به گزارش خبرگزاری فارس از قزوین، پس از نارضایتی چندین باره مردم از نحوه ارائه خدمات در حوزه آرد و نان، اصلاح و رفع این معضل به عنوان یک اولویت در سطح ملی در دستور کار قرار گرفت.
موضوعی که سیر اجرایی آن طی این مدت فراز و نشیب های زیادی را به دنبال داشته است.
نارضایتی مردم از کیفیت و وزن نان
میثم پیله‌فروش معاون وقت امور اقتصادی استانداری قزوین در جلسه شورای آرد و نان استان(۱۶ فروردین ۱۴٠۱) با اشاره به نارضایتی مردم از فعالیت برخی نانوایی‌ها اظهار کرده بود: بسیاری از مردم از تعطیلی خودسرانه نانوایی‌ها ناراضی هستند و شکایات زیادی درباره کیفیت و وزن نان دارند.
وی همچنین گفته بود: بر همین اساس کمیسیون نظارت بر اتحادیه‌ها طبق قانون وظیفه دارد به موضوع تخلفات نانوایان به ویژه کاهش کیفیت نان و فروش آرد خارج از شبکه ورود کرده و با متخلفان برخورد جدی کند.
با نانوایان متخلف برخورد می کنیم
محمدمهدی اعلایی استاندار قزوین نیز در جلسه جلسه تجمیعی ستاد تنظیم بازار استان(۲۸ فروردین ۱۴٠۱) با بیان اینکه موضوع آرد و نان مستقیماً از طرف حوزه استاندار پیگیری می‌شود، اظهار کرد: «نان» جزو نیازهای اصلی آحاد جامعه به ویژه اقشار کم‌درآمد است و بر این اساس هیچ تعارف و مماشاتی در برخورد با تخلفات نانوایی‌ها نداریم و با هر کسی که در این مسیر کارشکنی می‌کند، قاطعانه برخورد می‌کنیم و از فرمانداران هم می‌خواهیم که برخوردها را جدی کنند.
آغاز اجرای طرح هوشمند سازی یارانه آرد و نان در قزوین
پس از این قضایا و فعل و انفعالات بسیار، طرح هوشمند سازی یارانه آرد و نان که در دولت سیزدهم تدوین و به اجرا درآمده است، در استان قزوین کلید خورد که مطابق آن سامانه طراحی شده روند توزیع آرد، پخت و فروش نان را رصد،ثبت و مورد بررسی قرار می‌دهد.
با اجرای این طرح در قزوین نظرات متفاوتی در خصوص میزان تحقق اهداف آن ارائه شده که بعضا مثبت و در برخی موارد نیز انتقاداتی صورت گرفته است.
ضرورت افزایش آگاهی نانوایان در خصوص زوایای طرح
مصیب بهرامی رئیس اتحادیه نانوایان قزوین نیز در گفت و گو با خبرنگار فارس می گوید: قزوین پس از زنجان به عنوان استان دوم، اجرای طرح هوشمند سازی را آغاز کرد. بر این اساس ما به عنوان اتحادیه، اطلاعات نانوایان را به بانک ها داده و تلاش کردیم هرچه زودتر کارت خوان ها نصب شوند.
وی ادامه می دهد: طی یک ماه، کارت خوان های نانوایان را نصب کردیم و بعد هم عنوان شد خرید نان برای مردم محدودیت ندارد اما فقط می توانند به وسیله کارت خوان نان تهیه کنند و اگر چنانچه کسی پول نقد داشت نانوا باید از کارت خود پول بکشد.
بهرامی اضافه می کند: از آنجایی که عنوان شده بود نانوایان می توانند با کارت خود به کسانی که اقدام به خرید نقدی نان می کنند، نان عرضه کنند این اقدام توسط نانوایان انجام گرفته بود اما زمانی که سامانه بعد از دو ماه پایش می شد، اگر کسی فروش غیر متعارف داشت یا کارت سوری کشیده بود دچار مشکل می شد و بعضاً کارت هایی که توسط کارت خود نانوا کشیده شده بود مشکلاتی را ایجاد کرد.
رئیس اتحادیه نانوایان اعلام می کند: ۱۵ آذر ماه از تهران مطرح شد که مرحله سوم طرح هوشمند سازی باید در قزوین اجرایی شود. گفته می شود این طرح شناور است و پس از این هر نانوایی که بهتر کار کند و تراکنش بیشتری داشته باشد سهمیه اضافه دریافت می کند اما از آنجایی که اکثر نانوایان در کل کشور کم سواد هستند و آشنایی چندانی با این طرح ندارند و به درستی توجیه نشده بودند مسائلی را ایجاد کرده که نیازمند پیگیری است.
