تئاتر یکی از هنرهای اصلی و به نوعی مادر هنر های نمایشی است اما حدود یک سالی می شود که این هنر تعطیل شده است و در این یک سال با توجه به ویروس کرونا اجرایی از هنرمندان دیده نشده است اما در این میان با برگزاری جشنواره تئاتری ها یک امید دوباره گرفته اند و با انرژی ادامه می دهند در این باره با برخی از کارگردانانی که با نمایش خود در جشنواره حاضر هستند گفت و گویی کردیم که در ادامه می خوانید:
حمید ابراهیمی : جشنواره فجر ناجی خانواده تئاتر /خانواده تئاتر دست در دست هم دهند تا سالن های نمایش دوباره جان بگیرند
حمید ابراهیمی دانش آموخته کارشناسی اطلاع رسانی و کتابداری گرایش هنر است او بیش از سه دهه تجربه در تئاتر را دارد. ابراهیمی بیش از این که بازیگر سینما و تلویزیون باشد بازیگر تئاتر است و در دوران نوجوانی با بازی در تئاتر دانش آموزی در سال ۱۳۶۵ موفق به کسب رتبه نخست بازیگری کشور شد.
همچنین این بازیگر و نویسنده و کارگردان تئاتر، تلویزیون و سینمای کشور پس از کارگردانی چندین فیلم کوتاه و نیمه بلند اولین اثر خود را در مقام کارگردان در سال ۱۳۹۳ تجربه کرده است. این اثر با عنوان عمو جان هیتلر، در جشنواره فیلم های ویدئویی یاس حضور داشت.
حمید ابراهیمی کارگردان و نویسنده تئاتر با توجه به اینکه امسال با چه نمایشی در جشنواره تئاتر فجر حضور دارد به خبرنگار سرویس فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا گفت: در جشنواره تئاتر فجر با نمایش «کمان ابرو» در بخش مهمان جشنواره حضور دارم در خصوص قصه و سبک داستان باید بگویم که ماجرا در مورد آرش کمانگیر و دفاع او از مهین است در واقع تعمیم پیدا کرده به عصر معاصر که ما نیز باید مانند آرش در برابر دشمنان بایستیم و دفاع کنیم.
این کارگردان در این خصوص که وضعیت جشنواره با توجه به پروتکل های بهداشتی چگونه خواهد بود بیان کرد: با توجه به این که جشنواره هنوز شروع نشده است اما مطمئنا تمام موارد بهداشتی و پروتکل ها رعایت خواهد شد.
او در پاسخ به این سوال که موافق برگزاری جشنواره هست یا خیر تصریح کرد: بله موافق هستم، چرا که تئاتر متاسفانه با ورود کرونا به شدت عقب افتاد و این جشنواره ها هستند که به آن ها کمک می کند.
ابراهیمی با اشاره به اینکه به فکر اجرای عموم در سال بعد است یا همین امسال گفت: خیر، ما منتظر هستیم این نمایش در جشنواره برود و بعد برای اجرای عموم هماهنگ کنیم.
کارگردان نمایش «آخرین جشن» در خصوص اینکه چقدر امیدوار است هزینه هایی که برای نمایش خرج کرده برگردد خاطرنشان کرد: متاسفانه این روزها تا زمانی که هنرمند کار هنری انجام می دهد و کمک دولتی نباشد اوضاع و کار خیلی سخت خواهد بود ولی واقعا نمیدانم چه پیش خواهد آمد.
حمید ابراهیمی در پایان و با اشاره به اینکه چگونه می شود سال گذشته تئاتر را جبران کرد؟ اظهار کرد: بسیاری از هنرمندان متضرر شدند من فقط امیدوارم با برنامه ریزی صحیح همه اهالی هنر و تئاتر برای اجرا حضور پیدا کنند تا حد اقل این ضرر و زیان ها که در سال گذشته وجود داشت تا حدودی با کمک و حمایت دولت جبران شود.
روزبه حسینی: برگزاری جشنواره نور امید اهالی تئاتر است/ در طی یک سال گذشته بیشتر در سوگواره هستیم تا جشنواره!/برگزاری جشنواره تا حدودی سختی های سال قبل را خنثی می کند/مسئولین فکری برای بیمه بیکاری و اشتغال کنند!
