جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده اواخر ماه گذشته میلادی اعلام کرد که میخواهد ۳۱ دستگاه تانک M۱A۲ Abrams را به اوکراین ارسال کند که معادل یک گردان تانک در ارتش اوکراین است. اما نوع دیگری از خودروهای زرهی در بسته کمکی ۴۰۰ میلیون دلاری ایالات متحده به اوکراین وجود دارد که نادیده گرفته شده است: خودرو زرهی M۸۸A۲ Hercules که یک خودرو سنگین استاندارد بازیابی برای ارتش ایالات متحده است.
این خودرو زرهی که اولین بار در دهه ۱۹۶۰ وارد سرویس شد، در طی نیم قرن گذشته روزآمدسازی شده تا بتواند تانکهای بزرگتر و سنگینتر را نیز بکسل نماید. ارسال ۸ دستگاه خودرو زرهی M۸۸ بدین معناست که پنتاگون نه تنها میخواهد تانک هایش در نبرد اوکراین علیه روسیه حضور داشته باشند بلکه نگران این است که تانکهای آبرامز آمریکایی در میدان نبرد رها شده و شاید به دست روسیه بیفتند.
ابداع تانک به عنوان یک خودرو زرهی جنگی با تجهیزات دفاعی و تهاجمی فراوان، نشانه تغییری بزرگ در نبردهای زمینی در اوایل قرن بیستم بود. همانند تمام خودروهای زمینی، تانکها نیز ممکن است از کار بیفتند و گاهی اوقات به این نیاز دارند که یدک کش شوند. این موضوع برای تانکها یک مشکل جدی است، تانکهایی که ممکن است در نبرد با دشمن، در هنگام حرکت در مناطق ناهموار، و فرسوده شدن به علت شرایط سخت نبرد دچار از کار افتادن شوند. در سال ۱۹۶۱، ارتش ایالا تمتحده یک خودرو یدک کش زرهی به نام رسمی M۸۸ Heavy Equipment Recovery Combat Utility Lifting Extraction System (HERCULES) را معرفی کرد. M۸۸ برای کمک به تانکها طراحی شده بود: بیرون کشیدن تانکها از گل و لای و دیگر موانع طبیعی، برگرداندن تانکهای واژگون شده و مهمتر از همه، بیرون کشیدن تانکهای آسیب دیده از میدان نبرد به پشت جبهه و برای تعمیر.
M۸۸ دارای یک دستگاه بکسل و یک تیغه بولدوزری است. تیغه بولدوزری که در ارتش ایالات متحده با نام spade یا بیلچه شناخته میشود، به خودرو زرهی یدک کش Hercules امکان میدهد که زمین را حفر کرده و شرایط لنگری بهتری برای خودش در حین بیرون کشیدن تانک ایجاد نماید. بکسل A شکل هرکولس به این خودرو یدک کش امکان میدهد تا برجک و موتور تانک را بلند کرده و برای سرویس یا تعمیر به جای دیگری منتقل نماید. این خودرو دارای یک بدنه زره دار است که از ۴ خدمه آن در مقابل مسلسل و ترکشهای توپخانه محافظت میکند.
M۸۸ در نهایت به نسخه استاندارد M۸۸A۱ روزآمد شد که دارای یک موتور دیزلی قدرتمندتر از نوع Continental AVDS-۱۷۹۰-۲DR است که ۷۵۰ اسب بخار نیرو تولید میکند. M۸۸A۱ میتواند تا وزن ۵۶ تن را یدک کش کرده و ۲۵ تن را بلند کند. اما در شرایطی که نسخه روزآمدسازی شده تانکهای آبرامز آمریکایی در اواسط دهه ۱۹۸۰ وارد سرویس شدند، این بخش از ارتش ایالات متحده دریافت که یک مشکل دارد: این نسخه جدید بسیار سنگینتر از آن بود که حتی هرکولس قدرتمند نیز بتواند آن را یدک کش کند.