بهرامی تصریح می کند: به عنوان مثال نانوا باید از هر ۱۰ تا ۱۵ تراکنش کارت خود یک تراکنش مربوط به نان داشته باشد بنابراین در مناطق منفصل شهری به واسطه حضور اتباع خارجی و نداشتن کارت گاها نانوایان به صورت نقدی پول دریافت می کردند و همین امر سبب کاهش سهمیه آرد نانوایان شده بود.
وی بیان می کند: از آنجایی که آن ها آگاهی لازم را نداشتند که البته امکان تخلف هم وجود داشت اما این موضوع اعتراضاتی را هم به دنبال داشت که بیشتر آن ناشی از ناآگاهی بود.
رئیس اتحادیه نانوایان استان می گوید: ناآگاهی برخی نانوایان سبب شد تا سهمیه آرد آن ها کاهش یافته یا اینکه در بعضی موارد به صفر برسد بنابراین نیاز بود آگاهی و اطلاعات کافی در این خصوص داده شود.
وی مطرح می کند: ما در این مسیر عنوان کردیم ابتدا لازم است آگاهی و آموزش لازم داده شود تا نانوا بداند که چه چیزهایی تخلف است و در همین راستا این انتظار می رود که دولت کمی با اغماض برخورد کند.
وی اضافه می کند: تا زمانی که نانوا عادت کند سهمیه و درآمد آن همیشه ثابت نیست باید قدری اغماض توسط دولت صورت گیرد و این نکته هم وجود دارد که اتحادیه در تراکنش ها و افزایش و کاهش سهمیه ها نقشی ندارد.
وی معتقد است: اگر دولت به اتحادیه‌ها اعتماد کند و به آن ها دسترسی دهد که بتوانند اطلاعات نانوا را ببینند و به نانوا عنوان کنند که چه تخلفاتی دارد قطعا تاثیر بهتری خواهد داشت.
به شرایط اتباع خارجی در اجرای این طرح توجه شود
در این رابطه یکی از نانوایان در گفت و گو با خبرنگار فارس می گوید: اگرچه این طرح در بعضی موارد خوب است اما معایبی دارد که سبب می شود نانوایان مشکلات متعددی داشته باشند که نیازمند اصلاح است.
وی ادامه می دهد: از آنجایی که قزوین یکی از استان هایی است که افراد غیر ایرانی نیز در آن سکونت دارند و آن ها دارای کارت جهت خرید نان نیستند مشکلاتی به وجود آمده که با توجه به اجباری بودن کارت زمان خرید نان، نانوا یا باید به این افراد نان عرضه نکند و یا اینکه با کارت خود به آن ها نان دهد که در این صورت ممکن است از نظر سامانه تخلف به شمار رود و این موضوع باید مورد بررسی بیشتر قرار بگیرد.
به گزارش خبرگزاری فارس، به نظر می رسد اجرای این طرح هنوز آن طور که باید برای نانوایان جا نیفتاده است و بسیاری از آن ها آگاهی لازم را در این زمینه ندارند بنابراین ضرورت دارد تا متولیان این امر اطلاعات لازم را در اختیار نانوایان قرار دهند.
در حال حاضر ارزیابی طرح امکان پذیر نیست
یک کارشناس اقتصادی نیز در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری فارس می گوید: از آنجایی که در حال حاضر طرح در مرحله اجرایی بوده و قزوین هم به عنوان پایلوت قرار دارد اکنون طرح در حال آزمون و خطا قرار داریم و هنوز نتیجه نهایی مشخص نشده است.
وی با بیان اینکه این طرح موفق است اما هر طرح موفقی نیازمند اجرا شدن خوب نیز است، می گوید: اگر طرح خوب بد اجرا شود تاثیری نخواهد داشت بنابراین نباید اکنون طرح را به طور کامل موفق دانست بلکه نیاز به زمان است.
این کارشناس حوزه آرد و نان ادامه می دهد: موضوعاتی در خصوص اجرای این طرح مطرح می شود که در حال برطرف شدن هستند بنابراین نمی توان در خصوص موفقیت کامل طرح در حال حاضر موضوعی را عنوان کرد.
وی ادامه می دهد: مزایای طرح فراوان است که می توان به امکان نظارت بر عدم آرد فروشی و جلوگیری از قاچاق آرد اشاره کرد اما اینکه چطور این کار با مزایای بالا را خوب انجام دهیم و به هدف برسیم از اهمیت بیشتری برخوردار بوده که متاسفانه در این زمینه مواردی دیده نشده است.
این کارشناس همچنین اعلام می کند: از معایب این طرح می توان به این موضوع اشاره کرد که به عنوان مثال برای خرید باید حتما با کارت حساب بانکی تراکنش ایجاد شود تا برای نانوا تراکنش موفق ثبت و بر اساس آن پذیرش آرد تخصیص پیدا کند.