روزبه حسینی نویسنده و کارگردان تئاتر و مؤسس و سرپرست و مؤسس گروه فیلم و تئاتر وَ ناگهان است. حسینی نگارش نمایشنامه های زیادی از جمله «با مسیح به صلیب می کشند با ما چه می کنند»، «همینه»، «حکایت الکتریک عاشق»، «دستی نام تو را روی ماه نوشته است»، « قاصدک ابرهای همه عالم شب و روز»، «چرا که صدای تو با صدای من آشناست»، «روایت محبوب توی تلفن»، «هزار شماره نا معکوس»، «ای کاش منفور ترین آدم زندگی ات بودم»، «برگرد رفیق» و «از دوستت دارم شعری نوشته من نیست» و... را برعهده داشته است.
از دیگر فعالیت های هنری حسینی می توان به کارگردانی و طراحی صحنه نمایش های«ببند اون دهنو»، «سهراب، اسب و سنجاقک»، «گل یاس»، «عکس خانوادگی»، «آنچه می شنوی ساز کج کوک سکوت است»، «مجنون آن بوسه بریده گلو که لیلا سر به دار کرد»، «سه مرثیه هذیان»، «روایت هایی ساده از زندگی روزمره»، «خیر نبینی سعیده» و طراحی نور بیش از چهل نمایش و مشاور کارگردان نمایش های «هی مرد گنده گریه نکن» و «مخزن» اشاره کرد.
روزبه حسینی با توجه به اینکه امسال با چه نمایشی در جشنواره تئاتر فجر حضور دارد و سبک و داستان وی چگونه است به خبرنگار سرویس فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا گفت: در جشنواره تئاتر فجر با نمایش «الف کاف شین» با طراحی، نویسندگی و کارگردانی خود حضور دارم. قصه درباره‌ی زنی است که به نوعی نویسنده و شاعر تلقی می‌شود. ضمن اینکه همسر یک نویسنده و شاعر با رفقای شهیر ادبیات زبان فارسی نیز هست. ما به شکل غیر خطی روند زندگی این زن و یا هر زن ایرانی را در موقعیت‌هایی این چنین از دهه ۲۰ تا ۹۰ شمسی در طول تاریخ در فضای کاملا انتزاعی نظاره می‌کنیم.
این کارگردان در این خصوص که وضعیت جشنواره با توجه به پروتکل های بهداشتی چگونه خواهد بود بیان کرد: با توجه به اینکه جشنواره هنوز شروع نشده است میدانم آقای مسافر آستانه، خود هنرمندی است که سال‌ها در سطوح مختلف توان و تجربه‌ی مدیریتی خود را در تئاتر و مدیریت جشنواره‌ها اثبات کرده و با حساسیتهای لازم، چه با محدود کردن تعداد تماشاگر و با جدی گرفتن مسئله تب سنجی، ضد عفونی ورود تماشاگر، حضور بازیگر و فاصله آن ها از تماشاگر، همه‌ی مسائل را به درستی مدیریت و می‌تواند با مجموعه این موارد محیط امنی را برای مخاطب ایجاد کند.
او ادامه داد: ضمن اینکه نمایش عموم ما یکم اسفند سال گذشته بود و بعد از دو شب اجرا به علت کرونا کار را ادامه ندادیم البته در مرداد ماه اجرا را از سر گرفتیم و جزو تنها مواردی بودیم که در مرداد و شهریور با سختی تمام نمایش خود را اجرا کردیم. خدا را شکر در تمام طول نمایش ما مطلقا یک مورد هم در خصوص تماشاگر و عوامل اجرایی هیچ نوع گزارشی مبنی بر ابتلای بیماری نداشتیم. به دلیل اینکه آنقدر این ماجرا توسط تماشاگر، بازیگر ها و مسئولین فهیم تئاتر جدی گرفته می شود من گمان می کنم امن ترین محیط جمعی در جامعه و مملکت می تواند سالن های تئاتر باشد. به خصوص اینکه از ابتدا تا پایان نمایش به هیچ وجه تماشاگرها اجازه برداشتن ماسک را از روی صورت ندارند و نمی توانند بدون ماسک به سالن بیایند.
