«مهر سیمرغ» عنوان بسته خبری-تحلیلی روزانه‌ای است که به مرور متن و حاشیه چهل‌ویکمین جشنواره فیلم فجر می‌پردازد.
هر روز می‌توانید با «مهر سیمرغ ۴۱» در جریان آخرین تحولات بزرگ‌ترین رویداد سینمایی کشور، در تازه‌ترین دوره برگزاری قرار بگیرید.
چهره روز؛ محمدحسین مهدویان
تا همین سال گذشته و جشنواره چهلم، رکوردی منحصربه‌فرد را از حضور مستمر در جشنواره فیلم فجر به نام خود ثبت کرده بود و جشنواره چهل‌ویکم را به‌نوعی می‌توان نقطه قطع شدن زنجیره حضور بی‌وقفه او در مهمترین رویداد سینمایی کشور قلمداد کرد.
محمدحسین مهدویان از سال ۹۴ که با اولین تجربه کارگردانی خود در سینما فیلم «ایستاده در غبار» را به جشنواره سی‌وچهارم فیلم فجر رساند، برای شش دوره پیاپی بعدی جشنواره با فیلم‌های «ماجرای نیمروز»، «لاتاری»، «رد خون»، «درخت گردو»، «شیشلیک» و «مرد بازنده» در این رویداد حضور داشت تا به تنها کارگردان سینمای ایران شود که رکورد این حضور مستمر در جشنواره فجر را به نام خود ثبت می‌کند.
او اما طی سال گذشته ترجیح داد تمرکز بیشتر خود را معطوف به فعالیت در شبکه نمایش خانگی و عرصه سریال‌سازی کند. بعد از سریال «زخم کاری» او در مقام مشاور در کنار سجاد پهلوان‌زاده تدوینگر همیشگی آثارش قرار گرفت تا سریال «سقوط» را هم به سرانجام برساند.
مهدویان هر چند همین چند ماه پیش پروانه ساخت تازه‌ای برای فیلم سینمایی «مطرود» از سازمان سینمایی دریافت کرد اما فیلم را کلید نزد و امسال برای اولین‌بار در مقام کارگردان فیلمی را در ویترین فجر ندارد. این اما به معنای غیبت کامل او از جشنواره فجر نیست.
نام این کارگردان جوان و صاحب سبک امسال در تیتراژ دو فیلم از کارگردانان فیلم‌اولی در جشنواره امسال به‌عنوان «مشاور کارگردان» درج شده است. یکی فیلم «استاد» ساخته عماد حسینی که در روز نخست جشنواره رونمایی شد و دیگری فیلم «کت چرمی» ساخته حسین میرزامحمدی که دیروز در سینمای اصحاب رسانه روی پرده رفت.
فیلم عماد حسینی قرابت کمتری با جهان فیلم‌سازی مهدویان داشت اما «کت چرمی» به‌شدت یادآور فضای «مرد بازنده» بود که احتمالاً حضور کامران حجازی در مقام تهیه‌کننده هر دو فیلم و نقش‌آفرینی جواد عزتی در نقشی اصلی آن‌ها را می‌توان در این شباهت موثر دانست.
حاشیه روز؛ بازیگران واقعاً کجا هستند؟
جشنواره چهل‌ویکم فیلم فجر در حالی از نیمه گذشت که هنوز اصلی‌ترین چالش و حاشیه در زمینه برگزاری نشست‌های رسانه‌ای فیلم‌های حاضر در جشنواره، غیبت بازیگران اصلی فیلم‌ها به حساب می‌آید.
روز گذشته دو فیلم پربازیگر «بعد از رفتن» و «کت چرمی» با نقش‌آفرینی بازیگرانی همچون جواد عزتی، صابر ابر، سارا بهرامی، پانته‌آ پناهی‌ها، ستاره پسیانی، پوریا رحیمی سام، بهرام شاه محمدلو و احترام برومند در سینمای اصحاب رسانه روی پرده رفتند اما هیچ‌یک از این بازیگران در نشست رسانه‌ای این آثار حاضر نشدند تا بخشی از سوالات اصحاب رسانه بی‌پاسخ بماند.