وی اضافه می کند: در همین راستا ما افرادی را در استان داریم که بیگانه هستند و به آن ها کارت داده نمی شود حال اگر خواستار نان باشند اگر به آن ها داده نشود نمی شود اگر هم داده شود که با چه شیوه ای باید انجام گیرد جای سوال است.
وی عنوان می کند: ضرورت دارد شیوه هایی که نانوایان باید رعایت کنند هم از ناحیه تراکنش و هم از ناحیه پذیرش سامانه ارائه شود.
وی با اشاره به اینکه در حین اجرای طرح به دلیل عدم اطلاع رسانی به نانوایان به مشکلاتی مواجه می شویم می گوید: عدم اطلاع رسانی صحیح سبب عدم رعایت شیوه نامه فروش و طبخ نان شده که البته بعضی آن را تخلف مطرح می کنند اما به نظر می رسد این عدم رعایت ها ناشی از ناآگاهی و عدم اطلاع رسانی است از این رو زمانی که آموزش درست به نانوایان داده نمی شود نانوایان با شیوه قبلی عمل می کنند و سبب مشکل می شود.
این کارشناس حوزه آرد و نان تاکید می کند: به عنوان مثال کسانی که به عنوان نذری نان می دهند نانوا هزینه تنور را دریافت می کند اما برای سامانه قابل پذیرش نیست و به ازای این تراکنش از سهمیه آرد نانوا کم می شود در حالی که نان به صورت واقعی طبخ و مصرف شده و این امر باعث می شود که عملکرد نانوا پایین آمده و از سهمیه آن کاسته شود.
موافقان و مخالفان اجرایی شدن طرح هوشمند سازی
علی رحمانی سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری قزوین در گفت وگو با خبرنگار فارس می گوید: این طرح به عنوان پایلوت به مدت یک ماه در قزوین اجرایی شد و هم اکنون فاز دوم آن اجرا می شود که در این فاز نانوایی ها به صورت شناور فعالیت می کنند.
وی ادامه می دهد: نانوایی ها بر اساس عملکردی که دارند و مقدار تراکنشی که دارند سهمیه به آن ها داده می شود و در همین راستا برای بعضی نانوایی ها سهمیه بالا رفته و برخی سهمیه پایین تر دریافت می کنند.
رحمانی اظهار می کند: کسانی که به عنوان نانوا فعالیت می کنند نظرات متفاوتی دارند بعضی نسبت به این طرح راضی و بعضی ممکن است رضایت نداشته باشند و مخالف طرح باشند.
سرپرست معاونت امور اقتصادی استانداری قزوین ادامه می دهد: این طرح برنامه ای کشوری است و کل استان ها هم به این طرح ملحق شده و مدیریت شناور انجام می گیرد، مشکلی که قبلاً وجود داشت این بود که سهمیه ثابت بود اما ایرادهای آن در حال حاضر تقریبا رفع شده و یا به حداقل رسیده است.
رحمانی عنوان می کند: نتیجه ای که اکنون می گیریم این است که نان بیشتری امروز به نسبت قبل به دست مردم رسیده و سبب شده تا صف های نان به نسبت قبل کمتر شود.
سرپرست معاونت امور اقتصادی استانداری قزوین معتقد است: ممکن است اجرای این طرح ایراداتی نیز داشته باشد چرا که قزوین به عنوان استان پایلوت بوده و قطعا ایراداتی در سامانه وجود داشته است.
وی اعلام می کند: ادامه این طرح و اجرای آن نیازمند همکاری و هماهنگی عمومی است و بنابراین باید تعامل خوبی بین مردم، نانوایان و متولیان طرح و دستگاه های مربوطه صورت گیرد تا بتوانیم طرح را ادامه دهیم.
جلوگیری از انحراف توزیع و مصرف آرد
سعید زین‌آبادی مدیر کل دفتر هماهنگی امور اقتصادی و بین‌الملل استانداری قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در قزوین با اشاره به اجرای طرح هوشمند سازی یارانه آرد و نان از اوایل مهر ماه امسال اظهار کرد: فلسفه اجرای طرح این است که مسیر جریان مصرف آرد را بتوان به نوعی در قالب یک سامانه هوشمند پایش کرد این در حالی است که قبلا این مکانیزم و مدل نبود و نمی‌توانستیم هوشمند نظارت کنیم. با اجرای این طرح، می‌توان مسیر مصرف آرد را که آیا برای خانوار است، یا عرضه خارج از شبکه مردم است، یا به انحراف می‌رود و یا مصرف دام و طیور می‌شود را به درستی در قالب دستگاه‌های تهیه شده به راحتی پایش و رصد کرد.