او در پاسخ به این سوال که موافق برگزاری جشنواره هست یا خیر تصریح کرد: آقای مسافر آستانه رویکردی را در ابتدای اولین جلسات نشست های عمومی مربوط به جشنواره اعلام کردند و آن در واقع نگاه حمایتی بود تا نگاه رقابتی. خود من نیز اصلا در بخش رقابتی وارد نشده ام، و به عنوان کارگردان سال ۸۰ در رقابت، و سال ۹۰ در بخش مهمان فجر حضور داشتم. تقریبن هر ده سال یکبار.
این کارگردان در همین راستا بیان کرد: فکر می کنم جشنواره دو خاصیت داشته باشد، اول اینکه چون بچه های تئاتر در شرایط سختی اجرای خود را روی صحنه بردند و دچار کمبودهای اقتصادی بسیار زیادی شدند و مرکز هم برای حمایت از اینها محدودیت هایی داشته است و از طرف دیگر فشار ذهنی و روحی عوامل تئاتر در خصوص تعطیلی این هنر با جشنواره فجر می تواند اندکی التیام گیرد، می توانند تجدید دیدار داشته باشند و نمایش را در محیط محدود ببینند. البته این موضوع مانند مُسَکِن است و واکسن دائمی نیست.
او افزود: کماکان مهم ترین مسئله برای ما اهالی تئاتر پیگیری نامه ی مرکز شورای اسلامی است که توسط خانه تئاتر نوشته و توسط تمام اعضا نیز امضا شده است و در حال حاضر نیز هیئت مدیره مرکزی پیگیر ماجرا هست که مسئله بیمه بیکاری، بیمه تکمیلی، بالا بردن بودجه و تسهیلات و امکانات تئاتر تکمیل و حل شود. به راستی اگر تمام این موارد بررسی شوند مسلما اتفاق فرخنده ای می شود.
این نویسنده بیان کرد: به طور کل حدود یک سالی می شود که همه اهالی هنر به جای جشنواره در سوگواره هستیم. اما ما این شکل سمبولیک را اجرا می کنیم تا امیدی برای بچه های تئاتر باشد و مسئولین هم نگاه جدی به این که ما بی پروا ایستادیم و کار می کنیم داشته باشند چرا که در حوزه ی سینما با وجود سختی های خودشان، اما فیلم تحویل داده شده و رفته است اما ما با مدیوم دیگری طرف هستیم در واقع تئاتر به دلیل ارتباط زنده ، مستقیم و درآمد پایین اهالی تئاتر که گاهی به هیچ نزدیک است و گاهی کمتر از هیچ فکر می کنم این مسئله مسئولین را بیشتر به فکر بیندازد و حرف ها و تصمیمات همین امسال عملی شود.
حسینی با اشاره به اینکه به فکر اجرای عموم در سال بعد است یا همین امسال گفت: امسال من این نمایش را در عمارت روبرو روی صحنه بردم و اجرای عموم کردم. با تمام سختی هایی که با شیوع کرونا بر ما تحمیل شد اما بازیگران با تمرکز بالا ایفای نقش می کنند و حتی در این نمایش نقش اصلی که توسط خانم سیما شکری ایفا می شود به شدت اثر گذار است. البته که سختی هایی برای این بازیگر به همراه داشت و تعدادی از بستگان خود از جمله مادر ارجمندش را در دوران کرونا از دست داد اما همچنان روی پای خود ایستاده و با وجود نقش سختی که دارد اما به کار خود ادامه داده و خواهد داد.
او خاطرنشان کرد: ما در دو سال گذشته یک رپرتوار به نام مونوگهان داشتیم که امسال این نمایش را به صورت ویدیو تئاتر کارمی کنیم و در سایت تیوال به نمایش می گذاریم و هم داوری مردمی خواهد شد و هم هیئت داوران سال گذشته : بانو «رویا نونهالی»، «حمید پورآذری» و «اکتای براهنی» با لطف بسیارشان، امسال هم در کنارمان حضور دارند.
او افزود: من تا پایان دوران کرونا کاری برای اجرای عموم نخواهم کرد بلکه سعی می کنم کارهایی که تا الان انجام دادیم را با تلفیق فضای مجازی و واقعی جلو ببرم تا انشاالله تا بهار سال آینده به نتیجه مطلوبی دست پیدا کنیم و سلامتی کل جامعه را فرا بگیرد و عموم جامعه از سلامتی مجدد برخوردار شوند.