محمود بابایی تهیه‌کننده فیلم «بعد از رفتن» درباره عدم حضور بازیگران فیلمش در نشست خبری گفت: «این یک اشل کوچک از دموکراسی است و هرکسی دوست دارد در نشست شرکت می‌کند.» کامران حجازی تهیه‌کننده فیلم «کت چرمی» هم گفت: «تیمی که داشتیم پربازیگر بود همه ما به دموکراسی معتقد هستیم ضمن اینکه بازیگران ما سر پروژه بودند بر اساس دموکراسی بازیگران تصمیم گرفتند که نیایند. حس می‌کنم از این موضوع سوءاستفاده می‌شود. بازیگران ما و همه بازیگران که در فیلم‌ها بودند به سینمای ما کمک کردند و باعث شدند امسال فیلمی در جشنواره داشته باشیم خواهش می‌کنم بین مردم و بازیگران خط‌کشی نکنید.»
از ابتدای جشنواره عوامل فیلم‌ها توضیحات و توجیهات متفاوتی را درباره غیبت بازیگران در نشست‌های رسانه‌ای خود عنوان کرده‌اند. برخی از اشتباهی رفتن بازیگران‌شان به پردیس ملت گفتند، برخی حضور همزمان آن‌ها در فرآیند تصویربرداری پروژه‌های دیگر را دلیل این غیبت دانستند و برخی هم صراحتاً از تصمیم بازیگران برای عدم حضور گفتند و این تصمیم‌گیری را از زاویه قبول دموکراسی قابل توجیه دانستند.
هنوز نیمی از جشنواره باقی است و فیلم‌های دیگری با حضور بازیگران شناخته‌شده روی پرده می‌روند. فارغ از استدلال بازیگران برای عدم حضور در نشست‌های رسانه‌ای جشنواره مجتبی امینی دبیر جشنواره اینگونه به این تصمیم‌گیری بازیگران واکنش نشان داده است: «قاعده این است که هر جشنواره‌ای یک شورای سیاست‌گذاری دارد و برمبنای همان سیاست‌ها مسیر جشنواره مدیریت می‌شود. در همین فرآیند هم شایسته‌سالاری اتفاق می‌افتد. وقتی هنرمندی برای جشنواره ارزش قائل است و به این رویداد اعتنا می‌کند و برای فرهنگ کشورش انرژی می‌گذارد و با آن همراه است، قطعاً هیأت داوری در جمع‌بندی آرای خود این مسئله را جزو امتیازات او لحاظ می‌کنند.»
نکته روز؛ وضعیت استقبال مردمی از جشنواره چگونه است؟
محمدرضا فرجی مدیر امور سینماهای مردمی جشنواره بین‌المللی فیلم فجر، روز گذشته اولین آمار رسمی فروش بلیت سینماهای مردمی این دوره از جشنواره را اعلام کرد تا بتوان بر اساس آمار رسمی درباره وضعیت این روزهای استقبال از جشنواره فیلم فجر قضاوت کرد.
براساس اعلام مدیر امور سینماهای جشنواره فجر ۴۱، در چهار روز اول جشنواره بیش از ۸۳ هزار نفر در سینماهای مردمی به تماشای فیلم‌های این دوره از جشنواره نشستند که در این میان سینماهای کوروش، زندگی، فرهنگ، آزادی و پردیس سینما شهر قرچک بیشترین میزان استقبال مردمی را داشتند.
آمار ۸۳ هزار مخاطب برای ۴ روز ابتدایی جشنواره فیلم فجر هر چند آماری به‌نسبت قابل قبول است اما برای قیاس با کیفیت استقبال از اکران‌های مردمی در همین دوره گذشته کافی است به یاد بیاوریم که در دوره چهلم و در اولین خبر رسمی درباره آرای مردمی جشنواره فیلم فجر تا پایان روز ۱۵ بهمن مجموع بلیت‌های فروخته شده ۲۰۶ هزار و ۴۱۵ قطعه اعلام شده بود. به تعبیر دیگر تعداد مخاطبان مردمی جشنواره امسال در بازه زمانی چهار روز ابتدایی نسبت به مدت مشابه جشنواره سال گذشته از بیش از ۲۰۰ هزار به حدود ۸۰ هزار کاهش پیدا کرده است و این به معنای افت بیش از ۶۰ درصدی مخاطبان جشنواره فجر است.
البته نباید این نکته مهم را مدنظر قرار داد که شرایط عمومی حاکم بر سینماهای کشور طی سال ۱۴۰۱ قابل قیاس با سال ۱۴۰۰ نیست و از چند ماه قبل شاهد افت استقبال مخاطبان از فیلم‌های در حال اکران در سینماهای کشور بوده‌ایم.
