سفرهی جشنواره فجر با همه نقاط ضعف و قوتش جمع شد و در ایستگاه پایانی نظرات داوران نیز با نقد و بررسی بسیاری از اهالی سینما، منتقدان، صاحبان فیلم و البته اهالی هنر مواجه بود.
از آنجایی که داوری یک امر سلیقهای است و طبیعی است که هر تعداد داور با نظر و نگاه شخصی و بر اساس سلیقه و نگاه هنری شان اعلام نظر کنند باز هم برخی از افراد و صاحبان فیلم جای آثار خودشان را در میان نامزدها خالی دیدند و در این شرایط بی تردید باید گفت مبنا را باید بر اساس قضاوت داورانی بگذاریم که جشنواره آنها را به عنوان کرسی قضاوت برگزیده است و این اطمینان و اعتماد را داشته باشیم که همه افرادی که به عنوان داور در روزهای پایانی جشنواره نامشان فاش شد بر اساس واقعیت آنچه در ذهنشان به عنوان توانمندی آثار و افراد بوده است قضاوت کرده اند و هیچ اهرم و قاعده دیگری در این مسئله دخیل نبوده است. با توجه به اینکه یکی از سیمرغهای مهم جشنواره فیلم فجر در بخش بازیگری توزیع میشود و بازیگران بسیاری در این عرصه صاحب سیمرغ شده اند و بی تردید کسب سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول یا بهترین بازیگر مکمل برای زنان و مردان در این عرصه بسیار حائز اهمیت است طبیعی است که خانواده سینما متوقع باشند که داوران در این بخش با وسواس و توجه کامل و بدون در نظر گرفتن اسامی و نامها و حتی حواشی دیگر عمل کنند.
این وسواس و دقت و توجه تنها به نوع نگاه، انتخاب و سلیقه مرتبط نمیشود و قطعا آیتمهای متفاوتی در بحث بازیگری میتواند بازیگران را در بخش سودای سیمرغ کاندید کند.
از زحمتی که بازیگر برای نقش کشیده است گرفته تا جایگاهی که کاراکتر در قصه و البته ریزه کاریهای حوزه بازیگری در انتقال حس، تکنیک و لحظات ویژه نقش، میتواند داوران را در این حوزه مجاب به انتخاب بازیگر نماید که البته باید گفت امسال جشنواره بازیگر خوب کم نداشت که این مسئله هم طبیعتا کار داوری را نسبت به بقیه بخشهای جشنواره سختتر میکرد.
اگر به سه فیلم «کت چرمی»، «سرهنگ ثریا» و «غریب» نگاه جدیتر داشته باشیم متوجه خواهیم شد که جواد عزتی، ژاله صامتی و البته بابک حمیدیان جزء متفاوتترین نقشهای امسال جشنواره بودند که بجز بابک حمیدیان دو بازیگر دیگر در میان نامزدها نامشان دیده شد، اما در شب پایانی موفق به کسب سیمرغ نشدند.
اتفاقی که با نقد بسیاری از اهالی سینما مواجه شد و البته برخی از همکاران این بازیگران نیز روی آن حرفهایی داشتند.
اما اگر در حوزهی قضاوت تنها به این نکته بسنده کنیم که هنر یک امر نسبی است و حتی هفت داور هم میتوانند نظری متفاوت با همه خانواده سینما و منتقدان داشته باشند میتوان پذیرفت که حرف و حدیثهای اطراف جشنواره بابت داوری بخشهای مختلف تنها یک نظر و اعتقاد است و نمیتوان به آن اعتراضی جدیتر از این داشت.
جواد عزتی سالهاست با بی مهری جشنواره فجر مواجه است و تا پای سیمرغ میآید و دست خالی به خانه میرود. اما بابک حمیدیان بارها این تشویق و اقبال جشنوارهای را تجربه کرده است و ژاله صامتی هم در هفت هشت سال اخیر با نقشهای متفاوت و جذابی که بازی کرده است هر ساله میتوانسته بهترین جشنواره باشد.
اگرچه داوران تا آخرین لحظات جشنواره در کشمکش انتخاب بهترینها بودند، اما این بی مهری شاید از سوی بازیگران نیز رخ داده باشد که دعوت جشنواره را برای این اقبال نپذیرفته باشند.
این در حالی است که بد نبود حتی بازیگران منتخب در صورت عدم حضورشان نیز در قضاوت واقعی داوران جای خود را داشته باشند و داوری با سیاستهای جشنواره با هر شکل و شمایلی دخیل نباشد.
مجتبی احمدی دبیر سرویس فرهنگ و هنر برنا