کارگردان «الف کاف شین» در خصوص اینکه چقدر امیدوار است هزینه هایی که برای نمایش خرج کرده برگردد خاطرنشان کرد: در زمان اجرای عموم حتی با وجود حمایت مرکز، یک هشتم هزینه ها برنگشت چه رسد به ریالی دستمزد. درواقع با کمک هزینه ای که جشنواره به من خواهد داد، هزینه کار درمی آید.
روزبه حسینی در پایان و با اشاره به اینکه چگونه می شود سال گذشته تئاتر را جبران کرد؟ اظهار کرد: در سال گذشته ما با تماشاگران محدود نمایش خود را روی صحنه بردیم. مدیرعامل خانه‌ی تئاتر جناب گیل‌آبادی و رییس هیأت مدیره جناب راد و کل اعضا از نامه‌نگاریهای متعدد به ریاست جمهوری تا مجلس پیش رفتند. به طور کل بحث تجمع اهالی تئاتر مقابل مجلس این بود که کمک های بلاعوض و بسته های حمایتی به فعالان و از کارافتادگان هنر تئاتر تعلق بگیرد. بیمه بیکاری، بالا بردن بودجه تئاتر و ... حداقل ها هستند.
به طور کل در طول این ۱۰ تا ۱۱ ماه یک و نیم میلیون تومان به حساب هنر کارت ها واریز شده است و هنوز هم به طور کامل به دست هنرمندان نرسیده و فعلا توسط بانک آینده در حال واریز است.
او ادامه داد: من فکر می کنم هنرمند باید درآمد مضاعفی داشته باشد چرا که با روح انسانی که دارای کرامت است سرو کار دارد و قرار است خوراک روح آن انسان را فراهم کند. البته من هم به عنوان یک عضو کوچک همواره با هیئت مدیره در ارتباط هستم و شاهد تلاش آنها در طی این مدت بودم که چطور شبانه روز در کمسیون های مختلف حضور داشتند تا حد اقل بتوانند برای این عرصه کاری انجام دهند.
او افزود: اگر طبق آیه قران در این شر برای ما خیری وجود دارد در دو یا سه بخش می تواند جدی گرفته شود.
اول فکر اساسی و جدی برای مسئله بیمه اشتغال و بیمه بیکاری، دوم مسئله معیشت و بودجه و جدی گرفتن اهالی تئاتر توسط مسئولین و سومین بخش نیز هم اندیشی های مجموعه اهالی تئاتر با هم و یگانگی بیشتر آنها در اصناف در جهت ساخت زیر ساخت هایی که در همه دنیا وجود دارد است.
این کارگردان گفت: سومین ویژگی می تواند فراگیری برای مخاطب تئاتر به ارمغان بیاورد یعنی سالن تئاتر با وجود محدودیت هایی که دارد بتواند حتی بعد از کرونا به اصطلاح پخش آنلاین داشته باشد که به لحاظ اقتصادی و برای تماشاگر دور به هر علتی از جمله شهرستانها و خارج از کشور بودن تئاتر را تماشا کنند. امید است که فراهم شود.
در پایان پیشنهادی که دارم این است که در کنار پیامک های تبلیغاتی که روزانه برای ما از وزارت مربوطه رایگان ارسال می کنند اطلاع رسانی در خصوص سانس، تاریخ و سایت تهیه بلیط تئاتر ها هم اتفاق بیفتد. در حقیقت این اطلاع رسانی تاثیر حیرت آوری روی فروش می گذارد. قطعا دیگر تماشاگر تئاتر پا روی پا نمی اندازد و سراغ تئاتر می رود. تحقق چنین موضوعاتی در ارتباط وزارتخانه‌های دولت، فقط به خواست آقایان مسئول است.
کیومرث مرادی: با تئاتر دماغ کرونا را می سوزانیم/ برقراری و حفظ سنت های تئاتر را از هر چیز دیگری مهم تر میدانم!