در شروع خدمتش، وزن تانک M۱ Abrams حدود ۵۵ تن بود که در زمان خود تانک بسیار سنگینی به شمار میرفت. بعد از آن نسخه M۱A۱ ساخته شد که روزآمدسازی شده و از زره اورانیوم ضعیف شده نیز استفاده میکرد که وزنی ۲.۵ برابر فولاد داشته، یک توپ بدون خان ۱۲۰ میلیمتری بزرگتر داشته و روزآمدسازیهای دیگری نیز به آن اضافه شده بود. وزن جدیدترین نسخه از تانک آبرامز به عدد باورنکردنی ۷۳.۶ تن میرسد که آن را به یکی از سنگینترین تانکهای اصلی جهان تبدیل میکند. ارتشهای دهه ۱۹۸۰و ۱۹۹۰ با متصل کردن دو خودرو یدک کش M۸۸A۱ به هم مشکل کشیدن یک تانک M۱A۱ را حل میکردند.
این راه حل اصلاً خوب نبود، زیرا دو خودرو M۸۸ را درگیر انجام تنها یک کار میکرد و بدین ترتیب بود که در دهه ۱۹۹۰، ارتش ایالات متحده خودرو یدک کش زرهی M۸۸A۲ را طراحی کرد. این خودرو که توسط تفنگداران ویژه دریایی نیز استفاده میشود، میتواند تا ۸۰ تن را حمل کرده و تا ۳۵ تن را بلند کند. این خودرو یک بار دیگر این امکان را فراهم کرد که یک دستگاه M۸۸A۲ بتواند به تنهایی به یک تانک آبرامز خدمت رسانی کند. برخلاف نسخههای قبلی M۸۸ که خودروهای یدک کش زرهی متوسط به شمار میآمدند، نسخه جدید در دسته یدک کشهای سنگین قرار میگیرد.
پنتاگون قرار است ۸ دستگاه خودرو یدک کش زرهی M۸۸A۲ را در کنار ۳۱ دستگاه تانک آبرامز به اوکراین ارسال کند. دو دلیل برای انجام این کار وجود دارد: اول اینکه تانک آبرامز یک تانک به شدت پیچیده است و در حالی که نیروهای اوکراینی برای استفاده از این تانک آموزش میبینند، تجربه کافی برای تعمیر و نگهداری آبرامز را ندارند. بدین ترتیب شاید تانکهای آبرامز نیاز داشته باشند که وقت بیشتری را در پشت جبهه برای تعمیر ون نگهداری بگذرانند و به خودروهایی نیاز دارند که آنها را یدک کش نمایند. مشکل دیگر این است که پنتاگون بدون شک نگران افتادن تانکهای آبرامز به دست نیروهای روسی و فاش شدن رازهای آن است.
اگر یک تانک M۱ در اوکراین از کار افتاده یا صدمه ببیند، ممکن است توسط طرف مقابل یدک کش شود. نیروهای اوکراینی اکیداً دستور دارند که تجهیزات غربی پیشرفته مانند موشکهای جاولین را نابود کنند، در شرایطی که بیم افتادن آنها به دست نیروهای روسی برود. با ۷۳ تن وزن، تانک زرهی سنگین آمریکایی خود یک نگرانی بزرگتر است. اگر یک تانک آبرامز در میدان نبرد دچار آسیب شود، وزارت دفاع ایالات متحده میخواهد اطمینان داشته باشد که اوکراینیها ابزار کافی و مناسب برای تخلیه شدن در اسرع وقت از میدان نبرد را در اختیار داشته باشند.
خودرو زرهی Hercules یک خودرو زمخت، اما به شدتحیاتی و کاربردی برای هر ارتش مکانیزهای است. یک تانک بدون قدرت تحرک میتواند نقطه ضعفی بزرگ برای هر ارتشی باشد، به ویژه در میدان نبرد و خودروهایی مانند M۸۸A۲ میتواند ارتش را همچنان رو به جلو و در مسیر رسیدن به هدفش نگه دارد. همانند بسیاری از دیگر تجهیزات نظامی که اخیراً به اوکراین فرستاده شده اند، بعید است که طراحان این خودرو یدک کش زرهی هرگز تصور کرده بودند که روزی این خودرو به یکی از کشورهای سابق عضو اتحاد جماهیر شوروی داده شود. / روزیاتو