آید.
- رشد کندیل داخلی در حالت عادی کندیل داخلی نسبت به خارجی پائین تر است« که رشد کندیل به طرف بیرون منحرف می شود».
- شکستگی
- در مورد بچه ها قنداق کردن« پوشاک زیاد» در مرحله بعد زود راه افتادن آنها.
- صافی کف پا چنانچه زاویه به ۹۰ درجه برسد.
- پارگی خارجیLCL
- کوتاهی فاصله درشت نی
- قورباغه ای نشستن«چهار زانو»
- چنانچه عضله همسترینگ ضعیف باشد درد داریم، اگر نیم وتری و نیم غشایی ضعیف شوند، قادر به تحمل فشار عضله ثابت داخلی نبوده،درنتیجه زانو به طرف داخل منحرف می گردد.
- کوتاهی همسترینگ و ضعف دو سر رانی
توصیهها و شیوه های درمانی تنها با نظر متخصص ارتوپدی یا طب فیزیکی و توانبخشی تجویز می شود. همینطور اگر ناهنجاری زانوی پزانتزی از نوع ساختاری نمیباشد بهتر است تمرینات اصلاحی را زیر نظر کارشناسان ارشد یا دکتری حرکات اصلاحی انجام دهید. اصلاح این نوع ناهنجاری احتیاج به اصلاح ساختار اسکلتی دارد که تنها در موارد شدید توصیه به استفاده از جراحی برای اصلاح این حالت میشود.
در مورد زانوی پرانتزی وضعیتی نیز میتوان کارهای اصلاحی زیر را انجام داد:
- انجام حرکات تقویتی برای عضلات جانب خارجی ساق و ران
- انجام حرکات کششی برای کپسول داخل زانو
- درست راه رفتن به طوری که پنجه مستقیم و در مسیر خط پیشروی قرار گیرد.
- تصحیح کفش و عوض کردن کفشهایی که سائیدگی جانب خارج آنها بیشتر از اندازه معمول است.
- خودداری از نشستن در حالت چهار زانو
روی زمین بنشینید. پاهای خود را تا حد ممکن باز کنید. آنگاه تلاش کنید انگشتان دست خود را به انگشتان پا نزدیک کنید در حالی که زانو به زمین چسبیده است و به طور کامل باز می باشد. چنانچه نمی توانید این حرکت را انجام دهید و نمی توانید انگشتان پای خود را لمس کنید بهتر است مچ پای خود را گرفته و تلاش کنید در جلسات بعدی انگشتان دست خود را بیشتر به انگشتان پا نزدیک کنید. این تمرین را 3 بار و هر بار به مدت 30 ثانیه انجام دهید.
پای خود را بر روی یک سکو (میز یا هر چیزی که ارتفاع آن مناسب باشد) بگذارید و تلاش کنید که پای تکیه گاه (که روی زمین قرار دارد) را به طور کامل صاف کنید. چنانچه در قسمت داخل ران کشش حس نمی کنید باید پای خود را بر روی سکویی با ارتفاع بیشتر بگذارید. این تمرین را 3 بار و هر بار به مدت 30 ثانیه انجام دهید.
در این تمرین ابتدا باید زانو ها را با انقباض عضلانی به هم نزدیک کنید و چنانچه ممکن است به هم بچسبانید. آنگاه تلاش کنید که در همین حالت خم شده و انگشتان پا را لمس کنید. این تمرین را 3 بار و هر بار به مدت 30 ثانیه انجام دهید.
این یک تمرین کششی می باشد که با کمک دستها برای قسمت داخلی زانو انجام می شود و تا لحظه درد باید ادامه دهید (در هنگام حرکت درد نداشته باشید) و به مدت آن 10 تا حداکثر 30 ثانیه می باشد. از نشستن کامل زمانی که درد دارید حتما پرهیز کنید و تمرین را در حالت بالاتری انجام دهید.
با قدری فاصله کنار دیوار بایستید. پای خود را قدری از زمین بلند کنید و با لبه خارجی پا به دیوار فشار بیاورید. تعادل خود را حفظ کنید و به جلو و عقب یا دوطرف خم نشوید. این تمرین را 3 بار و هر بار به مدت 30 ثانیه انجام دهید.
با کنار خارجی پا یک توپ مدسین بال را هل می دهید. توجه داشته باشید که به توپ ضربه نزنید. بلکه توپ را هل بدهید به اینصورت که پس از برخورد پا با توپ در ادامه پا باید به حرکت خود ادامه دهد. این تمرین را 3 بار و هر بار 20 تکرار انجام دهید.
به شکم دراز بکشید. در این تمرین یک نفر پای شما را از زانو به طرف بیرون می چرخاند و آنگاه با دست دیگر مقاومت ایجاد می کند و نمی گذارد که پای شما به آسانی خم شود. توجه کنید که چرخش از مفصل زانو باشد نه مچ پا. این تمرین را 3 بار و هر بار 15 تکرار انجام دهید.
به پهلو دراز بکشید. در حالی که سعی دارید پای خود را بالا بیاورید یک نفر باید از این کار جلوگیری کند. این تمرین را 3 بار و هر بار 10 تکرار انجام دهید.
بر روی لبه داخلی پای خود بلند شوید و در همین وضعیت شروع به راه رفتن کنید. این تمرین را 3 بار و هر بار برای مدت 1 دقیقه انجام دهید. افرادی که دچار صافی کف پا می باشند نباید این تمرین را انجام دهند.
گردآوری: بخش ورزسی بیتوته