کیومرث مرادی، کارگردان تئاتر و استاد دانشگاه است. او از سال ۱۳۷۲ شروع به کارگردانی تئاتر کرده و تا کنون بیش از بیست نمایش را کارگردانی کرده است. او در سال ۱۳۷۹ در رشته کارگردانی تئاتر از دانشگاه سینما و تئاتر، دانشگاه هنر فارغ التحصیل شده است. همچنین فارغ التحصیل رشته ادبیات نمایشی در سال ۱۳۷۷ از دانشگاه هنر و معماری تهران، دانشگاه آزاد است.
کیومرث مرادی نمایشنامه نویس و کارگردان تئاتر با توجه به اینکه امسال با چه نمایشی در جشنواره تئاتر فجر حضور دارد و سبک و ژانر داستانش چگونه است؟ به خبرنگار سرویس فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا گفت: در جشنواره تئاتر فجر با نمایش «آژدهاک» نوشته آقای بهرام بیضایی حضور دارم. سبک داستان نیز برخوانی است.
این کارگردان در خصوص این که وضعیت جشنواره با توجه به پروتکل های بهداشتی چگونه خواهد بود بیان کرد: با توجه به این که جشنواره هنوز شروع نشده است اما آن گونه که اطلاع دادند قرار است با نصف ظرفیت شروع شود.
من امیدوار هستم تا زمانی که ما اجرا می رویم وضعیت در شرایطی باشد که بتوانیم حضوری پذیرای تماشاگر باشیم و کرونا در حالت و شکل بدتری ادامه پیدا نکند و مردم رعایت کنند. تا جایی که اطلاع دارم اصولا بلیط ها در تئاتر با ظرفیت کمتر و حتی نصف فروخته شده است و کلیه پروتکل های بهداشتی اعم از ماسک زدن، الکل و ضد عفونی کردن فضا به شدت رعایت شده است در واقع در سالن های تئاتر بیش تر از یک اجرا در نظر نمی گیرند و بدین گونه فضا و هوای سالن می تواند تغییر کند و آلوده نباشد.
او در پاسخ به این سوال که موافق برگزاری جشنواره هست یا خیر تصریح کرد: بله، موافق برگزاری جشنواره هستم بدیهی است که اگر موافق نبودم در جشنواره هم حضور پیدا نمی کردم.
مرادی با اشاره به اینکه به فکر اجرای عموم در سال بعد است یا همین امسال گفت: واقعیت این است که این نمایش نامه را با آقای فرشاد فزونی طراح و آهنگساز این اثر حدود 6 ماه پیش تمرین کردیم. بله، امیدواریم که بتوانیم سال آینده اجرای عموم داشته باشیم. به طور کل اگر ویروس منحوس کرونا اجازه بدهد، ما در دو حالت آمادگی اجرا خواهیم داشت. اگر این ویروس با زدن واکسن از بین برود این نمایش را در سالن روی صحنه می بریم در غیر این صورت در اواخر بهار و اوایل تابستان این نمایش را در فضای باز اجرا خواهیم کرد.
کارگردان « رومئو و ژولیت » در خصوص اینکه چقدر امیدوار است هزینه هایی که برای نمایش خرج کرده برگردد خاطرنشان کرد: هدف من این نیست که به هزینه های رفته شده فکر کنم. برای من در حال حاضر مهم ترین مسئله حفظ تئاتر و سنت آن است تا دیدن تئاتر. قشر زیادی از جوانان درگیر هنرهای نمایشی و تئاتر هستند و ما به عنوان یک بزرگ تر، معلم و استاد باید بتوانیم امید را برای جوانان و نوجوانان در آینده به ارمغان بیاوریم و امیدوارم که جوانان بتوانند این کار را انجام دهند و اجرا کنند.
در پایان و با اشاره به اینکه چگونه می شود سال گذشته تئاتر را جبران کرد؟ اظهار کرد: من گمان می کنم نمی شود چنین چیزی را جبران کرد به هر حال این یک فقدان خیلی بزرگی است که به هر دلیلی اتفاق افتاده است. من امیدوار هستم که درسال های بعد بیشتر به تهویه هوا و بهداشت عمومی توجه کنیم و بدانیم که اگر کرونا از بین رفت ممکن است اتفاقات ناگوار دیگری مانند کرونا در راه باشند و در واقع این ما هستیم که باید در جامعه خودمان، شهرمان، سالن ها را تمیز نگه داریم و سطح دانش و درک بهداشتی عمومی را در جامعه بالا و بالاتر ببریم.