وی افزود: به خاطر اختلاف فاحش قیمت بین آرد یارانه‌ای و آزاد همیشه بخشی از آردها به انحراف می‌رفت و نارضایتی عمده مردم را به همراه داشت چرا که سرانه آرد برای مصرف خانوار بود اما عملا مسیر انحراف به خود می‌گرفت و اقتصاد برخی از نانوایان به جای آنکه به نان‌فروشی گره بخورد به آردفروشی گره خورده بود که با اجرای طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان، بخش قابل توجهی از انحراف ها در این زمینه پایش و شناسایی شد و بر این اساس برخورد تعزیری هم وجود داشت.
این مسئول با اشاره به وجود یک هزار و 634 خباز در استان قزوین و لزوم بازرسی ماهانه بازرسان از این واحدهای نانوایی ادامه داد: از نظر نیرو و لجستیکی این قدر امکانات نداشتیم که بتوان ماهانه بر نانوایی‌ها نظارت داشته باشیم که یقینا این اتفاق می‌افتاد که بخشی از نانوایان به دلیل تاخیر بر کنترل و نظارت آنها، سودجویی و سوءاستفاده می‌کردند.
مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی و بین‌الملل استانداری قزوین اضافه کرد: با اجرای طرح، یک کارمند با اپراتور، تمام رفتار نانوا را مانیتورینگ می‌کند و می‌تواند در سامانه تشخیص دهد کدام نانوا تخلف کرده و در واقع می‌توان گفت نظارت‌ها، هدفمند و هوشمند شده است.
زین‌آبادی خاطرنشان کرد: با اجرای طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان به ویژه اجرای فاز سوم که تا حدود سه هفته پیش استان قزوین پایلوت بود، بین 400 تا 600 تن صرفه‌جویی داشته‌ایم یعنی کسر سهمیه بوده که از مصادیق صرفه‌جویی از آن نام می‌بریم.
وی با بیان اینکه با اجرای طرح مذکور، بخش عمده‌ای از انحراف در زمینه آرد کنترل شده و ممکن است حداقل‌هایی انحراف وجود داشته باشد، بیان کرد: با اجرای فازهای چهارم و پنجم و تکمیلیِ طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان، می‌توان گفت از 100 درصد انحرافات می‌شود جلوگیری کرد و دیگر شاهد انحراف آرد در شبکه مصرف در حوزه خبازی‌ها نباشیم.
این مسئول افزود: بخشی از اعتراض برخی نانوایان نسبت به اجرای طرح را می‌توان عدم آگاهی ذکر کرد که با آموزش و همراهی، توانسته‌ایم برای کمک به آنها اقدام کنیم و بخشی از اعتراض‌ها هم مربوط به نانوایانی بوده که اقتصادشان به آردفروشی گره خورده بود و دچار خبط و اشتباه بودند و با اجرای طرح متضرر شده‌اند. برخی از نانوایان هم که مدعی بودند برابر بررسی‌های صورت گرفته و رصد عملکرد 6 ماهه آنان، مشخص شد رفتارهای قابل قبول و مثبتی داشته‌اند و بر اثر عدم آگاهی در اجرا دچار اشتباه شده بودند و با یک کارت بیش از چند بار تراکنش انجام داده بودند.
مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی و بین‌الملل استانداری قزوین با قدردانی از همراهی قاطبه نانوایان استان در اجرای طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان، از اندک نانوایانی که انحراف داشتند، درخواست کرد: با اصلاح رفتار و عملکرد قابل قبول خود در زمره نانوایان با عملکرد مثبت قرار گیرند در غیر این صورت و تداوم رفتار نامناسب، برخورد قاطع تعزیری صورت خواهد گرفت.
زین‌آبادی مردم را به عنوان بهترین ناظرین بر نانوایی‌ها ذکر و بیان کرد: از مردم استان قزوین درخواست می‌شود در صورت مشاهده هرگونه تخلف، انحراف، خطا و اشتباه و بی توجهی و بی تفاوتی نانوایان در عرضه نان باکیفیت با سامانه 124 تماس بگیرند و گزارش خود را اعلام کنند تا ناظرین صریحا گزارش ها را مورد بررسی و نظارت قرار دهند.
به گزارش خبرگزاری فارس، نقطه مشترک مباحث مطرح شده از سوی متولیان این طرح و نانوایان به موضوع عدم آگاهی و آموزش ختم می شود و بنابراین ضرورت دارد تا اطلاع رسانی صحیح جدی گرفته شود و همچنین اصلاح مواردی که عامل ایجاد اشکال و نارضایتی است باید مورد توجه و پیگیری قرار گیرد.
پایان پیام/
